Núp bóng từ thiện để chiếm đoạt tài sản

Thời gian gần đây liên tiếp xảy ra các vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản “núp bóng” các tổ chức từ thiện, thiện nguyện khiến dư luận bức xúc. Để thực hiện trót lọt hành vi phạm tội, các đối tượng thường bịa ra những câu chuyện thương tâm về người bị tai nạn giao thông, bệnh hiểm nghèo cần sự giúp đỡ. Những câu chuyện đó nhanh chóng lan tỏa khiến ai đã từng đọc đều rơi nước mắt. Sau đó lợi dụng sự thương cảm của những tấm lòng hảo tâm, các đối tượng sẽ kêu gọi ủng hộ tiền làm từ thiện rồi chiếm đoạt, có vụ lên tới hàng tỷ đồng…

Đối tượng Hoàng Công Trường tại Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông.
Đối tượng Hoàng Công Trường tại Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông.

Chị Trần Vân Anh, ở quận Đống Đa (Hà Nội) là người giàu lòng trắc ẩn, mỗi khi biết được người nào gặp khó khăn, bị bệnh hiểm nghèo không có tiền chữa bệnh thì chị thường sớm liên hệ để giúp đỡ.

Chị tâm sự: “Hạnh phúc của tôi là được giúp đỡ những hoàn cảnh hoạn nạn, nhưng nhiều lúc vẫn bị các đối tượng lừa đảo chiếm đoạt tiền ủng hộ từ thiện. Những lúc như vậy tôi cảm thấy rất bức xúc vì số tiền mình mong muốn giúp đỡ những hoàn cảnh không may mắn lại không đến được tay họ. Sau đó, tôi rút ra bài học mỗi khi muốn ủng hộ, giúp đỡ các bệnh nhân nghèo, gia đình có hoàn cảnh khó khăn... thì ủng hộ thông qua Hội Chữ thập đỏ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tại các địa phương hoặc các cơ quan báo chí”.

Không chỉ chị Vân Anh mà rất nhiều người đã bị lừa đảo chiếm đoạt rất nhiều tiền dưới chiêu trò “núp bóng” các tổ chức từ thiện. Điển hình như Công an thành phố Gia Nghĩa (Đắk Nông) phối hợp Phòng An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh vừa triệt phá thành công một nhóm chuyên lừa đảo chiếm đoạt tài sản bằng hình thức kêu gọi ủng hộ từ thiện trên không gian mạng.

Trước tính chất nghiêm trọng của vụ việc, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an thành phố Gia Nghĩa đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can và ra lệnh tạm giam đối với Hoàng Công Trường (sinh năm 1986, trú tại Phường 10, quận Gò Vấp, TP Hồ Chí Minh) về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản… Kết quả điều tra ban đầu xác định, khoảng đầu năm 2021, Hoàng Công Trường lên mạng internet tìm kiếm thông tin và tải các hình ảnh rồi đăng lên Facebook kèm theo bài viết có nội dung bịa đặt kể về những người thân của mình như vợ, con, bố, mẹ, anh, chị… có hoàn cảnh hết sức đáng thương để kêu gọi từ thiện nhằm trục lợi.

Tại Đắk Nông, Trường đăng hình ảnh, bài viết kêu gọi giúp đỡ tiền điều trị cho cháu Hoàng Duy Q. (sinh năm 2015), trú tại thị trấn Kiến Đức, huyện Đắk R’lấp, nhập viện ngày 29/1/2023, đang điều trị bệnh hiểm nghèo tại Bệnh viện đa khoa tỉnh Đắk Nông (kèm theo một số giấy tờ liên quan). Sau khi Trường đăng tải bài viết cùng hình ảnh trên các trang Facebook cá nhân, đã có nhiều người chuyển tiền ủng hộ qua các tài khoản ngân hàng và bị đối tượng chiếm đoạt.

Với thủ đoạn nêu trên, từ đầu năm 2021 đến ngày 13/6/2023, đã có 5.887 người ở nhiều địa phương trên cả nước chuyển cho Trường hơn 5,6 tỷ đồng thông qua nhiều tài khoản ngân hàng ủng hộ từ thiện, tiền hỗ trợ mai táng và bị Trường chiếm đoạt. Hiện vụ việc đang được Công an thành phố Gia Nghĩa điều tra, mở rộng, xử lý theo quy định pháp luật…

Qua tìm hiểu về các phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm lừa đảo này có thể thấy các đối tượng thường tạo lập các trang mạng xã hội như Facebook, sau đó đăng tải các bài viết, hình ảnh không có thật về một số cá nhân, gia đình có hoàn cảnh khó khăn, hoạn nạn cần được giúp đỡ. Có lúc các đối tượng còn giả mạo các trang mạng xã hội chuyên làm từ thiện được Nhà nước cho phép; hoặc sử dụng các bài báo viết về các hoàn cảnh khó khăn tại các tờ báo có uy tín để dẫn nguồn trên fanpage Facebook.

Sau đó khéo léo xen cài số tài khoản ngân hàng tiếp nhận từ thiện do các đối tượng tự tạo lập nhằm tiếp nhận nguồn tiền ủng hộ. Đặc biệt, để các bài viết, câu chuyện lan tỏa mạnh mẽ và được nhiều người xem trên các nền tảng mạng xã hội, các đối tượng thường lựa chọn thời điểm đăng bài, cách viết giàu biểu cảm, cách đặt tên fanpage Facebook rất mỹ miều như: “Hỗ trợ trẻ em”, “Quỹ bảo trợ trẻ em”, “Phật tại tâm”,…

Khi các bài viết được đăng tải trên các trang mạng xã hội đã thu hút hàng chục, thậm chí hằng trăm nghìn người quan tâm theo dõi và số tiền ủng hộ cũng tăng lên nhanh chóng. Khi nhận được số tiền do các nhà hảo tâm ủng hộ, các đối tượng không trao tặng các cá nhân, gia đình gặp hoàn cảnh khó khăn hoặc nếu có chỉ chuyển một phần rất nhỏ để tạo lòng tin sau đó tiếp tục “kêu gọi từ thiện”…

Theo Thượng tá Nguyễn Xuân Đức, Trưởng Công an thành phố Gia Nghĩa, thủ đoạn của đối tượng lừa đảo hết sức tinh vi, sử dụng công nghệ cao làm phương tiện nên rất khó nhận biết, chúng “đánh” vào tâm lý của mọi người bằng việc lợi dụng lòng thương cảm, tấm lòng nhân ái, thiện nguyện của tổ chức, cá nhân đối với các hoàn cảnh đặc biệt khó khăn để lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Để các khoản ủng hộ đến đúng địa chỉ cần giúp đỡ, phát huy hết ý nghĩa tấm lòng nhân ái với những hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, đồng thời không bị rơi vào cạm bẫy của đối tượng lừa đảo thì mỗi người cần nêu cao cảnh giác, thận trọng tìm hiểu, xác minh, kiểm chứng kỹ các thông tin đăng tải kêu gọi ủng hộ từ thiện trên mạng xã hội.

Các nhà hảo tâm nên lựa chọn các quỹ, chương trình từ thiện do Nhà nước, đoàn thể, quỹ xã hội, quỹ từ thiện được cơ quan có thẩm quyền cấp phép đứng ra tổ chức. Trường hợp có nghi ngờ về hoạt động lừa đảo, chiếm đoạt tài sản, cần báo cho cơ quan công an để có biện pháp ngăn chặn, xử lý kịp thời.

Nếu số tiền, tài sản bị lừa đảo chiếm đoạt chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì các cơ quan có thẩm quyền có thể căn cứ vào các quy định liên quan để xử phạt hành chính. Nếu đủ điều kiện truy cứu trách nhiệm hình sự thì căn cứ theo các Điều 174, 175, 290 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017) để xử phạt. Mức phạt tù cao nhất theo Điều 174 là chung thân; các Điều 175, 290 thì mức phạt tù cao nhất là 20 năm.

Luật sư BÙI ĐÌNH BẢN (Đoàn Luật sư TP Hà Nội)

Hằng năm, vào dịp trước Tết Nguyên đán, chi hội cựu chiến binh, chi hội phụ nữ,… khu dân cư thường tổ chức Chương trình “Tết ấm yêu thương” cho những người nghèo, gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Để chương trình thành công và tạo sức lan tỏa mạnh mẽ, chúng tôi kêu gọi sự chung tay giúp đỡ của các đảng viên, hội viên các hội cựu chiến binh, phụ nữ, người cao tuổi, doanh nghiệp… Rất nhiều người ủng hộ gạo, nước mắm, dầu ăn và thậm chí cả tiền để gói bánh chưng trao tặng các cá nhân, gia đình gặp khó khăn trong khu dân cư. Mọi kinh phí, quà ủng hộ của các nhà hảo tâm và danh sách các cá nhân, gia đình được nhận quà đều được các cán bộ khu dân cư thông báo công khai trên các phương tiện thông tin đại chúng…

BÙI QUỐC HUÂN, Bí thư Chi bộ Khu dân cư số 3, phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội

Có thể bạn quan tâm

Tin đồn và câu view bằng lũ lụt: Ranh giới của đạo đức số.

[Video] Tin đồn và câu view bằng lũ lụt: Ranh giới của đạo đức số

Những ngày vừa qua, giữa thời điểm thiên tai hoành hành, mạng xã hội xuất hiện nhiều clip lũ lụt - nhưng không phải tất cả đều là thật. Có những video được dựng bằng công nghệ AI - không vì mục đích cảnh báo giúp bà con an toàn, mà chỉ để thu hút lượt xem, xin lượt like, thả tim...

Thông tin cảnh báo của chính quyền địa phương về tình trạng giả danh "cán bộ địa chính".

Khi người dân tỉnh táo, mọi dữ liệu sẽ an toàn

Từ ngày 1/9 đến 30/11/2025, Hà Nội triển khai chiến dịch “90 ngày làm sạch dữ liệu đất đai” nhằm chuẩn hóa, đồng bộ và kết nối dữ liệu đất đai với dữ liệu dân cư. Tuy nhiên, khi chiến dịch bước vào giai đoạn “nước rút”, các đối tượng đã nhanh chóng lợi dụng thời điểm này để thực hiện hành vi lừa đảo.

Công an tỉnh Phú Thọ lấy lời khai các đối tượng. Ảnh: Công an tỉnh Phú Thọ

Cảnh báo thủ đoạn chiếm đoạt tài sản dưới hình thức đầu tư tiền ảo đa cấp

Hiện nay, tình hình tội phạm sử dụng công nghệ cao để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản diễn biến ngày càng phức tạp và có xu hướng gia tăng. Không chỉ mạo danh cán bộ công an, toà án… các đối tượng  còn xây dựng các kịch bản với những thủ đoạn tinh vi để chiếm đoạt tài sản dưới hình thức đầu tư đa cấp về tiền ảo. 

Thông báo của Công an Hà Nội về Tổng rà soát dữ liệu đăng ký phương tiện không yêu cầu cung cấp thẻ ngân hàng.

Cảnh báo mạo danh làm sạch dữ liệu đăng ký xe để lừa đảo

Kế hoạch tổng rà soát, làm sạch dữ liệu đăng ký phương tiện, giấy phép lái xe và số hóa hồ sơ đăng ký xe đang được lực lượng công an triển khai khẩn trương trên phạm vi toàn quốc và được coi là nhiệm vụ quan trọng, nhằm chuẩn hóa dữ liệu, phục vụ quản lý hiện đại và bảo đảm quyền lợi của người dân.

[Video] “Bẫy” vé máy bay giá rẻ trên mạng xã hội

[Video] “Bẫy” vé máy bay giá rẻ trên mạng xã hội

Cuối năm, nhu cầu đi lại tăng cao cũng là lúc các đối tượng lừa đảo lại tiếp tục tung ra hàng loạt “bẫy” vé máy bay giá rẻ trên mạng xã hội. Chúng giả mạo đại lý chính hãng, tạo trang web giống thật đến từng chi tiết, dùng hóa đơn điện tử giả, tạo phòng vé "ma"… để dẫn dụ người mua chuyển khoản trước rồi biến mất.

Cờ bạc bịp qua livestream.

[Video] Cờ bạc bịp qua livestream

Thời gian gần đây, trên nhiều nền tảng mạng xã hội, không khó để bắt gặp các buổi livestream được giới thiệu là “giải trí”. Nhưng đằng sau những trò chơi tưởng chừng vô hại ấy lại là hoạt động cờ bạc trá hình đang âm thầm len lỏi, thu hút rất nhiều người người tham gia mỗi ngày.

Công an Phường Lào Cai, tỉnh Lào Cai tuyên truyền, giải thích cho người dân về các phương thức, thủ đoạn lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên mạng.

Xử lý nghiêm hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng

Mặc dù các cơ quan chức năng liên tục khuyến cáo về các hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản trên mạng nhưng vẫn có thêm nhiều nạn nhân mới bị “mắc bẫy”. Bên cạnh việc giả danh các cán bộ công an, tòa án để đe doạ; quảng cáo nợ xấu,… các đối tượng còn sử dụng chiêu trò góp vốn mua tiền ảo, tìm đá quý để chiếm đoạt tài sản.

Mạo danh người nổi tiếng - bẫy deepfake trên không gian mạng.

[Video] Mạo danh người nổi tiếng - bẫy deepfake trên không gian mạng

Thời gian qua, mạng xã hội xôn xao trước hàng loạt video quảng cáo có sự xuất hiện của ca sĩ Mỹ Tâm và Hòa Minzy - giới thiệu về cơ hội kiếm tiền từ các nền tảng thương mại điện tử như Amazon hay Shein. Nhưng sự thật, những hình ảnh và giọng nói ấy… hoàn toàn là giả mạo.

Công an tỉnh Tuyên Quang tuyên truyền pháp luật cho các em học sinh. Ảnh: Thắng Chung

Tái diễn tình trạng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản dưới hình thức “bắt cóc online”

Hiện nay, tình trạng “bắt cóc online”, đòi tiền chuộc vẫn diễn biến phức tạp, khó lường với nhiều thủ đoạn ngày càng tinh vi. Theo báo cáo của Bộ Công an từ giữa năm 2024 đến 8/2025 đã có 50 nạn nhân được được giải cứu thành công. Tất cả đều từ 18 đến 22 tuổi, chủ yếu là học sinh, sinh viên và nữ giới chiếm đến 90%... 

Văn bản giả mạo chương trình du học của trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội

Những giấc mơ bị đánh cắp

Học bổng quốc tế, du học với rất nhiều sinh viên, không chỉ là một chương trình học, mà là cả một giấc mơ. Thế nhưng, giấc mơ ấy đôi khi bị đánh cắp, không phải bởi thiếu năng lực mà chỉ bởi một “ văn bản” giả và chỉ trong vài giờ, niềm tin xây dựng suốt những năm tháng giảng đường có thể sụp đổ bởi những kẻ lừa đảo.

 Nhiều thủ đoạn lừa đảo, chiếm đoạt tài sản qua mạng xã hội. (Ảnh minh họa)

Cảnh giác tái diễn hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản qua mạng xã hội

 Mặc dù lực lượng chức năng đã có nhiều cảnh báo về tội phạm sử dụng công nghệ cao nhằm chiếm đoạt tài sản, nhưng với những thủ đoạn tinh vi, nhiều đối tượng lợi dụng sự thiếu cảnh giác của người dân để tiếp tục thực hiện hành vi lừa đảo qua mạng xã hội để chiếm đoạt với số tiền lên đến hàng tỷ đồng.

Cảnh giác với bẫy việc làm trên mạng xã hội.

[Video] Cảnh giác với bẫy việc làm trên mạng xã hội

Lợi dụng sự thiếu hiểu biết, mong muốn tìm việc làm của trẻ vị thành niên hoặc những người trưởng thành đang cần việc làm để trang trải cuộc sống, các đối tượng đã bày sẵn những thông tin tuyển dụng hấp dẫn trên mạng nhằm dụ dỗ nạn nhân xuất cảnh trái phép sang các nước trong khu vực để bóc lột sức lao động.

Điểm tin an ninh mạng trong nước từ ngày 15/9 - 15/10

[Video] Điểm tin an ninh mạng trong nước từ ngày 15/9 đến 15/10

Trong một tháng qua, tình hình tội phạm sử dụng công nghệ cao tại Việt Nam tiếp tục diễn biến phức tạp. Nhiều vụ việc lớn được lực lượng công an phát hiện, triệt phá; đồng thời các chiến dịch tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân cũng được đẩy mạnh. Sau đây là Điểm tin An ninh mạng trong nước từ ngày 15/9 - 15/10/2025.

Giấy mời của cơ quan thuế do các đối tượng giả mạo để gửi cho người dân nhằm mục đích lừa đảo.

Cảnh báo tình trạng giả mạo giấy tờ cơ quan Nhà nước

Mới đây, một văn bản lan truyền trên mạng xã hội mang tiêu đề là “giấy mời” của Chi cục Thuế cơ sở 11 Thành phố Hồ Chí Minh liên quan chính sách giảm thuế giá trị gia tăng và hoàn hoàn thuế thu nhập cá nhân. Đây là hình thức lừa đảo mới, đánh vào tâm lý tin tưởng các văn bản hành chính của người dân.

Ngoài mạo danh cán bộ công an, tòa án, các đối tượng còn mạo danh các nhà hảo tâm, tổ chức từ thiện để lừa đảo trên không gian mạng.

Cảnh giác với những “tấm lòng giả”

Mặc dù bão lũ đã đi qua nhưng trên các nền tảng mạng xã hội vẫn xuất hiện nhiều lời kêu gọi ủng hộ lương thực, quần áo, tiền cho những người dân bị ảnh hưởng. Tuy nhiên, tiềm ẩn trong đó là những chiêu trò lừa đảo tinh vi nhằm mục đích chiếm đoạt số tiền ủng hộ thông qua không gian mạng.

Ảnh minh họa.

Cạm bẫy từ những món hàng nhỏ lẻ

Sự xuất hiện của các đối tượng lừa đảo giả danh nhân viên giao hàng, gọi điện yêu cầu chuyển lại số tiền nhỏ sau khi người dân đã nhận hàng, đang trở thành một hình thức lừa đảo mới. Với thủ đoạn đánh vào tâm lý chủ quan và lòng tin của khách hàng, món hàng chỉ từ vài nghìn đồng, nhưng cái giá phải trả có thể lên tới hàng triệu.

Hai trường hợp lừa đảo được Trường đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội ghi nhận thời gian gần đây.

Tiếp diễn tình trạng mạo danh trường đại học lừa đảo sinh viên

Thời gian gần đây, một số đối tượng xấu tiếp tục giả mạo văn bản, con dấu, chữ ký và cả danh tính cán bộ các trường đại học để thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của sinh viên và phụ huynh. Nhiều trường đại học đã phát đi cảnh báo về những thủ đoạn tinh vi này.

Các đối tượng lợi dụng việc kêu gọi quyên góp, ủng hộ người dân vùng bão, lũ để đưa ra các thông tin sai sự thật nhằm trục lợi.

Cảnh báo chiêu trò lừa đảo sau bão, lũ

Chỉ trong thời gian ngắn, cơn bão số 10 (Bualoi) và số 11 (Matmo) liên tiếp đổ bộ vào nước ta đã gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Mưa lũ sau bão cũng gây ra nhiều tổn thất, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống của nhân dân ở nhiều địa phương.

Cán bộ bảo hiểm xã hội tư vấn chính sách bảo hiểm xã hội cho người dân. (Ảnh Tuổi trẻ online)

Cảnh báo hành vi giả mạo nhân viên bảo hiểm xã hội

Lợi dụng Bảo hiểm xã hội Việt Nam triển khai đồng bộ số định danh cá nhân với mã số bảo hiểm xã hội, nhiều đối tượng đã mạo danh nhân viên bảo hiểm xã hội gọi điện, nhắn tin, yêu cầu người dân cung cấp thông tin cá nhân hoặc chuyển tiền nhằm mục đích chiếm đoạt tài sản.

Tội phạm mạng lợi dụng fanpage "tích xanh" giả mạo, tung chương trình khuyến mãi hấp dẫn để lừa đảo.

Cảnh giác với fanpage "tích xanh" giả tung khuyến mãi hấp dẫn

Trên mạng xã hội, thủ đoạn dùng fanpage có “tích xanh” giả mạo thương hiệu uy tín, tung chương trình khuyến mãi hấp dẫn, lừa đảo khách hàng vẫn tiếp tục tái diễn. Người dân cần hết sức cảnh giác và tuân thủ các bước kiểm tra nhằm đánh giá tính minh bạch, uy tín của trang thông tin.