Lối thoát khủng hoảng ở Libya

Lộ trình thúc đẩy quá trình chuyển tiếp chính trị ở Libya rơi vào bế tắc sau khi quốc gia Bắc Phi này “lỡ hẹn” với các cuộc bầu cử theo kế hoạch. Cộng đồng quốc tế và Liên hợp quốc hối thúc các phe phái ở Libya gạt bỏ bất đồng và sớm khôi phục tiến trình bầu cử, coi đây là lối thoát duy nhất cho cuộc khủng hoảng hiện nay.

Người Libya phản đối việc trì hoãn cuộc bầu cử tổng thống, ngày 24/12/2021. Ảnh: REUTERS
Người Libya phản đối việc trì hoãn cuộc bầu cử tổng thống, ngày 24/12/2021. Ảnh: REUTERS

Libya đã không thể tổ chức các cuộc bầu cử tổng thống và quốc hội theo lịch trình đã định vào cuối năm ngoái do các phe phái chính trị bất đồng sâu sắc về cơ sở Hiến pháp để tổ chức các cuộc bầu cử quốc gia cũng như các quy định về ứng cử viên. Thủ tướng Abdulhamid Dbeibah là đối thủ của Chủ tịch Quốc hội Libya Aguila Saleh. Quốc hội Libya do ông Saleh đứng đầu có trụ sở tại thành phố miền đông Tobruk, trong khi Chính phủ thống nhất dân tộc (GNU) của Thủ tướng Dbeibah đặt tại Tripoli ở miền tây. Sau khi các cuộc bầu cử bị trì hoãn, các đối thủ chính trị của ông Dbeibah tuyên bố rằng nhiệm vụ của GNU đã kết thúc.

Trong nỗ lực nhằm thay thế Thủ tướng Dbeibah, Quốc hội Libya đã công bố các tiêu chí lựa chọn ứng cử viên cho vị trí thủ tướng lâm thời. Theo đó, nhân vật được lựa chọn phải cam kết không ứng cử trong các cuộc bầu cử sau này, chỉ có quốc tịch Libya và nhận được sự ủng hộ của ít nhất 25 nghị sĩ. Chủ tịch Quốc hội Saleh nhấn mạnh, nhiệm vụ và nhiệm kỳ của GNU đã kết thúc và cơ quan lập pháp sẽ không chấp nhận bất kỳ lập luận nào nhằm bảo vệ GNU. Ông Saleh khẳng định rằng, Quốc hội Libya và Hội đồng cấp cao Nhà nước Libya sẽ không thể soạn thảo lại Hiến pháp, đồng thời nêu rõ công việc này nên được giao cho các chuyên gia pháp lý.

Tiến trình bầu cử là một phần trong lộ trình chính trị được Diễn đàn Đối thoại Chính trị Libya thông qua, dưới sự bảo trợ của Liên hợp quốc. Việc trì hoãn bầu cử không chỉ ảnh hưởng đến tiến trình hòa bình của Libya mà còn cho thấy những thách thức lớn và bất đồng sâu sắc giữa các phe phái cản trở cuộc bỏ phiếu vốn đóng vai trò quan trọng để chấm dứt cuộc khủng hoảng kéo dài 10 năm ở quốc gia Bắc Phi này.

Các cuộc bầu cử tổng thống và quốc hội ở Libya thu hút sự quan tâm của cộng đồng quốc tế. Lo ngại việc trì hoãn bỏ phiếu sẽ gây ra những nguy cơ khó lường và đẩy Libya lún sâu hơn vào khủng hoảng, Liên hợp quốc kêu gọi các bên tại Libya ấn định lịch trình mới để tổ chức bầu cử tổng thống, thay vì một cuộc cải tổ chính phủ. Cố vấn đặc biệt của Tổng Thư ký Liên hợp quốc về Libya, bà Stephanie Williams (X.Uy-li-am) nhấn mạnh, Libya không cần một giai đoạn chuyển tiếp kéo dài và tất cả các bên phải tập trung vào tiến trình bầu cử. Bà Williams cũng nhắc lại, bất kỳ đề xuất nào trong tương lai đều phải tính đến nguyện vọng của 2,5 triệu cử tri Libya. Đại sứ Mỹ và Đại biện lâm thời Nga tại Libya đã có cuộc gặp ở Tunisia để thảo luận về triển vọng khôi phục tiến trình bầu cử ở Libya. Đại sứ Mỹ cũng có các cuộc điện đàm với Chủ tịch Hội đồng Tổng thống, Chủ tịch Quốc hội và người đứng đầu Hội đồng cấp cao Nhà nước Libya về những diễn biến mới nhất tại quốc gia này cũng như tương lai của các cuộc bầu cử. Các nước đều nhấn mạnh về sự cần thiết phải duy trì tiến trình bầu cử và thúc đẩy tiến trình chính trị tại Libya. Trong khi đó, các quốc gia láng giềng của Libya cho rằng phải ủng hộ một giải pháp nội bộ cho cuộc khủng hoảng và ngăn chặn mọi hình thức can thiệp của nước ngoài vào các vấn đề của quốc gia Bắc Phi.

Hơn 10 năm bị chiến tranh và xung đột tàn phá, sự hoành hành của các nhóm vũ trang, khủng bố, Libya rơi vào bất ổn nghiêm trọng. Trong bối cảnh còn tiềm ẩn nhiều yếu tố gây rủi ro cho tiến trình chính trị Libya, ngoài sự nhượng bộ cần thiết giữa các phe phái ở nước này, cần chấm dứt sự can thiệp từ bên ngoài, trong đó tất cả lực lượng nước ngoài và lính đánh thuê phải rút khỏi lãnh thổ Libya. Chỉ khi các cuộc bầu cử được tổ chức nhằm bầu ra các nhà lãnh đạo đáp ứng nguyện vọng của người dân thì Libya mới thoát khỏi khủng hoảng và đưa đất nước từng có một thời “vàng son” trở lại quỹ đạo phát triển.

Có thể bạn quan tâm

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.

Người dân lấy nước uống để giải nhiệt trong ngày nắng nóng tại Rome, Italy. (Ảnh: THX/TTXVN)

Mục tiêu khí hậu của EU

Mục tiêu khí hậu 2040 của EU được xem là bước ngoặt trong nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu toàn cầu, khẳng định cam kết của châu Âu đối với thế giới là chủ động, hợp tác, hướng tới một tương lai hài hòa giữa phát triển và bảo vệ hành tinh chung.

Đoàn xe chở hàng viện trợ nhân đạo tại Deir al-Balah, miền trung Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Bảo vệ nền tảng sinh tồn

Ngày quốc tế phòng, chống khai thác môi trường trong chiến tranh và xung đột vũ trang 6/11 năm nay tiếp tục là dịp để thế giới nâng cao nhận thức về những tác động của chiến tranh và xung đột đối với môi trường.

Quang cảnh tại các gian hàng trưng bày tại Tuần lễ Năng lượng Nga. (Ảnh: THÙY VÂN)

Huyết mạch của nền kinh tế

Cùng với sự phát triển bùng nổ của công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo (AI) và phương tiện giao thông “xanh”, nhu cầu về điện trên toàn cầu đang gia tăng nhanh chóng. Việc cung ứng đủ nguồn điện đã trở thành nhiệm vụ then chốt để các nước hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng.