Nguy cơ các dòng sông băng biến mất

Một nửa số sông băng trên Trái đất sẽ biến mất vào cuối thế kỷ này. Đây là nhận định đáng báo động của giới chuyên gia môi trường, trong đó họ chỉ rõ thủ phạm không ai khác là tình trạng ấm lên toàn cầu.
Sông băng Rhone ở Obergoms, Thụy Sĩ. (Ảnh: Reuters)
Sông băng Rhone ở Obergoms, Thụy Sĩ. (Ảnh: Reuters)

Báo cáo của Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) cho biết, một số sông băng nổi tiếng nhất thế giới như các sông băng trên dãy Dolomites (Italia), ở các công viên quốc gia Yosemite và Yellowstone (Mỹ) và trên dãy núi Kilimanjaro (Tanzania) sẽ biến mất vào năm 2050 do tình trạng ấm lên toàn cầu. Đây chỉ là vài sông băng được chỉ đích danh trong dự báo của UNESCO, theo đó trong số khoảng 18.600 sông băng tại 50 địa điểm Di sản thế giới mà UNESCO đang theo dõi, có đến 33% số sông băng sẽ biến mất vào năm 2050.

Theo một nghiên cứu vừa được Ủy ban sông băng Italia (CGI) và Tổ chức Greenpeace Italia công bố, khoảng 80% số sông băng trên dãy núi Alps, phần thuộc lãnh thổ Italia, có nguy cơ biến mất trước năm 2060. Khi kết thúc chặng đầu tiên của chuyến thám hiểm tới sông băng Forni ở Công viên quốc gia Stelvio trên dãy núi Dolomites, nhà nghiên cứu Guglielmina Diolaiuti tới từ CGI cho biết, sông băng Forni đang giảm độ dày hơn 50% so với năm 2022 do tan chảy và có nguy cơ biến mất trước năm 2060. Chỉ tính từ ngày 21 đến 24/8 vừa qua, độ dày của sông băng đã giảm 37 cm, nhiều hơn mức trung bình là 6 cm/ngày.

Một số sông băng nổi tiếng nhất thế giới như các sông băng trên dãy Dolomites (Italia), ở các công viên quốc gia Yosemite và Yellowstone (Mỹ) và trên dãy núi Kilimanjaro (Tanzania) sẽ biến mất vào năm 2050 do tình trạng ấm lên toàn cầu. Đây chỉ là vài sông băng được chỉ đích danh trong dự báo của UNESCO, theo đó trong số khoảng 18.600 sông băng tại 50 địa điểm Di sản thế giới mà UNESCO đang theo dõi, có đến 33% số sông băng sẽ biến mất vào năm 2050.

UNESCO

Hai tổ chức Greenpeace Italia và CGI cũng nêu rõ, trong 30-40 năm nữa, Italia sẽ đối mặt hạn hán ngày càng nghiêm trọng, làm cạn kiệt nguồn nước các con sông ở phía bắc.

Trong khi các sông băng lớn đang bị thu hẹp do biến đổi khí hậu, nhiều sông băng nhỏ đã biến mất hoàn toàn.

Giáo sư Matthias Huss, người đứng đầu Mạng Giám sát sông băng Thụy Sĩ (GLAMOS) tại Đại học ETH Zurich, cho biết, Thụy Sĩ có khoảng 1.400 sông băng, trong đó có nhiều sông băng nhỏ đang dần biến mất. Chỉ trong 30-40 năm qua, Thụy Sĩ đã mất khoảng 1.000 sông băng.

Theo Giáo sư Huss, tất cả sông băng, trừ những sông băng cao nhất trên dãy Alps, chẳng hạn như các sông băng trên đỉnh Mont Blanc, có thể biến mất trước năm 2100. Đây là trường hợp xấu nhất, nhưng ngay cả trong trường hợp tốt nhất là các quốc gia trên thế giới đạt được mức trung hòa carbon vào năm 2050, thì hai phần ba số sông băng ở dãy núi Alps sẽ vẫn biến mất vào cuối thế kỷ này.

Cơ quan Khí tượng, Khí hậu và Địa vật lý Indonesia (BMKG) cho biết, hai trong số ít sông băng vùng nhiệt đới tại Indonesia đang tan chảy và nguy cơ biến mất trước năm 2026 trong bối cảnh hiện tượng thời tiết cực đoan El Nino khiến mùa khô tại quốc gia Đông Nam Á này kéo dài. Hai sông băng nêu trên gồm sông băng Carstensz cao 4.884 m và sông băng Đông Northwall Firn cao 4.700 m, nằm trên dãy núi Jayawijaya ở tỉnh cực đông Papua. Hai sông băng này nằm trong số ít sông băng tồn tại ở vùng nhiệt đới.

Tất cả sông băng, trừ những sông băng cao nhất trên dãy Alps, chẳng hạn như các sông băng trên đỉnh Mont Blanc, có thể biến mất trước năm 2100. Đây là trường hợp xấu nhất, nhưng ngay cả trong trường hợp tốt nhất là các quốc gia trên thế giới đạt được mức trung hòa carbon vào năm 2050, thì hai phần ba số sông băng ở dãy núi Alps sẽ vẫn biến mất vào cuối thế kỷ này.

Giáo sư Matthias Huss, người đứng đầu Mạng Giám sát sông băng Thụy Sĩ (GLAMOS) tại Đại học ETH Zurich

Nhà nghiên cứu về khí hậu thuộc BMKG, ông Donaldi Permana cảnh báo hiện tượng El Nino gây tác động, đẩy nhanh quá trình tan băng, khiến các sông băng 12.000 năm tuổi của Indonesia có nguy cơ biến mất trước năm 2026. Ông Donaldi cho biết, các sông băng này đã thu hẹp đáng kể những năm qua, từ độ sâu 32 m năm 2010 giảm xuống chỉ còn 8 m vào năm 2021, trong khi chiều rộng giảm từ 2.400 m năm 2000 xuống vỏn vẹn còn 230 m năm 2022.

Chuyên gia Regine Hock, tới từ hai trường đại học Osla và Alaska Fairnk, công bố kết quả nghiên cứu tác động của bốn kịch bản đối với các dòng sông băng trên thế giới, trong đó dựa trên nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng lên ở các mức 1,50C, 20C, 30C và 40C.

Theo chuyên gia này, những khu vực có tương đối ít băng như các dãy núi Alps ở châu Âu, Caucasus phân chia ranh giới hai lục địa Á-Âu hay Andes ở Nam Mỹ, sẽ mất gần như hết băng vào cuối thế kỷ này, bất kể kịch bản phát thải nào xảy ra. Trong kịch bản xấu nhất là nhiệt độ toàn cầu tăng 40C, 83% số sông băng toàn cầu sẽ biến mất vào cuối thế kỷ này. Đây là những kịch bản đáng sợ, thậm chí có thể gọi là các "án tử" đối với hệ thống sông băng trên thế giới.

Có thể bạn quan tâm

Cảng Los Angeles, California, Mỹ. (Ảnh minh họa: THX/TTXVN)

Nền kinh tế thế giới: Bức tranh tươi sáng

Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD) đánh giá nền kinh tế thế giới năm nay vẫn duy trì được sức bền và khả năng chống chịu với các cú sốc. Chỉ số tích cực của các nền kinh tế lớn, nhất là Mỹ và châu Âu, đã tô điểm các gam màu tươi sáng cho bức tranh kinh tế thế giới.

Dù có những trắc trở, song nỗ lực duy trì tiếp xúc, đàm phán, giải quyết bất đồng từ hai nước cho thấy triển vọng quan hệ Mỹ-Brazil vẫn tích cực.

Quan hệ Mỹ-Brazil: Vừa hợp tác, vừa cạnh tranh

Trong bối cảnh trật tự quốc tế bước vào thời kỳ tái cấu trúc mạnh mẽ, quan hệ Mỹ-Brazil nổi lên như một mối quan hệ then chốt và có tầm ảnh hưởng. Dù hợp tác ở nhiều lĩnh vực, quan hệ hai nước vẫn tồn tại nhiều điểm va chạm, phản ánh giai đoạn “vừa hợp tác, vừa cạnh tranh”.

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.