Động lực tăng trưởng mới cho Hà Nội nhìn từ quy hoạch

Không nằm ngoài xu thế chung, các thách thức đặt ra đối với tăng trưởng của thành phố Hà Nội, đó là các động lực cũ tới hạn, vấn đề môi trường, biến đổi khí hậu đang buộc thành phố phải tìm những động lực tăng trưởng để phát triển một cách bền vững.
Sản xuất bảng mạch điện tử tại Công ty trách nhiệm hữu hạn Meiko Việt Nam, Khu công nghiệp Thạch Thất, Hà Nội.
Sản xuất bảng mạch điện tử tại Công ty trách nhiệm hữu hạn Meiko Việt Nam, Khu công nghiệp Thạch Thất, Hà Nội.

Theo đề xuất của đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065, thành phố đề ra mục tiêu trở thành Thủ đô văn hóa, văn minh, hiện đại, kết nối toàn cầu, phát triển hài hòa, hòa bình, thịnh vượng. Những mục tiêu này sẽ dẫn dắt và xác định các trụ cột ưu tiên cho Hà Nội. Và những ý tưởng đột phá, xuyên suốt các trụ cột chiến lược sẽ giúp Hà Nội hiện thực hóa tham vọng.

Xác định động lực tăng trưởng mới

Nhiều câu hỏi đã được đặt ra cho động lực tăng trưởng của Hà Nội trong thời gian tới, liệu bất động sản có tiếp tục là nguồn lực cho Hà Nội, lĩnh vực công nghiệp đang khá thuận lợi nhưng cũng tới hạn. Để thu hút đầu tư và việc làm chất lượng cao, đồ án quy hoạch chung xác định tạo lập khu vực riêng dành cho công nghệ xanh, thu hút các nhà lãnh đạo toàn cầu trong giới học thuật, công nghiệp và khu vực tư nhân đến ươm tạo các công nghệ. Định vị Hà Nội là điểm đến kinh doanh của Việt Nam bằng cách nắm bắt và tăng trưởng theo cấp số nhân thị phần toàn cầu của các công ty đa quốc gia. Trong chuỗi giá trị, Hà Nội sẽ tham gia vào một số lĩnh vực, như sản xuất chip bán dẫn và chủ yếu ở công đoạn thiết kế.

Giáo sư, Tiến sĩ Hoàng Văn Cường, đại diện Liên danh tư vấn quy hoạch Thủ đô chỉ ra những vấn đề Hà Nội cần khắc phục để đạt được những mục tiêu đề ra. Hiện tại thành phố chưa đáp ứng yêu cầu tiên phong, đi đầu trong đổi mới kinh tế. Kinh tế tri thức và kinh tế đô thị phát triển còn chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh của Thủ đô. Việc khai thác các nguồn lực, nhất là nguồn lực đất đai, nhân lực chất lượng cao, khoa học-công nghệ và các tập đoàn kinh tế lớn chưa hiệu quả. Trên địa bàn chưa có nhiều các dự án đầu tư có hàm lượng khoa học-kỹ thuật và công nghệ cao.

Nhìn nhận những hạn chế để khắc phục, tại đồ án Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, đang được triển khai cùng đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2045, tầm nhìn đến năm 2065, định hướng không gian công nghiệp chỉ rõ: Khu vực phía tây thành phố ưu tiên đầu tư công nghiệp công nghệ cao, công nghiệp bán dẫn và trí tuệ nhân tạo... Khu vực phía bắc cũng có quỹ đất cho phát triển công nghiệp điện tử, công nghiệp bán dẫn, cơ khí chế tạo.

Khuyến nghị về cơ chế, chính sách thực hiện quy hoạch, đồ án quy hoạch chỉ ra rằng, thành phố nên có chính sách đặc thù về thuế, phí, tiền thuê đất và hạ tầng đối với hoạt động nghiên cứu, thử nghiệm và trao đổi khoa học-công nghệ. Khuyến khích nghiên cứu gắn với các mô hình sản xuất khoa học-công nghệ cao và các cơ sở nghiên cứu chuyên sâu bằng chính sách đầu tư theo hình thức đầu tư mạo hiểm.

Cần chính sách đột phá cho nhân lực

So với các địa phương trên cả nước thì Hà Nội có lợi thế rất lớn về nguồn nhân lực chất lượng cao. Nhiều chuyên gia cho rằng, điểm đột phá để Hà Nội khẳng định vị thế đó là nguồn nhân lực chất lượng cao.

Hà Nội có tài nguyên con người rất lớn khi trên địa bàn có tới 80% số trường đại học, viện nghiên cứu của cả nước; 82% số phòng thí nghiệm quốc gia; 65% tổng số giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ và tiến sĩ khoa học; là nơi quy tụ của đội ngũ nhân lực STEM (khoa học, công nghệ, kỹ thuật, toán học).

Về nhân lực để tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu trong sản xuất chip, không chỉ riêng với Hà Nội, cải thiện hệ thống giáo dục, nâng cao trình độ chuyên môn của nguồn nhân lực để nắm bắt công nghệ và vươn lên trong chuỗi cung ứng là vấn đề lớn của quốc gia. Hiện tại, Việt Nam mới chỉ tham gia ở mảng lắp ráp, thử nghiệm và đóng gói. So với mảng thiết kế và sản xuất chip, đây là những mảng có tỷ lệ lợi nhuận thấp nhất.

Để vươn tới những mục tiêu đầy tham vọng, định hướng phát triển trọng tâm của đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đã xác định phát triển hạ tầng kinh tế số, xã hội số là một trong những điều kiện để hỗ trợ triển khai thành công các ý tưởng đột phá trong phát triển kinh tế-xã hội. Thành phố xác định xây dựng chính quyền số làm cơ sở để huy động nguồn lực nhân tài cho Hà Nội. Bên cạnh đó, nâng cao năng lực số của các doanh nghiệp trong nước và khuyến khích ứng dụng công nghệ số.

Theo Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Đức, Chủ tịch Hội đồng Trường - Trường đại học Công nghệ, Đại học Quốc gia Hà Nội, để tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu trong sản xuất chip có rất nhiều thách thức. Về nhân lực, nhu cầu cần 50.000 kỹ sư nhưng hiện tại thành phố chỉ có khoảng 5.000 kỹ sư, mỗi năm đào tạo thêm được khoảng 500 kỹ sư. Về chất lượng, chỉ có một số trường đại học hàng đầu đáp ứng được về chương trình đào tạo, có khả năng tiếp cận tốt. Về chính sách đầu tư, Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Đình Đức cho rằng, ngay chính sách đầu tư cho đào tạo nhân lực, nghiên cứu cũng phải thay đổi. Cần phải có chính sách đặc thù, bởi nếu tiếp tục thực hiện phân bổ ngân sách như bình thường thì không thể đáp ứng được yêu cầu về tiến độ. Đây là những vấn đề đặt ra và cũng là gợi ý cho Hà Nội trong việc quy hoạch, xác định nguồn lực, xây dựng chính sách thu hút nhân tài và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho những ngành, lĩnh vực được xác định là động lực tăng trưởng mới ■

Có thể bạn quan tâm

Lễ hội rước vua giả ở đền Sái (xã Thư Lâm, Hà Nội) là lễ hội lớn trong vùng, hằng năm thu hút đông đảo khách du lịch.

Điểm đến hấp dẫn ở phía bắc Thủ đô

Sau khi sắp xếp lại địa giới hành chính, xã Thư Lâm là địa bàn có nhiều di tích, di sản văn hóa ở khu vực phía bắc Thủ đô. Trong đó, có những địa danh đã trở thành điểm du lịch nổi tiếng như làng gỗ mỹ nghệ Thiết Úng, đền Sái, rối nước Đào Thục…, cùng nhiều giá trị tiềm ẩn chưa được khai thác.

Ảnh minh họa.

Hà Nội và Vientiane tiếp tục hợp tác chặt chẽ, bền vững

Trong khuôn khổ chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng Bí thư Tô Lâm tới Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào, chiều 2/12, đồng chí Nguyễn Duy Ngọc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội đã có cuộc hội đàm với đồng chí Anouphap Tounalom, Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân Thủ đô Vientiane.

Lãnh đạo Thành phố Hà Nội trao chứng nhận cho các doanh nghiệp đạt TOP 1 hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích năm 2025.

Hàng Việt chinh phục người tiêu dùng

Chương trình “Bình chọn hàng Việt Nam được người tiêu dùng yêu thích” năm 2025 đã tạo thêm một sân chơi uy tín, minh bạch, giúp doanh nghiệp khẳng định thương hiệu và tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Đoàn Chủ tịch kỳ họp thứ 28 Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội. ( Ảnh THẾ ĐẠI)

Tập trung tháo gỡ những điểm nghẽn

Tại kỳ họp thứ 28 của Hội đồng nhân dân Thành phố Hà Nội khóa 16, nhiệm kỳ 2021-2026, các đại biểu đã chỉ ra một số điểm nghẽn như: nhà ở xã hội, thoát nước đô thị, ùn tắc giao thông, trường học quá tải... Đây là những vấn đề bức xúc đã tồn tại trong thời gian dài, cần có giải pháp để giải quyết triệt để.

Tổ hợp dự án nhà ở xã hội và dịch vụ thương mại AZ Thăng Long. (Ảnh QUANG NGUYÊN)

Áp dụng cơ chế mới phục vụ tái định cư và tạm cư

Một giải pháp quan trọng nhằm tháo gỡ vướng mắc cho công tác đền bù, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng khi thực hiện các dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị trên địa bàn Hà Nội đã được Hội đồng nhân dân thành phố thông qua tại kỳ họp thứ 28.

Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố Hà Nội biểu quyết thông qua hội nghị lần thứ ba, trong đó có Quy định mới về công tác cán bộ.

Nâng cao hơn nữa chất lượng công tác cán bộ

Thành ủy Hà Nội đã ban hành Quy định về phân cấp quản lý cán bộ và quy hoạch, bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử, tạm đình chỉ công tác, cho thôi giữ chức vụ, từ chức, miễn nhiệm đối với cán bộ.

Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Duy Ngọc chung vui với nhân dân thôn Khánh Chúc Đồi, xã Ba Vì trong Ngày hội Đại đoàn kết toàn dân tộc.

Bài 4: Cụ thể hành động hướng tới mục tiêu hạnh phúc

Lãnh đạo Thành ủy Hà Nội nhấn mạnh, hạnh phúc là thước đo cuối cùng cho mọi thành quả phát triển của Thủ đô. Mục tiêu đưa ra là cam kết để cả hệ thống chính trị của thành phố phải hành động quyết liệt hơn bằng nhiều giải pháp cụ thể, hiệu quả.

Các đại biểu cùng ôn lại những ký ức về chiến thắng Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không.

Sống lại chiến tích trận “Điện Biên Phủ trên không”

Kỷ niệm 53 năm Chiến thắng “Hà Nội-Điện Biên Phủ trên không” (12/1972-12/2025) là dịp để Ban Quản lý di tích Nhà tù Hỏa Lò giúp công chúng ôn lại ký ức, sống lại chiến tích xưa. Từ đó, lan tỏa tinh thần yêu nước, trách nhiệm trong dựng xây đất nước.

Chuyển đổi số là giải pháp giảm tải cho chính quyền địa phương (Trong ảnh: Trung tâm Phục vụ hành chính công tại xã Phú Xuyên).

Chuyển đổi số, yêu cầu tất yếu trong quản lý đô thị

Với tốc độ đô thị hóa nhanh, chính quyền địa phương đang phải đối diện rất nhiều vấn đề, áp lực từ dân số, hạ tầng, môi trường… Lộ trình phân cấp khi thực thi mô hình chính quyền địa phương hai cấp khiến cho yêu cầu về đổi mới phương thức quản lý càng trở nên cấp thiết hơn.

Cán bộ Thuế Thành phố Hà Nội hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi sang kê khai thuế.

Đồng hành hộ kinh doanh chuyển đổi thuế

Trong Chiến dịch 60 ngày đêm hỗ trợ hộ kinh doanh kê khai và phát triển lên doanh nghiệp (D60), cán bộ, nhân viên ngành Thuế Thành phố Hà Nội đã tới tận cơ sở để hỗ trợ người dân thực hiện các quy định mới, trên tinh thần “không để bất kỳ hộ kinh doanh nào bị bỏ lại phía sau”.

Hỗ trợ toàn diện để phát triển nông nghiệp

Với mục tiêu phát triển nông nghiệp Thủ đô theo hướng nông nghiệp sinh thái, bền vững, tạo ra các sản phẩm chất lượng, an toàn thực phẩm, hiệu quả kinh tế cao, Hội đồng nhân dân thành phố Hà Nội vừa thông qua nghị quyết hỗ trợ toàn diện các lĩnh vực sản xuất nông nghiệp với kinh phí dự kiến gần 670 tỷ đồng/năm.

Từ ngày 1/7/2026, thành phố Hà Nội thực hiện vùng phát thải thấp thí điểm tại một số khu vực trong Vành đai 1.

Lộ trình thực hiện thí điểm vùng phát thải thấp tại một số khu vực trong Vành đai 1 từ 1/7/2026

Từ ngày 1/7/2026, thành phố Hà Nội sẽ thực hiện vùng phát thải thấp thí điểm tại một số khu vực trong Vành đai 1. Từ ngày 1/1/2028 thực hiện vùng phát thải thấp tại Vành đai 1 và một số khu vực tại Vành đai 2 trở vào. Từ ngày 1/1/2030, thực hiện vùng phát thải thấp tại Vành đai 3 trở vào.

Nghệ nhân Ưu tú Phan Thị Thuận, người tiên phong trong việc đưa sản phẩm lụa từ tơ sen ra thị trường.

Hà Nội dành kinh phí hỗ trợ nghệ nhân và bảo tồn nghề, làng nghề

Thành phố Hà Nội hỗ trợ một lần đối với Nghệ nhân Nhân dân là 40.000.000 đồng/người; Nghệ nhân Ưu tú là 30.000.000 đồng/người; Nghệ nhân Hà Nội là 20.000.000 đồng/người. Nghệ nhân Nhân dân truyền dạy được bồi dưỡng 500.000 đồng/người/buổi; Nghệ nhân Ưu tú, Nghệ nhân Hà Nội truyền dạy được bồi dưỡng 300.000 đồng/người/buổi…

Phát triển hạ tầng trạm cung cấp năng lượng sạch cần chính sách hỗ trợ.

Cần chính sách đủ “mạnh” và thông minh để tạo động lực

Thông tin liên quan đến chính sách, biện pháp hỗ trợ chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng năng lượng sạch trên địa bàn Hà Nội đang được dư luận đặc biệt quan tâm bởi sự tác động lớn đến đời sống, việc làm của người dân. Để thực thi, các chính sách hỗ trợ cần tạo ra động lực thực sự.

Hoạt động sản xuất tại Khu công nghiệp Nội Bài, Hà Nội. (Ảnh PHẠM HÙNG)

Nâng tỷ trọng kinh tế số

Kinh tế số đang có sự tăng trưởng nhanh, giúp Thủ đô nâng cao năng suất sản phẩm, tính cạnh tranh… Nhưng để đạt được mục tiêu tỷ trọng kinh tế số chiếm 30% GRDP vào năm 2030, thành phố cần có những giải pháp đột phá trong chuyển đổi số.

“Mặt trận số” trên ứng dụng iHanoi đã chính thức ra mắt tại Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội lần thứ 18, nhiệm kỳ 2025-2030.

Tạo đột phá từ “Mặt trận số”

Đại hội Mặt trận Tổ quốc Việt Nam thành phố Hà Nội lần thứ 18, nhiệm kỳ 2025-2030 đã đánh dấu bước đổi mới hoạt động công tác Mặt trận của Thủ đô với một trong các khâu đột phá được xác định, đó là chuyển đổi số, xây dựng “Mặt trận số” vì mục tiêu Thủ đô văn minh, hiện đại, nhân dân hạnh phúc.

Công ty Môi trường đô thị Hà Nội hai chi nhánh Ba Đình và Hoàn Kiếm triển khai xe đạp điện gom rác phù hợp đặc thù địa bàn các tuyến phố du lịch, văn hóa và khu vực hồ Hoàn Kiếm. (Ảnh VÂN NHI)

Đổi mới mô hình duy trì vệ sinh môi trường

Với quyết tâm xây dựng thành phố ngày càng sạch đẹp, văn minh, Hà Nội đang thí điểm áp dụng mức độ vệ sinh môi trường cấp 1, mức tăng cường làm sạch cao nhất hiện nay tại một số tuyến phố trọng điểm và không gian quanh hồ Hoàn Kiếm.