“Hành trình” dựng nhà
Đó là trường hợp gia đình ông Hồ Minh Thắng tại khối 1, phường Đông Hương, TP Thanh Hóa, tỉnh Thanh Hóa. Thửa đất của ông có diện tích 55m2, được mua chuyển nhượng lại từ bà Lê Thị Như Hoa (quận 12, TP Hồ Chí Minh), nguồn gốc đất được tách từ GCNQSDĐ của ông Lê Hữu Thông (26 đường Nguyễn Tĩnh, Đông Hương, TP Thanh Hóa) năm 2012. Gia đình ông Thắng đã làm thủ tục sang tên GCNQSDĐ và được thành phố cấp GCNQSDĐ vào ngày 6/6/2022; cấp GPXD số 1024 ngày 6/7/2022.
Theo ông Thắng, gần giữa tháng 7/2022, gia đình đã đến UBND phường Đông Hương để hỏi thủ tục xây nhà.
Được chính quyền hướng dẫn, ngôi nhà đã được khởi công ngày 14/7/2022. Do gia đình ông Thắng thường trú tại quận Hai Bà Trưng (TP Hà Nội) nên đã nhờ người thân sống gần đó là ông Lê Tất Sự trông coi. Đến ngày 19/8, khi công trình đã xây xong diện tích sàn tầng 2 thì lực lượng chức năng phường đến yêu cầu dừng thi công. Ngày 30/8, phường Đông Hương đã lập biên bản làm việc vì lý do công trình đang xây dựng sai vị trí, xây dựng tường ngăn hai bên trên rãnh thoát nước chung của khu dân cư. Người đại diện gia đình ông Thắng tại buổi làm việc là ông Lê Tất Sự khi đến đã không có giấy ủy quyền của chủ hộ. Ông Sự cho biết, cuối giờ chiều ngày 29/8 ông được cán bộ phường đến nhà đưa giấy mời làm việc nhưng ông Thắng cùng gia đình đã đi du lịch dịp nghỉ lễ 2/9. Không liên lạc được với ông Thắng nên ông Sự chủ động tham dự buổi làm việc thay gia chủ vào ngày 30/8.
Dừng thi công vì sai… vị trí
Biết được thông tin buổi làm việc ngày 30/8, không đồng tình với lý do yêu cầu dừng thi công và chưa có văn bản yêu cầu dừng nên ông Thắng đã tiếp tục cho thi công. Gia đình ông bức xúc chia sẻ: “Nếu như xây dựng lùi lại 6m như phường yêu cầu thì sẽ vào diện tích nhà đang ở của ông Lê Hữu Thông. Hơn nữa, khi làm thủ tục sang tên GCNQSDĐ, tôi đã được các cán bộ chỉ rõ mốc giới vị trí đất của mình sát cống thoát nước. Về bức tường ngăn dài 2m do mất vệ sinh nên tôi mới xây hai vách này, điều này là sai nên tôi sẵn sàng tự tháo dỡ”.
Theo lịch hẹn làm việc, phóng viên Thời Nay có mặt tại UBND phường Đông Hương vào ngày 6/9. Chủ tịch phường Lê Văn Lục giao nhiệm vụ cho công chức địa chính Đỗ Công Tiến làm việc với phóng viên. Hồ sơ tài liệu liên quan chứng minh cơ sở pháp lý của việc tham mưu cho phường ban hành quyết định hành chính về quản lý công trình xây dựng, ông Tiến không có để cung cấp cho phóng viên hay ngoài thông tin gia đình ông Thắng cam kết sẽ tháo dỡ vách ngăn xây sai trước ngày 15/9.
Phóng viên kiên trì tìm gặp được cán bộ địa chính phụ trách Phạm Thái Bình, ông khẳng định hiện ngôi nhà đang xây dựng sai vị trí, GCNQSDĐ chỉ thể hiện mốc giới là rãnh nước rộng 2m có tấm đan, nhưng cống nước này là không có trên thực địa, nên cần xác định lại vị trí, từ cống vào đất nhà ông Thắng còn 6m đất lưu không. Sau khi lấy giấy bút vẽ minh họa cách tính với phóng viên, cán bộ địa chính Phạm Thái Bình khẳng định: GCNQSDĐ của gia đình ông Thắng là “thành phố cấp sai!”.
Cuối giờ làm việc hành chính chiều 6/9, trao đổi với phóng viên Thời Nay, Chủ tịch UBND phường Đông Hương Lê Văn Lục không nói GCNQSDĐ cấp sai, mà ông Thắng xây không đúng vị trí. Gia đình ông Thắng cần gặp ông Lê Hữu Thông đòi lại 6m đất của mình! Khi hỏi về biên bản làm việc ngày 30/8, ông Lục thừa nhận buổi làm việc ông Lê Tất Sự đến không có giấy ủy quyền của chủ công trình, nhưng nội dung biên bản vẫn được lưu giữ hồ sơ làm căn cứ (?!).
Căn cứ GCNQSDĐ số DE 600621 vào ngày 6/6/2022, bản đồ chú thích rất rõ vị trí QSDĐ được tính từ sát cống nước vào dài 11,458m, rộng 4,8m, không thể hiện có 6m đất lưu không. Ông Hồ Minh Thắng thấy mình xây dựng không sai, phường cũng không có văn bản yêu cầu dừng thi công nên vẫn tiếp tục xây dựng công trình dân sinh. Ngày 11/9, lực lượng chức năng phường đến công trường, yêu cầu dừng thi công; đồng thời “lập biên bản tạm giữ tang vật, phương tiện vi phạm hành chính” đối với ông Nguyễn Trọng Nhường (thợ chính xây dựng). Ba ngày sau (14/9), Chủ tịch phường Đông Hương Lê Văn Lục mới ký Quyết định số 1417 yêu cầu dừng thi công vì lý do: “Sai nội dung giấy phép xây dựng (cụ thể là sai vị trí công trình)”. Quyết định này không hề nhắc đến số vật tư thu giữ ngày 11/9.
Ngày 28/9, làm việc với đại diện UBND TP Thanh Hóa, ông Nguyễn Văn Sự, Đội phó Kiểm tra quy tắc đô thị thông tin, đội đã tiến hành kiểm tra hoạt động xây dựng tại thửa đất 1325 tờ bản đồ số 17 của ông Hồ Minh Thắng. Quá trình kiểm tra không phát hiện vi phạm trật tự xây dựng, diện tích đang xây dựng đúng với GCNQSDĐ số DE 600621 ngày 6/6/2022. Trong buổi kiểm tra có đại diện UBND phường Đông Hương là cán bộ địa chính Phạm Thái Bình.
Việc tạm dừng thi công và thu giữ “tang vật” của phường Đông Hương cũng không được báo cáo lên thành phố theo quy định. Cho đến khi phóng viên cung cấp thông tin, Đội Kiểm tra quy tắc đô thị mới biết.
Rõ ràng việc xây dựng nhà ở của gia đình ông Hồ Minh Thắng là chính đáng, hợp pháp đối với người được cấp GCNQSDĐ, tuân thủ các trình tự, thủ tục liên quan và chấp hành các quy định quản lý nhà nước về trật tự xây dựng. Buồn nỗi, từ ngày 11/9 đến nay đã gần một tháng trôi qua, ngôi nhà vẫn đang bị dừng thi công, các thiết bị máy móc vẫn chưa được hoàn trả cho hộ ông Thắng. Thiết nghĩ, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, các cơ quan chức năng cần sớm vào cuộc kiểm tra, làm rõ vấn đề này.