Dấu mốc nổi bật trong chuyển đổi năng lượng xanh

Lộ trình chuyển đổi năng lượng xanh của thế giới ghi dấu mốc nổi bật khi trong nửa đầu năm 2025, các nguồn năng lượng tái tạo tạo ra nhiều điện hơn than đá trên toàn cầu. 

Nhà máy điện mặt trời Phù Mỹ, tỉnh Gia Lai.
Nhà máy điện mặt trời Phù Mỹ, tỉnh Gia Lai.

Đây được coi là bước ngoặt quan trọng bởi năng lượng mặt trời và năng lượng gió đang tăng trưởng đủ nhanh để đáp ứng nhu cầu về điện gia tăng, đồng thời góp phần giải bài toán an ninh năng lượng.

Lần đầu tiên năng lượng tái tạo vượt qua than đá trong việc tạo ra tổng sản lượng điện trên toàn cầu, với điện mặt trời và điện gió vượt xa mức tăng trưởng nhu cầu điện trong năm nay. Đáng chú ý, công suất điện mặt trời toàn cầu đã tăng kỷ lục 31%, trong khi năng lượng gió tăng 7,7%.

Theo báo cáo mới nhất của Tổ chức nghiên cứu năng lượng Ember, từ tháng 1 đến 6/2025, các nguồn điện gió và điện mặt trời đã cung cấp khoảng 5.072 terawatt giờ (TWh) điện, vượt mức 4.896 TWh từ than đá. Trong cùng giai đoạn, nhu cầu điện toàn cầu tăng 2,6%, tương đương 369 TWh, và được bù đắp chủ yếu bởi sản lượng điện mặt trời (tăng 306 TWh) và điện gió (tăng 97 TWh). Điều này có nghĩa là năng lượng tái tạo có thể bắt kịp tốc độ tăng trưởng nhu cầu điện trên toàn thế giới.

Hai động lực chính của xu hướng tăng sản lượng điện từ năng lượng tái tạo đến từ Trung Quốc và Ấn Độ. Trong sáu tháng đầu năm nay, Trung Quốc dẫn đầu thế giới về phát triển năng lượng tái tạo và đã có dấu hiệu giảm nhẹ sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.

Theo đó, sản lượng điện mặt trời của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tăng 43% và điện gió tăng 16%, giúp giảm 2% sản lượng điện từ nhiên liệu hóa thạch. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu trở thành thách thức toàn cầu, Trung Quốc nổi lên như một trong những quốc gia đi đầu trong chuyển đổi năng lượng và phát triển năng lượng tái tạo. Đây là bước đi chiến lược của Trung Quốc nhằm hiện thực hóa mục tiêu trung hòa carbon và tăng cường khả năng thích ứng trước thiên tai, bảo đảm phát triển bền vững.

Trong khi đó, Ấn Độ cũng ghi nhận tốc độ tăng trưởng kỷ lục của năng lượng mặt trời và gió, vượt qua mức tăng trưởng nhu cầu. Điện gió và điện mặt trời ở quốc gia đông dân nhất thế giới lần lượt tăng 29% và 31%, góp phần cắt giảm 3,1% lượng than và khí sử dụng.

Trong bối cảnh nhu cầu về điện tăng cao bởi thời tiết cực đoan, sự phát triển mạnh mẽ của trí tuệ nhân tạo (AI), sự bùng nổ của các trung tâm dữ liệu, xe điện và máy bơm nhiệt, những yếu tố đã đóng góp 0,7% vào mức tăng trưởng nhu cầu điện toàn cầu trong năm 2024, năng lượng tái tạo ngày càng trở nên hấp dẫn hơn. Đây cũng là nguồn năng lượng đóng vai trò then chốt khi các quốc gia đang nỗ lực tăng cường bảo đảm an ninh năng lượng.

Để đáp ứng nhu cầu điện năng tăng cao, nhiều quốc gia khuyến khích đa dạng hóa nguồn điện và công nghệ, đồng thời hỗ trợ đầu tư, thúc đẩy đổi mới công nghệ và cho phép vận hành thị trường hiệu quả để nâng cao tính linh hoạt, khả năng phục hồi và ổn định của hệ thống điện. Đầu tư vào cơ sở hạ tầng lưới điện như hệ thống lưu trữ năng lượng, lưới điện siêu nhỏ và cáp điện ngầm cũng là những yếu tố quan trọng nhằm tăng cường an ninh năng lượng.

Với một trong những trọng điểm là phát triển “Lưới điện Tương lai” - hệ thống phân phối tại các nền kinh tế mới nổi được thiết kế sẵn sàng cho năng lượng tái tạo, thông minh số và bền vững tài chính, Liên minh Năng lượng toàn cầu vì con người và hành tinh (GEAPP) mới đây cho biết sẽ đầu tư khoảng 7,5 tỷ đô-la trong giai đoạn 2026-2030 nhằm hỗ trợ các nước đang phát triển chuyển dịch sang năng lượng sạch, trong bối cảnh cuộc chiến chống biến đổi khí hậu đối mặt nhiều thách thức và các hiện tượng thời tiết cực đoan như bão, lũ hay nắng nóng kéo dài thường xuyên xảy ra với mức độ nghiêm trọng.

Chuyển đổi sang năng lượng tái tạo được coi là con đường tất yếu trong phát triển xanh. Sự tăng trưởng ấn tượng của các nguồn năng lượng tái tạo trong cơ cấu điện toàn cầu cho thấy tiến trình chuyển đổi năng lượng đang đi đúng hướng. Sự phát triển mạnh mẽ của năng lượng tái tạo giúp giảm đáng kể lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính, đem lại hy vọng giúp thế giới đẩy nhanh việc hoàn thành các mục tiêu bảo đảm an ninh năng lượng và chống biến đổi khí hậu.

Có thể bạn quan tâm

Dù có những trắc trở, song nỗ lực duy trì tiếp xúc, đàm phán, giải quyết bất đồng từ hai nước cho thấy triển vọng quan hệ Mỹ-Brazil vẫn tích cực.

Quan hệ Mỹ-Brazil: Vừa hợp tác, vừa cạnh tranh

Trong bối cảnh trật tự quốc tế bước vào thời kỳ tái cấu trúc mạnh mẽ, quan hệ Mỹ-Brazil nổi lên như một mối quan hệ then chốt và có tầm ảnh hưởng. Dù hợp tác ở nhiều lĩnh vực, quan hệ hai nước vẫn tồn tại nhiều điểm va chạm, phản ánh giai đoạn “vừa hợp tác, vừa cạnh tranh”.

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.

Người dân lấy nước uống để giải nhiệt trong ngày nắng nóng tại Rome, Italy. (Ảnh: THX/TTXVN)

Mục tiêu khí hậu của EU

Mục tiêu khí hậu 2040 của EU được xem là bước ngoặt trong nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu toàn cầu, khẳng định cam kết của châu Âu đối với thế giới là chủ động, hợp tác, hướng tới một tương lai hài hòa giữa phát triển và bảo vệ hành tinh chung.