Theo CBS News, ngày 7/6 vừa qua, Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo thưởng nóng năm triệu USD để bắt giữ đối tượng quốc tịch Thụy Điển có tên Maximilian Rivkin. Kẻ này bị cáo buộc đã rao bán một hệ thống liên lạc mã hóa cho các tội phạm buôn bán ma túy mà không biết rằng, công nghệ này do Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) phát triển. Bộ Ngoại giao Mỹ nhấn mạnh, Rivkin là quản trị viên và là đối tượng “có ảnh hưởng” trong mạng lưới liên lạc được các đối tượng tội phạm trên toàn thế giới sử dụng. Đặc điểm nhận dạng của Rivkin là có sẹo ở đầu gối và ngón tay, trên cánh tay phải của y có hình xăm ba con khỉ. Ngoài tên thật, tên này thường được gọi bằng các biệt danh gồm “Malmo”, “Teamsters”, “Microsoft” và “Max”.
Maximilian Rivkin thoát khỏi sự truy lùng của lực lượng chức năng năm 2021, trong khuôn khổ chiến dịch “Lá chắn Trojan” - một trong những hoạt động thực thi pháp luật lớn nhất và tinh vi nhất từ trước đến nay trong cuộc chiến chống lại các hoạt động tội phạm mã hóa. Vào thời điểm đó, giới chức Mỹ cáo buộc Rivkin các tội danh buôn người, rửa tiền và gian lận.
Ý tưởng về chiến dịch “Lá chắn Trojan” xuất hiện tình cờ năm 2018. Khi đó, hệ thống nhắn tin mã hóa Phantom Secure vừa bị đóng cửa, tạo ra khoảng trống lớn trên thị trường liên lạc mã hóa. Điện thoại được mã hóa đầu cuối nhằm bảo đảm những người khác không thể đọc được những thông tin lưu trên điện thoại. Muốn đọc những dữ liệu này, người dùng sẽ phải nhập mã PIN hoặc mật khẩu mã hóa. Chiếc điện thoại này được tội phạm ưa thích sử dụng để tránh bị cảnh sát theo dõi.
Trong khuôn khổ chiến dịch nói trên, cơ quan chức năng Mỹ đã bắt buộc một đối tượng từng chế tạo điện thoại mã hóa cho các tội phạm sử dụng, phải phát triển phiên bản cập nhật cho một ứng dụng tin nhắn, qua đó cho phép FBI thu thập tất cả thông tin liên lạc qua ứng dụng này. Đổi lại, kẻ này sẽ được nhận 120.000 USD và được giảm án khi ra tòa. Ứng dụng nhắn tin này sau đó được bán trên thị trường với tên gọi ANOM và được những đối tượng như Rivkin quảng bá là ứng dụng an toàn vì tin nhắn đã được mã hóa.
“Rivkin là quản trị viên và là người có ảnh hưởng của dịch vụ điện thoại mã hóa được tội phạm trên toàn thế giới sử dụng. Thông tin liên lạc của Rivkin trên nền tảng ANOM ám chỉ người này có tham gia các hoạt động bất chính như buôn bán ma túy, rửa tiền, âm mưu giết người và các hành vi bạo lực khác”, một quan chức cấp cao của Bộ Ngoại giao Mỹ khẳng định.
Cũng theo báo cáo từ phía Mỹ, 12.000 điện thoại sử dụng ANOM đã được bán với giá 2.000 USD/chiếc cho hơn 300 tổ chức tội phạm hoạt động ở hơn 100 quốc gia, bao gồm các băng nhóm tội phạm có tổ chức ở Italy, các băng nhóm ngoài vòng pháp luật và những tổ chức buôn bán ma túy quốc tế. Sau ba năm, FBI và các cơ quan phòng chống tội phạm toàn cầu ghi nhận quá nhiều hoạt động phạm tội từ mạng này nên họ phải đánh sập.
Theo Reuters, “Lá chắn Trojan” là chiến dịch nằm vùng kỹ thuật số lớn và phức tạp nhất. Nó cho thấy không thể tin tưởng bất kỳ hệ thống nào vì tất cả đều có thể bị xâm nhập. Chiến dịch này sẽ khiến giới tội phạm nghi ngờ mọi ứng dụng liên lạc và khiến chúng khó hoạt động hơn. Lực lượng chức năng đã thu thập thông tin từ 27 triệu tin nhắn, mất hơn
18 tháng phân tích các tin nhắn, qua đó nắm được hoạt động cùng các căn cứ của các băng nhóm tội phạm. Trong chiến dịch xuyên quốc gia này, 800 đối tượng buôn bán ma túy tại ba lục địa đã bị bắt giữ, cùng 38 tấn ma túy và nhiều loại tiền khác nhau với tổng giá trị 48 triệu USD bị thu giữ.
