Phát triển nguồn nhân lực bán dẫn

Thị trường chip bán dẫn giữ vững tốc độ tăng trưởng nhanh và ổn định trong suốt 20 năm qua với mức tăng trưởng kép hằng năm 14%, có tiềm năng trở thành ngành công nghiệp nghìn tỷ USD vào năm 2030. Để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, Việt Nam cần xác định tập trung vào việc xây dựng lực lượng lao động chất lượng cao, đáp ứng được yêu cầu của thị trường và công nghệ.
Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao tại Trường cao đẳng Cơ điện Hà Nội. Ảnh: NAM ANH
Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao tại Trường cao đẳng Cơ điện Hà Nội. Ảnh: NAM ANH

Tại Hội thảo “Thực trạng, giải pháp phát triển nguồn lao động trong ngành công nghiệp bán dẫn trên địa bàn tỉnh Bắc Giang” mới đây, ông Nguyễn Xuân Ngọc, Phó trưởng Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Bắc Giang cho biết, tỉnh có 3 doanh nghiệp về sản xuất chất bán dẫn gồm Công ty TNHH Hana Micron Vina (vốn Hàn Quốc, đăng ký 643 triệu USD), Công ty TNHH Si Flex Việt Nam (vốn Hàn Quốc, đăng ký 299 triệu USD), Công ty TNHH Synergie Cad Việt Nam (vốn Pháp, đăng ký 21,2 triệu USD). Số lao động ngành bán dẫn hơn 8.000 người, độ tuổi dưới 35 gần 6.700 người, chủ yếu thuộc lĩnh vực tự động hóa, kỹ thuật điện tử, thiết bị điện tử, công nghệ thông tin, cơ khí chế tạo, công nghệ hóa.

Chưa đáp ứng được yêu cầu chuyên môn

Tuy nhiên, do ngành công nghiệp bán dẫn là ngành sản xuất mới tại tỉnh Bắc Giang nói riêng và cả nước nói chung nên nguồn lao động được đào tạo chính về chuyên ngành công nghiệp bán dẫn hạn chế, chủ yếu là lao động được đào tạo về các chuyên ngành học liên quan đến lĩnh vực bán dẫn. Lao động được doanh nghiệp tuyển vào để đảm nhiệm các vị trí kỹ thuật, sản xuất về công nghiệp bán dẫn đều chưa đáp ứng được yêu cầu chuyên môn đặt ra của doanh nghiệp, nên doanh nghiệp đều phải đào tạo lao động từ đầu.

“Lao động Việt chưa đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp, phải đào tạo trung bình 1 - 3 tháng, để thành thạo, chủ động, độc lập cần ít nhất 6 tháng đến 1 năm”, ông Ngọc nêu rõ.

Về phía doanh nghiệp, ông Chung Won Seok, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Hana Micron Vina cho biết, có mặt tại Việt Nam từ năm 2019, đến nay doanh nghiệp có 1.655 lao động và có thể sản xuất ra 100 triệu con chip/tháng. Tuy nhiên, ông Chung Won Seok cho biết, chất lượng nguồn nhân lực Việt tại công ty sản xuất chíp bán dẫn này so với các nền sản xuất Hàn Quốc và Trung Quốc thì sức cạnh tranh còn yếu.

Xét theo tiêu chuẩn thành thạo công việc, lao động Việt Nam ở vị trí 18 thì lao động Trung Quốc và Hàn Quốc lần lượt là vị trí 40 và 60. Về năng lực xử lý thiết bị khi có sự cố thì Việt Nam so với Trung Quốc và Hàn Quốc lần lượt là 30 - 70 - 90 điểm. Về tiêu chí thâm niên, tại Hana Micron Vina, số công nhân có thâm niên 2 năm chỉ chiếm khoảng 10% tổng số lao động, số kỹ sư thiết bị thâm niên đến 3 năm chỉ chiếm 6%, còn kỹ sư quy trình thâm niên hơn 3 năm chiếm 13%.

Bắt tay tạo cầu nối phát triển nhân lực

Trước tiềm năng phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, doanh nghiệp Hàn Quốc dự kiến liên kết các đơn vị trong ngành bán dẫn để mở rộng, định hướng phát triển hệ sinh thái bán dẫn tại Việt Nam. Vốn đầu tư sẽ tăng từ 600 triệu USD lên 1 tỷ USD, nâng tổng doanh thu lên 800 triệu USD và dự kiến sẽ tuyển thêm 300 lao động từ nay đến cuối năm.

“Để chủ động nguồn nhân lực, chúng tôi đã liên kết với các trường đại học, cao đẳng tại Bắc Giang đào tạo kỹ sư, để có thể làm việc ngay”, ông Chung Won Seok chia sẻ.

Ông Võ Xuân Hoài, Phó Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC) cho biết, thị trường chip bán dẫn giữ vững tốc độ tăng trưởng nhanh và ổn định trong suốt 20 năm qua với mức tăng trưởng kép hằng năm 14%, có tiềm năng trở thành ngành công nghiệp nghìn tỷ USD vào năm 2030. Theo đó, các nền kinh tế lớn trên thế giới như Mỹ, Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc và châu Âu đều đã công bố các kế hoạch hỗ trợ phát triển ngành sản xuất bán dẫn, tạo nên sự cạnh tranh trong ngành này. Ước tính nhu cầu thế giới sẽ cần tăng thêm hơn 1 triệu nhân sự vào năm 2030 cho tất cả các khâu thiết kế, sản xuất, lắp ráp, đóng gói và kiểm thử chip.

Tại Việt Nam, Dự thảo Đề án Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2045 do Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng và trình

Chính phủ đặt mục tiêu tới năm 2030 sẽ đào tạo 50.000 kỹ sư làm việc trong các công đoạn của lĩnh vực bán dẫn. Các giải pháp thúc đẩy đào tạo nguồn nhân lực chất lượng vừa tốt, vừa nhanh đang tiếp tục được tìm kiếm.

“Phối hợp tập đoàn trong và ngoài nước để tổ chức đào tạo, phát triển nguồn nhân lực cho ngành công nghiệp bán dẫn vi mạch là việc hết sức quan trọng. Sự hợp tác này rất cần thiết, bởi muốn tham gia chuỗi giá trị toàn cầu, phải bảo đảm các tiêu chuẩn quốc tế. Không thể một mình một cách thức đào tạo”, ông Hoài nhìn nhận.

Còn Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Bắc Giang dự báo, trong thời gian tới, doanh nghiệp ngành công nghiệp bán dẫn tiếp tục đầu tư và phát triển tại các khu công nghiệp với nhu cầu tuyển dụng lao động thêm năm 2024 là 1.866 lao động, trong đó lao động có trình độ cao đẳng trở lên là 281 lao động, lao động phổ thông là 1.585 lao động; giai đoạn 2025 - 2030 khoảng 6.300 lao động, trong đó lao động có trình độ cao đẳng trở lên là 1.200 lao động, lao động phổ thông là 5.100 lao động.

Để đáp ứng nhu cầu sử dụng lao động làm việc trong ngành công nghiệp sản xuất chất bán dẫn, ông Nguyễn Xuân Ngọc cho biết, Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh Bắc Giang sẽ là cầu nối cho các trường đại học, cao đẳng liên hệ, tiếp cận, liên kết với doanh nghiệp trong các khu công nghiệp và ngược lại. Bên cạnh đó xây dựng hệ thống và cung cấp các thông tin về nhu cầu thị trường, nguồn nhân lực, xu hướng phát triển của ngành nghề trong tương lai.

Về phía các trường đại học, cao đẳng, ông Ngọc cho rằng, cần có sự tham khảo nhu cầu thị trường và doanh nghiệp để từ đó xây dựng khung chương trình, kiến thức đào tạo, đánh giá sinh viên... phù hợp với yêu cầu của thực tiễn và yêu cầu của doanh nghiệp trong từng giai đoạn. Đối với doanh nghiệp, cần thông tin cho các trường về nhu cầu nguồn nhân lực của doanh nghiệp, cùng tham gia đào tạo thông qua đóng góp ý kiến về xây dựng, đánh giá và cải tiến chương trình đào tạo cho phù hợp tình hình thực tế.

Có thể bạn quan tâm

Black Friday không còn ở vị trí độc tôn

Black Friday (thứ sáu đen tối) được xem là sự kiện mua sắm lớn bậc nhất hằng năm, diễn ra vào tuần thứ 4 của tháng 11, với những mức giảm giá “sập sàn” từ 50-70%, thậm chí hơn. Nhưng sự trỗi dậy mạnh mẽ của thương mại điện tử (TMĐT) những năm gần đây đã tác động đáng kể đến Black Friday.

Nâng tầm logistics qua cảng biển

Nâng tầm logistics qua cảng biển

Ngày 24/11, Cảng Quốc tế Tân Cảng - Cái Mép (TCIT) ghi nhận sản lượng vượt 2 triệu TEU trong năm 2025, đánh dấu năm thứ ba liên tiếp và cũng là thời điểm sớm nhất cảng đạt mốc sản lượng quan trọng này.

Việt Nam đã và đang có nhiều điều kiện thuận lợi để thúc đẩy thu hút dòng vốn chất lượng cao FDI. Ảnh: NAM NGUYỄN

Nâng cấp để bắt nhịp FDI thế hệ mới

Những tiêu chuẩn khắt khe đi kèm dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) thế hệ mới đặt ra những thách thức không nhỏ. Các khu công nghiệp Việt Nam chỉ còn lối đi duy nhất, tự nâng cấp chính mình.

Di cư không chỉ là sự thay đổi sinh kế, văn hóa và chiến lược thích ứng của cộng đồng. Ảnh: NAM ANH

Gánh nặng di cư

Người dân tộc thiểu số (DTTS) ngày càng hiện diện nhiều hơn trong các không gian công nghiệp, đô thị và vùng kinh tế mới. Việc di cư của họ mở ra những lợi ích về kinh tế nhưng không chuyển hóa thành dịch chuyển vị thế xã hội dài hạn.

Đề xuất cấp quota nhập khẩu vàng đang thu hút nhiều kỳ vọng lẫn băn khoăn.

Băn khoăn với “quota” nhập khẩu vàng

Giữa bối cảnh thị trường vàng liên tục biến động và chênh lệch giá trong nước, quốc tế đang cao kỷ lục, đề xuất cấp quota nhập khẩu vàng đang thu hút nhiều kỳ vọng lẫn băn khoăn. Giải pháp này liệu có đủ sức giải quyết tận gốc sự méo mó kéo dài của thị trường vàng hay chỉ mang tính “giảm đau” ngắn hạn.

Phim trường địa phương

Một bộ phim lấy bối cảnh ở một địa phương có thể giúp doanh số du lịch nơi đó tăng lên vài chục %. Không chỉ có vậy mà tư duy, năng lực về điện ảnh tại địa phương cũng có thể cải thiện mạnh mẽ sau khi có các đoàn làm phim lớn đến sản xuất...

Công ty CP Phát triển nông nghiệp Hòa Phát (HPA) đã nộp hồ sơ IPO vào tháng 9/2025.

Sự dịch chuyển bản chất của thị trường vốn

Làn sóng IPO hiện tại đánh dấu bước trưởng thành của khu vực tư nhân khi chủ động tiếp cận thị trường vốn, minh bạch hóa hoạt động và nâng tầm chuẩn quản trị, vượt xa chu kỳ IPO vốn gắn với cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước của thập kỷ trước.

Các sản phẩm thiết bị thông minh của Tập đoàn VNPT được giới thiệu trên thị trường. Ảnh: NAM NGUYỄN

Để doanh nghiệp Nhà nước bứt phá

Vai trò của khu vực kinh tế nhà nước có thể tiếp tục thu hẹp về tỷ trọng, nhưng vẫn đóng vai trò quan trọng trong các lĩnh vực chiến lược như cơ sở hạ tầng, năng lượng và tài chính công. Việc cải cách và nâng cao hiệu quả hoạt động của khu vực này là yếu tố quan trọng để bảo đảm sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam.

Môi trường đầu tư của Việt Nam vẫn giữ được sức hấp dẫn mạnh mẽ với các nhà đầu tư. Đồ họa: K.MINH

Tận dụng sức hút FDI

Dòng vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tiếp tục chảy mạnh vào Việt Nam khi số vốn FDI thực hiện 10 tháng đạt mức cao nhất trong vòng 5 năm. Cùng với sự gia tăng về quy mô, chất lượng dòng vốn cũng cải thiện rõ rệt, củng cố vị thế của Việt Nam như một điểm đến hấp dẫn trong bối cảnh dòng vốn toàn cầu dịch chuyển mạnh mẽ.

Tính đến ngày 18/11, đã có 14 ngân hàng điều chỉnh biểu lãi suất. Ảnh: NGUYỆT ANH

Chỉ báo phía sau động thái tăng lãi suất tiết kiệm

Việc hàng loạt ngân hàng bất ngờ từ bỏ mức neo lãi suất thấp đang thu hút sự chú ý của thị trường. Một số chuyên gia nhìn nhận, đây là diễn biến mang tính chu kỳ khi bước vào giai đoạn cao điểm cuối năm, song cũng không ít cảnh báo cho rằng đợt điều chỉnh này có thể kéo theo những hệ lụy nhất định.

Sản phẩm giày thể thao được nhiều người tiêu dùng quan tâm. Ảnh: NAM ANH

Chiến lược mới của doanh nghiệp dệt may, da giày

Trong bối cảnh xuất khẩu dệt may, da giày liên tục chịu sức ép từ kinh tế toàn cầu, nhiều doanh nghiệp Việt Nam đang nhìn nhận lại vai trò của “sân nhà” không chỉ như phao cứu sinh tạm thời mà là thị trường chiến lược phải tập trung chinh phục.

Không “sale” thì “bỏ”

Những ngày gần đây, một hệ thống bán lẻ hàng thực phẩm tươi sống lớn thường xuyên bày bán giảm giá (sale) rất mạnh các loại rau, củ, quả. Chẳng hạn bốn quả chanh được đóng thành một vỉ và bán với giá chỉ… 3.000 đồng. Cam giảm giá đến 50%, từ 15.000 đồng/kg còn khoảng 7.500 đồng/kg.

Đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại nhằm kích cầu tiêu dùng trong nước. Ảnh: NAM NGUYỄN

Mục tiêu tăng trưởng chịu nhiều sức ép

Với mức tăng trưởng vượt kỳ vọng, nhiều tổ chức quốc tế nâng dự báo tăng trưởng của Việt Nam. Dù vậy, mục tiêu cả năm vẫn chịu áp lực từ xuất khẩu, tiêu dùng và đầu tư, yêu cầu Chính phủ tập trung ổn định kinh tế vĩ mô và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới.

Đơn giản hóa thủ tục cấp phép để các doanh nghiệp trong lĩnh vực sáng tạo số phát triển trong môi trường cạnh tranh toàn cầu. Ảnh: NGUYỆT ANH

Thúc đẩy môi trường kinh doanh xanh và số hóa

Trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh cải cách thể chế, chuyển đổi số và tăng trưởng xanh, doanh nghiệp nước ngoài tích cực đồng hành và kiến nghị chính sách để nâng cao môi trường đầu tư, thúc đẩy phát triển bền vững và hội nhập sâu hơn với kinh tế toàn cầu.

Doanh nghiệp cung cấp giải pháp công nghệ phối hợp với Thuế Hải Phòng trực tiếp xuống chợ hỗ trợ tiểu thương. Ảnh KỲ DUYÊN

Tuân thủ tốt không lo bị kiểm tra thuế

Băn khoăn lớn nhất của các hộ kinh doanh trong cuộc chuyển đổi bỏ thuế khoán là vấn đề xử lý hàng tồn kho, nguy cơ bị truy thu thuế và các vấn đề liên quan đến kỹ thuật khi thay đổi phương pháp tính thuế.

Diễn đàn kết nối doanh nghiệp tư nhân

Ngày 8/11/2025, tại Nhà khách Bộ Quốc phòng (Hà Nội), Diễn đàn Kinh tế tư nhân 2025 do các doanh nhân dòng họ Phan, họ Vũ-Võ Việt Nam phối hợp tổ chức đã thu hút hơn 50 tham luận sâu sắc, đến từ các chuyên gia, luật sư, nhà nghiên cứu và trí thức đầu ngành trong nhiều lĩnh vực.

Bánh mì và ngôn ngữ ẩm thực

Mới đây, ông lớn thức ăn nhanh (fast food) KFC tại Australia đã ra mắt món “Zinger bánh mì” trên thực đơn của mình. “Zinger bánh mì” là món ăn mang hương vị cơ bản bánh mì truyền thống của Việt Nam phối hợp với một số nguyên liệu đặc trưng của KFC như miếng phi-lê gà cay chiên giòn Zinger và các loại nước sốt của hãng này.

Ngân hàng Agribank quản lý chặt chẽ rủi ro môi trường và xã hội trong hoạt động cấp tín dụng cho các dự án năng lượng tái tạo như điện gió. Ảnh: NAM ANH

Thể chế hóa tương lai năng lượng xanh

Nghị quyết số 70-NQ/TW của Bộ Chính trị đánh dấu bước chuyển mạnh trong thể chế hóa chuyển đổi năng lượng xanh. Đây không chỉ là định hướng phát triển ngành năng lượng, mà còn là cam kết của Việt Nam với mục tiêu Net Zero 2050.

 Mọi khoản vay phải đáp ứng các điều kiện chặt chẽ nhằm bảo đảm chất lượng tín dụng và kiểm soát rủi ro nợ xấu. Ảnh: NGUYỆT ANH

Dấu hỏi về áp lực kép của ngành ngân hàng

Các ngân hàng cho rằng họ phải cân đối giữa mục tiêu lợi nhuận và an toàn tín dụng, khiến việc vay vốn của người dân ngày càng khó khăn. Thế nhưng, vẫn có những trường hợp dễ dàng vay được tiền ngân hàng để đặt cọc mua nhà, khiến dư luận đặt câu hỏi về sự nhất quán trong chính sách cho vay hiện nay.

Các diễn giả trao đổi ý kiến về kênh đầu tư tại Diễn đàn Kinh doanh 2026.

Tiến gần hơn tới thị trường tài sản số minh bạch

Thị trường tài sản mã hóa dự kiến sẽ có doanh nghiệp đầu tiên được cấp phép trước năm 2026. Tuy vậy, những diễn biến gần đây cho thấy đây không phải "sân chơi" của số đông mà là phép thử nghiêm ngặt về tiềm lực tài chính, năng lực công nghệ và khả năng thích ứng trong một lĩnh vực hoàn toàn mới.