Đưa hệ thống tiêu chuẩn quốc gia tiệm cận thông lệ quốc tế

Tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật.

Một điểm đáng chú ý là lần đầu tiên, nội dung về chiến lược phát triển tiêu chuẩn quốc gia được đưa vào trong luật như một định hướng lâu dài cho toàn bộ hoạt động xây dựng và áp dụng tiêu chuẩn.

Theo ông Hà Minh Hiệp, Chủ tịch Ủy ban Tiêu chuẩn, Đo lường, Chất lượng quốc gia, trước đây, Việt Nam thường ban hành kế hoạch tiêu chuẩn ngắn hạn theo từng năm hoặc từng giai đoạn 5 năm. Chiến lược này sẽ phù hợp định hướng phát triển ngành, lĩnh vực và cam kết hội nhập, đồng thời kết nối chặt chẽ với quy hoạch khoa học-công nghệ, hạ tầng chất lượng quốc gia (NQI) và chính sách đổi mới sáng tạo.

Đến nay, Việt Nam đã ban hành hơn 13.000 tiêu chuẩn quốc gia - đứng đầu ASEAN, trong đó 60% hài hòa với tiêu chuẩn quốc tế và khu vực. Đây là bước tiến quan trọng trong thu hẹp khoảng cách về chất lượng và quản lý so với các nền kinh tế phát triển.

Về quy chuẩn kỹ thuật quốc gia, hơn 800 quy chuẩn đã được ban hành, đóng vai trò công cụ quản lý quan trọng trong bảo vệ môi trường, sức khỏe cộng đồng và kiểm soát rủi ro từ hàng hóa, dịch vụ ảnh hưởng lợi ích quốc gia, doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Theo các chuyên gia, tiêu chuẩn quốc tế ngày càng đóng vai trò nền tảng trong hoạch định chính sách phát triển của các quốc gia. Xây dựng tầm nhìn chiến lược cho hệ thống tiêu chuẩn không chỉ thúc đẩy cạnh tranh, đổi mới sáng tạo, mà còn nâng cao sức khỏe, an toàn cộng đồng và tạo thuận lợi cho thương mại toàn cầu. Tham gia chủ động vào quá trình xây dựng tiêu chuẩn quốc tế cũng giúp quốc gia khẳng định vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Luật sửa đổi lần này tạo điều kiện thuận lợi hơn cho tổ chức ngoài nhà nước tham gia xây dựng tiêu chuẩn. Doanh nghiệp, hiệp hội, viện nghiên cứu và tổ chức khoa học-công nghệ được quyền đề xuất, góp ý và đồng hành trong quá trình hình thành tiêu chuẩn quốc gia.

Cách tiếp cận này phù hợp xu hướng quốc tế, khi tại nhiều nước như Đức, Mỹ, Nhật Bản, hơn 80% số tiêu chuẩn được đề xuất từ khu vực tư nhân. Thực tế cho thấy, tiêu chuẩn chỉ hiệu quả khi phản ánh đúng nhu cầu thực tiễn, đặc biệt từ doanh nghiệp - đối tượng trực tiếp vận hành, sản xuất và ứng dụng công nghệ.

Một điểm nhấn quan trọng trong luật sửa đổi lần này là nguyên tắc “một sản phẩm-một quy chuẩn” được xác lập lần đầu tiên, nhằm khắc phục tình trạng một sản phẩm phải tuân thủ nhiều quy chuẩn do các cơ quan khác nhau ban hành.

Theo ông Hiệp, tiêu chuẩn là cầu nối giữa nghiên cứu khoa học và sản xuất, giữa thị trường nội địa và quốc tế. Khi được xây dựng kịp thời, hài hòa với chuẩn mực quốc tế và phù hợp thực tiễn doanh nghiệp, tiêu chuẩn giúp rút ngắn quá trình đưa công nghệ mới ra thị trường, đẩy nhanh chuyển giao và nâng cao sức cạnh tranh sản phẩm Việt Nam.

Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật sửa đổi, có hiệu lực từ ngày 1/1/2026, sẽ là nền tảng pháp lý mới đưa hệ thống tiêu chuẩn quốc gia tiệm cận thông lệ quốc tế, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển bền vững.

Có thể bạn quan tâm

Bên lề Đại hội, các đại biểu tham quan gian hàng của Công ty cổ phần Khoa học công nghệ Việt Nam (Busadco).

Doanh nghiệp khoa học-công nghệ: Củng cố nội lực để bứt phá

Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên kinh tế tri thức, với những đột phá mạnh mẽ về trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, cộng đồng doanh nghiệp khoa học-công nghệ đang đứng trước yêu cầu phải đổi mới tư duy, tái cấu trúc nguồn lực và đầu tư chiều sâu để tạo ra năng lực cạnh tranh mới.

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo không chỉ là khung pháp lý cho một công nghệ mới mà là bước đi chiến lược giúp Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội của kỷ nguyên số. Khi được ban hành, luật sẽ tạo nền tảng để AI phát triển an toàn nhân văn và hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Các diễn giả trao đổi tại Diễn đàn. (Ảnh: Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài)

Thúc đẩy hợp tác khoa học-công nghệ, kinh tế xanh và chuyển đổi số vì tương lai bền vững

Diễn đàn Tây Australia -Việt Nam “Tăng cường hợp tác khoa học và công nghệ vì tương lai bền vững” là cơ hội để lãnh đạo, chuyên gia, doanh nghiệp Việt Nam và Australia chia sẻ tầm nhìn, tăng cường hiểu biết và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khoa học-công nghệ, kinh tế xanh, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số.

Đại biểu tham dự hội thảo.

Vĩnh Long: Phối hợp chuyển giao ứng dụng khoa học-công nghệ phục vụ phát triển kinh tế-xã hội

Chiều 4/12, Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ tại miền nam phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ Vĩnh Long tổ chức Hội thảo với chủ đề “Phối hợp giữa Bộ Chủ trì Chương trình Khoa học-công nghệ cấp quốc gia với các địa phương trong chuyển giao ứng dụng kết quả nghiên cứu phục vụ phát triển kinh tế- xã hội khu vực phía nam”.

Ảnh minh họa.

Cảnh báo chiến dịch ‘Hanoi Thief’ tấn công mạng doanh nghiệp Việt Nam

Hàng loạt email giả mạo hồ sơ xin việc, đính kèm tệp “Le Xuan Son CV.zip”, được gửi đến các doanh nghiệp lớn, nhỏ tại Việt Nam. Đây là lớp vỏ ngụy trang cho chiến dịch tấn công mạng mang tên Hanoi Thief, với mục tiêu xâm nhập mạng nội bộ, chiếm quyền hệ thống và đánh cắp dữ liệu khách hàng, bí mật doanh nghiệp.

Toàn cảnh tọa đàm.

Những nghiên cứu mới hỗ trợ ngành nông nghiệp giảm phát thải, chăn nuôi bền vững

Các giải pháp đổi mới trong nông nghiệp và chăn nuôi bền vững, bao gồm việc áp dụng công nghệ gene, hệ vi sinh vật, nông nghiệp chính xác, AI và IoT để cải thiện năng suất, giảm hóa chất và phát thải, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu vừa được giới thiệu tại tọa đàm “Đổi mới trong nông nghiệp và thực phẩm”.

Lễ khai mạc triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học”.

Chín nghệ sĩ tiêu biểu của nghệ thuật đương đại Việt Nam trưng bày tác phẩm tại triển lãm "Tỏa V-Điểm chạm khoa học"

Triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học” tôn vinh những thành tựu khoa học và ứng dụng sáng tạo vì sự phát triển bền vững và tương lai của nhân loại. Sự kiện nghệ thuật đặc biệt đánh dấu cột mốc kỷ niệm 5 năm Giải thưởng VinFuture cũng như 5 mùa triển lãm "Tỏa" của VCCA.

Lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh chụp hình lưu niệm cùng các đại biểu dự hội nghị.

Khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới 2025

Sáng 3/12, tại phường Bình Dương (Thành phố Hồ Chí Minh), đã diễn ra Lễ khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF Global Summit 2025) do Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF) và Tập đoàn Becamex đăng cai tổ chức.