Giáo dục STEM khơi dậy khả năng sáng tạo

Trang bị cho người học những kiến thức, kỹ năng cần thiết liên quan khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học đang trở thành xu hướng giáo dục ở nhiều nước trên thế giới. Trong bối cảnh nước ta đang đổi mới chương trình giáo dục phổ thông thì việc vận dụng, học hỏi mô hình tích hợp các môn học nêu trên (STEM) được xem là chìa khóa khơi dậy khả năng vận dụng và sáng tạo cho người học.

Có mặt tại ngày hội Robothon quốc gia năm 2017, chúng tôi thấy các em học sinh vô cùng hào hứng khi được tiếp cận với một phương thức giáo dục mới, giáo dục STEM. Học sinh có thể tự thiết kế, chế tạo các rô-bốt đa dạng, cánh tay máy cầm nâng các vật và hiểu được nguyên lý hoạt động của các sản phẩm. Ðây là phương pháp giáo dục mới đang được nhiều nước trên thế giới áp dụng, qua đó trang bị những kiến thức, kỹ năng cần thiết liên quan đến các lĩnh vực khoa học, kỹ thuật, công nghệ và toán học cho học sinh. Các kiến thức, kỹ năng được tích hợp, lồng ghép và bổ trợ cho nhau, giúp học sinh không chỉ hiểu biết về nguyên lý mà còn có thể áp dụng để thực hành, tạo ra được những sản phẩm trong cuộc sống hằng ngày như: thiết kế đèn thông minh trong nhà, hệ thống tưới cây tự động… Qua tìm hiểu được biết, học sinh được cung cấp một bộ dụng cụ cơ bản, trong đó có một bảng mạch là "trái tim" hoạt động của các sản phẩm. Ðể chế tạo sản phẩm, học sinh buộc phải tìm hiểu về cơ chế hoạt động, lập trình chức năng của sản phẩm. Thông qua việc chủ động lập trình các sản phẩm, học sinh được đào tạo từ cơ bản đến nâng cao kiến thức về lập trình và chế tạo, giúp các em phát triển năng lực tư duy, công nghệ, làm sản phẩm cá nhân và theo nhóm. Em Nguyễn Gia Linh, học sinh lớp 8A4, Trường THCS và THPT Nguyễn Tất Thành (Cầu Giấy, Hà Nội) cho biết, phương thức học mới này giúp em cảm thấy tự tin, tập trung hơn các bài giảng ở trên lớp. Học sinh có thể phát triển những khả năng của mình, nhất là theo đuổi ước mơ làm những công việc liên quan đến rô-bốt. Nhiều phụ huynh học sinh khi được hỏi cho biết, những học sinh tham gia khóa học STEM đều rất thích những thứ liên quan đến công nghệ, các con tăng khả năng sáng tạo để hoàn thành những công việc về lắp ráp.

Sau một thời gian triển khai giáo dục STEM tại Việt Nam theo hình thức hợp tác công - tư, lãnh đạo Công ty DTT Eduspec cho rằng, những học sinh theo học theo cách tiếp cận giáo dục STEM đều có ưu thế nổi bật như: kiến thức khoa học, kỹ thuật, công nghệ và toán học chắc chắn; khả năng sáng tạo, tư duy logic; hiệu suất học tập và làm việc tăng. Giáo dục STEM vận dụng phương pháp học tập chủ yếu dựa trên thực hành và các hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Các môn học của STEM là lồng ghép được các bài học khoa học vào những hoạt động thực tiễn, cho nên, học sinh rất hào hứng. Với học sinh phổ thông, việc theo học các môn học STEM còn có ảnh hưởng tích cực tới khả năng lựa chọn nghề nghiệp tương lai. Khi được học nhiều dạng kiến thức trong một thể tích hợp, học sinh sẽ chủ động, thích thú với việc học tập thay vì thái độ e ngại hoặc tránh né một lĩnh vực nào đó, từ đó sẽ khuyến khích các em có định hướng tốt hơn khi chọn chuyên ngành cho các bậc học cao hơn và sự chắc chắn cho cả sự nghiệp về sau.

Phó Vụ trưởng Giáo dục Tiểu học (Bộ Giáo dục và Ðào tạo) Tạ Ngọc Trí cho rằng, giáo dục STEM là một trong những xu hướng mà các trường học cần quan tâm để có thể phát triển năng lực, phẩm chất học sinh. Các khóa học về STEM giúp các em có tư duy lập trình, có khả năng vận hành và lắp ráp rô-bốt, nhờ đó học sinh có những kiến thức khoa học ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.

Để thúc đẩy giáo dục STEM, vừa qua, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 16/CT-TTg về tăng cường năng lực tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, trong đó, có những giải pháp và nhiệm vụ thực hiện giáo dục STEM. Nhiều chuyên gia cho rằng, giáo dục STEM là định hướng cần tiếp cận bởi thế mạnh trong việc hình thành và phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho người học, tạo phong cách học tập sáng tạo. Tuy nhiên, trong hoàn cảnh còn có hạn chế về trình độ và năng lực của đội ngũ giáo viên; cơ sở vật chất của các nhà trường; điều kiện kinh tế - xã hội của các địa phương… thì việc triển khai đồng bộ giáo dục STEM lại không hề đơn giản. Các môn học công nghệ liên quan đến rô-bốt cần đầu tư trang, thiết bị đắt tiền, nếu triển khai đại trà cũng không phải làm ngay được. Mặt khác, tại các trường học, chưa có giáo viên STEM mà chỉ có giáo viên về tin học hoặc những giáo viên về khoa học tự nhiên. Ðể có giáo viên tại trường hoặc hình thành các câu lạc bộ về giáo dục STEM cần có thời gian chuẩn bị kỹ càng.

Có thể bạn quan tâm

Giờ học tại Trường THCS Yên Sơn, huyện Thanh Sơn (Phú Thọ). (Ảnh: MẠNH XUÂN)

Dành nguồn lực cho giáo dục ở địa bàn khó khăn

Nhằm đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo, thời gian qua, các cấp ủy đảng và hệ thống chính trị đã tập trung triển khai với quyết tâm cao, hành động cụ thể; trong đó, ưu tiên các vùng đặc biệt khó khăn, vùng dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo và các đối tượng chính sách.

Bộ đội Biên phòng ươm mầm tương lai nơi biên cương

Bộ đội Biên phòng ươm mầm tương lai nơi biên cương

Những năm qua, Chương trình “Nâng bước em tới trường - Con nuôi đồn Biên phòng” đã trở thành điểm tựa vững chắc cho hàng nghìn học sinh vùng cao, biên giới, mở ra cơ hội học tập cho những mảnh đời còn nhiều thiếu thốn.

Học sinh trung học phổ thông (Ảnh minh họa: ĐẠI THẮNG)

Bộ Giáo dục và Đào tạo tiến hành sửa quy định về dạy thêm, học thêm

Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa ra những nội dung dự kiến điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung trong quy định của Thông tư 29 về dạy thêm, học thêm để lấy ý kiến đóng góp. Những điều chỉnh nhằm bảo đảm đáp ứng yêu cầu thực tiễn trong quản lý về dạy thêm, học thêm và nhất quán với các quy định liên quan.

Ban tổ chức trao giải phụ cho thí sinh tham gia Cuộc thi.

Trao giải cuộc thi Olympic Quốc tế tiếng Nga lần thứ III

Lễ trao giải cuộc thi Olympic Quốc tế tiếng Nga lần thứ III không chỉ tôn vinh những thành tích xuất sắc của học sinh, sinh viên và đội ngũ giáo viên, mà còn là minh chứng sống động cho quan hệ hữu nghị truyền thống giữa Việt Nam và Liên bang Nga, quan hệ được nuôi dưỡng bền vững trên nền tảng hợp tác giáo dục sâu sắc.

(Ảnh: ĐẠI THẮNG)

Biên soạn sách giáo khoa điện tử góp phần tạo nguồn học liệu số phong phú

Việc biên soạn sách giáo khoa điện tử góp phần tạo ra nguồn học liệu số phong phú gắn với điều kiện cụ thể của Việt Nam và phù hợp xu thế giáo dục tiên tiến trên thế giới, bảo đảm tốt nhất lợi ích của người học, đồng thời bảo đảm mục tiêu thúc đẩy về chuyển đổi số quốc gia và phát triển công dân số.

Những nhân chứng lịch sử trong suốt những năm tháng sơ tán của Đại học Kinh tế Quốc dân chia sẻ tại phần giao lưu “Ký ức về một thời sơ tán”.

Từ ký ức sơ tán đến hợp tác phát triển: Đại học Kinh tế Quốc dân mở rộng gắn kết với các địa phương

Chương trình Lễ kỷ niệm 60 năm Đại học Kinh tế Quốc dân về nơi sơ tán (1965-2025) không chỉ là dịp nhìn lại chặng đường đầy ý nghĩa đã qua, mà còn mở ra hành trình hợp tác sâu rộng, đóng góp thiết thực cho sự phát triển bền vững của các địa phương đã gắn bó với nhà trường trong suốt sáu thập kỷ.