Sau 6 năm gia nhập Mạng lưới Thành phố Sáng tạo của UNESCO, các hoạt động văn hóa-sáng tạo đang dần trở thành động lực phát triển của Hà Nội. Hiện thành phố có hơn một trăm không gian sáng tạo, với nhiều hình thức hoạt động khác nhau. Tuy chưa có thống kê chính thức nhưng số nghệ sĩ, nghệ nhân, nhà sáng tạo... tham gia các hoạt động sáng tạo đã tăng.
Năm 2024, thành phố thành lập Hội đồng chuyên gia tư vấn, xây dựng các không gian hoạt động sáng tạo, xây dựng tiêu chí và các không gian hoạt động sáng tạo, Trung tâm Điều phối các hoạt động sáng tạo; xây dựng mạng lưới Không gian văn hóa sáng tạo Hà Nội kết nối các đơn vị, tổ chức, cá nhân, chuyên gia, nghệ sĩ, nhóm cộng đồng hoạt động trong lĩnh vực thiết kế sáng tạo; thu hút nguồn lực sáng tạo ở địa phương và quốc tế; giới thiệu, chia sẻ, hỗ trợ cộng đồng sáng tạo phát triển và mở rộng, điểm nhấn là tổ chức Lễ hội Thiết kế sáng tạo Hà Nội. Năm 2024, lễ hội thu hút 300 nghìn lượt người tham gia.
Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam Jonathan Baker cho biết: “Việc Hà Nội được công nhận là Thành phố Sáng tạo của UNESCO trong lĩnh vực thiết kế đã mở ra một chương mới - nơi sáng tạo không còn là yếu tố phụ trợ cho phát triển, mà trở thành động lực then chốt. Các lễ hội sáng tạo có thể chỉ diễn ra trong một tuần hay một mùa, nhưng tác động của sự kiện lan tỏa rất lâu dài giúp gắn kết con người, đưa cộng đồng làm sống lại các không gian công cộng”.
Tuy nhiên, so với nhiều thành phố trong Mạng lưới của UNESCO, các hoạt động sáng tạo tại Hà Nội đóng góp vào phát triển kinh tế-xã hội chưa tương xứng. Thành phố đang nỗ lực cải thiện môi trường để thúc đẩy phát triển hoạt động sáng tạo, kiến tạo hệ sinh thái cho các không gian sáng tạo, các hoạt động công nghiệp văn hóa. Hà Nội đang đẩy mạnh trao đổi kinh nghiệm quốc tế trong xây dựng thành phố sáng tạo.
Mới đây, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức Hội nghị quốc tế về Lễ hội sáng tạo trong Thành phố Sáng tạo với sự tham gia của nhiều thành phố sáng tạo nổi tiếng trong khu vực châu Á. Tại diễn đàn này, các bên chia sẻ những kinh nghiệm quý trong lĩnh vực này nói chung, trong tổ chức lễ hội nói riêng. Chiang Mai (Thái Lan) là Thành phố Sáng tạo về thủ công và nghệ thuật dân gian với chín ngành thủ công truyền thống như chế tác bạc, sơn mài, dệt may, điêu khắc gỗ và nhiều loại hình mỹ nghệ khác.
Hiện nay, Chiang Mai có hơn 200 không gian sáng tạo, công nghiệp sáng tạo đóng góp tới 12-14% GDP toàn tỉnh. Trong khi đó, thành phố Daegu (Hàn Quốc) lại thành công về lĩnh vực âm nhạc, đem lại động lực lớn cho phát triển kinh tế-xã hội. Thành phố Vũ Hán (Trung Quốc) là cái nôi của nhiều huyền thoại và di tích lịch sử lâu đời của Trung Quốc.
Văn hóa sáng tạo len lỏi vào từng không gian du lịch, từ gian hàng lưu niệm cho đến những sân khấu tái hiện truyền thuyết. Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội Bạch Liên Hương cho biết, những kinh nghiệm quý chia sẻ tại hội nghị là cơ sở để Hà Nội học hỏi, xây dựng chính sách, giải pháp phát triển thành phố sáng tạo ở thực tiễn.