Với diện tích gần 500 ha, diện tích cây mọc tự nhiên khoảng 300 ha, trong đó có hơn 40.000 cây tuổi đời từ 100 đến 500 năm tuổi, đây không chỉ là cây trồng nông nghiệp đơn thuần, chè Shan tuyết đã trở thành một biểu tượng văn hóa, kinh tế, gắn liền với bao thế hệ người H’Mông nơi đây.
Với mong muốn giúp đỡ bà con nông dân Suối Giàng có thêm thu nhập, việc làm từ chính cây chè Shan tuyết, năm 2007, được sự quan tâm, ủng hộ của chính quyền địa phương và Hội Nông dân các cấp, chị Lâm Thị Kim Thoa đã vận động một số người dân trong xã thành lập Hợp tác xã Suối Giàng, số vốn lúc đó khoảng 65 triệu đồng, với những máy móc thiết bị thô sơ, nhà xưởng chưa đáp ứng tiêu chuẩn, sản phẩm đơn điệu, chưa bắt mắt.
Qua thời gian, đến nay, hợp tác xã đã đầu tư hơn 2 tỷ đồng để xây dựng nhà xưởng khang trang, đầu tư thiết bị hiện đại với công suất sản xuất lên hai tấn chè búp tươi/ngày. Thông qua liên kết với một số chuyên gia trong ngành chè, hợp tác xã đã đào tạo kỹ thuật cho thành viên, người lao động theo phương pháp cầm tay chỉ việc; tổ chức tham quan, học tập kinh nghiệm ở một số nhà máy chè các tỉnh bạn; ký kết hợp đồng bao tiêu sản phẩm đối với các hộ nông dân trồng chè, tạo đầu ra ổn định cho các hộ nông dân trong xã.
Vùng chè Shan tuyết cổ thụ Suối Giàng được cấp chứng nhận vùng chè hữu cơ tự nhiên và chỉ dẫn địa lý, cây chè đã được đánh số gắn mã QR truy xuất nguồn gốc vùng trồng, nhà xưởng đã đạt tiêu chuẩn HACCP, sản phẩm Tuyết Sơn Trà đã đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao... giá bán dao động từ 400 nghìn đồng/kg đến 4 triệu đồng/ kg thành phẩm. Hiện tại, hai sản phẩm là Hồng trà Shan Tuyết và Diệp trà Shan Tuyết bảo đảm các tiêu chuẩn châu Âu, xuất khẩu sang thị trường Anh và Nhật Bản.
Doanh thu bình quân hằng năm của hợp tác xã đạt 2,2 tỷ đồng, đem lại lợi nhuận hơn 350 triệu đồng, duy trì việc làm cho 10 lao động thường xuyên và hơn 20 lao động thời vụ, thu nhập bình quân người lao động đạt 6 triệu đồng/người/tháng. Với quyết tâm phải “làm sống lại một danh trà”, cho nên chị Thoa chủ động tìm kiếm doanh nghiệp để liên kết phát triển sản xuất, tích cực tham gia các chương trình, hội chợ triển lãm, quảng bá chè Shan tuyết.
Tuy không sinh ra và lớn lên ở Suối Giàng, nhưng với khả năng nói tiếng H’Mông thành thạo, am hiểu từng phong tục, tập quán của người dân bản địa và nhất là sự am hiểu rất rõ về cây chè, đã giúp chị Thoa vận động thành công người H’Mông không phá chè trồng ngô, nâng cao ý thức bảo tồn những cây chè cổ thụ, mở rộng diện tích chè Shan tuyết hiện có, phục hồi những diện tích chè bị thoái hóa và cải tiến quy trình trồng, chăm sóc, thu hoạch, chế biến chè Shan tuyết.
Là Giám đốc hợp tác xã, chị Thoa trực tiếp livestream bán hàng, nhận đơn, chốt đơn, trao đổi, chia sẻ với các khách hàng một cách thân thiện, cởi mở, góp phần tạo điểm nhấn, thu hút khách du lịch ngày càng đến với Suối Giàng đông hơn. Đồng thời đầu tư xây dựng khu quảng bá, giới thiệu sản phẩm trà và các sản phẩm OCOP “Bản Giàng chân mây” tại thôn Cang Kỷ, được nhiều khách du lịch tìm đến trải nghiệm, thưởng trà trong không gian núi rừng phủ đầy mây trắng.
Đến nay, hợp tác xã đang triển khai giải pháp truy xuất nguồn gốc thông minh cho sản phẩm chè Shan tuyết đến tận gốc cây chè cổ thụ. Thí điểm gắn nhãn truy xuất nguồn gốc cho 100 cây chè Shan tuyết cổ thụ Suối Giàng, triển khai bộ tem dán trên sản phẩm chè khô đóng gói, chia theo bốn nhóm tuổi gồm: Từ 500 tuổi trở lên, hơn 400 tuổi, hơn 200 tuổi và từ 100 tuổi trở lên.
Việc triển khai giải pháp truy xuất nguồn gốc thông minh, gắn mã QR trên từng sản phẩm đã đáp ứng yêu cầu minh bạch thông tin về sản phẩm khi đưa ra thị trường trong nước và đáp ứng yêu cầu khắt khe khi đưa sản phẩm ra thị trường quốc tế. Đồng chí Nguyễn Hữu Lực, Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Văn Chấn cho hay, chị Lâm Thị Kim Thoa là cựu chiến binh, là người có trách nhiệm cộng đồng, luôn đồng hành cùng người dân địa phương trong trồng, chăm sóc, chế biến sản phẩm chè. Chị Thoa đã góp phần đưa thương hiệu chè Shan tuyết Suối Giàng vang xa, được nhiều người biết đến.
