Tại buổi họp báo triển khai nhiệm vụ ngành ngân hàng năm 2018 và việc bảo đảm tiền mặt và an toàn, thông suốt hoạt động thanh toán trong dịp Tết Nguyên đán 2018, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết, từ nay đến Tết sẽ theo dõi sát sao tình hình cung ứng tiền mặt tại các chi nhánh NHNN bảo đảm đáp ứng nhu cầu của người dân.
Về việc trong thời gian vừa qua NHNN cung ứng một lượng lớn tiền mệnh giá 100 đồng để phục vụ các trạm BOT có ảnh hưởng như thế nào đến hoạt động cung ứng tiền lẻ, tiền mặt vào dịp cuối năm, Phó Thống đốc Đào Minh Tú cho rằng, việc cung ứng tiền mệnh giá nhỏ 100 đồng cho một số trạm BOT gần đây không gây ảnh hưởng gì. NHNN đáp ứng nhu cầu các loại mệnh giá nhỏ lẻ, hợp lý và tiết kiệm để phục vụ nhu cầu thanh toán của toàn nền kinh tế. Sự việc xảy ra tại các trạm BOT thời gian qua cho thấy, đồng 100 đồng còn giá trị lưu hành, tuy nhiên, NHNN không ủng hộ những sự việc như vậy. Nếu chúng ta thực hiện thanh toán với tiền mệnh giá phù hợp sẽ phục vụ tốt hơn cho các dự án BOT.
Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú cho biết, năm nay, cả nước đã thành công trên nhiều mặt về cả kinh tế vĩ mô, ngành NH cũng như trong hoạt động cung cấp dịch vụ NH. Cuối năm luôn là thời gian nhu cầu sử dụng tiền mặt của người dân tăng cao nên Vụ Thanh toán, Cục Phát hành và Kho quỹ xây dựng chủ trương để đáp ứng nhu cầu tăng cao này của người dân.
Cục trưởng Phát hành và Kho quỹ (NHNN) Phạm Bảo Lâm cho biết, từ đầu tháng 12-2017, NHNN đã điều chuyển tiền mặt về NHNN chi nhánh các tỉnh, thành phố và đặc biệt ưu tiên các tỉnh có nhiều khu công nghiệp, nhiều điểm ATM như TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Đồng Nai, Bình Dương... Dự kiến, mức điều chuyển trong dịp Tết Nguyên đán 2018 so năm 2017 đã tăng 20% để đáp ứng nhu cầu của nền kinh tế và bảo đảm an toàn tuyệt đối, hoàn thành trước ngày 7-2 tới đây. NHNN sẽ theo dõi tình hình thu, chi, tồn quỹ tại các chi nhánh bảo đảm kịp thời nhu cầu tiền mặt của người dân. Chắc chắn nhu cầu tiền mặt của người dân dịp cuối năm sẽ được bảo đảm. NHNN sẽ đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiền mặt của nền kinh tế, không chỉ có lượng tiền đã qua lưu thông, mà cả tiền mới mệnh giá từ 10.000 đồng trở lên cũng sẽ được cung ứng. Tuy nhiên, NHNN vẫn tiếp tục thực hiện chủ trương không đưa tiền mệnh giá từ 5.000 đồng trở xuống ra lưu thông trong dịp Tết Nguyên đán.
Theo Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú, việc không phát hành tiền mới in dịp Tết Nguyên đán năm 2018 giúp tiết kiệm khoảng 280 tỷ đồng, nâng tổng mức chi phí tiết giảm được từ khi thực hiện chủ trương này (năm 2013) đến nay khoảng gần 2.200 tỷ đồng. Trong năm 2017, NHNN tiếp tục thực hiện chủ trương không đưa tiền mới in mệnh giá nhỏ dưới 5.000 đồng ra lưu thông dịp Tết Nguyên đán. Tuy nhiên, từ tháng 4 đến cuối năm 2017, tiền mệnh giá nhỏ đã được cung ứng đầy đủ. NHNN cho biết, để đạt được thành quả như trên, NHNN đã nhận được sự phối hợp tích cực của các bộ, ban, ngành trong việc tuyên truyền, vận động người dân sử dụng tiền mệnh giá nhỏ một cách hợp lý, đúng mục đích tại các khu di tích, đền, chùa, lễ hội; đến nay phần lớn người dân đã có nhận thức đúng đắn trong việc sử dụng tiền mệnh giá nhỏ. Bên cạnh đó, NHNN chỉ đạo các đơn vị trực thuộc phối hợp các đơn vị có liên quan để tăng cường công tác kiểm tra, xử lý đối với hoạt động kinh doanh dịch vụ đổi tiền hưởng chênh lệch theo quy định tại Nghị định 96/2014/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiền tệ và NH.
Liên quan việc bảo đảm tiền mặt và an toàn thông suốt hoạt động thanh toán trong dịp Tết Nguyên đán 2018, Vụ trưởng Thanh toán Phạm Tiến Dũng cho biết, quan trọng nhất là giám sát toàn bộ cây ATM một cách kịp thời. NHNN đã chỉ đạo các tổ chức tín dụng (TCTD) xây dựng kế hoạch không để ATM thiếu tiền. Đặc biệt là các loại tiền và cơ cấu mệnh giá cho các tỉnh, thành phố. Hiện nay, một số TCTD đã trình phương án trong trường hợp quá tải phải chi trả tiền mặt tại các khu đông dân cư, như: chủ động làm việc với các doanh nghiệp điều chỉnh thời gian trả lương hợp lý để giảm tải cho các ATM tại các khu công nghiệp, khu chế xuất. Với những khu vực dễ xảy ra quá tải vào dịp cận Tết, TCTD phải xây dựng phương án dự phòng chi trả trực tiếp bằng tiền mặt để đáp ứng kịp thời nhu cầu chi lương, thưởng dịp Tết. Tuy nhiên, các TCTD vẫn phải bảo đảm an ninh, an toàn các hệ thống thanh toán điện tử, thanh toán thẻ, tuyên truyền, quảng bá, hướng dẫn khách hàng sử dụng các dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt nhằm giảm tải việc rút tiền mặt tại các ATM; xử lý nhanh và triệt để các giao dịch khiếu nại, khiếu kiện của khách hàng theo quy định. Trong trường hợp cây ATM nào ngừng hoạt động trong thời gian trên, theo Thông tư 36, TCTD đó sẽ bị xử phạt hành chính theo quy định.
Phó Thống đốc Đào Minh Tú cũng thẳng thắn, ATM sẽ bảo đảm mức tối đa chứ không thể 100% hoạt động thông suốt mọi lúc, vì còn phụ thuộc nhiều yếu tố. Đừng vì một vài máy ATM trục trặc mà đánh giá cả hệ thống yếu kém.