3.600 trẻ được tầm soát bệnh thấp còi

Hơn 3.600 trẻ em đã được khám tầm soát căn bệnh thấp còi, suy dinh dưỡng (SDD) là con số vừa được dự án Happy Việt Nam, dự án nâng cao nhận thức của cộng đồng về căn bệnh thấp còi, SDD ở trẻ em công bố sau ba năm triển khai tại bảy tỉnh, thành phố của Việt Nam.
Khám tầm soát cho trẻ tại huyện Kon Rẫy (Kon Tum).
Khám tầm soát cho trẻ tại huyện Kon Rẫy (Kon Tum).

Bảy tỉnh, thành phố có tỷ lệ trẻ mắc bệnh thấp còi, SDD cao tại Việt Nam gồm Lào Cai, Hà Giang, Gia Lai, Kon Tum, Đắk Nông, Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh đã được chọn để triển khai. Tổng kết, dự án đã khám tầm soát cho hơn 3.600 trẻ, tập huấn cho 1.300 giáo viên tiểu học, mẫu giáo, 3.600 phụ huynh học sinh và 200 nhân viên y tế giúp nâng cao nhận thức, hiểu biết sâu về các yếu tố nguy cơ để phòng ngừa, đồng thời có thể tầm soát sớm và chữa trị hiệu quả căn bệnh thấp còi, SDD ở trẻ em.

Việt Nam là quốc gia có tỷ lệ thấp còi ở mức cao so các quốc gia khác trong khu vực. Theo số liệu thống kê của Viện Dinh dưỡng quốc gia Việt Nam, tỷ lệ trẻ suy dinh dưỡng thể thấp còi độ tuổi dưới 5 tuổi năm 2018 là 23,2%, nghĩa là cứ 4 trẻ dưới 5 tuổi thì có một trẻ bị SDD thấp còi. Hiểu được thực trạng này, tổ chức ASSIST đã triển khai dự án Happy Việt Nam nhằm giúp nâng cao nhận thức của cộng đồng về căn bệnh thấp còi, SDD ở trẻ em từ tháng 7/2020 đến 7/2023.

SDD thấp còi là tình trạng trẻ có chiều cao thấp hơn mức tiêu chuẩn của những trẻ cùng trong một độ tuổi và cùng giới tính. Theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), chiều cao của trẻ sơ sinh khỏe mạnh khoảng 50 cm. Trong ba tháng đầu, trẻ tăng thêm khoảng

3 cm/tháng và tăng 2 cm ở các tháng tiếp theo. Dấu hiệu dễ nhận thấy nhất của SDD thấp còi chính là tình trạng chậm tăng trưởng chiều cao. Đối với trẻ sơ sinh, SDD thấp còi là một trong những yếu tố nguy cơ làm tăng tỷ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh, suy giảm sức khỏe lúc còn nhỏ và khi trưởng thành. Đối với trẻ nhỏ, SDD làm chậm phát triển nhận thức, khó khăn trong học tập, giảm chất lượng cuộc sống của trẻ và gia đình. Vì chức năng miễn dịch kém lúc nhỏ nên khi trưởng thành làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như đái tháo đường, ung thư... sau này, trở thành gánh nặng của y tế quốc gia.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến SDD thấp còi như thiếu ăn về số lượng hoặc chất lượng và mắc các bệnh nhiễm khuẩn. Việc nuôi con bằng sữa mẹ không đúng và cho ăn bổ sung không hợp lý. Bên cạnh đó, có thể do sự bất cập trong dịch vụ chăm sóc bà mẹ, trẻ em, các vấn đề nước sạch, vệ sinh môi trường và tình trạng nhà ở không bảo đảm, mất vệ sinh hay tình trạng đói nghèo, lạc hậu về các mặt phát triển nói chung bao gồm cả sự mất bình đẳng về kinh tế.

Trong ba năm triển khai, các hoạt động của dự án Happy Việt Nam được nhận xét thiết thực và phù hợp tình hình địa phương. Kiến thức từ dự án đã giúp cho đội ngũ giáo viên, phụ huynh và học sinh có được nhiều hiểu biết về tăng trưởng chiều cao ở trẻ, có thêm thông tin để sớm nhận biết tình trạng SDD thấp còi để có hướng điều trị đúng cách.

Theo Chiến lược toàn cầu về nuôi dưỡng trẻ nhỏ của Tổ chức Y tế thế giới, sức khỏe, trí tuệ, thể chất của trẻ sẽ có cơ hội phát triển tối đa trong tương lai nếu mẹ biết tận dụng 1.000 ngày đầu đời (từ lúc bắt đầu mang thai cho đến khi trẻ 2 tuổi). Ngược lại, dinh dưỡng không hợp lý trong thời gian này là nguyên nhân chính dẫn đến SDD thấp còi.