Tại buổi làm việc nhiều biên bản ghi nhớ có tổng trị giá hàng trăm triệu USD đã được ký kết, mở ra triển vọng hình thành chuỗi cung ứng nông lâm thủy sản hài hòa, bền vững giữa Việt Nam và Mỹ.
Ngày 2/6 (giờ địa phương) đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam do Bộ trưởng Đỗ Đức Duy dẫn đầu đã bắt đầu chuyến làm việc tại Mỹ, với điểm dừng chân đầu tiên là tiểu bang Iowa. Đón tiếp và làm việc với đoàn, về phía Bộ Nông nghiệp bang Iowa có Bộ trưởng Mike Naig và Thứ trưởng Grant Menke.
Hợp tác lâu dài, ổn định
Tại buổi làm việc, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy bày tỏ vinh dự được dẫn đầu đoàn công tác gồm đại diện các cơ quan kỹ thuật của Bộ, các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp nông nghiệp Việt Nam đến thăm và làm việc tại Iowa. Chuyến công tác lần này thúc đẩy hợp tác về thương mại nông lâm thủy sản giữa Việt Nam và Mỹ, đặc biệt là với bang Iowa.
Với truyền thống canh tác lâu đời, Iowa được biết đến là vựa ngô hàng đầu của nước Mỹ, sản xuất khoảng 50 triệu tấn ngô mỗi năm. Bên cạnh đó, bang còn là nơi sản xuất nhiều loại ngũ cốc khác như lúa mạch đen, lúa mì, cũng như các loại trái cây. Ở chiều ngược lại, Việt Nam đã vươn lên trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu nông sản hàng đầu thế giới, góp phần tích cực vào bảo đảm an ninh lương thực toàn cầu.
“Chúng tôi không ngừng mở rộng năng lực chế biến, kiểm soát chất lượng và phát triển nông nghiệp bền vững. Do đó, hai bên hoàn toàn có thể bổ sung cho nhau, cùng phát triển các chuỗi giá trị nông lâm thủy sản mang tính song phương, ổn định và lâu dài”, trưởng đoàn Việt Nam khẳng định.
Tại buổi tọa đàm, hai bên đã cùng nhìn nhận và đánh giá thực trạng hợp tác thương mại nông sản giữa Việt Nam và tiểu bang Iowa, đồng thời chia sẻ thông tin, nhu cầu và tiềm năng hợp tác doanh nghiệp hai bên. Cuộc thảo luận đã mở hướng đi thực chất, thúc đẩy xuất khẩu các mặt hàng nông lâm thủy sản chất lượng cao từ bang Iowa vào thị trường Việt Nam và ngược lại.
Đáng chú ý, phái đoàn Việt Nam tháp tùng Bộ trưởng Đỗ Đức Duy sang Mỹ dự kiến sẽ ký kết các MoU mua hơn 2 tỷ USD hàng nông lâm thủy sản của Mỹ. Riêng với bang Iowa, các doanh nghiệp và hiệp hội hai bên đã ký kết 5 MoU với tổng trị giá khoảng 800 triệu USD, thực hiện trong ba năm. Đây là bước tăng đáng kể so với con số trung bình 44 triệu USD xuất khẩu nông sản mỗi năm của Iowa sang Việt Nam trước đây.
Cụ thể, Công ty Khai Anh Bình Thuận thống nhất sẽ nhập khẩu 1 triệu tấn khô đậu tương trị giá ước tính 380-390 triệu USD từ đối tác Ag Processing Inc (AGP). Doanh nghiệp này cũng đã thỏa thuận mua thêm 900.000 tấn ngô và lúa mì từ đối tác United Grain, trị giá khoảng 250 triệu USD.
Công ty cổ phần Công nghệ dinh dưỡng Việt Nhật cũng đã ký hợp đồng với Tập đoàn POET để nhập khẩu 100.000 tấn bã rượu khô (DDGS) và 100.000 tấn khô đậu tương, với tổng giá trị 60-70 triệu USD.
Hợp tác công-tư giữa hai nước cũng được mở rộng trong MoU giữa Cục Chăn nuôi và Thú y (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) và Hiệp hội Nhà sản xuất thịt lợn bang Iowa. Theo đó, hai bên cam kết tăng cường quan hệ thương mại, khuyến khích liên kết các nhà chăn nuôi của Việt Nam và bang Iowa qua tổ chức các hội thảo kỹ thuật, sự kiện quảng bá, kết nối thương mại.
Không chỉ vậy, buổi tọa đàm đã tạo điều kiện cho nhiều doanh nghiệp khác khác của Việt Nam và Mỹ trao đổi, tạo ra cơ hội mới để tăng cường quan hệ thương mại, thúc đẩy kết nối chuỗi cung ứng nông lâm thủy sản Việt Nam-Mỹ, qua đó tăng cường chuyển giao công nghệ tiên tiến của Mỹ cho các doanh nghiệp Việt Nam, cùng hướng tới phát triển nông nghiệp xanh, thông minh, bền vững.
Bộ trưởng Đỗ Đức Duy bày tỏ tin tưởng, sự kiện này sẽ là khởi đầu cho một giai đoạn hợp tác sâu sắc hơn, hiệu quả hơn giữa cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam và bang Iowa, thể hiện thiện chí của 2 bên cùng vun đắp quan hệ đối tác chiến lược toàn diện giữa Việt Nam và Mỹ.
Hướng đến chuỗi cung ứng hài hòa xuyên đại dương
Tại buổi làm việc, ông Ngô Hồng Phong, Cục trưởng Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) đã trình bày khái quát về quan hệ thương mại nông sản giữa Việt Nam và bang Iowa.
Việt Nam và Mỹ có cơ cấu nông sản bổ trợ rõ rệt: Việt Nam mạnh về nông sản nhiệt đới như gạo, cà-phê, hồ tiêu, rau quả; có đường bờ biển dài thuận lợi cho phát triển thủy sản, đặc biệt là tôm và cá tra. Mỹ nổi trội với nông sản ôn đới như ngô, lúa mì, đậu tương, sữa, thịt, trái cây ôn đới và hải sản như tôm hùm Alaska, cá tuyết.
Ông Phong cho biết, nhờ tham gia nhiều hiệp định thương mại tự do với Liên minh châu Âu-Việt Nam (EVFTA), Vương quốc Anh và Bắc Ailen (UKVFTA), Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) và Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP), Việt Nam đã có lợi thế đáng kể về thuế quan cũng như khả năng tiếp cận các thị trường quốc tế.
Đóng góp vào thành tựu đó là lực lượng nông dân Việt Nam, chủ yếu lao động thủ công nhưng giàu kinh nghiệm và bền bỉ. Họ góp phần xây dựng nền nông nghiệp hiện đại, đồng thời giúp sản phẩm xuất khẩu duy trì tính cạnh tranh về giá thành.
Sự khác biệt về mùa vụ do điều kiện khí hậu giúp bổ sung nguồn cung quanh năm cho thị trường trong nước và quốc tế. Nhờ vậy, người tiêu dùng hai nước có thêm lựa chọn các sản phẩm trái cây nhiệt đới, ôn đới xuyên Thái Bình Dương. Nhờ đó, thương mại nông sản giữa hai nước mang tính hỗ trợ lẫn nhau, ít cạnh tranh trực tiếp và góp phần hình thành chuỗi cung ứng chung Việt Nam-Mỹ.
Kết thúc phần trình bày, ông Phong đã đưa một số gợi ý cho các doanh nghiệp Mỹ muốn xuất khẩu nông lâm thủy sản vào thị trường Việt Nam, bao gồm các quy định an toàn thực phẩm.
Cục trưởng nhấn mạnh: “Chúng ta cần tận dụng tối đa những ưu đãi từ kết quả đàm phán thương mại giữa hai Chính phủ, trong khuôn khổ quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện ngày càng phát triển”.
Trong bối cảnh thế giới đối mặt với nhiều thách thức như biến đổi khí hậu, gián đoạn chuỗi cung ứng, biến động thị trường, việc đa dạng hóa thị trường là chiến lược quan trọng để bảo đảm an ninh lương thực. Việt Nam cam kết đồng hành cùng các đối tác Mỹ, đặc biệt cộng đồng doanh nghiệp bang Iowa, không ngừng mở rộng quan hệ thương mại công bằng, minh bạch và cùng có lợi.
