Giá trị của trải nghiệm
Đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam đã khép lại hành trình tại World Cup 2023 với ba thất bại và 12 bàn thua ở bảng đấu tử thần. Chúng ta cũng chưa thể có bàn thắng lịch sử trong lần đầu dự giải. Đối đầu với những đội có thể hình, thể lực, trình độ kỹ chiến thuật và đẳng cấp vượt trội, Huỳnh Như cùng đồng đội đã thi đấu rất nỗ lực nhưng không thể khỏa lấp được cách biệt quá lớn.
Sau World Cup 2023, bóng đá nữ Việt Nam đã định hình được vị trí và khoảng cách với các đội tuyển hàng đầu. Trải nghiệm được so tài với năm đội tuyển đứng trong top 10 thế giới chỉ trong chưa đầy một năm (Mỹ, Hà Lan, Tây Ban Nha, Đức, Pháp) là món quà vô giá cho những cố gắng bền bỉ của những cô gái vàng. Đây là bước đệm để đội tuyển nữ Việt Nam tiến xa hơn trong tương lai.
Dù vậy, bóng đá nữ Việt Nam cần nhanh chóng vạch ra lộ trình để tiếp tục được góp mặt tại World Cup, hay xa hơn là cải thiện màn trình diễn ở sân chơi thế giới. World Cup 2023 đã tạo ra cú huých rất lớn, nhưng tận dụng "lực đẩy" này ra sao để bứt phá lại không đơn giản.
Hành trình chông gai
Phải thừa nhận, nền tảng bóng đá nữ Việt Nam chưa đủ mạnh để vươn tầm châu lục và thế giới. Huấn luyện viên Mai Đức Chung đánh giá: "Bóng đá nữ Việt Nam cần nâng cấp nhiều mặt, như tăng cường chiều cao cầu thủ, tạo điều kiện để cầu thủ tập luyện trong các môi trường như học đường. Phải đẩy mạnh phong trào và có nhiều giải đấu hơn nữa. Tôi nghĩ việc bóng đá nữ Việt Nam chỉ có năm hay sáu câu lạc bộ là còn bất cập".
Cựu danh thủ Đặng Phương Nam khẳng định: "Tới đây, tương lai bóng đá nữ sẽ đặt vào tay lứa kế cận. Nhiều cầu thủ lớn tuổi sẽ không thi đấu lâu dài, mà chúng ta sẽ chờ đợi ở lớp trẻ".
Ở World Cup 2023, một số cầu thủ trẻ như Trần Thị Hải Linh, Lương Thị Thu Thương, Ngân Thị Vạn Sự, Nguyễn Thị Thanh Nhã đã được trao cơ hội. Đây là thế hệ tiếp nối sẽ đạt độ chín ở World Cup tiếp theo, gánh vác đội nữ trong tương lai gần. Nhưng, như vậy là chưa đủ.
Mấu chốt của bóng đá nữ Việt Nam nằm ở chỗ cần phải xây dựng được nguồn cầu thủ dồi dào và bền vững để tuyển chọn. Thời gian qua, số lượng đội bóng tham dự ít ỏi khiến giải vô địch quốc gia chỉ kéo dài trong khoảng ba đến bốn tháng. Những khán đài "lạnh lẽo" ở giải nữ cho thấy sự quan tâm của xã hội (kéo theo nguồn đầu tư của doanh nghiệp) thực tế mới tập trung ở đội tuyển quốc gia, tức là phần ngọn của nền bóng đá.
Chất lượng Giải vô địch quốc gia nữ Việt Nam đã giậm chân tại chỗ nhiều năm qua, không có thể thức lên xuống hạng, các đội bóng tham dự điểm lại cũng chỉ có… từng ấy cái tên. Không có thêm đội bóng mới và nhà tài trợ mới, bóng đá nữ Việt Nam chưa có cái gốc đủ vững để nâng tầm. Điều này khiến Đội tuyển nữ Việt Nam khó lòng vượt ngưỡng.
Chất lượng và số lượng cầu thủ tạm coi là "đủ dùng" cho sân chơi Đông Nam Á, nhưng ở tầm châu lục hay xa hơn là đấu trường thế giới, nguồn cầu thủ cần được mở rộng hơn. Tiếng vang ở World Cup được chờ đợi sẽ tạo động lực để có thêm địa phương chung tay xây dựng câu lạc bộ nữ, đào tạo nữ cầu thủ để tăng thêm nguồn tuyển chọn nhân tài. Điều này sẽ tạo ra sự cạnh tranh và tăng thêm lựa chọn cho ban huấn luyện Đội tuyển nữ Việt Nam.
Chuyên gia bóng đá Đoàn Minh Xương phân tích: "Việt Nam chỉ có năm địa phương làm bóng đá nữ, gồm Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Quảng Ninh, Hà Nam và Thái Nguyên. Nếu mỗi nơi đào tạo thành công được 100 cầu thủ, cả nước sẽ có khoảng 500 cầu thủ nữ "ra lò".
Để tiếp tục góp mặt ở World Cup, hay xa hơn là cải thiện thành tích ở sân chơi này, điều đầu tiên cần làm là phải phát triển phong trào bóng đá nữ. Kế đó, công tác tuyển chọn, đào tạo cầu thủ ở các lứa trẻ phải thực hiện khoa học và chuyên nghiệp hơn, nhằm khắc phục bài toán thiếu thể lực, thể hình".
Bên cạnh đó, "cần tạo điều kiện để cầu thủ nữ thoát khỏi định kiến xã hội. Chúng ta có thể xem xét thúc đẩy việc đưa bóng đá vào học đường, để các em tiếp cận bộ môn này khi còn nhỏ. Điều này sẽ tạo nền tảng tốt để có nguồn sàng lọc, lựa chọn cầu thủ nữ, song song đẩy mạnh phong trào để các gia đình cởi mở hơn khi cho con em theo đuổi đam mê".
Sau World Cup 2023, những nhà quản lý bóng đá cần ngồi lại để hoạch định những thiếu sót của bóng đá nữ, gấp rút thực hiện ba mục tiêu, gồm thúc đẩy phong trào bóng đá nữ, đầu tư cho giải vô địch quốc gia nữ, vận động thêm nhiều địa phương phát triển bóng đá nữ để vun đắp nền tảng chắc chắn. Có như vậy, bóng đá nữ Việt Nam mới có thể tiếp tục nghĩ về sân chơi World Cup.
