Để hỗ trợ nông dân tiếp tục tái sản xuất, chính quyền địa phương đã có chính sách hỗ trợ cho nông dân diện tích nông nghiệp bị hư hỏng, hỗ trợ kỹ thuật cải tạo đất và vốn để mua cây giống.
Đồng ruộng bỏ không
Xã Hàm Liêm, phường Hàm Thắng gần sông Cái thiệt hại nặng do bị ngập hai lần trong vòng 30 ngày. Được coi là “thủ phủ” cung cấp rau, hoa màu cho thành phố Phan Thiết cũ, tuy nhiên, nhiều nông dân vẫn chưa thể tái sản xuất.
Vừa mới đặt chân vào thôn Hội Nhơn (xã Hàm Liêm), những vườn thanh long đứng “chết” vẫn ám mầu nâu của bùn thay vì mầu xanh quen thuộc. Mùi hôi thối bốc lên từ những cây thanh long đang thối rễ. Cánh đồng lúa cỏ mọc cao với nhiều mầu sắc: Nâu của bùn, xanh của cỏ, vàng úa của lúa hư. Mảnh đất trống đang bỏ hoang, trước lũ vốn là vườn trồng cải, bí, khổ qua… Xót xa hơn, cây hoa kiểng phục vụ dịp Tết bị lũ cuốn trôi không còn dấu tích.
Thôn Hội Nhơn có 37 ha trồng thanh long bị hư gồm cây đang ra trái hoặc trái sắp thu hoạch. Ông Võ Lâm Sơn, Trưởng thôn cho biết: Đây cũng là mùa vụ chong đèn nên người dân bị thiệt hại kép: Vừa bị hư thanh long, vừa bị hư thiết bị điện. Một số nhà vườn thanh long ngập nhẹ, đang cố gắng chong đèn để cứu vãn. Tuy nhiên, rễ thanh long đang thối nên phải chờ ngày chín, mới biết trái có đạt chất lượng theo yêu cầu của thị trường. Bên cạnh đó, cánh đồng lúa cũng không cắt bỏ do tốn chi phí thuê người; bò cũng không ăn do lúa bị dính bùn; gia cầm bị cuốn trôi hết nên không còn để ăn lúa. Nông dân đang chờ Nhà nước đánh giá thiệt hại để hỗ trợ tiền. Nếu nông dân tái sản xuất ngay, việc đánh giá thiệt hại sẽ rất khó khăn.
Sau cơn lũ đầu tiên, giữa tháng 11, nhiều nhà vườn (phường Hàm Thắng) đang tái sản xuất hoa màu nhưng nay lại không còn. Với gần 4 sào đất trồng ớt, bắp lại tiếp tục “mất trắng” lần hai, bà Lê Thị Anh (khu phố Kim Bình) rầu rĩ kể, sau đợt lũ đầu tiên, tôi lại tiếp tục vô phân, xới đất, gieo giống, cây chưa kịp lớn lại tiếp tục bị nước ngập làm hư toàn bộ. Hoa kiểng cung cấp dịp Tết cũng bị cuốn trôi. “Hai đợt lũ đã làm thiệt hại hơn 100 triệu đồng. Gần Tết rồi, tôi cũng không biết làm việc gì để kiếm tiền chi tiêu nữa...”, bà Anh nghẹn ngào nói.
Kiểm tra hệ thống tưới nước giữa vườn thanh long vẫn còn bùn bám từ nhánh cây cho đến trụ, ông Nguyễn Thành Trung (khu phố Kim Bình) cho hay, cơn lũ đầu tiên, nước ngập chỉ 80cm nên thanh long vẫn còn “cứu chữa” được. Sau “trận” đó, ông Trung mua hơn 20 triệu đồng tiền phân bón, chong đèn hơn 40 triệu đồng tiền điện và chỉ còn vài ngày nữa là thu hoạch. Vậy mà cơn lũ thứ hai đã làm cây thanh long ngập sâu hơn 2m nên hư toàn bộ. Bốn sào đang chuẩn bị thu hoạch đã thiệt hại khoảng 150 triệu đồng. Nặng nề hơn, cây thanh long này không thể “phục hồi” lại được, nên chỉ chặt bỏ. “Tôi đang chờ Nhà nước đánh giá mức độ thiệt hại mới tháo dỡ để trồng lại cây mới. Để thanh long ra trái thu hoạch được phải trồng hơn 3 năm. Trong thời gian này, hai vợ chồng chỉ có thể đi làm thuê để nuôi con”, ông Trung chia sẻ.
Đưa kỹ sư xuống vườn hỗ
Theo Ban Chỉ huy Phòng thủ dân sự, đợt ngập lụt đầu tháng 12 có 17 địa phương bị ảnh hưởng. Tổng diện tích sản xuất nông nghiệp bị ảnh hưởng khoảng 4.912ha cây trồng các loại; 12.573 con gia súc, gia cầm bị chết; thiệt hại 300m2 diện tích ao nuôi thủy, hải sản. Trong đó, hai phường Hàm Thắng và xã Hàm Liêm ngập khoảng 770ha cây trồng các loại. Hai địa phương đang đánh giá chi tiết thiệt hại từng hộ bị ảnh hưởng do lũ để có chính sách hỗ trợ nông dân.
Trong những ngày qua, nhiều cán bộ của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh đã đến nhà vườn tại xã Hàm Liêm, phường Hàm Thắng để hướng dẫn kỹ thuật chăm sóc, phục hồi cây trồng bị ngập sau lũ. Thời gian này, người dân cần gieo trồng lại các loại rau ngắn ngày thu hoạch sớm, nhằm bù đắp sản lượng mà thị trường đang thiếu. Các địa phương tăng cường theo dõi, phòng trừ một số bệnh thường phát sinh sau mưa bão như thán thư, nấm hồng, đốm rong, thối vỏ, thối rễ. Cây lâu năm cắt bỏ cành gãy, xới đất để tạo độ thông thoáng cho bộ rễ. Với cây đang có trái non cần bổ sung phân bón lá chứa các vi lượng để tránh hiện tượng nứt, rụng quả. Sau 20-25 ngày, nông dân tiến hành bón phân hữu cơ kết hợp Trichoderma và phân bón lá vi lượng nhằm kích thích bộ rễ phục hồi. Bên cạnh đó, Chi cục có văn bản gửi Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật xem xét, hỗ trợ hơn 680 tấn giống cây trồng để nông dân tái sản xuất (gồm 666 tấn giống lúa; gần 4 tấn giống ngô; 10 tấn giống rau các loại) và 150 tấn Trichoderma.
Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Nguyễn Văn Chương cho biết, đơn vị đã phối hợp với các công ty phân bón, thuốc bảo vệ thực vật đến nhà vườn để hỗ trợ nông dân tái sản xuất. Nông dân cần phá bỏ cây hư mang ra khỏi vườn ủ làm phân bón hoặc tiêu hủy. Để cải tạo đất cần rải vôi đều với lượng 1,5-2 tấn/ha, phơi nắng từ 2-3 ngày, khi đất khô ráo tiến hành cày đất ở độ sâu 25-30 cm, phơi ải 7 ngày. Sau đó, bón phân chuồng hoai mục 20-50 tấn/ha tùy theo loại rau, kết hợp phân lân và các chế phẩm sinh học cải tạo đất, lên luống tưới ẩm để trồng lại.
Trong chuyến kiểm tra thực tế tại hai địa phương, đồng chí Y Thanh Hà Niê Kđăm, Bí thư Tỉnh ủy Lâm Đồng chỉ đạo, các địa phương khẩn trương rà soát mức độ thiệt hại từng hộ, từng khu vực; đồng thời, giúp nông dân ổn định sản xuất; chủ động xây dựng các phương án ứng phó trong thời gian tiếp theo, nhất là tại vị trí có nguy cơ ngập lụt. Các đơn vị liên quan triển khai các giải pháp như xử lý môi trường, khử trùng chuồng trại, kiểm soát dịch bệnh, chôn lấp gia súc, gia cầm chết đúng quy định để tránh dịch bệnh, hướng dẫn phục hồi đất, khơi thông kênh mương và hỗ trợ vốn mua giống để nông dân tái sản xuất.
![[Video] Dự báo thời kỳ dân số vàng của Việt Nam sẽ kết thúc vào năm 2036](https://cdn.nhandan.vn/images/96664fff867a18844cf7965e4e1c11786c6aa39a53b124c43ab34a1bd9e0ab6c24ebf8525bd9706a89d77f00da778645bff718d5b393a84ef8d06ce4529b66883c7c4f229359aba580a4e2f637103b66/dung00-32-14-01still014.jpg.webp)
