Bà Lê Thị Thu, năm nay 62 tuổi, ở cụm 3, làng đào Nhật Tân (Hà Nội), gần cả đời gắn bó nghề trồng hoa đào cho biết: “Tính toán theo thời tiết để canh tuốt lá cho cây đào là chuyện nhà nào cũng vẫn làm. Thế nhưng, ai mà biết ông trời nay lạnh, mai nóng thế nào để lường trước. Có năm thì lạnh nhiều, có năm mùa đông lại nắng nóng như mùa hè... Bản thân tôi với kinh nghiệm cả mấy chục năm gắn bó với cây hoa đào, vậy mà vẫn phải chấp nhận năm được mùa, năm thất thu...”.
Không riêng bà Thu, mà hầu hết người nông dân trồng hoa đào ở làng hoa Nhật Tân nói riêng và các làng hoa khác nói chung mà chúng tôi tiếp xúc cũng đều nói rằng nghề trồng đào là nghề “đánh bạc” với ông trời. Vòng đời của những bông hoa đào rất ngắn ngủi, chóng vánh chỉ độ chục hôm, bởi vậy nếu lứa hoa trên cây không nở đúng dịp bán Tết là “đi tong” cả năm dài với bao công sức tưới tắm, chăm sóc vất vả. Những ngày trung tuần tháng 12 đang vào thời điểm tuốt lá đào, và mặc dù thời tiết Hà Nội lúc lạnh, khi nóng nhưng người nông dân ở các làng hoa của Hà Nội như Nhật Tân, La Cả, Uy Nỗ... vẫn tuốt với mức dè dặt, nghĩa là nhà nào cũng có ý định tuốt lá làm vài, ba đợt, mỗi đợt cách nhau độ dăm hôm. Chị Trần Thị Thương, chủ nhân vườn đào 250 gốc ở cụm 2 Nhật Tân cho biết, sở dĩ các hộ phải tuốt lá như vậy là vì nhỡ không may trượt đợt này còn có đợt khác trúng, chứ không thì lấy tiền đâu mà ăn Tết. Chị Thương bảo: “Nếu thời tiết cứ lạnh đều như từ nay tới Tết thì dịp này tuốt lá là đẹp, đào sẽ nở hoa sau tuốt lá khoảng 40 ngày. Nhưng, nếu tuốt dịp này mà trời bỗng nắng nóng thì chỉ có nước… bán hoa đào vào rằm tháng Chạp, nghĩa là khi Tết còn cách cả nửa tháng nữa mới tới...”.
Tham quan cánh đồng đào ở làng La Cả, quận Hà Đông và các làng trồng hoa đào mới ở huyện Đông Anh, như: Uy Nỗ, Tiên Dương, chúng tôi cũng thấy người nông dân tuốt lá đào một cách cầm chừng. Chị Hiền, ở Uy Nỗ (Đông Anh), chủ nhân của vườn đào 300 gốc cho hay: “Thời tiết mấy năm nay thất thường quá nên bọn em trồng đào lao đao, khốn khổ. Đến lịch tuốt lá thì cứ tuốt thôi chứ biết làm sao được, bởi nếu không tuốt nhỡ trời lạnh kéo dài cả tháng thì đến Tết, đào không kịp nở, không có thu. Ngay như nhà em đây, tám năm theo cây đào thì thất bát mất ba năm. Năm ngoái, mới rằm tháng Chạp ruộng đào đã nở bung xác pháo, cắt mang đi bán đổ, bán tháo chẳng được bao nhiêu tiền, nghĩ mà tiếc công sức chăm bẵm suốt năm dài, gánh thua lỗ nặng...”.
Tiếp xúc với anh Hoàng Thái Hùng, thôn Nỏ Bạn, xã Vân Tảo, Thường Tín, Hà Nội, người trồng đào đã 12 năm nay, chúng tôi cảm nhận được tâm trạng của anh. Đang miệt mài tuốt lá đào cùng vợ con ngoài ruộng, anh ngừng tay tâm sự: “Nếu nốt năm nay mà “trượt” mùa hoa nữa là sang năm tôi phá bỏ cây đào chuyển qua trồng quất và một số loài hoa khác, chứ không thể chung thủy với đào được nữa. Ai đời 12 năm trồng đào thì ba năm bán hoa trước Tết cả nửa tháng, hai năm bán hoa đào mãi tận rằm tháng Giêng. Bảy vụ gọi là trúng mùa thì thu nhập cũng chỉ tạm đủ chi phí đầu tư cũng như bù lỗ cho mấy mùa thất bát...”.
Có tiếp xúc, có tâm sự với những nhà vườn trồng hoa cây cảnh nói chung cũng như những người trồng hoa đào trưng Tết nói riêng mới thấy sự vất vả, nỗi lo toan của họ. Như đã nói tiền bạc họ đầu tư ra, công sức họ bỏ ra có khi trở thành... công cốc khi không có nguồn thu, hoặc thu không đáng kể vì hoa nở không trúng vụ bán Tết. Thời điểm tuốt lá đào này, nhiều nông dân đang ngổn ngang tâm trạng với bao toan tính, suy nghĩ để làm sao những cây đào họ vun trồng nên trong suốt cả năm qua sẽ mang lại nguồn thu đáng kể.
