Những điểm sáng trong Chương trình OCOP
Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm OCOP” và “Phát triển du lịch nông thôn” trong thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần quan trọng vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế của Thủ đô. Các chương trình đã khơi dậy tiềm năng, nội lực của từng địa phương trong thành phố, gia tăng giá trị cho các sản phẩm nông nghiệp, phi nông nghiệp và dịch vụ, đồng thời tạo việc làm, ổn định đời sống của người dân.
Phó Chánh Văn phòng Điều phối Chương trình xây dựng nông thôn mới thành phố Hà Nội Ngọ Văn Ngôn cho biết, triển khai Chương trình OCOP, Hà Nội đã đạt nhiều kết quả ấn tượng. Đến nay, thành phố đã có khoảng 3.500 sản phẩm OCOP được công nhận, chiếm hơn 20% tổng số sản phẩm OCOP của cả nước và dẫn đầu về quy mô và chất lượng. Trong đó, có 9 sản phẩm đạt chuẩn 5 sao, 19 sản phẩm tiềm năng 5 sao, 1.576 sản phẩm 4 sao và 1.859 sản phẩm 3 sao.
Các sản phẩm OCOP của Hà Nội ngày càng khẳng định vị thế trên thị trường trong nước và bắt đầu vươn ra thế giới nhờ ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, kinh doanh, cải tiến mẫu mã, bao bì và đẩy mạnh xúc tiến thương mại trên nền tảng số. Tiêu biểu là những sản phẩm OCOP 5 sao của Công ty TNHH Gốm sứ Quang Vinh. Các bộ bát đĩa gốm sứ hoa sen đỏ, bộ bát đĩa gốm sứ rồng phượng của Gốm sứ Quang Vinh có sự kết hợp giữa thủ công và công nghệ với các họa tiết độc đáo và tính thẩm mỹ cao, mang đậm nét văn hóa của người Việt, được xuất khẩu đi nhiều nước như Nhật Bản, Mỹ, Đan Mạch, Romania… Các sản phẩm chăn bông tơ tằm tự dệt của Công ty TNHH Dâu tằm tơ Mỹ Đức, bộ 3 sản phẩm Trà Phúc, Trà Lộc, Trà Thọ của Công ty Cổ phần Nông nghiệp công nghệ cao Thăng Long, đều là những sản phẩm OCOP 5 sao mang đậm vẻ đẹp thủ công mỹ nghệ truyền thống của Việt Nam.
Triển khai các Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình OCOP và Chương trình phát triển du lịch nông thôn giai đoạn 2021-2025, Hà Nội đã ban hành nhiều kế hoạch hành động cụ thể, trong đó có Kế hoạch số 1356/QĐ-UBND ngày 22/4/2022 về Chương trình OCOP và Kế hoạch số 73/KH-UBND ngày 4/3/2022 về phát triển kinh tế du lịch nông nghiệp, nông thôn gắn với xây dựng nông thôn mới. Theo đó, các sở, ngành và địa phương được phân công rõ ràng, phối hợp chặt chẽ để bảo đảm chương trình được triển khai hiệu quả, đúng định hướng của Chính phủ.
Việc Chính phủ và Quốc hội vừa thống nhất chủ trương tích hợp ba chương trình lớn (như xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi) trở thành một chương trình thống nhất, bắt đầu từ ngày 1/1/2026, chính là bước ngoặt quan trọng giúp Hà Nội cùng các địa phương trong cả nước nâng cao hiệu quả đầu tư và phát triển sản phẩm OCOP, du lịch nông thôn theo hướng bền vững. Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cho biết, việc khai thác hiệu quả chương trình OCOP và du lịch nông thôn hoàn toàn có thể tạo nên những bước đột phá, mang lại cuộc sống tốt đẹp hơn cho người dân trong thời gian tới.
Tạo chuỗi liên kết đa giá trị
Chương trình OCOP kết hợp du lịch nông thôn của Hà Nội đang "đánh thức" những giá trị văn hóa bản địa, cảnh quan sinh thái đặc sắc của các vùng quê. Nhiều mô hình kết hợp giữa trải nghiệm, tiêu thụ sản phẩm OCOP và du lịch nông thôn đã được triển khai, từng bước hình thành một hệ sinh thái kinh tế nông thôn "đa giá trị".
Các mô hình tiêu biểu như Điểm du lịch Green Park (xã Phù Đổng) đón trung bình 90.000 lượt khách/năm, Điểm du lịch làng quê Hồng Vân (xã Hồng Vân) đón khoảng 30.000 lượt khách/năm, hay mô hình du lịch làng nghề gốm Bát Tràng..., đã trở thành những điểm sáng của mô hình "OCOP du lịch", vừa tăng thu nhập cho người dân địa phương, vừa nâng cao trải nghiệm văn hóa, ẩm thực bản địa cho du khách.
Bước vào giai đoạn mới của Chương trình OCOP và phát triển du lịch nông thôn, Hà Nội xác định mục tiêu nâng cao chất lượng, đẩy mạnh chuyển đổi số và phát triển bền vững. Thành phố tập trung vào những nhiệm vụ trọng tâm, như: tăng cường tuyên truyền, đào tạo nguồn nhân lực; phát triển liên kết sản xuất và vùng nguyên liệu; khuyến khích sản phẩm hữu cơ, chế biến sâu, đồng thời ứng dụng công nghệ số trong quảng bá, tiêu thụ sản phẩm.
Trong thời gian tới, Hà Nội sẽ ưu tiên phát triển các sản phẩm OCOP gắn với du lịch, tạo chuỗi giá trị tích hợp đa chiều giữa nông nghiệp, văn hóa và du lịch, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn theo hướng hiện đại và bao trùm.
Với quyết tâm chính trị cao, phương pháp tổ chức linh hoạt, cách làm sáng tạo cùng tầm nhìn dài hạn, Hà Nội đang khẳng định vai trò đầu tàu của cả nước trong việc xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, phát triển OCOP gắn với du lịch, hướng tới mục tiêu kiến tạo những vùng nông thôn văn minh, hiện đại, xanh, sạch, đẹp, trở thành động lực phát triển hài hòa giữa đô thị và nông thôn trong tương lai.
