Trong suốt chặng đường vẻ vang đó, đơn vị luôn tự hào đã đóng góp nhiều công sức, trí tuệ, bảo đảm sứ mệnh cấp điện phục vụ phát triển kinh tế-xã hội, an ninh-quốc phòng và đời sống nhân dân khu vực miền trung-Tây Nguyên.
Đi lên trong gian khó
Tổng công ty Điện lực miền Trung (EVNCPC), tiền thân là Công ty Điện lực miền Trung, được Bộ trưởng Điện và Than ký quyết định thành lập số 1867 QĐ/TCCB-3 ngày 7/10/1975, gồm các cơ sở điện lực do chính quyền Sài Gòn xây dựng, của SIPEA do thực dân Pháp quản lý, Nhà máy điện Quảng Trị thuộc Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, Nhà máy điện Quảng Bình của Chính phủ Việt Nam Dân chủ cộng hòa; có nhiệm vụ sản xuất, truyền tải, kinh doanh điện năng và quản lý đầu tư xây dựng các công trình nguồn, lưới điện trên địa bàn miền trung, Tây Nguyên.
Khúc ruột miền trung nằm trong vùng chiến tranh suốt 30 năm cho nên không có công trình điện quy mô lớn nào được xây dựng mà chỉ có các cơ sở điện lực nhỏ bé, phân tán phục vụ ánh sáng đô thị và nhu cầu khu quân sự. Ngay từ khi mới thành lập, Điện lực miền Trung đã rơi vào thế yếu kém, cơ sở vật chất nghèo nàn, lạc hậu, sản lượng điện thương phẩm chưa đầy 100 triệu kWh vào năm 1976. Giai đoạn từ 1976 đến 1985, Điện lực miền Trung cực kỳ khó khăn, luôn chống đỡ trước tình hình thiếu điện ngày càng nghiêm trọng. Vốn đầu tư ít ỏi, chỉ bằng 3,4% vốn đầu tư của ngành điện lực toàn quốc, không đủ để tăng cường cơ sở vật chất nguồn, lưới điện nhằm cân đối với nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội trong khu vực.
Giai đoạn này, Điện lực miền Trung đã xây dựng đưa vào hoạt động Nhà máy điện Đồng Hới 14MW, còn lại tập trung tiếp nhận, lắp đặt các tổ máy phát điện diesel được điều động từ miền nam ra, miền bắc vào, phục hồi các máy hỏng hiện có, nhưng cũng chỉ đủ để bổ sung cho các máy đã hỏng phải thanh lý qua các năm...
Từ trong vô vàn khó khăn, gian khổ đó, những người làm điện ở miền trung đã bỏ ra nhiều công sức, vất vả, gian khổ nhưng vẫn chưa đưa miền trung thoát ra khỏi tình trạng thiếu điện, mà tình trạng này ngày càng trở nên gay gắt hơn và kéo dài đến những năm 1987 - 1988. Trước tình hình đó, với đề xuất của Giám đốc Công ty Điện lực 3, Bộ trưởng Năng lượng lúc bấy giờ đã xác định với lãnh đạo chủ chốt các tỉnh, thành phố miền trung gồm 3 giải pháp: Củng cố, tăng cường nguồn điện hiện có; kéo lưới điện truyền tải từ nam ra, bắc vào; xây dựng tại chỗ các nhà máy điện có công suất đủ mạnh, trước mắt tập trung xây dựng công trình thủy điện Ialy (720 MW) để phục vụ nhu cầu tại chỗ, đồng thời tham gia vào lưới điện 500 kV bắc - nam, làm cầu nối cho lưới điện thống nhất cả nước.
Có thể nói, giai đoạn này, cả miền trung như một đại công trường hừng hực khí thế xây dựng. Những công trình điện nối tiếp hình thành, thắp sáng những bản, làng, thôn, xóm miền trung. Đặc biệt, từ công trình đường dây 500 kV bắc - nam, miền trung được kết nối vào hệ thống điện quốc gia, khơi thông dòng năng lượng điện xuyên suốt 3 miền và tạo động lực quan trọng cho tiến trình điện khí hóa nông thôn miền trung - Tây Nguyên.
Kế thừa và phát huy những thành tựu của 50 năm qua, EVNCPC không ngừng phát triển lớn mạnh. Hệ thống lưới điện các cấp điện áp từ 110 kV trở xuống đã vươn dài đến các địa phương, đã có 100% số huyện, xã, phường, thôn, buôn với hơn 99,91% số hộ dân có điện; trong đó, số hộ nông thôn có điện đạt tỷ lệ 99,86%. Số khách hàng sử dụng điện hơn 4,8 triệu khách hàng.
Đẩy mạnh ứng dụng khoa học-công nghệ vào vận hành, sản xuất
Vượt qua những giai đoạn đầy khó khăn và giữ vững nhịp độ sản xuất, kinh doanh trong giai đoạn mới, Tổng công ty luôn quan tâm ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, công nghệ mới vào sản xuất, có nhiều sáng kiến, cải tiến kỹ thuật. Tổng công ty Điện lực miền Trung đã ứng dụng công nghệ sửa chữa thiết bị điện và lưới điện đang mang điện (sửa chữa hotline); 100% số trạm biến áp 110 kV đã chuyển sang hoạt động không người trực. EVNCPC đã chỉ đạo nghiên cứu, sản xuất thành công công-tơ điện tử và phát triển các công nghệ đo đếm hiện đại, tự động, có thể thực hiện từ xa. EVNCPC đã tự sản xuất thành công trạm sạc xe điện, một bước tiến trong việc thúc đẩy ứng dụng năng lượng tái tạo, hỗ trợ người tiêu dùng nghiên cứu sử dụng ô-tô điện, chung tay bảo vệ môi trường.
EVNCPC là đơn vị đầu tiên trong 5 Tổng công ty Điện lực đã triển khai chính thức dịch vụ điện điện tử cho 100% số công ty điện lực thành viên từ ngày 14/10/2019; ứng dụng chữ ký số trong tất cả các dịch vụ điện cho doanh nghiệp và xác thực bằng mã OTP cho khách hàng cá nhân. Mức độ tự động hóa lưới điện ngày càng cao với 100% số công ty điện lực có hệ thống SCADA và Trung tâm điều khiển, thao tác xa; 100% số thiết bị phân đoạn có khả năng kết nối SCADA đã được kết nối về trung tâm điều khiển; 100% số khách hàng lắp công-tơ điện tử. Ngày 22/6/2025, EVNCPC được vinh danh trong tốp Doanh nghiệp khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số năm 2025.
Dành hàng chục tỷ đồng thực hiện công tác an sinh xã hội
Theo Tổng Giám đốc EVNCPC Ngô Tấn Cư, cùng với việc thực hiện nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh, từ Tổng công ty đến các đơn vị đã thực hiện tốt công tác đền ơn đáp nghĩa, an sinh xã hội… Tổng số tiền tham gia công tác xã hội của toàn Tổng công ty mỗi năm khoảng 10 tỷ đồng. Trong các năm từ 2020 đến 2023, Tổng công ty đã tặng 13 tỉnh, thành phố trên địa bàn miền trung-Tây Nguyên 286 căn nhà tình nghĩa; tích cực đóng góp ủng hộ Quỹ Tấm lòng vàng; xây dựng công trình điện chiếu sáng nông thôn; ủng hộ cán bộ, chiến sĩ tham gia bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc; hỗ trợ chi phí tôn tạo Nghĩa trang liệt sĩ tại Quảng Trị...
Đáng chú ý, giai đoạn 2021- 2023, toàn Tổng công ty đã đóng góp 34,745 tỷ đồng ủng hộ quỹ vắc-xin phòng chống dịch Covid-19 và các hoạt động an sinh xã hội khác…
Từ đầu năm 2025 đến nay, EVNCPC tiếp tục dành hơn 11,6 tỷ đồng cho các hoạt động an sinh xã hội trên địa bàn, bao gồm: 5,9 tỷ đồng xây nhà tình nghĩa; 243 triệu đồng cho chương trình “Thắp sáng đường quê”; phụng dưỡng Bà mẹ Việt Nam Anh hùng và hơn 4,11 tỷ đồng cho các chương trình hỗ trợ người nghèo, sinh viên, gia đình chính sách, trẻ em mồ côi, bệnh nhân nghèo và cán bộ, công nhân viên hoàn cảnh khó khăn… Toàn bộ số tiền được trích từ nguồn quỹ phúc lợi, quỹ tương trợ và đóng góp của cán bộ, công nhân viên EVNCPC.
“Những đóng góp này của EVNCPC thể hiện trách nhiệm với cộng đồng. Chia sẻ một phần lợi nhuận trong sản xuất, kinh doanh để tái đầu tư, hỗ trợ cộng đồng, bảo đảm an sinh xã hội, cũng là một phần sứ mệnh của chúng tôi”, Tổng Giám đốc EVNCPC Ngô Tấn Cư chia sẻ.
