Hiệu quả công tác xóa nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở Yên Bái

Hơn 10 năm trước, đời sống của người dân các bản Khe Tiến, Khe Ron, Hồng Lâu, Khuôn Bổ... (xã Hồng Ca, huyện Trấn Yên, tỉnh Yên Bái) một số hộ bị thiếu đói khi giáp hạt, việc sinh con thứ ba trở nên phổ biến, nhiều hộ không có nhà vệ sinh, nhà tắm... tỷ lệ hộ nghèo tăng cao.
Nhờ cây tre măng bát độ, nhiều đồng bào H’Mông Trấn Yên đã thoát nghèo.
Nhờ cây tre măng bát độ, nhiều đồng bào H’Mông Trấn Yên đã thoát nghèo.

Được đầu tư về điện, đường, trường học, các đơn vị quân đội làm công tác dân vận, các chương trình hỗ trợ về nhà ở, nước sinh hoạt, công cụ sản xuất cho nên bộ mặt nông thôn miền núi nơi đây có nhiều đổi thay cơ bản.

Những ngày này, chúng tôi về Hồng Ca tìm hiểu về hiệu quả công tác xóa nghèo vùng đồng bào dân tộc thiểu số ở nơi này. Là xã đặc biệt khó khăn, chủ yếu là dân tộc Tày, H’Mông sinh sống tại các bản làng dưới chân dãy Hoàng Liên Sơn cao vút. Anh Lương Kim Vinh, 51 tuổi, dân tộc Tày, trú tại bản Khun là hộ nghèo do thiếu đất sản xuất, năm 2023 được nhà nước hỗ trợ 50 triệu đồng, được dòng họ và các hội viên nông dân chung sức vận chuyển vật liệu, góp công nay đã có nhà ở mới khang trang, cuộc sống ổn định hơn trước. Chị Hà Thị Hằng, Trưởng bản Khun cho biết: Anh Vinh là gia đình nằm trong số tám hộ thoát nghèo năm 2023 của bản, vừa rồi huyện Trấn Yên đã có chính sách hỗ trợ mua một máy làm đất, từ đó đã giúp gia đình anh Vinh sử dụng, nâng cao hiệu quả, tăng năng suất, giúp thoát nghèo bền vững.

Cách trung tâm xã hơn 12 km đường núi là bản Khe Ron, trước đây là nơi gần như biệt lập dưới các chân núi cao, người dân sống tự cung tự cấp. Bí thư Chi bộ Khe Ron, xã Hồng Ca là Vàng A Sò thông tin thêm: Cả bản có 118 hộ dân tộc H’Mông sinh sống, nhờ thu nhập vào rừng quế, cây tre măng bát độ, măng vầu... cho nên không còn thiếu đói như trước nữa. Điện lưới quốc gia về chiếu sáng, sóng viễn thông đã giúp người dân tiếp cận với xã hội bên ngoài rộng lớn.

Qua vận động, toàn bộ các hộ dân đều có nhà vệ sinh, nhà tắm, các trẻ trong độ tuổi được đến lớp học. Các hủ tục lạc hậu như tục để người chết kéo dài nhiều ngày, thách cưới, tảo hôn, hôn nhân cận huyết đã lùi xa ở nơi này. Bản thân gia đình Bí thư A Sò hiện có hơn ba ha quế, hơn một ha tre măng bát độ, ngoài thời gian đi nương, vợ A Sò mua vải thổ cẩm, ren hoa để gia công may trang phục dân tộc đồng bào H’Mông cho nên đời sống khấm khá.

Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Hồng Ca Hà Cao Luân cho biết: Nhờ vào cuộc quyết liệt, trọng tâm, trọng điểm, giải quyết kịp thời các điểm nghẽn trong việc xóa nghèo và được người dân đồng thuận cho nên đồng bào dân tộc thiểu số trong xã có chuyển biến rõ rệt, không ỷ lại vào hỗ trợ của nhà nước. Đến nay địa phương đã trồng và khai thác hiệu quả hơn 2.550 ha quế (có 1.400 ha quế hữu cơ); hơn 1.200 ha tre măng bát độ, sản lượng đạt 9.000 tấn, giá bán măng năm 2023 đạt 6.000 đồng/kg, dân thu về 54 tỷ đồng. Nhờ đó, năm 2023 có 63 hộ trong xã thoát nghèo. Từ các nguồn hỗ trợ của trên, đã làm 23 nhà ở mới cho hộ nghèo và hộ người có công, hiện toàn xã còn 85 hộ nghèo, chiếm 5,72% theo tiêu chí nghèo đa chiều.

Từ các chương trình mục tiêu quốc gia đưa về cơ sở, năm 2023 số hộ nghèo ở huyện Trấn Yên giảm 1.875 hộ, số hộ nghèo còn lại sau rà soát 413 hộ, số hộ cận nghèo còn lại sau rà soát là 566 hộ, tỷ lệ hộ nghèo giảm so với năm 2023 ước đạt 0,77%. Năm 2023, hỗ trợ làm mới nhà ở cho 71 hộ nghèo khó khăn về nhà ở với kinh phí hỗ trợ 3,325 triệu đồng (kinh phí từ Chương trình phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số 1,920 triệu đồng, còn lại là vốn ngân sách và xã hội hóa của tỉnh và huyện)...

Qua giám sát thực tế, quỹ đất sạch để thực hiện giao đất ở, đất sản xuất cho đồng bào dân tộc thiểu số ở vùng cao còn thiếu, không tập trung, manh mún, nhỏ lẻ, cách xa nơi ở của người dân, do đó không phù hợp với phong tục tập quán sinh sống. Theo Phó Chủ tịch Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh Vũ Quỳnh Khánh, việc thực hiện chuyển đổi, chuyển nhượng đất đai giữa các hộ rất khó thực hiện; đối với các trường hợp chia tách thửa đất từ việc nhận tặng, cho đất, nhận thừa kế gặp rất nhiều khó khăn do chia tách thửa đất có diện tích nhỏ lẻ (dưới hạn mức giao đất ở mới, đất nông nghiệp được phép tách thửa). Diện tích đất trả ra từ các nông trường, lâm trường về cho địa phương quản lý, chủ yếu có nguồn gốc từ đất rừng tự nhiên, diện tích nhỏ lẻ không tập trung, không thuận lợi cho việc thực hiện các dự án theo quy định.

Để tiếp tục thực hiện hiệu quả chương trình xóa đói, giảm nghèo, tỉnh đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét nâng mức hỗ trợ khoán bảo vệ rừng từ mức 0,4 triệu đồng/ha/năm theo Nghị định số 75/2015/NĐ-CP, lên mức một triệu đồng/ha/năm. Do mức hỗ trợ này được ban hành từ năm 2015, đến nay không còn phù hợp, không khuyến khích được người dân tham gia bảo vệ rừng, nhất là đối với các đối tượng tham gia bảo vệ rừng tại các xã khu vực II, III (chủ yếu hộ nghèo, người đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống phụ thuộc chủ yếu vào rừng).

Có thể bạn quan tâm

Cán bộ chiến sĩ biên phòng giúp đỡ xây sửa nhà cho người dân.

Dấu ấn giảm nghèo ở Lạng Sơn

Những năm qua, công tác giảm nghèo trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn được quan tâm, thực hiện đồng bộ, kịp thời, mang lại cuộc sống ấm no cho nhiều hộ nghèo, hộ cận nghèo.

Tiểu dự án Cải thiện dinh dưỡng góp phần giảm suy dinh dưỡng thấp còi và nâng cao sức khỏe, thể chất cho trẻ em.

Cải thiện dinh dưỡng trong hành trình giảm nghèo bền vững

Từ khi triển khai Chương trình Mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, Tiểu dự án Cải thiện dinh dưỡng tạo ra những thay đổi tích cực trong đời sống người dân vùng khó khăn, góp phần quan trọng vào việc giảm nghèo đa chiều và phát triển bền vững, hướng tới mục tiêu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Trồng cà phê giúp nhiều hộ dân thoát nghèo.

Hiệu quả công tác giảm nghèo ở Điện Biên

Những kết quả tích cực triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 tại Điện Biên đã góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số, thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn tỉnh.

Nhiều hộ dân nỗ lực chăn nuôi, vươn lên làm giàu, thoát nghèo.

Đa dạng hóa mô hình sinh kế, triển khai kịp thời chính sách hỗ trợ

Sau gần 5 năm thực hiện Chương trình Mục tiêu quốc gia Giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025, tỉnh Phú Thọ cơ bản đã hoàn thành mục tiêu đề ra; các chính sách hỗ trợ người nghèo được thực hiện kịp thời, đúng đối tượng. Diện mạo các làng quê, thôn bản có nhiều thay đổi, đời sống người dân từng bước được cải thiện và nâng cao.

Nông dân xã Quài Tở thu hái cà-phê chín đỏ trên vườn cây đầu dòng.

Mùa cà-phê chín đỏ dưới chân đèo Pha Đin

Sau hơn 10 năm gắn bó và kiên trì chăm bẵm vun gốc, năm nay người dân trồng cà-phê ở xã Quài Tở, tỉnh Điện Biên đã đón mùa quả ngọt. Cà-phê Quài Tở được mùa, được giá đã xua đi vất vả, nhọc nhằn của người nông dân dưới chân đèo Pha Đin.

Giữ bản sắc để phát triển du lịch bền vững

Giữ bản sắc để phát triển du lịch bền vững

Trong bối cảnh du lịch toàn cầu chuyển mạnh sang giá trị bản địa và trải nghiệm chân thực, văn hóa các dân tộc thiểu số Việt Nam đang nổi lên như nguồn lực đặc biệt quan trọng cho phát triển bền vững.

Mô hình tắm lá thuốc của người Dao xã Tả Phìn mang lại thu nhập ổn định cho chị em phụ nữ.

Chuyện giảm nghèo bền vững ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số

Là tỉnh miền núi với hơn 30 dân tộc anh em cùng chung sống, trong đó phần lớn là đồng bào các dân tộc thiểu số sinh sống ở vùng cao, biên giới, đời sống còn nhiều khó khăn, tuy nhiên, nhờ những chính sách đặc thù của Đảng, Nhà nước, cùng sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị ở địa phương.

Miến dong Bản Xèo được du khách ưa chuộng.

Cây dong riềng xóa nghèo ở Bản Xèo

Từ chỗ chỉ là cây trồng có diện tích nhỏ lẻ, đến nay, cây dong riềng đã phát triển mạnh, trở thành cây trồng chủ lực góp phần quan trọng phát triển kinh tế địa phương, nâng cao thu nhập cho người dân xã vùng cao Bản Xèo, tỉnh Lào Cai.

Mô hình trồng bí xanh thơm mở ra hướng phát triển kinh tế mới cho người dân xã Văn Bàn.

Làm giàu từ trồng bí xanh thơm

Thời gian gần đây, mô hình trồng bí xanh thơm của người dân xã Văn Bàn (tỉnh Lào Cai) đã trở thành điểm sáng tại địa phương, mở ra hướng phát triển mới cho nông sản. Từ những thử nghiệm ban đầu, cây bí xanh thơm nhanh chóng chứng minh hiệu quả, giúp người dân tăng thu nhập, cải thiện đời sống.

Ông Mùa A Giàng chăm sóc đàn gia cầm của gia đình.

Lan tỏa tinh thần vượt khó, vươn lên thoát nghèo

Không khi nào nguôi nghĩ về khát vọng làm giàu chính đáng trên vùng đất quê hương chính là động lực thôi thúc ông Mùa A Giàng ở bản Nậm Chim, xã Si Pa Phìn (tỉnh Điện Biên) vươn lên, chăm chỉ làm ăn, học hỏi và áp dụng khoa học-kỹ thuật. 

Trang trại chăn nuôi lợn an toàn sinh học của gia đình ông Nguyễn Văn Toàn.

Làm giàu từ chăn nuôi an toàn sinh học

Ông Nguyễn Văn Toàn, 61 tuổi ở khu 7, xã Hy Cương, tỉnh Phú Thọ là một trong 63 gương nông dân Việt Nam xuất sắc. Trang trại nuôi lợn an toàn sinh học rộng hàng nghìn mét vuông, trị giá hàng chục tỷ đồng đang được ông đầu tư mở rộng.

Đóng gói sản phẩm tại Hợp tác xã nông nghiệp Tân Thành. (Ảnh: TUẤN SƠN)

Cách làm hay ở Tân Thành

Từ cây nghệ, loài cây trồng quen thuộc nơi vùng đất khó, Hợp tác xã Nông nghiệp Tân Thành, thôn Tân Thành, phường Bắc Kạn (Thái Nguyên) đã cùng với bà con đồng bào dân tộc thiểu số xây dựng được chuỗi liên kết sản xuất nghệ củ bền vững, mang lại giá trị kinh tế cao.

Cây hồi trở thành cây trồng chủ lực để xóa nghèo tại xã Đường Hồng.

Cây xóa nghèo của đồng bào vùng cao

Năm 2009, một lão nông đã mạnh dạn đưa cây hồi về trồng thử nghiệm tại xã Đường Hồng, tỉnh Tuyên Quang. Không ngờ loại cây này lại hợp với khí hậu, thổ nhưỡng địa phương, sinh trưởng tốt và mang lại thu nhập khá. Từ một hộ trồng thử nghiệm ban đầu, đến nay loại cây này đã trở thành cây xóa nghèo của người dân nơi đây.

Anh Trần Văn Cháng bên sản phẩm quế hữu cơ chuẩn bị xuất bán.

Người tiên phong đưa cây quế Viễn Sơn vươn xa

Đến Viễn Sơn, xã Xuân Ái, tỉnh Lào Cai, vùng đất bạt ngàn cây quế được trồng từ chân khe suối, vươn cao lên các đỉnh đồi, phóng ngút tầm mắt chỉ thấy một mầu xanh đậm của rừng quế. Về Khe Dứa, chúng tôi tìm gặp anh Trần Văn Cháng, chủ nhân của rừng quế hơn 20 ha, là Giám đốc Hợp tác xã Cháng Quế gồm 39 xã viên.

Ông Voòng Cá Lành (đứng giữa) chia sẻ về sự thành công của Hợp tác xã Voòng Dính, tỉnh Lai Châu trong việc sản xuất cây giống lâm nghiệp.

Điểm tựa về vốn cho nông nghiệp

Nhờ nguồn vốn tín dụng ưu đãi từ Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) chi nhánh Lai Châu, nhiều hộ dân, hợp tác xã và doanh nghiệp đã mạnh dạn mở rộng sản xuất, tạo việc làm ổn định, nâng cao thu nhập và góp phần đưa nông nghiệp địa phương phát triển.

Đồng bào Dao thôn Phiêng Phàng, xã Cao Minh thu hoạch lúa Nếp Tài. (Ảnh MA NINH)

Tạo sinh kế nhờ cây trồng đặc sản

Sau hợp nhất, bên cạnh những dư địa lớn đã được mở ra, tỉnh Thái Nguyên mới cũng đang sở hữu nhiều cây trồng đặc sản, có thương hiệu. Đây là điều kiện thuận lợi để tạo sinh kế bền vững cho người dân. Tỉnh đang tập trung ban hành cơ chế, chính sách hỗ trợ để mở rộng các vùng trồng cây đặc sản.

Cán bộ kỹ thuật Hợp tác xã Nông lâm nghiệp tổng hợp Ngọc Sơn kiểm tra chất lượng củ nghệ trước khi thu hoạch, chế biến.

Làm giàu từ mô hình trồng nghệ

Hàng chục năm nay, nhiều hộ dân ở các xã vùng cao Minh Ngọc, Minh Sơn của tỉnh Tuyên Quang có nguồn thu nhập ổn định từ cây nghệ. Đây là kết quả từ mô hình liên kết sản xuất tinh bột nghệ giữa Hợp tác xã Nông lâm nghiệp tổng hợp Ngọc Sơn và người dân.

Người dân thu hoạch tại vườn lê xã Mường Hum.

Lê ngọt ở Mường Hum

Cứ vào dịp tháng 7 hằng năm, khi những cánh đồng lúa vùng cao bắt đầu vươn mầm xanh cũng là lúc đồng bào các dân tộc xã Mường Hum, tỉnh Lào Cai nô nức bước vào mùa thu hoạch quả lê chín mọng.

Thương binh Lương Khuyến Giang (ngoài cùng bên trái) kiểm tra đồi bạch đàn.

Tấm gương thương binh vượt khó

Vừa qua, chúng tôi có dịp đến thăm trang trại của thương binh 4/4 Lương Khuyến Giang tại Thôn 6 (xã Yên Bình, tỉnh Lào Cai). Trang trại này rộng 6,5 ha, nằm ven hồ Thác Bà được trồng quế xen lẫn bạch đàn xanh mướt.

Giai đoạn 2021-2025, tỉnh Sơn La đã tạo điều kiện cho các hộ vùng đồng bào dân tộc thiểu số vay 18,2 tỷ đồng tiền hỗ trợ xây, sửa nhà ở.

Động lực góp phần giảm nghèo ở Sơn La

Trong quá trình triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025 trên địa bàn tỉnh Sơn La, nguồn tín dụng chính sách xã hội tiếp tục khẳng định vai trò trụ cột.

Người dân trên Cao nguyên đá Đồng Văn làm đất để trồng ngô chính vụ.

Canh tác hốc đá

Cao nguyên đá Đồng Văn có địa hình khắc nghiệt với những dãy núi đá tai mèo, núi đất trải dài trên toàn bộ diện tích của 23 xã thuộc tỉnh Tuyên Quang. Đây là nơi sinh sống của hơn 280 nghìn người, trong đó dân tộc H’Mông chiếm hơn 70%.

Anh Hoàng Văn Sơn (bên phải) trao đổi với lãnh đạo xã về vụ vải được mùa.

Làm giàu từ vườn vải sạch xuất khẩu

Những ngày này, về xã Phúc Hòa, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang thấy nhộn nhịp những chuyến xe chở đầy vải chín đỏ rực khắp các thôn trên, xóm dưới. Trên vùng đất thuần nông trồng vải bạt ngàn, nông dân trẻ tuổi-anh Hoàng Văn Sơn ở thôn Quất Du 1, đã vươn lên làm giàu từ mô hình trồng vải sạch xuất khẩu.

Gia đình bà Nông Thị Hằng, thôn Phục Hưng, xã Lương Thiện, huyện Sơn Dương phát triển nuôi trâu sinh sản từ nguồn vốn vay của Ngân hàng Chính sách xã hội.

Tín dụng chính sách thúc đẩy xây dựng nông thôn mới

Nhờ được tiếp cận với nguồn vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội, hàng nghìn hộ dân ở khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa tỉnh Tuyên Quang đã có thêm nguồn lực để đầu tư phát triển kinh tế, tạo sinh kế ổn định và vươn lên thoát nghèo bền vững. Tín dụng chính sách còn thúc đẩy tiến trình xây dựng nông thôn mới toàn diện, thực chất và bền vững.

Chị Trương Thị Sến chăm sóc vườn rau dưới tán cây ăn quả.

Làm giàu từ mô hình trồng rau xanh dưới tán cây ăn quả

Chị Trương Thị Sến ở khu phố 2, thị trấn Phố Bảng, huyện Đồng Văn (tỉnh Hà Giang) đã mạnh dạn chuyển đổi đất trồng ngô sang trồng rau xanh dưới tán cây ăn quả. Mô hình này giúp gia đình chị có thu nhập khá và mở ra hướng phát triển du lịch nông nghiệp tại địa phương.