Nhu cầu nhà ở của người dân luôn luôn thường trực nhưng không phải ai cũng đủ khả năng sở hữu một căn hộ đúng nghĩa. Việc tìm những căn nhà giá rẻ là điều tất yếu để giải bài toán “an cư”. Thế nhưng, trên thị trường đang tồn tại một thực trạng là cầu cao nhưng cung vẫn còn… trên quy hoạch.
Bất cập nhưng có cầu vẫn có cung
Những ngày qua, nhiều ý kiến cho rằng, nên xử lý nghiêm và loại bỏ hình thức sở hữu chung cư mini, bởi có quá nhiều bất cập, nguy hiểm chung quanh loại nhà ở này. Tuy nhiên, mọi việc không đơn giản ở việc giữ hay bỏ.
Bộ Xây dựng, Bộ Công an mới đây đã ban hành các văn bản chỉ đạo nhằm tăng cường kiểm soát trật tự xây dựng; kiểm tra, rà soát các yêu cầu về an toàn cháy đối với loại hình chung cư mini, nhà trọ có mật độ người ở cao; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các vi phạm.
Sự vào cuộc của các cơ quan liên quan được đánh giá là rất kịp thời nhằm tránh những hiểm họa tương tự như vụ cháy vừa xảy ra tại phường Khương Đình, quận Thanh Xuân (Hà Nội). Nhưng cũng cần phải nhắc lại là không phải đến khi có thương vong như hiện tại, mô hình nhà ở này mới được cảnh báo. Khoảng 10 năm trước, giữa bối cảnh giá bất động sản cao chót vót, việc mua nhà trả theo dự án đã đầy tính rủi ro khi có thể phải chờ “dài cổ” mới nhận được nhà. Thậm chí người mua có thể mất trắng số tiền đã đóng vào do chủ đầu tư gặp vấn đề thì loại hình chung cư mini bỗng dưng nở rộ, gây sốt trên thị trường với mức giá bán khoảng từ 600 triệu đồng đến một tỷ đồng; còn giá thuê khoảng từ 4-5 triệu đồng/tháng.
Điểm chung của các căn hộ này là nhỏ gọn, trung bình khoảng 45 m2/căn hộ nhưng vẫn có hai phòng ngủ, hai nhà vệ sinh khép kín, ban-công, thang máy, thiết kế bắt mắt. Với các dự án chung cư khác, người mua nhà sẽ phải bỏ ra khoảng từ ba tỷ đồng (theo mức giá của nhiều năm trước), còn đi thuê thì không dưới 15 triệu đồng/tháng, không phải ai cũng có đủ khả năng để chi trả. Lúc này các chung cư mini được xem là lựa chọn phù hợp nhất cho những người có thu nhập vừa và thấp. Phần lớn người mua hay thuê đều mới lên thành phố đi làm, vợ chồng trẻ, sinh viên.
Ưu điểm nhiều, nhưng nhược điểm của loại hình căn hộ này cũng không ít như thiếu an toàn, không bảo đảm pháp lý vì đa phần đều xây dựng vượt tầng trái phép, vấn đề về an toàn phòng cháy, chữa cháy gần như chỉ “cho có”. Đây đều là những bất cập đã được các cơ quan chức năng, báo chí, truyền thông cảnh báo trong thời gian dài.
Tháo “nút thắt” thế nào?
Chung cư mini đang xuất hiện rất nhiều tại các thành phố lớn như Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, theo khẳng định của TS Hoàng Anh Tuấn, Cục trưởng Quản lý hoạt động xây dựng (Bộ Xây dựng), thì hiện nay, pháp luật không có quy định về khái niệm chung cư mini, mà đây là một dạng biến tướng.
Những điều này không phải những người mua nhà không biết. Khi được hỏi, những người đã từng sở hữu một căn hộ chung cư mini hầu hết đều trả lời “bần cùng bất đắc dĩ mới mua chung cư mini”, mua bởi kinh tế eo hẹp. “Nghèo, tiền ít đòi hỏi gì tiêu chuẩn chất lượng và an toàn như các chung cư bình thường khác?”, chị Phạm Huyền một người sở hữu chung cư mini chia sẻ.
Hiện nay, các cơ quan chức năng đang siết chặt loại hình nhà ở này, thậm chí có ý kiến cho rằng nên dẹp bỏ. Tuy nhiên, mọi việc không đơn giản là giữ hay bỏ, mà cần quan tâm đến nhu cầu của người dân trong bối cảnh giá bất động sản “leo thang”. Cũng không thể mời ai đó ra khỏi nhà của họ chỉ bởi lý do “không an toàn”.
Trong khi đó, lượng người đến với các thành phố lớn để làm việc, học hành và bám trụ lại ngày một đông, nhu cầu được ở các chung cư giá rẻ, nhưng an toàn luôn luôn hiện hữu. Trong bối cảnh khó khăn chung, nhà ở xã hội được cho là giải pháp tối ưu đối với người thu nhập thấp và trung bình. Thế nhưng, đây vẫn là giấc mơ xa vời, bởi các dự án đều đang gặp khó khăn vướng mắc khi triển khai.
Người mua, thuê chung cư mini gần như không mấy quan tâm đến những nguy cơ cháy, nổ. Và thực tế cho đến trước khi vụ hỏa hoạn ở Khương Đình xảy ra, nhiều người đã, đang sống tại những căn hộ này đều hài lòng với lựa chọn của mình.