“Ngôi nhà hạnh phúc” của gấu

Sau hơn một ngày di chuyển từ Hà Nội, cuối giờ chiều ngày 3/10, hai cá thể gấu đã về đến Trung tâm Cứu hộ gấu Việt Nam II tại Vườn quốc gia Bạch Mã (huyện Phú Lộc, Thừa Thiên Huế). Mọi người lập tức đón, đưa hai cá thể gấu vào khu cách ly, trước khi kiểm tra, thăm khám bài bản.
Nhân viên Trung tâm cứu hộ chuyển gấu vào khu theo dõi sức khỏe riêng.
Nhân viên Trung tâm cứu hộ chuyển gấu vào khu theo dõi sức khỏe riêng.

Cứu hộ từ chuồng nuôi gần 20 năm

Khi cánh cửa sau chiếc xe chuyên dụng được mở ra, nhiều người nóng lòng muốn xem hình hài hai cá thể gấu được cứu hộ như thế nào. Sự tò mò ấy cũng dễ hiểu bởi đây là hai cá thể gấu đầu tiên được đưa về Trung tâm Cứu hộ gấu Việt Nam II tại Vườn quốc gia Bạch Mã, một trung tâm vẫn đang trong quá trình hoàn thiện các hạng mục trước khi đưa vào hoạt động chính thức.

Theo Tổ chức Động vật châu Á, hai cá thể gấu được cứu hộ từ một hộ gia đình tại xã Phụng Thượng (huyện Phúc Thọ, Hà Nội) theo hình thức tự nguyện viết đơn chuyển giao và không đòi hỏi bất cứ một nguồn kinh phí nào. Sau khi tiếp nhận, Chi cục Kiểm lâm Hà Nội hỗ trợ mọi thủ tục bàn giao và phối hợp Tổ chức Động vật châu Á trong việc di chuyển gấu từ chuồng chăn nuôi đến môi trường sống mới.

Quá trình đến tiếp nhận, các chuyên gia xác định, hai cá thể gấu này được gia đình nuôi từ năm 2006, tính đến nay chúng đã sống trong điều kiện nuôi nhốt gần 20 năm trong khi tuổi tự nhiên của gấu là từ 30 - 35 năm tuổi. Do ở trong môi trường chuồng nhốt đã nhiều năm, phần lớn chúng đều bị rụng lông và có những vệt mất da. Để di chuyển một chặng đường dài, các chuyên gia đã sử dụng phương pháp ghép lồng vận chuyển, dụ gấu sang lồng mới bằng các đồ ăn mà chúng yêu thích như chuối, quả khô, mứt, sữa đặc, mật ong và trong quá trình vận chuyển luôn có các chuyên gia theo sát. Với quãng đường chừng 800 km, việc vận chuyển hai cá thể gấu nhốt không hề đơn giản. Xe cứ chạy khoảng hai đến ba giờ là nhân viên chăm sóc sẽ kiểm tra và tiếp nước, lá chuối để bảo đảm sức khỏe tốt cho gấu. Nhờ thế, khi về đến Trung tâm cứu hộ, thể trạng của hai cá thể gấu vẫn ổn định.

“Nhà mới” của gấu

Đến “nhà mới”, hai chú gấu được các nhân viên cho ăn mật ong pha sữa rồi đưa vào khu cách ly theo dõi sức khỏe. Chúng được theo dõi từ 30 - 45 ngày, sau đó sẽ đưa vào khu nhà riêng của gấu. Sau khi khám tổng quát với các chỉ số ổn định, chúng được đặt tên là Amstrong (gấu đực) và Buzz (gấu cái) - tên của hai phi hành gia đầu tiên đặt chân lên Mặt trăng.

Việc đưa hai cá thể gấu về Trung tâm Cứu hộ gấu Việt Nam II tại Vườn quốc gia Bạch Mã được các chuyên gia nhận định mở ra nhiều hy vọng trong mục tiêu cứu hộ toàn bộ các cá thể gấu ở các trại nuôi nhốt tại Việt Nam. Trước đó, Tổ chức Động vật châu Á đã bắt đầu cứu hộ gấu tại Việt Nam từ năm 2006. Cơ sở I của Trung tâm được đặt tại Vườn quốc gia Tam Đảo (tỉnh Vĩnh Phúc). Tới nay, tổ chức đã cứu hộ, chăm sóc 267 cá thể gấu ngựa và gấu chó tại Việt Nam.

Trung tâm Cứu hộ gấu Việt Nam II được xây dựng tại Vườn quốc gia Bạch Mã được nhiều người nói vui là “ngôi nhà hạnh phúc” của các cá thể gấu sau khi được giải cứu. Hiện trung tâm đã hoàn thiện xây dựng giai đoạn 1 với khu cơ sở vật chất, bệnh viện, khu cách ly tạm thời và hai nhà gấu đôi với bốn khu bán tự nhiên.

Ông Tuấn Bendixen, Giám đốc Tổ chức Động vật châu Á, đồng Giám đốc Ban quản lý dự án Trung tâm Cứu hộ gấu Việt Nam tại Vườn quốc gia Bạch Mã cho biết, sau khi Trung tâm Cứu hộ gấu Việt Nam II ở Huế hoàn thiện, sẽ đón hơn 300 cá thể gấu được giải cứu khắp nơi về chăm sóc. Dự kiến đến cuối năm nay, trung tâm sẽ tiếp nhận khoảng 50 cá thể gấu trên cả nước về đây.

Ông Tuấn Bendixen cũng cho biết, lý do chọn Vườn quốc gia Bạch Mã làm nơi đặt cơ sở II của trung tâm bởi nơi đây có khí hậu thích hợp với sự sinh tồn và phát triển của loại gấu. Các cá thể gấu khi về đây sẽ được chăm sóc phục hồi sức khỏe, được tự do vận động cơ thể và tìm kiếm thức ăn, để dần khôi phục lại bản năng tự nhiên của chúng. Từ việc chăm sóc, nuôi dưỡng bán tự nhiên, tương lai xa, sau quá trình sàng lọc kỹ, các chuyên gia sẽ tính toán để thả một số gấu về với tự nhiên.

Trung tâm Cứu hộ gấu Việt Nam II được xây dựng ở khu hành chính của Vườn quốc gia Bạch Mã, trên diện tích 12,7 ha. Trung tâm bao gồm 12 nhà gấu, 12 khu bán hoang dã, khu hành chính và khu nghỉ cho nhân viên, khu cách ly, khu bệnh viện thú y, khu chế biến thức ăn cho gấu, khu xử lý chất thải và các khu tiện ích cơ sở hạ tầng khác. Ngoài việc chăm sóc, nuôi dưỡng, trung tâm còn thực hiện các hoạt động nâng cao nhận thức của cộng đồng về bảo vệ loài gấu với khu vực tham quan. Dự kiến đây sẽ là nơi không thể bỏ qua với du khách khi đến Bạch Mã trong thời gian tới.