Bất ổn leo thang trên Biển Đỏ

Ngày 20/2, lực lượng Houthi ở Yemen tuyên bố đã tiến hành vụ tấn công bằng tên lửa nhằm vào một tàu Israel ở vịnh Aden, gần Biển Đỏ. Động thái quân sự này của Houthi càng khiến cuộc khủng hoảng an ninh leo thang trên Biển Đỏ, tiếp tục gây ùn tắc tuyến vận tải hàng hải huyết mạch của thế giới.
0:00 / 0:00
0:00
Biếm họa: CHAMARA SUPUN
Biếm họa: CHAMARA SUPUN

Theo AP, người phát ngôn quân sự của Houthi, Yahya Sarea cho biết, lực lượng này đã bắn một số tên lửa vào tàu vận tải MSC Silver. Houthi cũng bắn hạ một số máy bay không người lái chứa chất nổ về phía thành phố Eilat ở miền nam Israel, cũng như một số tàu chiến Mỹ đang di chuyển trên Biển Đỏ và Biển Arab. Truyền thông Israel cùng ngày dẫn các nguồn tin từ các hãng vận tải và bảo hiểm xác nhận đã xảy ra một số vụ tấn công của Houthi nhằm vào các tàu liên quan Israel, Mỹ và Anh.

Trên mạng xã hội X, một người phát ngôn khác của Houthi, Mohammed Abdul Salam khẳng định, hoạt động hàng hải quốc tế sẽ không bị đe dọa nếu không có bất kỳ hành động khiêu khích nào. Người phát ngôn này nhấn mạnh “phải đưa ra tuyên bố khẩn cấp và toàn diện về một lệnh ngừng bắn ở dải Gaza vì những lý do nhân đạo, thay vì quân sự hóa Biển Đỏ”.

Các lực lượng Mỹ và Anh đã đáp trả bằng hàng chục cuộc không kích nhằm vào các cơ sở của Houthi ở Yemen. Căng thẳng leo thang giữa Houthi và các cường quốc phương Tây đang đẩy khu vực Biển Đỏ vào tình trạng an ninh bất ổn hết sức nghiêm trọng.

Bộ Chỉ huy trung tâm Mỹ (CENTCOM) ngày 20/2 cho biết, trong vài ngày qua, lực lượng Mỹ và đồng minh đã bắn hạ 10 máy bay không người lái tấn công ở Biển Đỏ và Vịnh Aden, ngoài khơi Yemen. Một tàu khu trục Mỹ cũng đã bắn hạ một tên lửa hành trình chống hạm hướng về phía tàu này vào sáng sớm 20/2, sau khi lực lượng Mỹ phá hủy một máy bay không người lái và một bệ phóng tên lửa ở Yemen một ngày trước đó.

Từ giữa tháng 11/2023, lực lượng Houthi đã tiến hành nhiều cuộc tấn công nhằm vào các tàu ở vịnh Aden và Biển Đỏ, tuyên bố mục tiêu tấn công của nhóm này là các tàu liên quan Israel. Các cuộc tấn công của Houthi đã buộc một số hãng vận tải biển chủ chốt phải ngừng cho tàu di chuyển qua Biển Đỏ và chuyển hướng di chuyển quanh Mũi Hảo Vọng ở cực Nam châu Phi. Tờ Financial Times của Anh dẫn lời Giám đốc điều hành hãng Ocean Network Express, Jeremy Nixon cho biết, nhiều hãng tàu đang gặp khó khăn về lịch trình.

Kể từ khi lực lượng Houthi ở Yemen tiến hành các cuộc tấn công nhằm vào các tàu ở Biển Đỏ vào tháng 12 năm ngoái, hầu hết các hãng vận tải đã ngừng sử dụng tuyến vận tải thông thường từ châu Á đến châu Âu qua Biển Đỏ và kênh đào Suez, thay vào đó chuyển sang tuyến đường vòng qua Mũi Hảo Vọng. Điều này khiến mỗi chuyến đi giữa châu Á và Bắc Âu mất thêm 10 ngày đến hai tuần, trong khi các tàu thường xuyên cập cảng không đúng lịch trình. Áp lực bảo đảm đúng lịch trình khiến các hãng tàu gặp khó khăn trong việc neo đậu tại một số cảng, gây tình trạng ùn tắc.

Ngoài ra, các cảng trung tâm lớn cũng chịu thêm áp lực, với lượng hàng vào các cảng trung tâm ở châu Á và Địa Trung Hải tăng cao, đặc biệt là ở Singapore, Dubai (Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất - UAE) và các cảng chung quanh eo biển Gibraltar. Việc chuyển hướng tuyến vận tải cũng gây ra tình trạng thiếu tàu. Một hành trình trên tuyến giữa châu Á và Bắc Âu qua Mũi Hảo Vọng và quay trở lại mất tới 102 ngày, đồng nghĩa một hãng vận tải sẽ cần triển khai 16 tàu cho dịch vụ hằng tuần, thay vì 12 tàu như trước đây.

Ông Nixon cho biết, với thời gian vận chuyển kéo dài thêm nhiều ngày, Ocean Network Express, hiện vận hành đội tàu container lớn thứ sáu thế giới, đang thiếu tàu để duy trì các dịch vụ bình thường hằng tuần, mặc dù các tàu của hãng đã chạy nhanh hơn 10-15% nhằm giảm tình trạng chậm trễ.

Công suất đội tàu thế giới dự kiến sẽ tăng khoảng 8% trong năm nay, cao hơn khoảng 3% so mức tăng nhu cầu dự kiến. Tuy nhiên, ông Nixon nhận định không có tình trạng dư cung lớn trong ngành vận tải container, cho rằng ngành này đang đầu tư để chuẩn bị cho quá trình chuyển đổi xanh đội tàu và đầu tư xanh.