Kiến tạo niềm tin, giữ vững trận địa tư tưởng

Văn hóa là nền tảng tinh thần vững chắc, hun đúc bản lĩnh dân tộc, quy tụ sức mạnh đoàn kết, góp phần quan trọng trong công cuộc bảo vệ độc lập, tự do và toàn vẹn lãnh thổ. Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư và hội nhập quốc tế sâu rộng, văn hóa còn là nguồn lực mềm, khẳng định vị thế quốc gia trên trường quốc tế.

Đêm nhạc “Tổ quốc trong tim” tối 10/8 tại Sân vận động Mỹ Đình, Hà Nội.
Đêm nhạc “Tổ quốc trong tim” tối 10/8 tại Sân vận động Mỹ Đình, Hà Nội.

Trong dòng chảy phát triển ấy, công nghiệp văn hóa đang nổi lên như một trụ cột quan trọng, vừa đóng góp cho phát triển kinh tế-xã hội, vừa góp phần hình thành “lá chắn” vững chắc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trước những tác động phức tạp của toàn cầu hóa.

Ngay khi thành lập nước, Đảng ta đã xác định văn hóa là một trong những trụ cột của phát triển bền vững. Lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Văn hóa soi đường cho quốc dân đi” đã được cụ thể hóa trong đường lối, chính sách văn hóa của Đảng, Nhà nước.

Đặc biệt, kể từ khi thực hiện đường lối đổi mới, chủ trương chiến lược của Đảng và Nhà nước về phát triển văn hóa đã được khẳng định rõ nét qua các nghị quyết quan trọng, thể hiện tầm nhìn chiến lược trong tình hình mới, tiêu biểu là Nghị quyết số 33-NQ/ TW ngày 9/6/2014, về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước.

Nghị quyết đề ra các nhiệm vụ cụ thể: Phát huy vai trò của văn học-nghệ thuật trong việc bồi dưỡng tâm hồn, tình cảm của con người; đấu tranh phê phán, đẩy lùi cái xấu, cái ác, thấp hèn, lạc hậu; chống các quan điểm, hành vi sai trái, tiêu cực ảnh hưởng xấu đến xây dựng nền văn hóa, làm tha hóa con người; ngăn chặn, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, công chức, đảng viên; chủ động đón nhận cơ hội phát triển, vượt qua các thách thức để giữ gìn, hoàn thiện bản sắc văn hóa dân tộc; hạn chế, khắc phục những ảnh hưởng tiêu cực, mặt trái của toàn cầu hóa về văn hóa,...

Nghị quyết Đại hội XIII, tại nội dung xây dựng và phát huy giá trị văn hóa, sức mạnh con người Việt Nam, Đảng ta yêu cầu: Tập trung nâng cao chất lượng, hiệu quả của các loại hình văn hóa, văn nghệ. Chú trọng nâng cao giá trị tư tưởng, nghệ thuật, đồng thời bảo đảm tự do, dân chủ trong sáng tạo văn học, nghệ thuật; khuyến khích những tìm tòi mới làm phong phú thêm bản sắc văn hóa Việt Nam; hạn chế các lệch lạc, các biểu hiện chạy theo thị hiếu tầm thường.

Trong Chiến lược phát triển văn hóa đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 12/11/2021, xác định mục tiêu hoàn thiện cơ chế thị trường trong lĩnh vực văn hóa gắn với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, phấn đấu giá trị gia tăng của các ngành công nghiệp văn hóa đóng góp 7% GDP.

Bên cạnh đó Chiến lược cũng nhấn mạnh việc ngăn chặn, xử lý các hoạt động sáng tác, truyền bá tác phẩm văn học, nghệ thuật có tác động tiêu cực tới đời sống xã hội. Mới đây, Dự thảo Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII tại Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng nhấn mạnh: Xây dựng, hoàn thiện thể chế phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc với các giá trị cơ bản: Dân tộc, dân chủ, nhân văn và khoa học; bảo đảm phát triển văn hóa ngang tầm với chính trị, kinh tế, xã hội, để văn hóa thật sự là nền tảng, nguồn lực nội sinh, động lực to lớn, hệ điều tiết cho phát triển nhanh và bền vững đất nước.

Từ những chủ trương, định hướng trên cho thấy phát triển văn hóa nói chung và công nghiệp văn hóa nói riêng có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế-xã hội của đất nước và giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa. Thời gian qua, nhiều sản phẩm văn hóa như các bộ phim, bài hát, tác phẩm văn học, chương trình nghệ thuật đã góp phần giáo dục thế hệ trẻ, định hướng tư tưởng, bồi đắp niềm tin, nuôi dưỡng khát vọng dân tộc giúp đẩy lùi ảnh hưởng tiêu cực từ văn hóa ngoại lai, bài trừ những tư tưởng lệch lạc, phản văn hóa.

Tiêu biểu như sự thành công của điện ảnh Việt Nam với các bộ phim "Sống chung với lịch sử", “Mùi cỏ cháy”, “Địa đạo: Mặt trời trong bóng tối’, “Mưa đỏ”,... sự trỗi dậy của các ca khúc cách mạng được người trẻ sáng tác và thể hiện như “Viết tiếp câu chuyện hòa bình”, “Còn gì đẹp hơn”, “Tự hào là người Việt Nam",... hay sự bùng nổ các concert quốc gia mang âm hưởng ngợi ca đất nước và lịch sử dân tộc như “Tổ quốc trong tim”, đã nhân lên lòng tự hào dân tộc, tinh thần yêu nước trong cộng đồng.

Tuy nhiên, lĩnh vực văn hóa, văn nghệ cũng đang trở thành một mặt trận nóng bỏng, nơi các thế lực thù địch tìm mọi cách chống phá, gieo rắc những tư tưởng cực đoan, phản động. Chúng lợi dụng văn học, nghệ thuật để xuyên tạc lịch sử, phủ nhận thành tựu cách mạng, bôi nhọ các nhân vật lịch sử, hoặc thổi phồng sai lầm quá khứ, hòng tác động đến nhận thức của một bộ phận người dân thiếu thông tin, nhẹ dạ, tạo khoảng trống tư tưởng, dẫn đến sự phân hóa trong xã hội.

Mặt khác, trong quá trình đẩy mạnh phát triển công nghiệp văn hóa, chúng ta đang phải đối mặt với thách thức nội tại. Trước hết là nguy cơ thương mại hóa cực đoan, chạy theo thị hiếu thấp kém của một bộ phận công chúng, cho ra đời các sản phẩm giật gân, câu khách, phản văn hóa có thể bào mòn giá trị thẩm mỹ, làm suy giảm tính định hướng tư tưởng, thậm chí bị lợi dụng để truyền bá quan điểm sai trái, phủ nhận thành quả cách mạng.

Thứ hai, năng lực cạnh tranh của các ngành công nghiệp văn hóa trong nước còn hạn chế, khi chuỗi giá trị sáng tạo-sản xuất-phân phối chưa đồng bộ, dữ liệu thị trường và nhân lực chất lượng cao còn thiếu, nhiều sản phẩm văn hóa trong nước chưa đạt được yêu cầu, kỳ vọng của xã hội.

Thứ ba, quá trình chuyển đổi số chưa đồng đều, dẫn đến khoảng cách lớn giữa các địa phương, vùng miền, tạo sự chênh lệch, bất bình đẳng trong thụ hưởng văn hóa. Những yếu tố này khiến công nghiệp văn hóa đối diện nguy cơ bị lấn át bởi sản phẩm ngoại lai, có thể khiến vai trò định hướng và giữ vững trận địa tư tưởng bị suy giảm nếu không có biện pháp chấn chỉnh kịp thời.

Những thách thức trên đây, đòi hỏi cần có những giải pháp căn cơ, đồng bộ. Trước hết, cần xác định phát triển văn hóa nói chung, công nghiệp văn hóa nói riêng là nhiệm vụ chiến lược, gắn chặt với công tác tư tưởng, lý luận của Đảng. Văn hóa phải được coi là “mặt trận” ngang hàng với kinh tế, chính trị, quốc phòng, an ninh, do đó cần ưu tiên đầu tư cho các sản phẩm văn hóa có giá trị nghệ thuật, tư tưởng cao, vừa phản ánh khát vọng dân tộc, vừa hấp dẫn, lôi cuốn công chúng. Nhà nước cần có cơ chế khuyến khích sáng tạo, hỗ trợ nghệ sĩ, doanh nghiệp văn hóa, để họ gắn bó lâu dài với sự nghiệp phụng sự Tổ quốc. Tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong phát triển công nghiệp văn hóa để lan tỏa giá trị tích cực, chống lại thông tin xấu độc trên mạng xã hội.

Mỗi tác phẩm văn học nghệ thuật, mỗi chương trình truyền thông, mỗi sản phẩm giải trí cần được nhìn nhận như một “viên gạch” xây dựng niềm tin, khơi dậy lòng yêu nước, giúp dân tộc ta vững bước trên con đường hội nhập và phát triển.

Có thể bạn quan tâm

(Ảnh minh họa: TRẦN HẢI)

Tránh bệnh hình thức trong bình xét, đánh giá cuối năm

Ở một số nơi, số chỗ, công tác kiểm điểm, bình xét cuối năm không đạt hiệu quả như mong muốn, dẫn đến nguy cơ tạo nên những băn khoăn, hụt hẫng trong đội ngũ cán bộ khi mà những nỗ lực, trách nhiệm và sự tận tâm suốt cả năm làm việc chưa được nhìn nhận một cách công bằng, thực chất.

Thông tin sai sự thật trên mạng xã hội.

Ngăn chặn thông tin độc hại trên mạng xã hội

Không gian mạng vừa là môi trường thuận lợi cho việc lan tỏa tri thức, mở rộng dân chủ, tăng cường kết nối xã hội nhưng đồng thời cũng là không gian mà các thông tin xấu độc, xuyên tạc, kích động, thao túng tâm lý đám đông có thể lan truyền với tốc độ rất nhanh, vượt khỏi sự kiểm soát của thiết chế truyền thông truyền thống.

Bộ trưởng Thương mại Ấn Độ Piyush Goyal đã và Ủy viên Thương mại và An ninh Kinh tế EU Maros Sefcovic tại New Delhi. (Ảnh: TTXVN)

Ấn Độ và EU quyết tâm tháo gỡ bất đồng

Ấn Độ và Liên minh châu Âu (EU) đang nỗ lực tăng tốc để sớm ký Hiệp định Thương mại tự do (FTA), trong bối cảnh áp lực thời gian đè nặng, khi “thời hạn quyết định” vào cuối năm 2025 đến rất gần.

Điểm tiếp nhận ủng hộ đồng bào miền trung, Tây Nguyên bị ảnh hưởng bão, lũ tại cơ quan Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam Thành phố Hồ Chí Minh. (Ảnh: VƯƠNG LÊ)

Lan tỏa tinh thần thiện nguyện

Thực tế đã chứng minh, vào những thời điểm phải đối mặt với thử thách cam go như thiên tai, bão lũ, dịch bệnh,... tinh thần “tương thân tương ái”, “lá lành đùm lá rách” của người Việt Nam lại tỏa sáng, tạo động lực mạnh mẽ để cùng nhau vượt qua khó khăn.

“Điểm dịch vụ công trực tuyến” hỗ trợ người dân sử dụng các dịch vụ công trực tuyến. (Ảnh Công an tỉnh Thanh Hóa)

Quyền con người trong kỷ nguyên số

Bước vào kỷ nguyên số, Việt Nam xác định việc nâng cao cơ chế bảo vệ quyền con người trong môi trường số là ưu tiên hàng đầu, thể hiện trong việc xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách để cân bằng giữa phát triển công nghệ và bảo vệ các quyền cơ bản của công dân.

Những người di cư xin tị nạn chờ lên xe buýt tại một trạm kiểm soát ở Eagle Pass, bang Texas, Mỹ, ngày 10/10/2022. (Ảnh: Xinhua)

Sự thận trọng được đồng cảm

Tổng thống Mỹ Donald Trump mới đây đưa ra thông điệp Washington sẽ dừng tiếp nhận người nhập cư từ các “nước thuộc thế giới thứ ba”.

Tập huấn công tác Đảng cho các chi bộ, đảng viên. (Ảnh: MINH HOÀN)

Ngăn chặn bệnh hình thức

Tháng 12 hằng năm, tất cả đảng viên đang công tác tại các cơ quan, doanh nghiệp nhà nước đều phải xin ý kiến chi ủy nơi cư trú về việc thực hiện quy định của Bộ Chính trị về trách nhiệm của đảng viên đang công tác thường xuyên giữ mối liên hệ với tổ chức đảng và nhân dân nơi cư trú để phục vụ công tác đánh giá, bình xét cán bộ.

Diện mạo Thủ đô Hà Nội ngày càng khang trang, hiện đại. (Ảnh: QUANG THÁI)

Bài 3: Giữ vững “ý Đảng, lòng Dân”

Giữ vững “ý Đảng, lòng Dân” là điều kiện tiên quyết để phát triển đất nước, là cội nguồn sức mạnh, niềm tin chiến lược, điểm tựa tinh thần để dân tộc ta viết tiếp trang sử mới; đồng thời là “thành lũy” vững chắc, góp phần đập tan mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị.

Sau 50 năm xây dựng và phát triển, hạ tầng Thành phố Hồ Chí Minh ngày càng đồng bộ, hiện đại. (Ảnh: THẾ ĐẠI)

Nuôi ảo vọng “phục quốc” bằng chiêu trò “lật sử”

50 năm đã trôi qua kể từ chiến thắng lịch sử ngày 30/4/1975, nhưng những kẻ phản bội Tổ quốc vẫn ôm mộng xóa bỏ chế độ chủ nghĩa xã hội và vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với sự nghiệp cách mạng nước ta, nhằm thực hiện ảo vọng “phục quốc” ngông cuồng với những âm mưu, thủ đoạn vô cùng xảo trá, thâm độc.

Bàn giao nhà Đại đoàn kết cho gia đình hộ nghèo ở buôn Khăm, xã Suối Trai, tỉnh Đắk Lắk. (Ảnh: MTTQ)

Thủ đoạn xuyên tạc nhân quyền Việt Nam dưới vỏ bọc “chứng cứ quốc tế”

Tại phiên họp lần thứ 60 Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc (UNHRC) diễn ra vừa qua tại Geneva (Thụy Sĩ), một số tổ chức thiếu thiện chí như Human Rights Watch (HRW), Amnesty International (AI) đã đưa ra cáo buộc Việt Nam vi phạm nhân quyền dựa trên dữ liệu phiến diện, chủ quan, nhưng được tô vẽ thành “chứng cứ quốc tế”.

Giờ học của học viên Lớp bồi dưỡng, cập nhật kiến thức, kỹ năng đối với cán bộ quy hoạch Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIV. (Ảnh: DUY LINH)

Bản lĩnh chính trị và năng lực tư duy lý luận

Tình hình thế giới và khu vực diễn biến phức tạp, khó lường, các yếu tố toàn cầu hóa, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học-công nghệ, đặc biệt là chuyển đổi số, đang đặt ra nhiều thách thức mới đối với sự nghiệp bảo vệ an ninh chính trị quốc gia. 

Việt Nam được bầu làm thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2026-2028. (Ảnh: UN)

Việt Nam tiến bước vững chắc trên con đường phát triển

Những thành tựu to lớn, mang ý nghĩa lịch sử mà đất nước ta đạt được trong thực tiễn đã minh chứng rõ ràng: Việt Nam đang tiến bước vững chắc trên con đường phát triển, vị thế, uy tín quốc gia ngày càng được củng cố, được cộng đồng quốc tế ghi nhận, đánh giá cao.

Đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp nhận hàng viện trợ của Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA) tặng người dân Bắc Ninh. (Ảnh: Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai)

Đoàn kết, chung sức vượt qua thiên tai

Biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt, kéo theo những hiểm họa bão lũ, động đất, sóng thần,... đe dọa sự an toàn của các quốc gia. Với bờ biển dài hơn 3.200km, địa hình đa dạng từ đồng bằng đến miền núi, Việt Nam thường xuyên hứng chịu mưa bão, lũ lụt và sạt lở đất, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.

Tổng Bí thư Tô Lâm thăm hỏi và tặng quà các mẹ Việt Nam anh hùng, các gia đình chính sách tiêu biểu tỉnh Đồng Tháp. (Ảnh: TÍN HUY)

Việt Nam luôn tôn trọng và bảo đảm quyền con người

Việc Việt Nam tái đắc cử thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2026-2028 là sự ghi nhận xứng đáng của cộng đồng quốc tế đối với những nỗ lực của Việt Nam trong bảo đảm quyền con người. Đó cũng là minh chứng rõ ràng, góp phần bác bỏ mọi luận điệu xuyên tạc tình hình nhân quyền ở Việt Nam.

Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì Cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, ngày 25/3/2025. (Ảnh: ĐĂNG KHOA)

Kiên quyết đấu tranh chống lãng phí tài sản công

Lãng phí nói chung, lãng phí tài sản công nói riêng gây thất thoát nguồn lực quốc gia, ảnh hưởng đến sự phát triển của đất nước cũng như của mỗi địa phương, đơn vị. Thời gian qua, Tổng Bí thư Tô Lâm thường xuyên nhấn mạnh công tác đấu tranh chống lãng phí, coi đây là cuộc chiến “chống giặc nội xâm” đầy cam go, phức tạp.

Ngày 16/6/2025, Quốc hội thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 với 100% đại biểu có mặt tán thành. (Ảnh: DUY LINH)

Giữ vững nền tảng tư tưởng của Đảng

Thế giới hôm nay đang chứng kiến những biến động sâu sắc, khó lường. Xung đột vũ trang, cạnh tranh chiến lược giữa các cường quốc, khủng hoảng kinh tế-xã hội, biến đổi khí hậu, dịch bệnh toàn cầu… tạo nên những chấn động toàn diện, thử thách hệ giá trị, mô hình phát triển và hệ thống chính trị của nhiều quốc gia.

(Ảnh minh họa)

Phát huy mạnh mẽ “chủ quyền số” bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng

Trong kỷ nguyên số, không gian mạng trở thành mặt trận nóng bỏng của đấu tranh tư tưởng, nơi ranh giới giữa đúng-sai, thật-giả hết sức mong manh. Cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nhiều lần nhấn mạnh, tư tưởng chính trị là điều căn cốt nhất quyết định bản chất cách mạng của Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa.