Chính phủ Anh đang đứng trước "phép thử" lòng tin quan trọng trong bối cảnh cần sự ủng hộ mạnh mẽ hơn cho các chính sách sắp tới.
Ngày 5/9, Phó Thủ tướng Anh Angela Rayner, 45 tuổi, đã từ chức và rút khỏi chính phủ sau vụ bê bối liên quan thuế giao dịch bất động sản, gây tổn hại nghiêm trọng uy tín của chính quyền Thủ tướng Keir Starmer. Theo Telegraph, bà Rayner cũng rút khỏi vị trí lãnh đạo thứ hai tại Công đảng cầm quyền.
Quyết định được đưa ra sau báo cáo của Sir Laurie Magnus, cố vấn đạo đức của Thủ tướng Starmer, cho rằng bà Rayner “đã vi phạm quy tắc ứng xử của bộ trưởng” do không nộp đủ thuế khi mua một căn hộ trị giá 800.000 bảng Anh (khoảng 1,07 triệu USD). Báo cáo nêu rằng, bà Rayner chỉ trả 30.000 bảng Anh tiền thuế, thay vì 70.000 bảng Anh đáng ra phải nộp.
Trước đó, bà Angela Rayner đã thừa nhận bà nộp thiếu tiền thuế trước bạ cho căn hộ, đồng thời trong đơn từ chức, bà cho biết hoàn toàn chịu trách nhiệm về sai sót và bày tỏ hối tiếc vì đã không tìm kiếm thêm tư vấn chuyên môn về thuế, đặc biệt khi bà đang giữ vai trò Bộ trưởng Nhà ở. Mặc dù vậy, bà cam kết tiếp tục phục vụ đất nước và Công đảng trong tương lai.
Về phần mình, Thủ tướng Starmer khẳng định, dù không còn trong chính phủ song bà Rayner vẫn là một nhân vật quan trọng của Công đảng. Bà Rayner là vị bộ trưởng thứ 8 và cũng là vị trí cấp cao nhất rời khỏi chính phủ của Thủ tướng Starmer sau những bê bối làm sụt giảm uy tín gần đây. Việc bà rời nhiệm sở có thể khiến ông Starmer phải đối mặt thách thức lớn hơn khi đang cố gắng thảo luận tăng thuế và ngân sách cũng như cải cách nhập cư - những vấn đề gây chia rẽ lớn tại Nghị viện.
Hiện, Bộ trưởng Ngoại giao David Lammy trở thành Phó Thủ tướng mới của nước này, đồng thời giữ chức Bộ trưởng Tư pháp. Bộ trưởng Nội vụ Yvette Cooper sẽ trở thành tân Bộ trưởng Ngoại giao Anh, trong khi Thứ trưởng Tư pháp Shabana Mahmood tiếp quản vị trí của bà Cooper tại Bộ Nội vụ. Ngoài ra còn nhiều vị trí “thủ lĩnh ngành” khác cũng được sắp xếp lại. Đây là cuộc cải tổ lần thứ hai của Thủ tướng Starmer chỉ trong vòng một tuần. Trước đó, ông Keir Starmer ngày 1/9 đã công bố thay đổi nhiều vị trí quan trọng.
Trong cuộc cải tổ lần này, chỉ có Bộ trưởng Tài chính Rachel Reeves được xác nhận sẽ tiếp tục tại nhiệm, là tín hiệu cho thấy Chính phủ Thủ tướng Starmer muốn trấn an thị trường về sự ổn định của nền kinh tế. Ông Keir Starmer dự kiến sẽ thực hiện thêm những thay đổi trong đội ngũ lãnh đạo của mình, nhằm thể hiện quyết tâm giải quyết vấn đề nhập cư bất hợp pháp và tị nạn - là một trong những vấn đề thu hút quan tâm hàng đầu của đông đảo cử tri.
Việc thay đổi nhân sự của Thủ tướng Starmer diễn ra khi các nghị sĩ trở lại Hạ viện sau kỳ nghỉ hè, khi tỷ lệ ủng hộ dành cho người đứng đầu Chính phủ Anh đang giảm sút và tỷ lệ ủng hộ Công đảng trong các cuộc thăm dò cử tri chỉ đạt 20%. Thủ tướng Starmer tuyên bố những thay đổi nêu trên sẽ “khiến Số 10 Phố Downing trở nên mạnh mẽ hơn”.
Tuy nhiên, những yêu cầu về gia tăng ngân sách đang gây ra nhiều thách thức, đặc biệt là khi báo cáo chỉ ra nợ công của Chính phủ Anh đạt mức cao nhất trong 27 năm qua, trở thành tâm điểm chú ý trong những tuần gần đây. Trong bối cảnh lạm phát leo thang, nợ công tăng cao làm gia tăng mối lo ngại của cử tri, giảm niềm tin của các nhà đầu tư vào nỗ lực vực dậy nền kinh tế Anh.
Sự lo lắng về mức tăng trưởng tương đối thấp của nền kinh tế Anh cũng đóng vai trò lớn dẫn tới suy giảm tín nhiệm của Chính phủ và sụt giảm tỷ lệ ủng hộ Công đảng. Bởi vậy, cuộc cải tổ chính phủ lần này là phép thử đối với nhà lãnh đạo “xứ sương mù” khi phải thể hiện năng lực quản trị kinh tế, giảm nợ công và cân bằng ngân sách, đồng thời tìm cách hóa giải bài toán nhập cư để lấy lại lòng tin của cử tri.
