KHƠI DẬY SỨC MẠNH VĂN HÓA

“Hồi sinh” Hoàng thành Thăng Long

Sau khi trở thành Di sản văn hóa thế giới, Hoàng thành Thăng Long vừa phải bảo tồn các di tích, di vật quý giá trong trạng thái tốt nhất, vừa phải nghiên cứu, diễn giải, tái hiện, phục hồi và phát huy giá trị một cách hiệu quả. Các kết quả nghiên cứu khoa học đang trở thành nền tảng để “hồi sinh” di sản bằng công nghiệp văn hóa.

Hiện vật thể hiện kiến trúc đấu củng độc đáo tại Hoàng thành Thăng Long.
Hiện vật thể hiện kiến trúc đấu củng độc đáo tại Hoàng thành Thăng Long.

Những giá trị khoa học “vô tiền khoáng hậu”

Việc khai quật tại Hoàng thành Thăng Long đã phát hiện được nhiều nhất các di tích móng và nền kiến trúc so các cuộc khai quật trước đó. Các phế tích kiến trúc chồng xếp lên nhau liên tục tới 13 thế kỷ. Các đợt khai quật tại 18 Hoàng Diệu và khu vực Nhà Quốc hội đã tìm thấy một quần thể tới 53 dấu tích nền móng công trình kiến trúc, 7 móng tường bao, 6 giếng nước, cùng nhiều triệu hiện vật. Nhiều hiện vật trong đó sau trở thành Bảo vật quốc gia. PGS, TS Tống Trung Tín, Chủ tịch Hội Khảo cổ học Việt Nam, khẳng định: “Những kết quả thu được của cuộc khai quật này là điều trước đây chưa ai tưởng tượng tới”.

Thành tựu quan trọng nổi bật về nghiên cứu khu Di sản Hoàng thành Thăng Long là nghiên cứu giải mã thành công kiến trúc cung điện hoàng cung - tinh hoa kiến trúc của Kinh đô Thăng Long. Phát hiện quan trọng và là “chìa khóa vàng” để giải mã hình thái kiến trúc cung điện là kiến trúc đấu củng - kỹ thuật đỡ và trang trí bộ mái, thể hiện trình độ xây dựng đỉnh cao với kiến trúc gỗ. Từ kết quả này, Viện Nghiên cứu Kinh thành đã phỏng dựng thành công hình thái kiến trúc cung điện thời Lý và điện Kính Thiên thời Lê sơ bằng công nghệ 3D, giúp hình dung rõ hơn, cảm nhận sâu hơn vẻ đẹp độc đáo, tráng lệ và quy mô bề thế của các công trình kiến trúc trong hoàng cung Thăng Long xưa.

Gợi ý cho tương lai

PGS, TS Bùi Minh Trí, nguyên Viện trưởng Nghiên cứu kinh thành đề xuất: “Cần có đầu tư đột phá cho nghiên cứu chuyên sâu, tiến tới phục dựng/phục hồi di sản dựa trên cơ sở khoa học tin cậy và xác thực. Các thành quả nghiên cứu đó sẽ từng bước được xây dựng thành nền tảng dữ liệu số, từ đó tạo dựng bức tranh di sản Hoàng thành Thăng Long trên các nền tảng công nghệ số trong tương lai”.

Những giá trị về văn hóa - lịch sử, về kiến trúc, về nghệ thuật trang trí và kỹ thuật xây dựng của Hoàng thành Thăng Long dần được làm rõ. Đó là cơ sở khoa học cho việc phục dựng các công trình kiến trúc khác đã được xây dựng trong quá khứ, và còn là dữ liệu đầu vào cho trí tuệ nhân tạo (AI) về Hoàng thành Thăng Long để phát triển công nghiệp văn hóa và du lịch trong tương lai.

Những thông tin khoa học của Hoàng thành Thăng Long là “nguyên liệu” cho các ngành công nghiệp văn hóa, để các giá trị lịch sử, văn hóa, nghệ thuật tỏa sáng trong các hoạt động kinh tế có hiệu quả. Các chuyên gia nhấn mạnh, cần đặc biệt chú trọng khai thác tính độc đáo, tính độc nhất và sáng tạo trong từng sản phẩm cụ thể: Các tour du lịch văn hóa di sản, tương tác trải nghiệm, sản phẩm lưu niệm - cả bản phổ cập và bản chế tạo hạn chế… đáp ứng nhu cầu phát triển thị trường dịch vụ du lịch.

Khai thác hiệu quả giá trị của khu Di sản Hoàng thành Thăng Long sẽ thúc đẩy không chỉ công nghiệp văn hóa mà còn cả ngành du lịch. Theo chiều ngược lại, qua các sản phẩm công nghiệp văn hóa, giá trị của Di sản Hoàng thành Thăng Long sẽ lan tỏa với thế giới. Di sản Hoàng thành Thăng Long có thể thật sự “hồi sinh” không chỉ trong lịch sử mà còn trở thành một điểm đến du lịch và nghiên cứu hấp dẫn.

Có thể bạn quan tâm

Lời thì thầm sau bão giông

Lời thì thầm sau bão giông

“Có một lòng phố ở trong lòng mình” (NXB Văn học) là cuốn tản văn mới nhất của tác giả Lê Hoài Việt. Câu chữ của Việt trong những bài viết ngắn đầy tính tự sự, tâm tình.

Tranh trong tập thơ "Sen".

Gần 80, “yêu như lửa đỏ”

Tuổi 78, nhà thơ Thế Hùng ra tập thơ “Sen” (NXB Mỹ thuật), chỉ để nói chuyện… yêu. Cuộc ra mắt diễn ra tại Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật Hà Nội, 19 Hàng Buồm, sáng 29/12 giữa nhiều bạn văn nghệ sĩ thân mến ông.

Tết miền Tây. Ảnh: ANH QUÂN

Mùa đặc sắc khắp ba miền

Trong những ngày cuối tuần qua, một loạt sự kiện đáng chú ý cùng diễn ra và sẽ lần lượt diễn ra một cách đặc sắc ở khắp ba miền.

Dịch giả Đoàn Tử Huyến. Hí họa của Nhâm Văn Hán

Từ màu sắc tuổi thơ đến nét vẽ hí họa

Có những con người bước vào nghệ thuật bằng con đường chính quy, được đào tạo bài bản, có thầy có lớp. Nhưng cũng có những người đến với nghệ thuật bằng sự tình cờ, bằng niềm đam mê âm ỉ từ thuở nhỏ, rồi tự mình mày mò, thử nghiệm, tự mình bước đi trên con đường sáng tạo. Trong số đó điển hình có họa sĩ hí họa Nhâm Văn Hán…

Biếm họa nhân vật của họa sĩ Dũng Choai.

Nhà báo “chân quê”

Phòng làm việc của anh ở trong cùng hành lang tầng ba cơ quan mặt trận tỉnh Nam Định cũ. Trên lan-can trước cửa, phía dưới tấm biển văn phòng đại diện đã bạc mầu vì nắng mưa, là chậu hoa nho nhỏ và một cái xô đựng… điếu cày.

Ảnh: BẮC SƠN

Mì quảng bình dân ba sao

Dạo một vòng quanh thành phố Đà Nẵng, những con đường ồn ào, tấp nập của khách du lịch, hầu hết khách sạn, nhà hàng, quán ăn đều đầy ắp bóng người.

Nhà văn Nguyễn Nhật Ánh giao lưu, tặng chữ ký độc giả Hà Nội nhân ra mắt cuốn sách “Cô bé hàng xóm và bốn viên kẹo”. Ảnh: THANH BÌNH

“Khi viết, tôi thấy rõ là mình đang sống”

Cuối năm, nhà văn Nguyễn Nhật Ánh thật bận rộn. Ông vừa ra mắt tập truyện “Cô bé hàng xóm và bốn viên kẹo” với những buổi gặp gỡ, tặng chữ ký bạn đọc tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Ở tuổi ngoài 70, ông vẫn là một trong những nhà văn có sức hút bền bỉ nhất Việt Nam.

Nhà xuất bản Hội Nhà văn đã trở thành một địa chỉ tổ chức nhiều sự kiện văn hóa, nghệ thuật. Ảnh: ANH QUÂN

Bề bộn việc từ hội nghị cuối năm Hội nhà văn

Có nhiều thông tin và chia sẻ đáng suy ngẫm qua hội nghị tổng kết năm 2025 của Hội Nhà văn Việt Nam, đặt trong mối liên kết của Hội với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch… - những đoàn thể, cơ quan quản lý nhà nước có khả năng sát cánh với Hội nhiều hơn.

Nguyễn Gia Linh nhận giải thưởng từ ban tổ chức.

“Em mong dòng nhạc dân gian cũng sẽ chọn mình”

Vượt lên gần 1.000 thí sinh tại cuộc thi Tiếng hát Hà Nội 2025, Nguyễn Gia Linh - cô gái 16 tuổi đến từ Ninh Bình, hiện là sinh viên Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam - đã xuất sắc giành Giải nhì phong cách dân gian (không có Giải nhất).

Di sản trong dòng chảy đương đại

Di sản trong dòng chảy đương đại

Trưng bày “Di sản văn hóa Việt Nam - Sức sống từ truyền thống đến hiện đại” vừa khai mạc tại Hoàng thành Thăng Long, mang bức tranh tổng thể, sinh động về kho tàng di sản phong phú của Việt Nam.

Gió mới trên giấy Dó

Gió mới trên giấy Dó

Triển lãm “Góp Dó 3 - Gió mới đầu năm” là cuộc hội tụ nghệ thuật với trọng tâm là giấy Dó, nơi mỗi nghệ sĩ tiếp cận giấy bằng một nhịp điệu và ngôn ngữ riêng.

Minh họa: ĐOÀN ĐỨC HÙNG

Món quà của ông già Noel

Lâm rời khỏi công ty khi trời đã tối đen. Mùa đông ngày ngắn đêm dài. Mới hơn 5 giờ chiều, hoàng hôn đã ý nhị nhường chỗ cho màn đêm.

“Xã hội giàn khoan” giữa trùng khơi

“Xã hội giàn khoan” giữa trùng khơi

Nhắc đến Trương Anh Quốc, những ai quan tâm đến văn chương biển đảo hẳn không còn xa lạ bởi anh đã sớm tạo dấu ấn với đề tài này và nhiều lần được vinh danh ở các cuộc thi.

Họa sĩ, liệt sĩ Tô Ngọc Vân.

Triển lãm về hành trình nghệ sĩ - chiến sĩ

Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam vừa lần đầu tiên ra mắt chuyên đề trưng bày đặc biệt về họa sĩ, liệt sĩ Tô Ngọc Vân (1906-1954), một trong những danh họa tiêu biểu nhất của mỹ thuật Việt Nam hiện đại.

Bác Nguyễn Hưng Canh giới thiệu kỷ vật chiến tranh khi nói chuyện với học sinh tại các trường.

Cựu chiến binh truyền lửa đến học đường

Các thế hệ học sinh ở Hạ Hòa (Phú Thọ) đều biết đến bác cựu chiến binh Nguyễn Hưng Canh, luôn có mặt tại các trường để tham gia giáo dục truyền thống cho hàng chục nghìn học sinh.

5 cựu sinh viên khoa Lịch sử, từ trái sang: Ngô Ngọc Thắng (K15), Nguyễn Đình Lê (K14), Lê Tất Vinh (K16), Ngô Đăng Tri (K15), Đặng Công Nga (K13) tại A-tô-pơ (Lào) tháng 3/1973.

Mãi ca bài ca người lính

Trang sách “Hồi ức lính sinh viên” (truyện ký, NXB Văn học) của tác giả Nguyễn Văn Nọi đã gấp lại, nhưng vẫn như đang hiển hiện:

Gần 75 tuổi, bà Bài vẫn giữ nguyên “danh hiệu” làm cá giỏi nhất chợ, khách nào ghé cũng khen.

Bà lão ở chợ cá Thanh Hà

Ghé Hội An, ngoài dạo phố cổ ăn mấy món quen, uống ly nước mát, tôi luôn dành thời gian thăm chợ, tìm chút quà quê đem về phố. Lần nọ, lục tục từ 2 giờ sáng, vừa kịp xem cảnh chợ cá Thanh Hà nhộn nhịp bên sông Thu Bồn. Ở đó, tôi gặp bà Bài, người gắn đời mình với nghề bán cá hơn 60 năm ròng.

Hội sách Giáng sinh 2025

Từ ngày 19 đến 21/12, tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam (36 Lý Thường Kiệt, Hà Nội), Hội sách Giáng sinh 2025 - Không gian của người yêu sách đã trở thành điểm hẹn văn hóa của cộng đồng bạn đọc Thủ đô.

Ứng dụng AR "chắp cánh" triển lãm rối nước

Ứng dụng AR "chắp cánh" triển lãm rối nước

Tái hiện lịch sử và giá trị nghệ thuật của múa rối nước, triển lãm "THE ARt of WATER" do nhóm sinh viên Viện Báo chí - Truyền thông (Học viện Báo chí và Tuyên truyền) phối hợp tổ chức, vừa diễn ra tại Trung tâm Điều phối các Hoạt động sáng tạo Hà Nội (Bảo tàng Hà Nội).

Xinh xắn những món đồ len Đà Lạt.

Đan những sợi ký ức

Lâu rồi, ngày tôi còn bé thơ, chìm trong cái lạnh bồng bềnh của xứ thông, bên ô cửa những ngôi nhà gỗ lúp xúp, hình bóng những người phụ nữ ngồi đan áo len luôn đem đến cho tôi cảm giác mình là chú ngựa nhỏ dừng chân trên thảo nguyên bình yên.