Không chỉ hủy hoại sức khỏe con người, ma túy còn là nguồn gốc phát sinh hàng loạt loại tội phạm nguy hiểm, đe dọa trực tiếp đến an ninh trật tự, sự bình yên của từng gia đình và sự phát triển bền vững của Thành phố.
Những vụ việc đau lòng, rúng động dư luận thời gian qua cho thấy, ma túy không còn là câu chuyện ở đâu đó xa xôi, mà đã len lỏi sâu vào đời sống đô thị, xâm nhập các khu dân cư, chung cư cao cấp, quán bar, vũ trường, trường học, thậm chí cả những mái ấm gia đình.
Trước thực trạng đó, Thành phố Hồ Chí Minh xác định, phòng, chống ma túy là cuộc chiến lâu dài, không khoan nhượng, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ, quyết liệt của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội, với mục tiêu cao nhất là xây dựng một xã hội an toàn, lành mạnh, không ma túy.
Những vụ án đau lòng và bức tranh đáng báo động
Hình ảnh đối tượng Lê Văn Bậm (44 tuổi, ngụ Quận 10 cũ) bạo hành, dụ dỗ, bắt ép một bé trai chỉ mới 3 tuổi sử dụng ma túy lan truyền trên mạng xã hội từng khiến dư luận phẫn nộ và ám ảnh. Bậm cùng người tình có hai con riêng chung sống như vợ chồng tại huyện Hóc Môn (cũ).
Trong quá trình sử dụng ma túy, đối tượng này đã coi việc cho trẻ em dùng ma túy như một “trò tiêu khiển”. Chỉ đến khi bố ruột của hai cháu bé phát hiện và tố cáo, hành vi man rợ này mới bị ngăn chặn, đối tượng bị bắt và khởi tố. Nếu không kịp thời can thiệp, tương lai của những đứa trẻ lớn lên trong “môi trường độc hại, nguy hiểm” ấy sẽ đi về đâu, là câu hỏi day dứt đối với xã hội.
Phòng, chống ma túy là cuộc chiến lâu dài, đòi hỏi sự kiên trì, quyết liệt và đồng bộ. Thành phố đặt ra mục tiêu xây dựng thành phố không ma túy không chỉ nhằm bảo đảm an ninh trật tự mà còn hướng tới nâng cao chất lượng sống, tạo môi trường an toàn, lành mạnh cho người dân.
Thiếu tướng Tạ Văn Đẹp, Phó Giám đốc Công an Thành phố Hồ Chí Minh
Không dừng lại ở việc hủy hoại sức khỏe, ma túy, đặc biệt là ma túy đá còn đẩy nhiều người vào trạng thái ảo giác, mất kiểm soát hành vi, dẫn đến những vụ án giết người đặc biệt nghiêm trọng. Vụ án Trương Tín (sinh năm 1990) sát hại 3 người thân trong gia đình là minh chứng đau xót.
Tín nghiện ma túy, có hồ sơ quản thúc tại địa phương từ năm 2017. Trong cơn “ngáo đá”, đối tượng này đã sát hại bà Lê Thị Đ. (sinh năm 1942, bà ngoại), bà Nguyễn Thị Ngọc T. (sinh năm 1963, mẹ ruột) và bà Nguyễn Thị Ngọc K. (sinh năm 1965, dì ruột). Một người dì khác cùng cháu nhỏ may mắn thoát chết nhờ chạy trốn kịp thời.
Tương tự, tại huyện Hóc Môn (cũ), đối tượng Nguyễn Hoàng Nam (sinh năm 1993) sau khi sử dụng ma túy đá rơi vào trạng thái ảo giác, cho rằng gia đình ngăn cản chuyện tình cảm của mình, đã ra tay sát hại hàng loạt người thân của bạn gái và chính gia đình ruột thịt. Hậu quả là bà Trịnh Thị N. (sinh năm 1961), bà ngoại của bạn gái, cùng bố mẹ ruột và bà nội của Nam đều bị sát hại. Chỉ khi lực lượng chức năng kịp thời khống chế, đối tượng mới bị ngăn chặn trong lúc đang cầm hung khí đi tìm chị gái của mình.
Tội phạm về ma túy xảy ra tại các căn hộ chung cư, nhà nghỉ, phòng trọ diễn ra phổ biến. Các đối tượng cất giấu, phân chia và đóng gói ma túy rồi lợi dụng dịch vụ giao hàng công nghệ để thực hiện hành vi phạm tội.
Ông Lê Văn Đông, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh
Những vụ án rúng động ấy cho thấy, sức tàn phá của ma túy đối với con người, đạo đức xã hội và trật tự an toàn đô thị là vô cùng khủng khiếp. Các đối tượng gây án đã bị pháp luật trừng trị, nhưng nỗi đau, sự mất mát và ám ảnh mà họ để lại cho người thân và xã hội là điều không thể bù đắp.
Bức tranh toàn cảnh về tội phạm ma túy tại Thành phố Hồ Chí Minh cũng cho thấy nhiều dấu hiệu đáng lo ngại. Trong 9 tháng đầu năm 2025, lực lượng chức năng đã phát hiện 3.890 vụ việc liên quan đến ma túy, tăng hơn 13% so với cùng kỳ năm 2024. Đáng chú ý, trong Chuyên án VN10, cơ quan chức năng đã khởi tố 436 vụ án với 2.272 bị can, thu giữ 597kg ma túy, 12 khẩu súng cùng nhiều tang vật khác, cho thấy quy mô, mức độ manh động của tội phạm ma túy vẫn hết sức phức tạp.
Gần đây, Công an Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp Bộ Công an và nhiều địa phương triệt phá thành công Chuyên án 1025C, bắt giữ 37 đối tượng, thu giữ 174kg ma túy tổng hợp, 10 bánh heroin, 300 gói ma túy dạng “nước vui”, cùng nhiều dung dịch, máy móc điều chế và tài liệu liên quan. Song song đó, lực lượng chức năng đã xử lý 13 vụ việc liên quan đến khí cười, shisha, khởi tố 104 bị can, thu giữ 3.490 bình khí N2O và hàng chục nghìn quả bóng cao-su.
Những con số biết nói này phản ánh mức độ gay gắt của cuộc chiến chống ma túy tại đô thị lớn nhất cả nước, đồng thời cho thấy quyết tâm rất cao của chính quyền và các lực lượng chức năng trong việc ngăn chặn, đẩy lùi tệ nạn nguy hiểm này.
Đại tá Huỳnh Trung Phong, Trưởng Phòng Công tác Chính trị Công an Thành phố Hồ Chí Minh cho biết: Ma túy không chỉ là một chất gây nghiện đơn thuần mà thực sự là “kẻ giết người” thầm lặng hủy hoại sức khỏe, nhân cách, tương lai của người sử dụng. Nó còn gây ra những hệ lụy khôn lường cho gia đình, cộng đồng và an ninh trật tự xã hội. Đáng báo động hơn, ma túy đang có xu hướng trẻ hóa, len lỏi ngày càng tinh vi vào môi trường học đường.
Ngăn chặn chủ động, chiến lược lâu dài cho một thành phố không ma túy
Là trung tâm kinh tế, giao thương lớn, Thành phố Hồ Chí Minh cũng trở thành “điểm đến” của nhiều loại tội phạm, trong đó có tội phạm ma túy. Bằng nhiều thủ đoạn tinh vi, tội phạm đã lợi dụng dịch vụ giao hàng công nghệ, căn hộ chung cư, nhà trọ, nhà nghỉ để cất giấu, phân chia và vận chuyển ma túy. Các loại ma túy cũng ngày càng biến tướng, “núp bóng” dưới dạng nước vui, bánh kẹo, thuốc lá điện tử pha chất cấm, nhắm vào giới trẻ, học sinh, sinh viên và lao động trẻ.
Thông tin tại kỳ họp thứ 6 Hội đồng nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh khóa X, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Thành phố Lê Văn Đông cho biết, tình hình tội phạm ma túy tiếp tục diễn biến phức tạp với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, khó lường. Thực tế này đặt ra yêu cầu phải có những giải pháp căn cơ, bài bản, không chỉ tập trung trấn áp mà còn phòng ngừa từ gốc.
Xác định rõ ma túy là “nguồn cơn” của nhiều loại tội phạm, những năm qua, Thành phố Hồ Chí Minh đã kiên trì triển khai chiến lược phòng, chống ma túy với phương châm: “Giảm cầu-kiểm soát nguồn cung-giảm tác hại”. Theo Thiếu tướng Tạ Văn Đẹp, Phó Giám đốc Công an Thành phố Hồ Chí Minh, phòng, chống ma túy không phải là nhiệm vụ riêng của lực lượng công an, mà là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội.
Quan điểm này đã được cụ thể hóa trong nghị quyết của Đảng bộ Thành phố nhiệm kỳ 2026-2030, với mục tiêu phấn đấu đạt và vượt chỉ tiêu 50% xã, phường, đặc khu không ma túy. Đặc biệt, theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Công an Trung ương, Thành phố Hồ Chí Minh cùng Hải Phòng được giao mục tiêu cao hơn là đến năm 2030 đạt 100% xã, phường, đặc khu không còn ma túy.
Ma túy không chỉ là một chất gây nghiện đơn thuần mà thực sự là “kẻ giết người” thầm lặng hủy hoại sức khỏe, nhân cách, tương lai của người sử dụng. Nó còn gây ra những hệ lụy khôn lường cho gia đình, cộng đồng và an ninh trật tự xã hội. Đáng báo động hơn, ma túy đang có xu hướng trẻ hóa, len lỏi ngày càng tinh vi vào môi trường học đường.
Đại tá Huỳnh Trung Phong, Trưởng Phòng Công tác Chính trị Công an Thành phố Hồ Chí Minh
Để bảo đảm sự lãnh đạo xuyên suốt, Thiếu tướng Tạ Văn Đẹp đề xuất thành lập Ban Chỉ đạo phòng, chống ma túy do Bí thư Thành ủy làm Trưởng ban. Cùng với đó, vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức thành viên được phát huy mạnh mẽ nhằm đưa phong trào phòng, chống ma túy lan tỏa đến từng khu dân cư, từng gia đình, gắn với xây dựng khu phố, ấp an toàn.
Đối với các địa bàn trọng điểm, phức tạp, lực lượng công an tập trung xử lý dứt điểm, tạo hiệu ứng lan tỏa để nhân rộng mô hình ra toàn Thành phố. Song song đó là tăng cường phối hợp liên tỉnh, liên quốc gia, chủ động ngăn chặn ma túy từ sớm, từ xa, không để Thành phố Hồ Chí Minh trở thành điểm trung chuyển, địa bàn hoạt động của tội phạm ma túy.
Luật sư, Thạc sĩ Lê Kiên Lương, Giám đốc Công ty Luật Thiên Hương, Đoàn Luật sư Thành phố Hồ Chí Minh cho rằng: Để hạn chế tình trạng sử dụng trái phép chất ma túy, nhất là trong giới trẻ, sự đồng bộ trong các giải pháp của các cấp, các ngành là rất quan trọng. Trong đó, các trụ cột chính gồm: Gia đình-nhà trường-xã hội nhằm tạo cho các cá nhân những kỹ năng để “đề kháng” với ma túy, tiếp xúc với các môi trường lành mạnh, giàu tính nhân văn. Ngoài ra, công tác quản lý nhà nước về ma túy cần nghiêm minh, hiệu quả hơn nữa để ngăn chặn tình trạng buôn bán, công tác quản lý cai nghiện thực hiện đồng bộ, hiệu quả.
Cần nhân rộng mô hình hiệu quả
Bên cạnh các biện pháp trấn áp mạnh mẽ với những “quả đấm thép”, công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy tại Thành phố Hồ Chí Minh thời gian qua có nhiều đổi mới, sáng tạo. Việc ứng dụng công nghệ, sản xuất infographic, video clip, nội dung truyền thông trên mạng xã hội đã giúp thông tin tiếp cận sâu rộng, đặc biệt là giới trẻ. Nhiều sản phẩm truyền thông đạt hàng triệu lượt xem, góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng.
Chương trình “Nói không với ma túy học đường” do Công an Thành phố phối hợp Sở Giáo dục và Đào tạo, Thành đoàn Thành phố Hồ Chí Minh triển khai đã trở thành điểm sáng. Thông qua hình thức sân khấu hóa, tọa đàm tương tác, truyền thông trực quan, hàng triệu học sinh, sinh viên được trang bị kiến thức, kỹ năng phòng ngừa ma túy, góp phần xây dựng môi trường học đường an toàn, lành mạnh.
Ở cấp cơ sở, mô hình “Địa bàn không ma túy” mang lại nhiều kết quả tích cực. Trong giai đoạn 2024-2025, Thành phố đã xây dựng thành công các địa bàn cấp xã không còn tội phạm và tệ nạn ma túy như phường An Đông (Quận 5 cũ), xã Thạnh An và xã An Thới Đông (huyện Cần Giờ cũ). Riêng năm 2025, 39 đơn vị cấp xã, phường, đặc khu Côn Đảo tiếp tục được lựa chọn triển khai xây dựng địa bàn “không ma túy” theo tiêu chí của Thủ tướng Chính phủ.
Để hiện thực hóa mục tiêu “Thành phố Hồ Chí Minh không ma túy”, Ủy ban nhân dân Thành phố đã xác định 6 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm. Trong đó, nhấn mạnh vai trò lãnh đạo của cấp ủy, chính quyền; đẩy mạnh giảm “nguồn cầu”; nâng cao hiệu quả cai nghiện và quản lý sau cai; siết chặt nguồn cung; quan tâm chính sách cho lực lượng làm nhiệm vụ; hoàn thiện cơ chế phối hợp liên ngành, quản lý chặt tiền chất ma túy.
Cuộc chiến phòng, chống ma túy tại Thành phố Hồ Chí Minh là cuộc chiến lâu dài, phức tạp và không có chỗ cho sự chủ quan. Những con số, vụ án và thực tế nhức nhối cho thấy, chỉ cần một mắt xích lỏng lẻo, hiểm họa ma túy có thể bùng phát, gây hậu quả khôn lường.
Tuy nhiên, với quyết tâm chính trị cao, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống và sự chung tay của người dân, Thành phố Hồ Chí Minh đang từng bước xây dựng những “vùng xanh”, “địa bàn sạch” về ma túy, hướng tới mục tiêu cao nhất: Một đô thị an toàn, nhân văn, phát triển bền vững, nơi ma túy không còn đất sống.
