Câu đối, bánh chưng xanh và mâm cỗ Tết trên tàu hộ vệ tên lửa
Tôi đến quân cảng Cam Ranh vào một ngày biển đầy gió nhưng khi bước chân lên chiến hạm 015 Trần Hưng Đạo của Lữ đoàn 162 Vùng 4 Hải quân, cảm giác vững chãi và ấm áp như đang bước ở trong một ngôi nhà lớn. Cảm giác đó đến hơi lạ bởi vây quanh tôi là sắt thép và vũ khí, những tên lửa, ngư lôi, pháo.
Thượng tá Vũ Khánh Hải- thuyền trưởng tàu 015 Trần Hưng Đạo dẫn tôi khám phá chiến hạm đang độ sung sức, đóng vai trò chủ lực của Hải quân Việt Nam. Con tàu chiến với dáng vẻ hiền lành nằm im lìm trong bến cảng ngày mưa này ẩn chứa trong mình uy lực vượt trội.
Tàu hộ vệ tên lửa 015 Trần Hưng Đạo có thể hoạt động tác chiến độc lập hoặc hiệp đồng chiến đấu với nhiều lực lượng khác, thực hiện nhiều nhiệm vụ. Năm 2017, tàu 015 Trần Hưng Đạo nhập “hộ khẩu” quân cảng Cam Ranh, Lữ đoàn 162 được Quân chủng Hải quân giao nhiệm vụ quản lý, huấn luyện, khai thác, sử dụng làm chủ các vũ khí trang bị kỹ thuật hiện đại. Từ đó đến nay, con tàu này đã trở thành ngôi nhà của nhiều cán bộ, chiến sĩ hải quân. Thời gian họ sống, huấn luyện trên tàu còn nhiều hơn ở đất liền.
Thượng tá Vũ Khánh Hải chia sẻ: “Tôi và đồng đội đã và đang thực hiện việc huấn luyện, làm chủ vũ khí, thiết bị kỹ thuật theo phương châm “cơ bản, thiết thực, vững chắc”; huấn luyện từ thấp đến cao, từ cơ bản đến chuyên sâu”.
Còn nhớ, hồi mới tiếp nhận tàu, vẫn đang trong thời gian bảo hành và có sự hướng dẫn của các chuyên gia nước ngoài, nhưng cán bộ, chiến sĩ và thủy thủ Việt Nam đã “chèo lái” chiến hạm 015 Trần Hưng Đạo tới ba nước Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc để thực hiện nhiệm vụ đối ngoại quốc phòng. Trong thời gian một tháng rưỡi, tàu 015 Trần Hưng Đạo đã trở thành con tàu có hải trình dài nhất lịch sử Hải quân Việt Nam, tính thời điểm đó, với 7.200 hải lý (gần 14.000 km). Có lẽ, chỉ một chi tiết này thôi cũng đủ nói lên khả năng nhanh chóng làm chủ con tàu chiến hiện đại này của cán bộ chiến sĩ ta.
Từ năm 2017 đến nay, tàu 015 Trần Hưng Đạo đã đi xuyên qua nhiều mùa xuân và các cán bộ, chiến sĩ ở đây có những cái Tết với dư vị đặc biệt, không thể nào quên.
Thuyền trưởng Vũ Khánh Hải dẫn tôi lên căn phòng mà vào ngày Tết, sẽ là nơi đặt bàn thờ, bày mâm ngũ quả. Trên bàn thờ, bức ảnh Bác Hồ được treo trang trọng ở vị trí trung tâm, bên cạnh rực rỡ cành đào bằng giấy do các chiến sĩ tự trang trí. Tôi nhìn hình ảnh mâm ngũ quả của Tết năm Giáp Thìn 2024, cảm giác như đang ở một miền quê trù phú nơi đất liền, có đủ sắc xanh của bưởi, chuối, sắc vàng của cam, xoài, sắc đỏ của thanh long. Ấn tượng nhất có lẽ là đôi câu đối, đọc qua, biết ngay của lính: “Vui xuân an toàn, chấp hành nghiêm kỷ luật/ Đón Tết kỷ luật, sẵn sàng chiến đấu cao”.
Phía trước mâm ngũ quả là hai cặp bánh chưng được gói đều chằn chặn, vuông vức, xanh biếc. Đó là bánh chưng do anh em chiến sĩ trên tàu gói, cũng đầy đủ nếp, thịt lợn, đậu xanh, lá dong. Nguyên liệu do bộ phận hậu cần của Vùng 4 Hải quân cung cấp nhưng ở trên chiến hạm và trong quân cảng để nấu được một nồi bánh chưng Tết cũng lắm công phu.
Mỗi lần vào đất liền, gặp những cây đổ, đã chết, anh em chiến sĩ xin gom lại, tập kết trên bờ, để chuẩn bị nấu bánh chưng ngày Tết. Bên bếp lửa ở trên bờ, một số chiến sĩ thức trông nồi bánh chưng. Cạnh những đốm than hồng cháy đượm, họ cùng nhau như anh em trong gia đình trò chuyện tâm tình, chờ trời sáng.
Khi những chiếc bánh chưng đã được vớt, để ráo nước, mâm cơm tất niên chiều 30 Tết cũng đã sẵn sàng. Trên tàu, anh em chiến sĩ tự vào bếp nấu ăn. Người nhặt rau, người mổ gà, người đồ xôi, rộn ràng, rối rít trong cái không khí chộn rộn chiều cuối cùng của năm. Nhưng hễ có hiệu lệnh báo động chiến đấu, tất cả lại vào ngay vị trí của mình, trong buồng lái, bên tháp pháo hay trên đài quan sát…
Tôi được xem lại bức ảnh mâm cơm chiều 30 Tết Giáp Thìn của cán bộ chiến sĩ tàu 015 Trần Hưng Đạo, chẳng khác nào đó là tác phẩm của một master chef (vua đầu bếp). Con gà trống ngậm hoa hồng được xếp rất khéo trên đĩa nằm ở trung tâm, chung quanh châu tuần những đĩa nem rán, tôm hấp, giò tai, canh miến ninh măng khô chân giò, đĩa củ quả luộc, dưa món muối, xôi trắng, bánh chưng xanh… Điều khác biệt duy nhất từ mâm cỗ của những người đàn ông này nếu so ở đất liền chính là không có rượu, thay vào đó là những lon Coca-Cola đỏ. Ở đây, tuyệt đối không uống rượu bia, hút thuốc lá, đó là quân lệnh mà tất cả đều phải tuân thủ, vì khi rời tàu, dù có đi bộ cũng phải đo nồng độ cồn.
 |
| Lữ đoàn 162 tổ chức thi mâm cơm tất niên ngày Tết Giáp Thìn 2024 trên chiến hạm 012 Lý Thái Tổ. |
Sau bữa cơm tất niên, cán bộ, chiến sĩ vui chung một số trò chơi, như hái hoa dân chủ, cho đến khi phút giao thừa đến. Giao thừa ở khu quân sự không được bắn pháo hoa, nhưng có một cách đón thời khắc năm mới vô cùng đặc biệt. Hồi còi tàu. Đúng giây phút chuyển giao năm cũ sang năm mới, hồi còi tàu từ chiến hạm 015 Trần Hưng Đạo vang lên, xé tan sự yên lặng của biển cả, âm thanh vang dội, có gì đó xúc động, cả thân tàu bằng sắt thép như cũng đang lan truyền luồng thanh âm đặc biệt ấy. Tất cả cán bộ, chiến sĩ chợt lặng đi. Năm mới đã đến. Những người đàn ông xa nhà ngồi lại bên nhau. Thuyền trưởng Vũ Khánh Hải muốn tất cả chung vui, bởi vì nếu có những khoảng lặng, biết đâu ở trong một góc nào đó sẽ có những chiến sĩ rưng rưng nhớ nhà, nhớ vợ con, thương bố mẹ già… Ở đây, tàu thật sự là nhà, biển cả là quê hương.
Những hồi còi tàu trong quân cảng báo giao thừa
Đối với Trung úy Vũ Thanh Tuấn- Phó trưởng ngành Tên lửa-Pháo, tàu 012 Lý Thái Tổ, Tết đến bắt đầu từ những sắc hoa. Năm ngoái, một quân nhân Lữ đoàn 162 quê ở Khánh Hòa đã chăm chút cây mai vườn nhà mình theo gửi gắm của thuyền trưởng để khi xuân về thì mang lên chiến hạm.
Tết Giáp Thìn 2024, những bông mai vàng đã khoe sắc trên căn phòng đón xuân của tàu 012 Lý Thái Tổ, bên cạnh hoa cúc, hoa lay ơn, cùng với chậu quất, những giò lan trắng, tím đan xen. Trên phông nền treo cờ Đảng, cờ Tổ quốc, ảnh Bác Hồ và câu đối, đèn lồng, báo tường về những chủ đề ngày Tết. Căn phòng đón xuân dường như khiến cho con tàu hộ vệ tên lửa 012 Lý Thái Tổ cũng “dịu dàng” hẳn đi.
Giao thừa trên chiến hạm cũng bắt đầu bằng hồi còi tàu. Tiếng còi của tàu 012 Lý Thái Tổ rền vang, hòa cùng tiếng còi từ các tàu khác trong quân cảng Cam Ranh, thanh âm cộng hưởng như bản nhạc tươi vui đón chào năm mới. Lần đầu đón giao thừa trên chiến hạm, trung úy Vũ Thanh Tuấn nghe những âm thanh đặc biệt đó, xúc động đến nao lòng.
Sáng mồng một Tết năm Giáp Thìn, tàu 012 Lý Thái Tổ rung chuông báo thức, Lữ đoàn trưởng Lữ đoàn 162 Thượng tá Phạm Văn Sơn có mặt ở sân điều lệnh để cùng các cán bộ, chiến sĩ chuẩn bị cho lễ chào cờ đầu tiên của năm mới. Trong lễ chào cờ, 10 lời thề danh dự của quân nhân Quân đội nhân dân Việt Nam được xướng lên. Sau mỗi lời thề , tất cả cán bộ, chiến sĩ đồng thanh hô vang: “Xin thề!”. Thanh âm ấy dội lên, vang vọng.
Sau đó, các cán bộ, chiến sĩ cùng tham gia lễ hội đua xuồng truyền thống đầu năm. Mỗi xuồng có bảy người, sáu người chèo, một người lái, tất cả mặc áo phao, nhắm tới đích là chiếc phao ở ngoài biển, cách vạch xuất phát khoảng 750m. Buổi sáng đầu tiên của năm mới, mặt biển dường như phẳng lặng hơn và hơi xuân ấm áp lan tỏa trong từng ánh mắt, nụ cười chiến sĩ, trong tiếng cổ vũ reo hò của đồng đội. Những chiếc xuồng lướt êm trên mặt vịnh như điềm lành cho một năm xuôi chèo mát mái, trời yên biển lặng.
