Cùng dự có các Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc và Nguyễn Chí Dũng; lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương; Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Ito Naoki, các cơ quan, tổ chức, hiệp hội doanh nghiệp, các tập đoàn, doanh nghiệp hàng đầu Nhật Bản.
Bộ Tài chính cho biết, quan hệ Việt Nam-Nhật Bản là mối quan hệ điển hình cho thành công trong hợp tác song phương của Việt Nam với các đối tác. Nhật Bản duy trì vị trí là đối tác quan trọng hàng đầu của Việt Nam khi là đối tác viện trợ ODA lớn nhất, là đối tác lớn thứ hai về hợp tác lao động, đối tác lớn thứ ba về đầu tư và du lịch, và thứ tư về thương mại.
Hơn 50 năm kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao (23/9/1973), quan hệ "Đối tác chiến lược toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại châu Á và trên thế giới" giữa Việt Nam-Nhật Bản không ngừng phát triển mạnh mẽ, sâu rộng, hiệu quả trên các lĩnh vực.
Tính lũy kế đến ngày 31/7/2025, Nhật Bản có 5.608 dự án còn hiệu lực với tổng vốn đầu tư đăng ký 79,4 tỷ USD. Nhật Bản hiện xếp thứ 3 sau Hàn Quốc (94,9 tỷ USD) và Singapore (87,3 tỷ USD) trong số 151 quốc gia và vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam.
Trong 7 tháng đầu năm 2025, tổng vốn đăng ký của Nhật Bản đạt 2,3 tỷ USD, tăng 7,4% so với cùng kỳ với 158 dự án đăng ký cấp mới, đứng thứ 4/97 quốc gia và vùng lãnh thổ đầu tư vào Việt Nam (sau Singapore với 305 dự án, tổng vốn đầu tư 5,5 tỷ USD; Hàn Quốc với 241 dự án, tổng vốn đầu tư 3,9 tỷ USD; Trung Quốc với 695 dự án, tổng vốn đầu tư 2,8 tỷ USD)
Một số dự án tiêu biểu của Nhật Bản tại Việt Nam: Dự án lớn nhất là Dự án Lọc hóa dầu Nghi Sơn tại Thanh Hóa với tổng số vốn đăng ký 9 tỷ USD (trong đó vốn Nhật Bản chiếm 39,8%, Kuwait 35,1%, Việt Nam 25,1%); Dự án thành phố thông minh tại huyện Đông Anh (Sumitomo-BRG), Hà Nội có tổng số vốn đăng ký 4,1 tỷ USD; Dự án Nhà máy Nhiệt điện BOT Nghi Sơn 2 (tỉnh Thanh Hóa), tổng vốn đăng ký 2,8 tỷ USD.
Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Ito Naoki, các tập đoàn, doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp Nhật Bản tham dự tọa đàm. (Ảnh: TRẦN HẢI)
Ở chiều ngược lại, các nhà đầu tư Việt Nam đã đầu tư sang Nhật Bản 126 dự án với tổng vốn đầu tư đăng ký 20,5 triệu USD. Các dự án tập trung nhiều ở các ngành khoa học và công nghệ, bán buôn và bán lẻ. Một số doanh nghiệp tiêu biểu của Việt Nam như FPT, Rikkei, VMO... đã triển khai, mở rộng hoạt động hợp tác đầu tư tại Nhật Bản, qua đó đóng góp cho phát triển kinh tế-xã hội chung của cả hai nước.
Bộ Tài chính kiến nghị một số giải pháp tăng cường hợp tác đầu tư giữa hai nước:
Thứ nhất, đẩy mạnh hợp tác toàn diện trong các lĩnh vực có tiềm năng thế mạnh như công nghiệp hóa, đào tạo nhân lực chất lượng cao, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số để hỗ trợ nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp Việt Nam, thúc đẩy khởi nghiệp sáng tạo, qua đó đẩy mạnh hợp tác hiệu quả, giúp doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu chuỗi giá trị toàn cầu.
Thứ hai, đẩy mạnh hợp tác trong phát triển chuỗi cung ứng, thương mại và duy trì vai trò là một mắt xích quan trọng trong chuỗi giá trị toàn cầu; khuyến khích hợp tác mạnh mẽ, thực chất giữa doanh nghiệp 2 nước để cùng thúc đẩy phát triển hệ sinh thái sản xuất, đổi mới sáng tạo của Việt Nam trên nguyên tắc đôi bên cùng có lợi.
Thứ ba, đề nghị phía Nhật Bản tiếp tục quan tâm tăng cường hỗ trợ ODA để giúp Việt Nam thực hiện các dự án đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng quan trọng, đồng bộ, đóng vai trò là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế trong kỷ nguyên mới.
Thứ tư, đề nghị các doanh nghiệp Nhật Bản đẩy nhanh tiến độ nghiên cứu, mở rộng đầu tư các dự án tại Việt Nam. Đồng thời tăng cường hợp tác trong đào tạo nhân lực, nghiên cứu và chuyển giao công nghệ.
Thứ năm, tăng cường hợp tác trong lĩnh vực tài chính, đặc biệt là thu hút nguồn tài chính xanh, hỗ trợ xây dựng và phát triển 2 Trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng. Đồng thời hỗ trợ tham vấn chính sách để xây dựng và hoàn thiện khung khổ pháp lý thúc đẩy các mô hình kinh tế mới, cũng như tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh….
Phát biểu ý kiến tại tọa đàm, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam Ito Naoki bày tỏ cảm ơn chân thành Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam luôn quan tâm, hỗ trợ các tập đoàn, doanh nghiệp Nhật Bản đầu tư kinh doanh tại Việt Nam; nêu rõ, trong chuyến thăm của Thủ tướng Nhật Bản Shigeru Ishiba vừa qua đến Việt Nam đã thành công rất tốt đẹp.
Trong cuộc gặp hội đàm với Thủ tướng Phạm Minh Chính, hai bên xác nhận các lĩnh vực Việt Nam rất coi trọng và có nhu cầu hợp tác như bán dẫn, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, phòng, chống thiên tai..., là lĩnh vực trụ cột hợp tác hai nước trong tương lai. Thủ tướng Shigeru Ishiba hoan nghênh định hướng cải cách của Việt Nam; hai Thủ tướng thống nhất nhấn mạnh hai bên cần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh trên cơ sở phát huy thế mạnh của doanh nghiệp Nhật Bản.
Đại sứ nêu rõ, các doanh nghiệp Nhật Bản theo dõi sát sao các cải cách của Chính phủ Việt Nam, nhất là cải cách thủ tục hành chính; kỳ vọng cơ hội tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp Việt Nam.
Tọa đàm này thể hiện mong muốn của Nhật Bản đồng hành với Việt Nam đạt được tốc độ tăng trưởng kinh tế cao, trở thành đối tác hỗ trợ Việt Nam trong quá trình này; mong hai bên có thảo luận mang tính xây dựng, hướng tới sự phát triển bền vững hơn nữa cho Việt Nam.
Trong cuộc tọa đàm với các doanh nghiệp Nhật Bản lần trước, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã có chỉ đạo quyết liệt, đưa ra thời hạn giải quyết vướng mắc giữa hai bên và nhờ đó có những tiến triển tốt đẹp.
Trên cơ sở đó, tại cuộc tọa đàm này, hai bên cần nỗ lực thảo luận tháo gỡ dứt điểm những vướng mắc, cùng rà soát tiến độ những công việc triển khai trong 5 tháng qua, đưa ra định hướng giải quyết trong thời gian tới, nhất là chia sẻ phương hướng đầu tư cho tương lai, định hướng cải cách, qua đó góp phần đóng góp cho quá trình cải cách của Việt Nam.
Đại sứ cũng cho biết, phía Nhật Bản sẽ đề xuất một số dự án đầu tư mới của Nhật Bản vào Việt Nam, cũng như các gói vay mới trong khuôn khổ Cộng đồng châu Á phát thải ròng bằng 0 (AZEC); nhấn mạnh, tọa đàm này cũng là cơ hội tăng cường gắn kết hợp tác giữa doanh nghiệp tư nhân hai nước.
Tại tọa đàm, các tập đoàn, doanh nghiệp Nhật Bản cũng nêu các khó khăn, vướng mắc tại các dự án đang đầu tư, kinh doanh ở Việt Nam; kiến nghị Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương Việt Nam giải quyết, qua đó tạo thuận lợi thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa đầu tư của Nhật Bản vào Việt Nam.
