Một thí dụ phổ biến, nếu CP giảm giá 10%, thì “chỉ” cần tăng lại 11% là danh mục hòa vốn. Nhưng nếu CP giảm 20%, thì CP phải tăng đến 25%, NĐT mới có thể “về bờ”. Đó là lý do, mức giảm 10% thường được chọn làm ngưỡng cắt lỗ, vì NĐT sẽ không phải chịu quá nhiều áp lực tâm lý trong việc “gỡ gạc” và danh mục cũng không quá tổn hại.
Khi thị trường chứng khoán (TTCK) đi ngang, nhưng CP lại có biến động lớn thì việc khi nào nắm giữ, khi nào cắt lỗ lại trở nên vô cùng quan trọng. NĐT nắm giữ thụ động có thể chịu áp lực tâm lý và tự hạn chế cơ hội tìm kiếm lợi nhuận. Thí dụ, những ai mua FPT ở mức giá khoảng 105.000 đồng/CP vào phiên 17/9 và giữ đến phiên 1/10 đang tạm lỗ khoảng 10.000 đồng/CP, tỷ lệ giảm giá khoảng 9,5%. Vậy NĐT rơi vào tình huống này có nên giữ tiếp FPT? Câu trả lời sẽ phụ thuộc nhiều yếu tố, nhưng quan trọng nhất vẫn là mục đích ban đầu và sự chuẩn bị của NĐT.
Các báo cáo của công ty chứng khoán (CTCK) ngoài phần dự báo, thường là khả năng tăng giá, vẫn có thêm ngưỡng cắt lỗ, nhưng một số NĐT vẫn chỉ đọc một chiều, đó là ngưỡng chốt lãi mà ít quan tâm tới rủi ro đi kèm. Đây là điểm mấu chốt dẫn đến bị động. Trở lại với câu chuyện của FPT, cần phải biết rằng đây là CP được nhiều tổ chức lựa chọn bất kể diễn biến ngắn hạn như thế nào. Hay như SSI, CP của một CTCK hàng đầu, nhận được nhiều tin tốt hỗ trợ nhưng diễn biến ngắn hạn cũng chưa thuận lợi. Lịch sử cũng chỉ ra có nhiều giai đoạn diễn biến ngắn hạn không thuận lợi, nhưng sau đó FPT, SSI hoặc một số CP đầu ngành khác đã tăng “bù” trở lại mạnh mẽ. Về tổng thể, nắm giữ dài hạn với những CP đầu ngành, có tiềm năng tăng trưởng thì cửa thắng khá cao. Tuy nhiên, TTCK không có yếu tố tuyệt đối, dù có lựa chọn giải pháp nào, xác suất có cao cách mấy vẫn phải tính đến những trường hợp kém may mắn và chấp nhận.
Một yếu tố quan trọng thường bị bỏ qua là trước khi mua cần theo dõi đặc điểm biến động của CP trong ngắn hạn. Mỗi CP sẽ có biến động khác nhau trong phiên, chẳng hạn như CP trong phiên chỉ có một sóng, nhưng cũng có CP 2-3 sóng… Có quan điểm cho rằng, dành thời gian như vậy có thể lỡ mất cơ hội, vì chưa mua giá CP đã tăng. Nhưng cũng nên nhớ rằng, có khi quan sát kỹ hơn NĐT cũng tránh được cơ hội mua phải giá đỉnh hoặc giá cao. Quan sát kỹ CP cũng là bước luyện tập đầu tiên giúp NĐT cảm thấy có “hợp” với CP đó và nắm giữ trong lâu dài hay không.
Tháng 10 là giai đoạn quan trọng để chờ kết quả kinh doanh quý III của các doanh nghiệp niêm yết, nên chiến thuật nắm giữ chờ số liệu là phù hợp. Nhưng phải xem giữ là một trạng thái chủ động và xác định mục đích, thời gian nắm một cách kỷ luật, đồng thời cũng phải sẵn sàng chấp nhận và sửa sai nếu xuất hiện rủi ro.
