Phát triển theo thế mạnh từng nơi
Mới đây tại Thừa Thiên Huế, Hội đồng điều phối vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền trung đã công bố Quyết định phê duyệt Quy hoạch vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền trung thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền trung gồm 3 tiểu vùng: Bắc Trung Bộ (Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị); Trung Trung Bộ (Thừa Thiên Huế, Ðà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Ðịnh); Nam Trung Bộ (Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận).
Theo quy hoạch mới vừa được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, miền trung sẽ định hướng phát triển xây dựng hệ thống đô thị theo mạng lưới, có trọng tâm, trọng điểm và theo thế mạnh của từng địa phương.
Cụ thể, phát triển TP Đà Nẵng là đô thị, trung tâm kinh tế lớn của cả nước và khu vực; trung tâm về khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, du lịch, thương mại, tài chính, logistics, công nghiệp công nghệ cao, công nghệ thông tin.
Thừa Thiên Huế sẽ trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, là đô thị trung tâm của vùng, đô thị cấp quốc gia đặc trưng về di sản, văn hóa. Huế cũng sẽ là một trong những trung tâm lớn của cả nước về văn hóa, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, y tế chuyên sâu, giáo dục và đào tạo đa ngành, đa lĩnh vực, chất lượng cao.
TP Quy Nhơn có vai trò là trung tâm kinh tế biển tổng hợp của khu vực duyên hải Nam Trung Bộ. Đây sẽ là trung tâm công nghiệp, du lịch, thương mại, dịch vụ, dịch vụ vận tải biển, y tế, giáo dục đào tạo, khoa học và công nghệ; có khu đô thị khoa học mang tầm cỡ quốc gia, với nòng cốt là Trung tâm Quốc tế khoa học và giáo dục liên ngành (ICISE) và Trung tâm Trí tuệ nhân tạo.
Khánh Hòa sẽ trở thành thành phố trực thuộc Trung ương, là trung tâm dịch vụ, du lịch biển quốc tế, có vai trò là một cực tăng trưởng, trung tâm của khu vực duyên hải Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và cả nước về kinh tế biển, công nghiệp công nghệ cao, khoa học và công nghệ. TP Nha Trang có vai trò là trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, trung tâm khoa học - công nghệ, đào tạo, chăm sóc sức khỏe tiểu vùng.
TP Vinh có vai trò là trung tâm của tiểu vùng Bắc Trung Bộ về công nghiệp, du lịch, thương mại, dịch vụ, y tế, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ.
TP Thanh Hóa có vai trò là một cực tăng trưởng mới của tiểu vùng Bắc Trung Bộ và cả nước, là một trong những trung tâm lớn của khu vực và cả nước về công nghiệp nặng, công nghiệp năng lượng, chế biến, chế tạo; nông nghiệp quy mô lớn, dịch vụ logistics, du lịch, giáo dục và đào tạo, y tế chuyên sâu, văn hóa và thể thao.
Quy hoạch này cũng hướng đến phát triển các loại hình đô thị chức năng chuyên ngành quốc gia, cấp vùng dựa trên khai thác triệt để tiềm năng và lợi thế của từng địa phương.
Cần thêm nguồn lực để thực hiện quy hoạch
Theo ông Nguyễn Văn Phương, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế, để thực hiện thành công quy hoạch như Chính phủ đề ra, cần có thêm nguồn lực, đặc biệt cần thành lập quỹ phát triển vùng để có sự liên kết giữa các địa phương. Ông Phương đề xuất nghiên cứu cho phép các địa phương ở miền trung được phát hành "trái phiếu chính quyền địa phương" để huy động vốn trái phiếu đầu tư các dự án trọng điểm như: cảng biển, đường cao tốc (giao thông gắn với logistic)... Đồng thời phân cấp cho các địa phương chủ động thực hiện các dự án liên vùng kết nối.
Theo Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, hơn 1 năm thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị, về cơ bản, kinh tế - xã hội vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền trung từng bước phát triển ổn định theo định hướng bền vững hơn, chất lượng cơ sở hạ tầng trong vùng từng bước được cải thiện, thể chế và bộ máy điều phối vùng đã được hoàn thiện. Tuy nhiên bên cạnh đó, các tỉnh còn khó khăn trong việc thu hút đầu tư phát triển công nghiệp quy mô lớn; kết cấu hạ tầng giao thông kết nối chưa đồng bộ, kết nối ngang Đông - Tây còn thiếu và yếu; chất lượng nguồn nhân lực cải thiện chậm, chưa đáp ứng yêu cầu phát triển và hội nhập quốc tế. “Để triển khai có hiệu quả quy hoạch vùng, các bộ, ngành, địa phương liên quan cần phổ biến bản quy hoạch vùng này một cách rộng rãi, công khai, minh bạch tới người dân, doanh nghiệp các thành phần kinh tế trong và ngoài nước nhằm thu hút sự tham gia của các bên liên quan một cách hiệu quả nhất”, ông Dũng nói.
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà cho rằng, quy hoạch vùng nói trên sẽ mở ra tầm nhìn và không gian phát triển mới, tạo động lực, giá trị mới trong bức tranh tổng thể về phát triển kinh tế - xã hội của vùng Bắc Trung Bộ, duyên hải Trung Bộ nói riêng và cả nước nói chung. Phó Thủ tướng khẳng định, cần ưu tiên cao cho các dự án giao thông ven biển, kết nối duyên hải Trung Bộ với Tây Nguyên, một số địa phương của Lào, Campuchia, Thailand; chú trọng phát triển hạ tầng năng lượng tái tạo để thu hút các dự án đầu tư lớn với các trung tâm năng lượng tái tạo đi kèm cơ chế mua bán điện trực tiếp, hình thành các khu công nghiệp sử dụng điện tái tạo "tự sản, tự tiêu". Cùng với đó, chính sách cụ thể về đất đai, tài chính, thu hút nhân tài nhằm xây dựng những cơ sở giáo dục đại học tầm cỡ, đáp ứng nhu cầu phát triển của vùng trước mắt và lâu dài.
Quan điểm phát triển của vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải miền trung sẽ tập trung vào các ngành kinh tế biển để vùng trở thành vùng mạnh, giàu từ biển, phát triển kinh tế xanh, kinh tế số, kinh tế tuần hoàn, kinh tế ban đêm gắn với phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo.