Chuyển đổi số trong nông nghiệp: Mở đường cho hợp tác xã thích ứng tương lai số

Chuyển đổi số đang trở thành xu thế toàn cầu, nông nghiệp Việt Nam không thể đứng ngoài cuộc. Việc ứng dụng công nghệ số trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản không chỉ giúp tăng năng suất, giảm chi phí mà còn là lời giải cho những thách thức như biến đổi khí hậu, cạnh tranh quốc tế và nâng cao đời sống nông dân.

Toàn cảnh Diễn đàn “Chuyển đổi số trong nông nghiệp: Nắm bắt cơ hội, thích ứng tương lai”.
Toàn cảnh Diễn đàn “Chuyển đổi số trong nông nghiệp: Nắm bắt cơ hội, thích ứng tương lai”.

Ngày 29/10 tại Hà Nội, dưới sự chủ trì của Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, phối hợp tổ chức và điều phối bởi Tạp chí Kinh Doanh, Diễn đàn “Chuyển đổi số trong nông nghiệp: Nắm bắt cơ hội, thích ứng tương lai” được tổ nhằm thúc đẩy tiến trình số hóa khu vực nông nghiệp, chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn giữa cơ quan quản lý, chuyên gia, doanh nghiệp và các hợp tác xã nông nghiệp.

Phát biểu khai mạc, bà Cao Xuân Thu Vân, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam nhấn mạnh, thách thức lớn nhất hiện nay đối với các hợp tác xã nông nghiệp khi thực hiện chuyển đổi số nằm ở 5 nhóm vấn đề chính: Tài chính, hạ tầng công nghệ, thiếu hụt nhân lực, chiến lược phát triển và khả năng tiếp cận chính sách.

Theo khảo sát của Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, mức độ chuyển đổi số của các hợp tác xã trên toàn quốc mới chỉ đạt 32%. Trong số gần 35.000 hợp tác xã nông nghiệp, chỉ có 13,6% đã hoàn tất chuyển đổi số, 50% đang triển khai và 36,4% chưa bắt đầu thực hiện.

Cùng với đó, tâm lý e ngại thay đổi và thói quen sản xuất truyền thống vẫn là rào cản lớn khiến nhiều hợp tác xã chưa mạnh dạn ứng dụng công nghệ. “Thông qua diễn đàn này, chúng tôi mong muốn các hợp tác xã, doanh nghiệp và nông dân sẽ thay đổi cách nghĩ, cách làm trong chuyển đổi số, mạnh dạn đầu tư vào công nghệ, học hỏi và thích ứng với xu hướng phát triển của nền kinh tế số toàn cầu,” bà Cao Xuân Thu Vân chia sẻ.

Theo Cục Chuyển đổi số, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cả nước hiện có hơn 19.000 hợp tác xã nông nghiệp, chiếm gần 70% tổng số hợp tác xã đang hoạt động, thu hút hàng triệu hộ nông dân tham gia. Các hợp tác xã đóng vai trò trụ cột trong phát triển nông nghiệp, nông thôn, góp phần ổn định việc làm và thu nhập cho người dân.

Từ năm 2018 đến nay, quá trình chuyển đổi số trong khu vực kinh tế hợp tác đã đạt được một số kết quả tích cực. Khoảng 2.000 hợp tác xã nông nghiệp đã ứng dụng công nghệ số ở các mức độ khác nhau, từ số hóa sổ sách kế toán, truy xuất nguồn gốc đến bán hàng qua sàn thương mại điện tử.

Một số mô hình tiêu biểu cho thấy chuyển đổi số đang tạo giá trị thực: Hợp tác xã Thanh Hà (Hải Dương) áp dụng công nghệ truy xuất nguồn gốc bằng mã QR cho sản phẩm vải thiều, giúp minh bạch thông tin, mở rộng thị trường và tăng doanh thu hơn 20%. Hợp tác xã Dịch vụ nông nghiệp số Bình Minh (Đồng Tháp) triển khai nền tảng AgriOne quản lý sản xuất nông nghiệp điện tử, theo dõi mùa vụ và hướng dẫn kỹ thuật canh tác theo VietGAP. Hợp tác xã Rau an toàn Phú Lộc (Lâm Đồng) ứng dụng cảm biến IoT trong nhà kính thông minh, tiết kiệm 30% nước tưới, 20% chi phí nhân công và nâng cao chất lượng sản phẩm. Các mô hình tiên phong này đã chứng minh rằng chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở khâu kỹ thuật, mà là quá trình đổi mới toàn diện từ quản lý, sản xuất, tiêu thụ đến kết nối dữ liệu.

Tuy nhiên, đại diện Cục Chuyển đổi số – Bộ Nông nghiệp và Môi trường cũng thẳng thắn nhìn nhận rằng tiến trình số hóa khu vực hợp tác xã vẫn đối mặt nhiều khó khăn. Hạ tầng công nghệ thông tin ở vùng sâu, vùng xa còn yếu, tỷ lệ phủ sóng Internet chưa ổn định, gây khó khăn khi triển khai phần mềm và thiết bị IoT. Nhân lực số còn hạn chế khi chỉ khoảng 15% cán bộ hợp tác xã sử dụng thành thạo máy tính và phần mềm, chưa đến 10% có nhân sự chuyên trách công nghệ thông tin. Thiếu dữ liệu và tiêu chuẩn liên thông giữa các nền tảng khiến việc chia sẻ, khai thác dữ liệu còn hạn chế. Nguồn lực tài chính của phần lớn hợp tác xã còn yếu, chưa thể đầu tư thiết bị, phần mềm hoặc hạ tầng số. Bên cạnh đó, nhận thức chưa đồng đều khi nhiều hợp tác xã coi chuyển đổi số là việc “phụ trợ”, làm hình thức để đạt tiêu chí chứ chưa xem đây là chiến lược dài hạn. Nếu không có giải pháp đồng bộ, nguy cơ “khoảng cách số” giữa các hợp tác xã tiên phong và phần còn lại của nền nông nghiệp sẽ ngày càng lớn, ảnh hưởng đến tiến trình chuyển đổi số quốc gia.

Nhằm thúc đẩy quá trình này, Chính phủ đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách quan trọng. Quyết định 749/QĐ-TTg năm 2020 về phê duyệt Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, Quyết định 1804/QĐ-TTg năm 2021 về việc phê duyệt Chương trình hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã giai đoạn 2021-2025 yêu cầu ứng dụng mạnh mẽ công nghệ và chuyển đổi số trong quản trị, sản xuất, tiêu thụ. Gần đây, Quyết định 2913/QĐ-BNN-CĐS năm 2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường công bố danh mục cơ sở dữ liệu dùng chung, trong đó có dữ liệu về kinh tế hợp tác và nông thôn.

Theo định hướng đến năm 2030, ngành nông nghiệp đặt mục tiêu 100% hợp tác xã có hồ sơ điện tử, 70% sử dụng nền tảng số trong quản lý, sản xuất và tiêu thụ, và 80% sản phẩm chủ lực gắn mã truy xuất điện tử.

Để hiện thực hóa các mục tiêu này, Cục Chuyển đổi số đề xuất 5 nhóm giải pháp trọng tâm: nâng cao nhận thức và năng lực số cho cán bộ, thành viên hợp tác xã; phát triển hạ tầng và nền tảng số thống nhất, bảo đảm phủ sóng 4G/5G ổn định đến 100% xã; chuẩn hóa và liên thông dữ liệu, xây dựng bản đồ số hợp tác xã toàn quốc để phục vụ quản lý, quy hoạch và xúc tiến thương mại; hoàn thiện cơ chế chính sách, tín dụng ưu đãi và thành lập Quỹ đổi mới sáng tạo hợp tác xã để hỗ trợ đầu tư công nghệ; đồng thời đẩy mạnh liên kết công-tư, hình thành các trung tâm đổi mới sáng tạo hợp tác xã số tại các vùng trọng điểm.

Đại diện Cục Chuyển đổi số nhấn mạnh, chuyển đổi số trong nông nghiệp không chỉ là xu hướng mà là điều kiện sống còn để hợp tác xã thích ứng với biến đổi khí hậu và hội nhập quốc tế, mỗi hợp tác xã cần trở thành một “tế bào số” trong nền nông nghiệp thông minh của Việt Nam.

Hai phiên thảo luận chuyên sâu trong khuôn khổ Diễn đàn đã thu hút sự tham gia của nhiều chuyên gia, nhà quản lý, doanh nghiệp và đại diện hợp tác xã trên cả nước. Các ý kiến thống nhất rằng chuyển đổi số chính là chìa khóa giúp nông nghiệp Việt Nam bứt phá, đưa hợp tác xã nông nghiệp trở thành hạt nhân của nền kinh tế số nông thôn nơi con người, dữ liệu và công nghệ cùng hòa quyện để kiến tạo tương lai xanh, thông minh và bền vững cho nông nghiệp Việt Nam.

Có thể bạn quan tâm

Ảnh minh họa.

Bất động sản dẫn nhịp kéo thị trường, VN-Index giữ được sắc xanh dù áp lực bán lan rộng

Phiên giao dịch ngày 5/12, thị trường chứng khoán Việt Nam giao dịch trong sắc đỏ, thanh khoản toàn thị trường giảm, nhưng VN‑Index vẫn duy trì đà tăng với 1.741,32 điểm. Bất động sản là tâm điểm kéo thị trường, tuy nhiên sắc đỏ lan rộng tại các ngành khác, cho thấy áp lực điều chỉnh ở các nhóm vốn hóa lớn vẫn hiện hữu.

Bà Nghiêm Thị Hoàng Anh, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp Hà Nội phát biểu khai mạc. (Ảnh: ANH MINH).

Thuế doanh nghiệp trong giai đoạn mới: Gỡ nút thắt, tạo dư địa phát triển bền vững cho doanh nghiệp Hà Nội

Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp thích ứng với những biến động trong cải cách thuế và môi trường đầu tư, ngày 5/12/2025 Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp Hà Nội phối hợp Sở Tài chính Hà Nội tổ chức tọa đàm “Thuế doanh nghiệp trong giai đoạn mới: Tìm nút thắt và thúc đẩy phát triển bền vững cho doanh nghiệp Hà Nội”.

Sẽ tiếp tục rà soát, cân đối để xác định mức vốn đối ứng địa phương cho phù hợp nhất

Sẽ tiếp tục rà soát, cân đối để xác định mức vốn đối ứng địa phương cho phù hợp nhất

Sáng 5/12, sau phần thảo luận về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035, Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng đã có phát biểu giải trình, làm rõ các nội dung đại biểu Quốc hội nêu.

Từ ngày 4 đến 6/12/2025, Cảng hàng không quốc tế Nội Bài tổ chức chạy thử các chuyến bay giả định, có sự tham gia của 80 cán bộ, công nhân viên các bộ phận liên quan.

Diện mạo, vị thế “công nghệ xanh, thông minh” của Nhà ga T2 Nội Bài mở rộng

Dự án trọng điểm mở rộng Nhà ga hành khách T2 (Cảng hàng không quốc tế Nội Bài) được khởi công ngày 19/5/2024, tổng mức đầu tư gần 5.000 tỷ đồng, thực hiện hoàn toàn bằng nguồn vốn của chủ đầu tư Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV); trong đó, gói thầu chính thi công xây lắp có giá trị 4.600 tỷ đồng.

Cần xác định lại tỷ lệ vốn đối ứng cho phù hợp với các địa phương nghèo

Cần xác định lại tỷ lệ vốn đối ứng cho phù hợp với các địa phương nghèo

Sáng 5/12, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, dưới sự điều hành của Phó chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh, Quốc hội thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035.

Một phiên tọa đàm chính tập trung vào giải pháp tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu tại diễn đàn.

Thành phố Hồ Chí Minh tạo thuận lợi cho cộng đồng doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ phát triển

Với chủ đề “Nâng tầm công nghiệp hỗ trợ Việt Nam trong chuỗi giá trị toàn cầu: Liên kết-Đổi mới-Phát triển bền vững”, Diễn đàn “Thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu” đã được tổ chức tại Trung tâm Triển lãm quốc tế WTC Expo, phường Bình Dương, Thành phố Hồ Chí Minh vào chiều ngày 4/12.

Chế biến gạo xuất khẩu tại nhà máy của Công ty CP nông nghiệp công nghệ cao Trung An, thành phố Cần Thơ. (Ảnh: VŨ SINH)

Nông nghiệp giữ nhịp xuất siêu

Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), 10 tháng đầu năm 2025, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa đạt 762,44 tỷ USD, tăng 17,4% so với cùng kỳ. Cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu 19,56 tỷ USD.

Chi cục Hải quan khu vực V thực hiện nghi thức ghi dấu mốc kim ngạch xuất nhập khẩu vượt 200 tỷ USD trong năm 2025.

Hải quan khu vực V: Kim ngạch xuất, nhập khẩu vượt mốc 200 tỷ USD.

Ngày 4/12, Chi cục Hải quan khu vực V tổ chức “Hội nghị Hải quan-Doanh nghiệp năm 2025” nhằm triển khai Kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật; tuyên truyền, hỗ trợ và cung cấp thông tin trong năm 2025, đồng thời ghi dấu cột mốc quan trọng khi kim ngạch xuất, nhập khẩu trên địa bàn quản lý của Chi cục vượt 200 tỷ USD.

Ảnh minh họa. Nguồn: Reuters

Giá bạc liên tiếp phá đỉnh, đâu là điểm dừng?

Bạc bước vào một chu kỳ tăng giá hiếm thấy khi nguồn cung căng thẳng, Mỹ thay đổi chính sách thương mại và dòng vốn ồ ạt đổ vào thị trường. Giá liên tục phá kỷ lục, mỗi thông tin về thuế hay báo cáo tồn kho đều có thể “kích hoạt” một nhịp tăng mới. Lúc này, câu hỏi không còn là vì sao bạc tăng, mà là đà tăng này sẽ dừng ở đâu?

Quang cảnh buổi họp báo.

Bắc Ninh: Tăng trưởng kinh tế năm 2025 ước đạt 10,27%, đứng thứ 5 toàn quốc

Chiều 4/12, tại buổi họp báo thông tin kỳ họp thứ 8, Hội đồng nhân dân tỉnh Bắc Ninh khóa XIX, nhiệm kỳ 2021-2026, Phó chủ tịch Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh Trần Thị Hằng cho biết: Dự kiến, tăng trưởng GRDP năm 2025 của Bắc Ninh đạt 10,27%, đứng thứ 5 cả nước và bám sát kế hoạch do Hội đồng nhân dân tỉnh và Chính phủ giao.

Đại biểu Quốc hội thảo luận tại tổ về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về cơ chế, chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026-2030. (Ảnh: DUY LINH)

Bảo đảm an toàn, an ninh, không để trục lợi chính sách

Nhấn mạnh sự cần thiết ban hành Nghị quyết về cơ chế, chính sách phát triển năng lượng quốc gia giai đoạn 2026-2030 nhằm triển khai các giải pháp đồng bộ theo tinh thần Nghị quyết 70, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn lưu ý, cơ chế, chính sách đặc thù cần đi đôi với yêu cầu về an toàn, an ninh, không để trục lợi chính sách.