Một trần thuật mới về chuyển động

1/Trong tháng 12/2024, xưởng làm việc của nghệ sĩ tại Không gian Nghệ thuật Long Biên mở cửa cho công chúng tới tham quan. MAP 2024 là phiên bản mùa thứ 10, cũng là năm thứ 2 dự án làm việc với chủ đề Chuyển động. Với chủ đề “Vật đổi Nơi dời”, các nghệ sĩ-người thực hành đã hiện thực hóa các suy tư về Chuyển động trong các môi trường, hoàn cảnh, tình huống thực tế ở Hà Nội và nhiều địa phương khác nhau như Hòa Bình, TP Hồ Chí Minh, Viêng Chăn (Lào), Khon Kaen (Thailand), Bremen (Đức).

Xưởng làm việc trưng bày công việc của nhóm nghệ sĩ tham gia trực tiếp tại Hà Nội: Higashikata Yuhei, Benjamin Sunarjo, Paulius Šliaupa, Laima Matuzonytė, Ngô Đình Bảo Châu, Nguyễn Vũ Hải, A Sông, ba-bau AIR và khách mời từ nhóm nghệ sĩ Baan Noorg từ Thailand. Song song với đó, nhóm nghệ sĩ tại Bremen, Đức bao gồm Felix Dreesen, Florian Witt, Jeroen Jacobs, Kayle Brandon, Siegfried Bank, Soobeen Woo và Alexander Noah sáng tác các áp-phích, gửi sang Việt Nam để gắn lên xe máy của Giao hàng Tiết kiệm (GHTK), tạo nên tương tác thú vị giữa nghệ thuật và không gian công cộng.

2/Lấy cảm hứng từ những cuộc di cư của người Việt tới các nước Đông Nam Á, nhóm nghệ sĩ đa ngành A Sông mang tới xưởng tác phẩm “Viễn vọng về một nơi chốn song song”, mời gọi người xem cùng tương tác bằng những hành động chà xát, lật từng trang, chạm vào. Tác phẩm của Baan Noorg Collaborative Arts & Culture được bày ngay bên cạnh tác phẩm của A Sông, tình cờ tạo ra sự cộng hưởng thú vị.

Tại MAP 2023, Ngô Đình Bảo Châu tạo ra sân chơi trong một không gian dùng làm việc, chơi đùa với công năng trong quá khứ của một nơi chốn, một nhà máy không còn được sử dụng. Tiếp tục phát triển ý tưởng về sân chơi với “Dữ liệu thu thập từ đo đạc cơ thể người”, cô khảo sát các chiều kích khác nhau của vận động cơ thể người, cảm xúc và thân thể, thu thập các dữ liệu cho thiết kế lấp đầy sân chơi đã tạo ra, hướng đến việc tạo ra những sắp đặt-điêu khắc mềm trong để cụ thể hóa các suy tư của mình về chuyển động.

Nghệ sĩ Nguyễn Vũ Hải lại trò chuyện với không gian trong thực tại, anh đi tìm những địa điểm có công năng nhưng không cố định trong đời sống hằng ngày, xuyên qua những mảnh đất gấp khúc, xô lệch. Anh tái khám phá về sự chuyển động: đôi khi chính là sự thích ứng - nơi chốn tự thích ứng với chính nó, và con người cũng điều chỉnh để chung sống với không gian. Tác phẩm “đi về phía tây| trôi lên trên cao” là một đối thoại với không gian thông qua đi bộ, với giọng đọc được ghi âm tạo thành điểm neo.

Là nghệ sĩ mới tham gia MAP 2024, nghệ sĩ Paulius Šliaupa lần đầu tiếp cận và phát triển các ý tưởng về chuyển động. Lấy cảm hứng hòa trộn giữa thực tại và truyền thuyết “Sơn Tinh Thủy Tinh”, video “Mạch ngầm” của anh cho ta thấy những thay đổi trong kết nối giữa con người và cảnh quan, mà mối nối giữa chúng là chính những âm thanh của đời sống: tiếng karaoke, tiếng rao của những người bán hàng rong Hà Nội, tiếng máy móc vang vọng.

3/Trong sự kiện năm nay, ý tưởng về sự dịch chuyển và phân phối hàng hóa được thể hiện một cách độc đáo thông qua chuỗi Áp-phích di động. Các áp-phích sau khi được nhóm nghệ sĩ Bremen thiết kế tại Đức, được chuyển đến Việt Nam để đội ngũ Heritage Art Space phối hợp với GHTK in ấn và trưng bày lên xe máy giao hàng. Trong suốt một tuần, những áp-phích này đã đồng hành cùng các shipper trên hành trình làm việc thường nhật, mang nghệ thuật đến mọi cung đường. Áp-phích, sự chuyển động của xe máy GHTK, phong cảnh thành phố, hành vi của người giao hàng và ứng xử của cư dân thành phố cùng tạo nên những lớp ý nghĩa đan xen để định hình ý tưởng nghệ thuật đặc biệt.

Chia sẻ cuối dự án, GS, nghệ sĩ Ingo Vetter cho biết “Điều quan trọng đối với chúng tôi (nhóm điều hành) là tái tạo sự giao tiếp giữa nhóm làm việc tại Bremen và Hà Nội, cũng như trao đổi nghệ thuật về “Chuyển động”, dưới một hình thức tích hợp trở lại vào tính di động của địa điểm tiếp nhận. Loạt áp-phích, được vận chuyển khắp Hà Nội cùng với các tài xế giao hàng, là một kết quả tuyệt vời và chúng tôi rất hài lòng với nó”.