Ða dạng hóa thị trường xuất khẩu

Theo Tổng cục Thống kê, năm 2024 vừa qua, tổng kim ngạch xuất-nhập khẩu hàng hóa của nước ta đạt 786,29 tỷ USD, tăng 15,4% so với năm 2023, trong đó xuất khẩu tăng 14,3% và nhập khẩu tăng 16,7%, và thặng dư ngoại thương (xuất siêu) đạt 24,77 tỷ USD.
Tàu chở hàng xuất nhập khẩu cập cảng Gemalink, thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu. (Ảnh minh họa: TTXVN)
Tàu chở hàng xuất nhập khẩu cập cảng Gemalink, thị xã Phú Mỹ, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu. (Ảnh minh họa: TTXVN)

Phần lớn các thị trường xuất khẩu đều có mức tăng trưởng tốt so với năm 2023, như ASEAN, EU, Hàn Quốc, Trung Quốc, Hoa Kỳ…; kim ngạch xuất khẩu sang các thị trường đã ký kết Hiệp định Thương mại tự do (FTA) đều tăng trưởng cao. Ðiển hình, theo thống kê của Tổng cục Hải quan, năm 2024, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam sang EU đạt gần 52 tỷ USD, tăng 18,5% (tương ứng tăng hơn 8 tỷ USD) so với năm 2023; và với EU, nước ta xuất siêu hơn 35 tỷ USD.

Ðây cũng là mức xuất siêu cao nhất trong các FTA mà Việt Nam tham gia. Kết quả này có được phần lớn là nhờ những ưu đãi về thuế quan và thuận lợi thương mại khác mà EU đã dành cho Việt Nam theo FTA. Bước sang năm 2025, theo dự báo của các cơ quan chuyên môn và chuyên gia kinh tế, hoạt động xuất khẩu hàng hóa của nước ta sẽ khả quan hơn nữa nhờ kinh tế nói chung và thương mại nói riêng của thế giới đã và đang phục hồi, khởi sắc.

Khách tham quan, tìm hiểu các sản phẩm chế tác từ ngọc trai phục vụ xuất khẩu của Công ty cổ phần BLUSAIGON tại một triển lãm đầu tháng 3/2025. (Ảnh: CTV)

Khách tham quan, tìm hiểu các sản phẩm chế tác từ ngọc trai phục vụ xuất khẩu của Công ty cổ phần BLUSAIGON tại một triển lãm đầu tháng 3/2025. (Ảnh: CTV)

Tuy nhiên, xuất khẩu Việt Nam vẫn đang đối mặt với rủi ro, nguy cơ khi vẫn tập trung ở một số thị trường lớn như EU, Hoa Kỳ, Trung Quốc… Hiện nay và trong thời gian tới, thị trường toàn cầu đang đối mặt với những biến động phức tạp, khó lường, chính sách bảo hộ kinh tế có dấu hiệu trỗi dậy ở không ít quốc gia, nguy cơ xung đột thương mại gia tăng, xu hướng phát triển bền vững và kinh tế xanh ngày càng lan rộng…, có thể sẽ tác động tiêu cực tới hoạt động xuất khẩu, nhất là khi chúng ta phụ thuộc vào một vài thị trường lớn.

Gần đây, chính quyền Hoa Kỳ đã ban hành một số sắc lệnh tăng mức thuế (từ đầu tháng 3/2025) đối với nhiều mặt hàng nhập khẩu từ một số nước như Trung Quốc, Canada, Mexico. Sự thay đổi trong chính sách thuế quan mới của Hoa Kỳ không có dấu hiệu ngừng lại, đây được xem là nguy cơ lớn đối với nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Trong khi đó, các nhóm ngành hàng xuất khẩu chủ lực của nước ta (dệt may, da giày, sản phẩm công nghệ cao, thủy sản, đồ gỗ…) đều đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu năm nay tăng trưởng khá cao so với năm 2024, không ít ngành hàng đề ra mục tiêu kim ngạch xuất khẩu tăng ít nhất 10%.

Trước bối cảnh nêu trên, bên cạnh những giải pháp phải thực hiện thường xuyên khác (đầu tư công nghệ tiên tiến, áp dụng quy trình sản xuất xanh, nâng cao chất lượng sản phẩm…), phần lớn chuyên gia kinh tế đều cho rằng các cơ quan, đơn vị chức năng có liên quan và doanh nghiệp cần làm hiệu quả hơn nữa công tác xúc tiến thương mại theo hướng đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, "bỏ trứng vào nhiều rổ". Trước hết, chúng ta cần tận dụng tối đa những FTA (17 FTA) mà Việt Nam đã ký kết, tham gia để tăng cường, nâng cao khối lượng và kim ngạch xuất khẩu.

Trồng, chăm sóc sầu riêng hữu cơ phục vụ xuất khẩu ở xã Nghĩa Trung, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước. (Ảnh: Quốc Phong)

Trồng, chăm sóc sầu riêng hữu cơ phục vụ xuất khẩu ở xã Nghĩa Trung, huyện Bù Đăng, tỉnh Bình Phước. (Ảnh: Quốc Phong)

Để có thể đáp ứng tốt hơn nữa những yêu cầu từ các thị trường mới, Nhà nước cần tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi sang mô hình sản xuất bền vững; nâng cao năng lực giám sát và thực thi các cam kết về môi trường và lao động. Đồng thời, các cơ quan quản lý nhà nước cần nhanh chóng xây dựng các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu, đáp ứng tốt hơn các tiêu chuẩn về phát triển bền vững của các thị trường trọng điểm và mới nổi; các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, ứng dụng công nghệ số và tối ưu hóa quy trình sản xuất-kinh doanh nhằm nâng cao lợi thế cạnh tranh…

Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng liên quan và doanh nghiệp cần chú trọng tìm hiểu kỹ để khai thác hiệu quả những thị trường có tiềm năng lớn như khu vực Trung Đông, Halal (các nước Hồi giáo)… Trong đó, các cơ quan thương vụ Việt Nam ở nước ngoài cần nâng cao vai trò, trách nhiệm và hiệu quả công việc thực chất hơn nữa; cần cung cấp sớm và kịp thời những thông tin về diễn biến kinh tế toàn cầu và nước sở tại, nhất là những thay đổi về chính sách của nước sở tại; kèm theo đó là những cảnh báo, khuyến nghị thiết thực và "kề vai sát cánh" với doanh nghiệp trong những trường hợp phòng vệ thương mại.

Có thể bạn quan tâm

Nghệ nhân chế tác phụ kiện bạc tại tỉnh Hồ Nam, miền trung Trung Quốc. (Ảnh: Xinhua)

Ngày 6/12, giá bạc khôi phục đà tăng

Tính đến 10 giờ 10 phút sáng 6/12 (giờ Việt Nam), giá bạc khôi phục đà tăng, giao dịch quanh mức 58,273 USD/ounce. Cùng chiều với giá bạc thế giới, nhiều doanh nghiệp trong nước như: Phú Quý, Ancarat, Sacombank… đồng loạt điều chỉnh tăng giá bạc giao dịch ở hai chiều mua-bán.

Vận hành nhà máy điện rác ở Gia Bình, Bắc Ninh. (Ảnh NAM PHONG)

Thúc đẩy các dự án đầu tư xanh

Trong hành trình hiện thực hóa cam kết Net Zero vào năm 2050, bên cạnh các chính sách chung, những chính sách cụ thể thúc đẩy đầu tư xanh giữ vai trò then chốt. Thách thức lớn nhất hiện nay là ngoài yêu cầu về kỹ thuật, hạ tầng, cơ chế phối hợp và nhân lực, các dự án xanh luôn cần nguồn vốn rất lớn.

ESG đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với doanh nghiệp muốn duy trì tính cạnh tranh, thu hút nhà đầu tư và phát triển bền vững. (Ảnh: Đỗ Bảo)

Thực hành ESG cần sự đột phá

Những năm gần đây, Đảng và Nhà nước liên tục ban hành các chủ trương, chính sách, định hướng quan trọng thúc đẩy kinh tế xanh và thực hành ESG (Môi trường-Xã hội-Quản trị); trong đó, nổi bật là Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050.

[Video] Tuyến Cát Linh – Hà Đông vận hành hệ thống soát vé tự động không dùng tiền mặt

[Video] Tuyến Cát Linh – Hà Đông vận hành hệ thống soát vé tự động không dùng tiền mặt

Sáng 5/12, tại ga Cát Linh, tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông chính thức vận hành hệ thống kiểm soát vé tự động. Hệ thống được lắp đặt đồng bộ tại các nhà ga, cho phép hành khách thanh toán bằng căn cước công dân gắn chip, mã QR, thẻ ngân hàng quốc tế cùng nhiều phương thức điện tử khác.

Sản xuất phân bón tại Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc.

Tái cấu trúc công nghệ sản xuất hóa chất

Giám đốc Công ty cổ phần DAP số 2 - Vinachem Vũ Việt Tiến cho biết, những tháng đầu năm, đơn vị đối diện nhiều khó khăn như giá nguyên liệu phục vụ sản xuất tăng cao, quặng tuyển apatit thiếu, chất lượng suy giảm so với thiết kế.

Người dân tỉnh Quảng Ninh nuôi trồng thủy sản trên biển.

Nâng sức cạnh tranh cho nghề nuôi trồng thủy sản biển

Việt Nam có đường bờ biển dài, nhiều đảo, vịnh, đầm, phá… tạo điều kiện thuận lợi để phát triển đa dạng các loại hình nuôi trồng thủy sản. Hiện nay, nhiều hợp tác xã, nhân dân tại các địa phương ven biển đang ứng dụng công nghệ mới vào nuôi trồng thủy sản giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và thu nhập.

Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) tiếp tục được điều chỉnh để phù hợp hơn với mức độ sống của người dân hiện nay. (Ảnh: minh họa)

Đề xuất những điểm đột phá về ngưỡng chịu thuế và biểu thuế tại Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi)

Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội, các chuyên gia, nhà khoa học, Bộ Tài chính đã phối hợp với các cơ quan có liên quan hoàn thiện quy định về thuế thu nhập cá nhân, theo đó đề xuất sửa đổi về ngưỡng chịu thuế, biểu thuế suất tại Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).

Đại diện lãnh đạo các đơn vị ký kết biên bản hợp tác giai đoạn 2026-2030.

Phát triển mô hình kinh tế nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn liên kết chuỗi giá trị tại Hà Tĩnh

Sáng 5/12, Hội Người cao tuổi Việt Nam phối hợp Hội Nông nghiệp tuần hoàn Việt Nam, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh và Tập đoàn Quế Lâm tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả giai đoạn I và triển khai hợp tác giai đoạn II về phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn tại Hà Tĩnh giai đoạn 2026–2030.

Ảnh minh họa.

Bất động sản dẫn nhịp kéo thị trường, VN-Index giữ được sắc xanh dù áp lực bán lan rộng

Phiên giao dịch ngày 5/12, thị trường chứng khoán Việt Nam giao dịch trong sắc đỏ, thanh khoản toàn thị trường giảm, nhưng VN‑Index vẫn duy trì đà tăng với 1.741,32 điểm. Bất động sản là tâm điểm kéo thị trường, tuy nhiên sắc đỏ lan rộng tại các ngành khác, cho thấy áp lực điều chỉnh ở các nhóm vốn hóa lớn vẫn hiện hữu.