Cất mình bay bổng
Ni-lu-pha Ra-ma-ni sinh năm 1992 trong một gia đình theo đạo Hồi, từ bé đã tỏ rõ là người có chí hướng. Hồi nhỏ, được sang Mỹ và lên núi trượt tuyết, cô không khóc nhè như chị, mà thích thú nếm trải cảm giác được nhấc bổng khỏi mặt đất. Có bố làm nghề phi công nên càng lớn, cô càng đam mê nghề chinh phục bầu trời.
Năm 18 tuổi, không lực Áp-ga-ni-xtan tuyển phi công, cô lập tức nộp đơn và trúng tuyển. Học cùng với những bậc mày râu, cô thừa biết mình bị nhìn bằng con mắt ngờ vực, tuy không công khai, nhưng họ vẫn ngầm coi mình là kẻ ngỗ nghịch phản đạo và chỉ mong mình đứt gánh giữa đường. Mặc dầu vậy, qua hai năm huấn luyện bay tại căn cứ không quân Sin-đan ở tỉnh Hê-rat, tháng 7-2012, Ni-lu-pha thực hành chuyến bay một mình đầu tiên, trên chiếc Cessna-182, loại máy bay vận tải hạng nhẹ của Mỹ có thể chở ba hành khách cùng 1.406 kg hàng hóa với tốc độ 278 km/h vượt chặng dài 1.722 km. Hôm đó, đám đông người tụ tập tại sân bay đều rất tò mò xem cô sẽ điều khiển nhịp nhàng hay để chiếc máy bay đâm sầm vào vách núi… Chuyến bay tốt nghiệp thành công, cô được gắn lon thiếu úy và tiếp tục nâng cao kỹ năng nghiệp vụ. Nhận bằng tốt nghiệp khóa huấn luyện bay nâng cao, cô trở thành cơ trưởng điều khiển loại máy bay vận tải quân sự C208 với sức tải 12 hành khách cùng 3.969 kg hàng hóa, tốc độ bay 352 km/h trên chặng dài 1.797 km.
Bão táp đời thường
Sau một chuyến bay tập trên chiếc Cessna-182, Ni-lu-pha để lọt trên mạng bức ảnh trong đó có một vị giám thị da trắng tóc vàng. Và chỉ trong chớp mắt, cô trở nên nổi tiếng khắp nước với cả hai ý nghĩa tích cực và tiêu cực. Thành tích của nữ phi công bỗng dưng trở thành sự cố: Người tự hào về cô cũng có, nhưng không ít kẻ tung tin rằng cô sắp sửa trở thành… “me tây”.
Sau 30 năm trời, Áp-ga-ni-xtan mới lại có một người phụ nữ lái thiết bị bay có cánh nâng cố định, và Ni-lu-pha cũng chính là nữ phi công đầu tiên của không lực kể từ khi lật đổ chế độ Ta-li-ban. Song, tàn dư của thế lực cai trị hà khắc nhất trong thế giới Hồi giáo vẫn còn, nó phát ra những đe dọa ghê gớm đối với cô và những người thân, khi là những cuộc điện thoại giữa đêm, khi là những bức tối hậu thư cài vào khe cửa… Hăm dọa của bọn người cực đoan không phải chuyện đùa, nên cô cùng gia đình đã phải nhiều lần thay đổi chỗ ở. Nữ phi công trẻ tâm sự: “Trong tất cả các mối nguy đó, gay nhất là những hăm dọa từ chính những người bà con họ hàng dù đã khá xa. Họ như những bóng ma ám ảnh tôi suốt”. Bố cô bị nhiều đồng nghiệp lăng nhục nên không chịu nổi đã phải bỏ việc. Người anh Ô-ma bị tấn công hai lần, gãy cả tay, còn người chị Ap-xun bị buộc ly dị và không được gặp con đẻ. Có lần, cô đến gặp ban chỉ huy tìm kiếm lời khuyên, họ chỉ biết nhún vai: “Tất cả phi công đều gặp nguy hiểm chứ không riêng gì Ni-lu-pha. Kẻ thù đâu có phân biệt nam nữ. Có điều, cô vẫn là người phải lo cho mình trước”. Sau buổi trò chuyện đó, về nhà, cô ôm lấy mẹ và khóc, nhưng cả nhà vẫn ủng hộ cô theo nghiệp đã chọn.
Xinh, và can đảm
Các lực lượng vũ trang Áp-ga-ni-xtan hiện nay được nước Mỹ bảo trợ hoàn toàn, và sự hào phóng ấy kèm theo nhiều điều kiện bắt buộc, thí dụ: phải gia tăng thành phần nữ trong quân đội. Đầu tiên, Mỹ yêu cầu số nữ binh phải chiếm không dưới 10% (còn ít hơn Mỹ - 15%, nhưng đã nhiều hơn Na Uy, Đan Mạch) và phấn đấu 10 năm tới sẽ có ít nhất 5.000 nữ quân nhân. Hiện nay, quân đội Áp-ga-ni-xtan mới mộ được dưới 1.000 người, trong đó chỉ 50 chị em phục vụ trong không lực. Nhiều cô gái đã qua kỳ huấn luyện, nhưng do định kiến “đàn bà kiêng việc của đàn ông”, xã hội và gia đình gây áp lực, họ đành rút lui. Trong không lực Áp-ga-ni-xtan còn một nữ phi công nữa, nhưng cô này mai danh ẩn tích. Ni-lu-pha thì không: Cô lập trang của mình trên Facebook, trên Twitter và được coi là nhân tố của phong trào đấu tranh vì quyền lợi của giới nữ. Cô rất tôn sùng bà Ka-tun Mô-ham-ma-đa-dai, võ sĩ ba đai đen, gia nhập binh chủng lính dù từ thời đảng Cộng sản nắm quyền, về sau được gắn lon thiếu tướng. Cô đã đến nhà thăm thần tượng của mình, đáp lại, nữ tướng quân nói rằng “rất tự hào về Ni-lu-pha”.
Trong các nhiệm vụ, cô được phân công chuyên chở những quan chức cấp cao của nhà nước và quân đội công cán trong nước. Khi thấy phi công là nữ, cũng có những người muốn rút lui khỏi chuyến bay. Cô nói nhẹ nhàng: “Thưa sếp, máy bay đã sẵn sàng, năm phút nữa sẽ cất cánh ạ”. Sau chuyến bay êm ái do người đẹp điều khiển, nhiều hành khách đã tỏ lòng ân hận vì đã có thái độ thiếu công bằng đối với nữ cơ trưởng.
Theo quân kỷ của không lực Áp-ga-ni-xtan, nữ phi công không được phép chuyên chở thương binh. Khi nhận lái chiếc C-208, Ni-lu-pha trở thành người đầu tiên dám phá vỡ quy định đó: Cô không nỡ bỏ lại những người đồng đội trúng thương phải chờ chực trong vòng chiến sự và chuyển ngay họ về viện quân y. Trước tinh thần dám làm dám chịu của cô, các sếp chỉ còn mỗi cách: Làm ngơ, không đưa ra bất cứ một hình thức kỷ luật nào đối với nữ đồng đội can đảm.
Tháng 3-2012, nữ cơ trưởng Ni-lu-pha được đệ nhất phu nhân nước Mỹ đích thân trao tặng giải thưởng Phụ nữ Can đảm. Đó là giải thưởng thường niên của ngoại trưởng Mỹ, bắt đầu trao từ năm 2007, nhằm vinh danh những điển hình trong phái đẹp, về lòng dũng cảm cùng khả năng lãnh đạo trong đấu tranh cho nhân quyền, cho bình đẳng nam nữ và tiến bộ xã hội.
Theo lời Ni-lu-pha Ra-ma-ni, thì hễ bước vào buồng lái, cô liền quên tiệt mọi ưu phiền, những ý nghĩ nặng nề trong đầu bỗng nhiên bay biến - đấy mới đích thực là tự do! Chuyện lãng mạn hiện bị cô gạt sang bên lề, vì chưa thấy nam đồng nghiệp nào ưng ý. Nữ cơ trưởng của không lực Áp-ga-ni-xtan thường cố ý để lộ chiếc nhẫn cưới… giả, và bắn tiếng rằng mình đã có ý trung nhân.
