Sáng tạo trong trải nghiệm Tết

Thời điểm này, nhiều ý tưởng đã được vạch ra trong suy nghĩ của các nhà tổ chức về các cuộc trải nghiệm Tết cổ truyền dành cho lớp trẻ.

Việc chuẩn bị cũng bắt đầu để không lâu nữa, từ giữa tháng Chạp trở đi, cho đến chính Tết Nguyên đán Ất Tỵ và những ngày đầu năm mới, nhiều hoạt động tập gói bánh chưng, cùng nhau luộc bánh, trang trí mâm cỗ Tết, tìm hiểu phong tục như cắm đào, treo tranh, xin chữ, chúc Tết đầu năm, mừng tuổi, tham dự các trò vui trong lễ hội đầu xuân… sẽ diễn ra rộn rã. Một số bảo tàng, di tích, trung tâm văn hóa địa phương, không gian văn hóa cộng đồng hay tư nhân những năm qua đang trở nên các địa chỉ tìm tới để công chúng hòa mình vào các hoạt động vui xuân, cảm thấy mình được gần hơn với truyền thống.

Đã có nhiều mô hình, phương thức hoạt động thú vị, cuốn hút thanh thiếu niên. Trong xu hướng tìm lại truyền thống để đến với hiện đại một cách sâu sắc, nhân văn hơn, cũng như tiếp nối tinh hoa của những gì xưa cũ, quen thuộc để nối dài sức sống của bản sắc, thường xuyên nảy sinh những đòi hỏi mới cho việc sáng tạo, kiến tạo. Điều này là đòi hỏi đầy tính gợi mở và thách thức thú vị đối với các nhà tổ chức cho nhân dân, thanh niên, trẻ em trải nghiệm Tết một cách đa dạng, hào hứng, đạt hiệu quả giáo dục, tích lũy tri thức, vốn sống. Mà các nhà tổ chức sẽ gồm đông đảo từ quản lý văn hóa đến chính quyền, cơ quan địa phương, tổ chức xã hội và cả doanh nghiệp, cũng như cá nhân, nhóm hoạt động văn hóa, nghệ thuật…

Đã có những lễ hội xuân mang tính mô phỏng, và nhiều hoạt động trình diễn các nghi thức lễ Tết hay các công đoạn sửa soạn cho Tết. Nên chăng phát triển nhiều hơn các hoạt động “trải nghiệm thật” khi đưa thanh thiếu niên, học sinh đến tham dự các lễ hội, các nghi thức dịp xuân Tết ở đình, chùa, hay việc duy trì các phong tục, tập quán tốt đẹp của ngày Tết trong làng xã, cộng đồng… Hoặc, các chương trình thâm nhập, quan sát và nhập cuộc với chợ Tết, nghi lễ thờ cúng tổ nghề hay tín ngưỡng bản địa ở không gian đô thị, phố phường… Và cả nhiều hoạt động triển lãm, biểu diễn nghệ thuật truyền thống mang “sắc xuân, hương Tết” ở các không gian danh thắng, di tích, không gian nghệ thuật hiện đại… Tất nhiên, để nhập cuộc, thực sự sống và đồng hành với các chương trình, hoạt động như thế, cần có kế hoạch, phương án và các nội dung tiếp xúc, trải nghiệm cụ thể chứ không chỉ là tự do, ngẫu hứng, cứ đến là được.

Ngoài ra, ngay cả với việc mô phỏng, trình diễn để công chúng, giới trẻ hiểu Tết hơn, cũng cần có nhiều đổi mới, đi sâu. Thí dụ, ngoài “Tết quen thuộc” và phổ biến với cây nêu, bánh chưng xanh, câu đối đỏ…, có thể đến với những “Tết đặc thù, Tết khác lạ” theo những vùng miền, địa phương khác nhau, theo phong tục các dân tộc, hoặc trong sự đồng hiện, so sánh của Tết miền núi, miền biển…

Những cách làm mới, mở rộng, sáng tạo và bổ sung thêm đó, sẽ giúp cho những người đi trải nghiệm, đi du xuân, cho các bạn trẻ có được nhiều cảm nhận sâu sắc hơn trong một không gian; có được nhiều hơn những Tết trong hiện tại chứ không chỉ là hoài niệm, hoài cổ với Tết hoặc chỉ phục cổ một cách đơn thuần. Chính sự phong phú, đa dạng và giàu ý nghĩa của Tết xưa, Tết nay sẽ gợi ý cho chúng ta nhiều cách khiến cho Tết của dân tộc được tôn vinh, yêu quý hơn trong hiện tại.

Có thể bạn quan tâm

Cội nguồn sức mạnh vượt bão giông

Những ngày qua, tin tức về “đại hồng thủy” ập xuống Nam Trung Bộ liên tiếp truyền về. Hình ảnh đồng bào oằn mình giữa lũ dữ, rét buốt, đói khát để giành giật sự sống… khiến trái tim hàng triệu người Việt đều như thắt lại.

Tiếp sức cho người gieo chữ

Nghề giáo vốn được coi là nghề bình lặng, nay bỗng được dư luận xem là trong top những nghề nguy hiểm. Nhất là trong những năm gần đây, truyền thống tôn sư trọng đạo có phần bị phai mờ.

Tri ân thầy cô một cách thực chất

Hai người phụ nữ có con cùng học phổ thông ngồi chờ đón con ở gần cổng trường. Chuyện trò vài câu về bài kiểm tra của con, rồi câu chuyện rẽ sang chủ đề nhiều người quan tâm: Tặng gì cho thầy cô dịp 20/11 năm nay?

“Sống bụi” gần kho, cảng

Qua các khu dân cư, các cụm nhà dân ở gần các kho, cảng nơi liên tục tập kết, vận chuyển hàng hóa, xe cộ, thấy có nhiều những bất cập, bất ổn ảnh hưởng đến chất lượng sống.

Hà Nội mùa... nhiễm bẩn không khí

Sáng sớm, tôi mở cửa sổ nhìn ra con phố nhỏ nơi mình sống. Trời trong, nắng vàng, nhưng lạ thay - mọi thứ lại phủ một lớp mờ đục, như thể ai đó vừa phủ tấm màn bụi mịn lên thành phố. Không khí đặc quánh, nặng nề.

Đã mới, nên làm mới một thể

Hoạt động văn hóa nghệ thuật phục vụ phố đi bộ khu vực trung tâm Hà Nội đang cho thấy sự hiện diện của nhiều loại hình, thu hút được công chúng và du khách theo dõi, thưởng thức.

Không để người già ở lại phía sau

Một buổi sáng trong quán cà-phê nhỏ, hai người đàn ông ngồi trò chuyện. Họ đều đang ở tuổi ngoài 40, bận rộn công việc và con cái, nhưng vẫn canh cánh một nỗi lo: Cha mẹ già.

Làm sao để quyên góp sách giáo khoa hiệu quả?

Trận mưa lũ do bão số 10 và bão số 11 vừa qua đã làm hư hỏng hàng loạt đồ dùng trong trường học. Ước tính hàng trăm nghìn bộ sách giáo khoa bị ngâm nước, không còn sử dụng được.

Đừng để mất vườn xanh đô thị mới

Không phàn nàn gì về nhiều công viên trong lòng đô thị truyền thống mà lâu nay được coi sóc thường xuyên, được chăm tỉa các luống hoa, hàng cây, mầu xanh vòm lá, lại dỡ tường, rào cho người dân thuận tiện ra vào.

Lúng túng trong mưa lớn

Con gái tôi học cấp II, những hôm thấy dự báo mưa thường “sơ cua” một đôi dép trong túi nylon bỏ vào giỏ xe đạp, “để phòng chiều về mưa thì con cất giày cho khỏi ướt”.

Truyền thống mới đáng nhân lên

Lễ hội thành Tuyên là hoạt động văn hóa định hình và được định danh, phát huy trong khoảng hai chục năm qua, nay đã có tiếng, trở thành sự kiện du lịch cuốn hút. Điều thú vị là lễ hội mùa Trung thu này huy động được sự chung tay của cả cộng đồng địa phương với các tổ dân phố, khu phố…

Lớp học quá chật chội

Vụ việc xảy ra tại Trường THCS Đại Kim (Hà Nội), khi một nam sinh lớp 7 có hành vi túm tóc, ghì đầu cô giáo vẫn đang khiến dư luận phẫn nộ.

Tìm vỉa hè cho nhà sát đường

Đây không phải nói chuyện lập lại trật tự vỉa hè đô thị nữa, lâu nay thực trạng lấn chiếm vỉa hè được nói bàn quá nhiều rồi, chỉ chờ những giải pháp mới và sự kiên quyết làm cho nó thông thoáng hơn thôi.

Lòng tốt cần sự tinh tế

Trong lớp con gái tôi, có một bạn gia cảnh khó khăn. Ngay từ năm lớp 1, trong cuộc họp phụ huynh đầu năm, cả lớp đã đồng thuận để riêng bạn ấy không phải đóng quỹ lớp. Mọi người đều thấu hiểu, nhưng cách thực hiện thì phải hết sức tế nhị.

Giữ sạch quanh mình

Hà Nội đang rộn ràng chuẩn bị cho chuỗi sự kiện A80 - kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2/9. Phố phường được trang hoàng, các đội hình diễu binh, diễu hành đã hợp luyện theo lộ trình qua một số tuyến phố trung tâm, trước khi tổng duyệt và đại lễ diễn ra.

Cẩn thận với việc treo cờ

Trong những dịp lễ lớn, không chỉ những lá cờ Đảng, cờ Tổ quốc bay phấp phới trên các trụ sở công quyền, khuôn viên các công trình trọng điểm, mà còn đỏ thắm ở các siêu thị, trung tâm thương mại, nhà hàng, quán cà-phê...