Bảo đảm cân đối cơ hội sản xuất, kinh doanh

Sáng 8/5/2024, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tiếp tục tổ chức phiên đấu thầu 16.800 lượng vàng. Mức giá đưa ra ban đầu là 85,3 triệu đồng/lượng, khối lượng vàng miếng mỗi lô là 100 lượng. Loại vàng đấu thầu là vàng SJC do NHNN sản xuất. Đây là phiên đấu thầu thứ 4 và hầu như kết quả đã được dự báo trước.
0:00 / 0:00
0:00

Đã có sự thay đổi đáng kể về khối lượng đấu thầu. Mỗi thành viên được phép đặt thầu khối lượng giảm 50% về số lô và lượng. Số lượng nhiều nhất vẫn tương đương phiên đấu thầu trước là 20 lô (khoảng 2.000 lượng). Nhưng thay đổi này có giá trị đáng kể, tăng cao khả năng tham gia của doanh nghiệp. Nguồn tiền thấp nhất để tham gia đấu thầu cũng giảm đáng kể.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều trở ngại để có thể đem lại một phiên đấu thầu như mong muốn. Giá khởi điểm 85,3 triệu đồng/lượng không chênh lệch quá nhiều so với giá thị trường. Các công ty vàng bạc đang niêm yết giá phổ biến 85 - 87 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra). Giá vàng trên thị trường thế giới đang dao động ở mức cao. Khối lượng vàng bán ra mỗi phiên dường như chưa thấm tháp gì so với nhu cầu của thị trường. Mức lãi suất huy động của các ngân hàng vẫn đang ở mức thấp… Nhiều yếu tố vẫn đang khiến cho người dân sẵn sàng đầu tư vào vàng hơn là gửi tiết kiệm.

Thật ra, ai cũng hiểu việc đấu thầu vàng chỉ là giải pháp tạm thời. Xét đến những giải pháp căn cơ, phải để cho người dân nhìn thấy triển vọng của những kênh đầu tư khác cao hơn… vàng. Tuy nhiên, trong vấn đề này, NHNN dường như đang ở trong hoàn cảnh… mắc kẹt. Tăng trưởng tín dụng đến tháng 3 và quý I/2024 mới đạt khoảng 0,9%. So với mục tiêu tăng trưởng tín dụng 15% cho năm 2024, việc hoàn thành kế hoạch đang trở nên rất khó khăn. Thủ tướng Chính phủ tiếp tục yêu cầu NHNN giảm thêm lãi suất cho vay. Nhưng cùng với biện pháp đó, rất khó có thể đồng thời tiến hành nâng lãi suất huy động.

Nhìn rộng ra, câu chuyện giá vàng mới chỉ là một góc của vấn đề chung. Ngân hàng “thừa tiền” nhưng doanh nghiệp “thiếu vốn” vẫn đang là vướng mắc lớn cho nền kinh tế. Việc huy động vốn của các tổ chức tín dụng trong quý đầu năm giảm 0,76% so với cuối năm 2023 (cùng thời điểm này năm ngoái tăng 1,17%); tăng trưởng tín dụng của nền kinh tế đạt thấp, chỉ 0,26% (cùng thời điểm này năm ngoái tăng 1,99%). Trong khi đó, chỉ số giá vàng và USD tháng sau liên tục tăng cao so với tháng trước. Bình quân quý I chỉ số giá vàng tăng tới hơn 18%, chỉ số giá USD tăng tới 3,97%. Giá nhà đất, căn hộ chung cư ở một số thành phố lớn cũng có mức tăng cao bất thường… Nhiều chỉ số đang cho thấy cần phải có những quyết sách mạnh mẽ để cân bằng, thậm chí lập lại trật tự đối với một số lĩnh vực, thị trường có tác động lớn đến điều hành chính sách vĩ mô. Chừng nào bức tranh tổng thể về kinh tế Việt Nam trở nên cân đối, cơ hội kinh doanh, sản xuất trở nên rõ ràng, tự động sự lệ thuộc vào vàng sẽ mất đi.