Bến tập kết bên dòng Chắc Băng

Kênh đào Chắc Băng dài khoảng 40 km như một “cây đòn gánh” giữa hai đầu là sông Cái Lớn ở huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Kiên Giang và sông Trèm Trẹm ở huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau. Nơi đây từng là bến tập kết cán bộ, bộ đội miền nam ra bắc từ 70 năm trước…
Kênh xáng Chắc Băng, đoạn thuộc xã Trí Phải, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau.
Kênh xáng Chắc Băng, đoạn thuộc xã Trí Phải, huyện Thới Bình, tỉnh Cà Mau.

Kênh Chắc Băng được hình thành từ thời chúa Nguyễn mở cõi về phương nam. Năm 1919, nhận thấy vị trí chiến lược của dòng thủy đạo này, thực dân Pháp tiến hành cải tạo, mở rộng và có tên gọi là kênh xáng Chắc Băng. Đây là tuyến thủy đạo huyết mạch nối liền giữa hai vùng U Minh Hạ (Cà Mau) và U Minh Thượng (Kiên Giang). Xuôi về Cà Mau qua giữa Thới Bình thôn thơ mộng, dòng Chắc Băng kết thúc ở ngã ba Cái Tàu, điểm khởi đầu của dòng sông Cái Tàu xuyên qua lòng U Minh Hạ và sông Ông Đốc chảy về biển.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Trí Phải (huyện Thới Bình) Phạm Văn Diễn cho hay, dòng kênh Chắc Băng không chỉ mang đậm nét văn hóa “trên bến, dưới thuyền” lâu đời của miệt sông nước Cà Mau-Kiên Giang mà còn gắn liền với nhiều sự kiện lịch sử, trong đó có sự kiện cán bộ miền nam ra bắc tập kết 70 năm trước.

Sau khi Hiệp định Geneva được ký kết, dòng Chắc Băng được Trung ương chọn là trung tâm khu tập kết 200 ngày đêm để đưa cán bộ miền nam ra miền bắc. Khi ấy, vùng Trí Phải ven kênh xáng Chắc Băng là bến chuyển quân lớn tại Cà Mau.

Theo tài liệu của Bảo tàng tỉnh Cà Mau, tại Chắc Băng, thời điểm đó, cứ khoảng 7-10 ngày có một chuyến chuyển quân ra các tàu lớn của Ba Lan, Liên Xô đang đợi sẵn ở bờ sông Ông Ðốc, nay thuộc thị trấn Sông Đốc, huyện Trần Văn Thời, tỉnh Cà Mau. Khu vực kênh xáng Chắc Băng ngày ấy, ta xây dựng bến tàu dã chiến, một khu lán trại lớn cho lực lượng tập kết. Trong thời gian chờ đợi, người dân vùng Trí Phải niềm nở đón tiếp lực lượng tập kết và thân quyến trong tình đồng chí, đồng bào ruột thịt.

Lần theo địa chỉ do chính quyền địa phương cung cấp, chúng tôi tìm gặp bà Nguyễn Thị Mang (63 tuổi), nhà ở ấp 10, xã Trí Phải, là con cụ Năm Mênh (Nguyễn Văn Mênh), người đã thịt trâu thết đãi bộ đội thời điểm tập kết. “Tôi từng nghe cha tôi kể lại chuyện mổ trâu. Thời điểm ấy, nhà tôi cũng không khá giả gì nhưng vì thương bộ đội, mừng vui đất nước hòa bình cho nên cha tôi mua trâu về làm tiệc đãi”, bà Mang thuật lại.

Theo lời cụ Huỳnh Uy Nghiêm (89 tuổi) ở Phường 2, thành phố Cà Mau, từng phụ trách công tác thiếu nhi thời tập kết, từng là Phó Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ quốc tỉnh Cà Mau, dọc tuyến Chắc Băng xưa, hầu như nhà nào cũng giúp đỡ, tạo điều kiện cho dòng người tập kết. Nhà thì giúp chỗ ở, người thì hỗ trợ nước nôi, củi lửa, cá mắm... Ban đêm, cán bộ, bộ đội đi hoạt động chưa về, có gì ngon bà con chờ về ăn, tình cảm thân thiết lắm.

Tại Chắc Băng vẫn còn nhắc lại chuyện cây vú sữa miền nam của má Lê Thị Sảnh (Ấp 10, xã Trí Phải) gửi tặng Bác Hồ. Ông Lê Thanh Hùng, cháu nội của má Lê Thị Sảnh kể: “Cây vú sữa đó bà nội tôi đặt trong cái bình tích uống trà bị sứt vòi, nhắn gởi tha thiết với người nhận là chỉ huy Ðại đội 370 Pháo binh, Tiểu đoàn 307: Ra ngoài đó, các con thưa với Cụ Hồ, thưa với cô bác miền bắc rằng, bà con trong này luôn hướng về Cụ Hồ, hướng về miền bắc”.

Cây vú sữa của má Sảnh sau này trở thành biểu tượng thiêng liêng của tấm lòng, tình cảm của nhân dân miền nam đối với Bác Hồ. Năm 1995, cây vú sữa của bà má miền nam năm nào được Bác Hồ nhận và trồng đã được chiết nhánh, đem về trồng, chăm sóc tại Phủ thờ Bác Hồ tại xã Trí Lực đến tận ngày nay. Sắp tới, xã Trí Phải sẽ xây dựng tuyến đường trồng toàn cây vú sữa như một cách để lưu giữ, tái hiện những câu chuyện đẹp của lịch sử quê hương...

Trên dòng kênh Chắc Băng ngày nay, ngoài tàu, thuyền chở nông, lâm sản, còn có chiếc tàu sắt to lớn vận chuyển vật tư, đá, cát… làm đường cao tốc. Dọc hai bờ kênh là những ngôi nhà khang trang, đầy đủ tiện nghi, đường giao thông thông suốt.

Những đổi thay ấy, ngoài nỗ lực của người dân, một phần được Nhà nước đầu tư như một cách để tri ân đối với nhân dân khu vực từng chở che, đùm bọc cán bộ, bộ đội, trong đó, có nhiều đồng chí sau này là lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Dọc bờ kênh Chắc Băng hiện có ngôi trường tiểu học và trung học cơ sở mang tên Võ Văn Kiệt.

Nhiều cụ ông, cụ bà còn rỉ tai chuyện lão nông Sáu Quân bên bờ kênh Chắc Băng, đoạn thuộc xã Trí Phải, đã đầu tư hai tỷ đồng xây cầu bắc ngang kênh giúp bà con vào Phủ thờ viếng Bác Hồ…

Dòng Chắc Băng vẫn ngày đêm đưa nước phục vụ sản xuất, hòa quyện giữa “mặn” và “ngọt” để hình thành mô hình tôm-lúa phát triển bền vững theo hướng thuận thiên, mang lại nhiều lợi ích cho người sản xuất và cho cả người tiêu dùng nông sản sạch trong và ngoài nước...

Có thể bạn quan tâm

Khu tưởng niệm Thủ tướng Chính phủ Võ Văn Kiệt, ngụ xã Trung Thành, tỉnh Vĩnh Long.

Độc đáo Nhà trưng bày “Vườn ông Sáu Dân”

Nhân kỷ niệm 103 năm Ngày sinh Thủ tướng Võ Văn Kiệt, những ngày tháng 11 này, Khu tưởng niệm Thủ tướng tại xã Trung Thành, tỉnh Vĩnh Long đón nhiều đoàn khách trong và ngoài tỉnh đến dâng hương, tưởng nhớ và bày tỏ lòng thành kính.

Một góc khu tái định cư Kênh Tư (ấp Lung Tràm, xã Khánh Hưng) bị ngập úng.

Chủ động, tích cực giúp người dân khắc phục hậu quả thiên tai

Người dân vùng sông nước Cà Mau vốn đã quen với con nước ròng, nước lớn, thế nhưng “cuộc hẹn” không mong muốn với thiên nhiên trong đợt triều cường hôm rằm tháng 9 âm lịch vừa qua vẫn khiến cho bao người ngỡ ngàng. Nước dâng cao bất thường, vượt mọi dự báo, nhấn chìm hy vọng và tài sản.

Vợ chồng ông Thạch Sang giã cốm dẹp cho khách du lịch xem.

Giữ nghề làm cốm dẹp của đồng bào Khmer

Nghề làm cốm dẹp ở tỉnh Vĩnh Long đã tồn tại hàng trăm năm, mang đậm nét văn hóa độc đáo của đồng bào Khmer. Gần đây, một số hộ gia đình vẫn còn lưu giữ cách làm thủ công truyền thống, góp phần bảo tồn và phát triển sản phẩm du lịch địa phương.

Cồn Chim, xã Hòa Minh, tỉnh Vĩnh Long, điểm du lịch tiêu biểu khu vực Đồng bằng sông Cửu Long

Vĩnh Long: Hấp dẫn du lịch cộng đồng ở Cồn Chim

Nằm trên dòng chảy từ sông ra biển, cù lao Cồn Chim, xã Hòa Minh, tỉnh Vĩnh Long sở hữu vẻ đẹp tự nhiên, hệ sinh thái đa dạng, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước. Đến đây, du khách được tận hưởng không gian xanh, sạch, trong lành và thưởng thức các món ăn dân dã, đậm chất quê Nam Bộ.

Thuyền du lịch đưa du khách tham quan Vườn quốc gia Tràm Chim.

Đi qua mùa nước nổi ở Tràm Chim

Vườn quốc gia Tràm Chim (tỉnh Đồng Tháp) - một vùng đất phèn của Đồng Tháp Mười xưa, giờ đang vào mùa nước nổi. Tại đây có hệ sinh thái đất ngập nước vô cùng đặc biệt mà gần như không nơi nào có trong vùng Đồng bằng sông Cửu Long.

Cán bộ Phòng Khoa học và Bảo tồn đất ngập nước, Khu Bảo tồn thiên nhiên Lung Ngọc Hoàng kiểm tra sinh trưởng cây lúa hoang.

Bảo tồn đa dạng sinh học lúa hoang

Giữa vùng đất ngập nước trù phú của Đồng bằng sông Cửu Long, Khu Bảo tồn thiên nhiên Lung Ngọc Hoàng, xã Phương Bình, thành phố Cần Thơ được ví như “kho tàng xanh” quý giá, nơi lưu giữ nguồn gen lúa hoang hiếm có.

Hàng rào phi lao dài hàng chục km là giải pháp "phi công trình" rất hiệu quả, giúp che chắn hoa màu và nhà cửa của người dân vùng Duyên Hải.

Mưu sinh nơi miền rừng chắn sóng

Về ấp Cồn Tàu, phường Trường Long Hòa thuộc vùng Duyên Hải, tỉnh Vĩnh Long, thấy con người và thiên nhiên hiện ra như hai mảng đối lập: một bên nhỏ bé, một bên kỳ vĩ. Nhưng nhìn kỹ, lại thấy rõ con người đang nương tựa vào thiên nhiên để sống và thiên nhiên cũng cần con người gìn giữ để không bị mất đi.

Các đầu bếp chế biến đặc sản Cà Mau tại phần thi “Đầu bếp tài năng”.

Đặc sắc văn hóa ẩm thực Cà Mau

Cà Mau vừa tổ chức chuỗi sự kiện hưởng ứng Ngày Du lịch Thế giới với chủ đề “Cà Mau - địa đầu cực nam Tổ quốc, nơi hội tụ thiên nhiên và sự an lành”. Điểm nhấn của chuỗi sự kiện là “Ngày hội tinh hoa văn hóa ẩm thực Cà Mau” với phần thi “Đầu bếp tài năng”.

Khâu chọn giống cũng đóng vai trò quan trọng trong thành công của quá trình nuôi lươn không bùn.

Hiệu quả từ nuôi lươn không bùn

Nuôi lươn không bùn dễ làm, tận dụng được không gian hẹp, thị trường tiêu thụ rộng mở, giá bán tương đối ổn định. Vài năm gần đây, nhiều nông hộ ở thành phố Cần Thơ lựa chọn hình thức nuôi này để phát triển kinh tế gia đình.

Hướng dẫn người bệnh làm thủ tục hồ sơ bệnh án điện tử tại Bệnh viện đa khoa Trà Vinh.

Vĩnh Long hướng tới xây dựng hệ thống y tế thông minh

Thời gian qua, cùng với tiến trình chuyển đổi số của quốc gia, ngành y tế tỉnh Vĩnh Long cũng đã đồng bộ triển khai hồ sơ bệnh án điện tử. Đây được xem là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, có ý nghĩa rất quan trọng trong đổi mới quản lý, nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh.

Trình diễn nhạc cụ truyền thống Khmer.

Chung tay giữ gìn di sản

Vùng đất biên thùy An Giang có các dân tộc Kinh, Hoa, Khmer, Chăm… cùng sinh sống, tạo nên bức tranh văn hóa đa sắc màu. Thời gian qua, cộng đồng các dân tộc nơi đây đã tích cực trao truyền kinh nghiệm, giữ gìn các giá trị văn hóa truyền thống, tránh nguy cơ mai một, đồng thời biến di sản thành nguồn lực cho phát triển bền vững.

Ông Nguyễn Hoàng Nam và bức tranh "Đua bò Bảy Núi".

Hồn tranh Bảy Núi

Tranh đá Bảy Núi của nghệ sĩ Nguyễn Hoàng Nam, ngụ xã Châu Phú, tỉnh An Giang đã góp phần làm tăng sự đa dạng trong dòng chảy văn hóa nghệ thuật của tỉnh.

Ông Thum vẫn thường xuyên đi qua các cây cầu ông xây ở Mỹ Thới để kiểm tra chất lượng.

Ông Ba Thum xây cầu từ thiện

Nhiều năm qua, ông Ba Thum tức Phạm Văn Thum, 75 tuổi, ngụ khóm Thới Thạnh, phường Mỹ Thới, tỉnh An Giang đến các vùng nông thôn xây cầu bê-tông miễn phí giúp người dân, nông dân qua lại thuận lợi.

Làm cá linh non ở xã Nhơn Hội

Nhộn nhịp mùa cá linh non

Mùa nước nổi hay còn gọi mùa nước lũ từ thượng nguồn sông Mê Công đã tràn vào các cánh đồng các xã vùng biên giới Nhơn Hội, Phú Hữu, Vĩnh Xương... tỉnh An Giang. Nước nổi mang theo tôm cá nước ngọt vào đồng, trong đó, có cá linh.

Nhiều khu đất lò gạch được người dân trồng cây xanh để phát triển du lịch.

Người dân mong sớm triển khai “Dự án Di sản đương đại Mang Thít”

Từ nhiều tháng qua, người dân xã Nhơn Phú, tỉnh Vĩnh Long mong chờ ngành chức năng và chính quyền địa phương sớm triển khai dự án bảo tồn khu lò gạch, gốm Mang Thít. Người dân nơi đây đồng tình ủng hộ, gìn giữ và bảo tồn những lò gạch cũ, nhưng thời gian trôi qua, nơi đây trở nên hoang vắng và xuống cấp.

Mưu sinh bên dòng sông Thom

Hai bên bờ sông Thom thuộc xã Mỏ Cày và Nhuận Phú Tân (tỉnh Vĩnh Long) từ lâu đã hình thành chợ nổi buôn bán duy nhất một mặt hàng là quả dừa. Chợ bên sông độc đáo này là nơi mưu sinh của hàng trăm con người sống nhờ vào quả dừa với các hoạt động như: lột dừa, se chỉ xơ dừa, vận chuyển dừa…

Nghề đẩy côn mùa nước tràn đồng

Mỗi năm, cứ vào mùa nước nổi, Đồng bằng sông Cửu Long lại khoác lên mình một vẻ đẹp riêng với những cánh đồng mênh mông trắng nước, phù sa cuồn cuộn bồi đắp, nguồn thủy sản dồi dào. Tạm gác việc đồng áng, nông dân nơi đây bước vào một mùa mưu sinh khác với nhiều phương thức đánh bắt cá truyền thống.

 Du khách tham quan làng bè ngã ba sông Châu Đốc.

Thăng trầm nghề nuôi cá bè

Tỉnh An Giang có hai dòng sông lớn gồm sông Tiền và sông Hậu cùng với nhiều dòng sông nhỏ, kênh, rạch tạo điều kiện cho nghề nuôi cá lồng bè phát triển. Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh An Giang, dọc theo sông Hậu, sông Tiền, sông Cái Vừng, sông Châu Đốc có 1.396 hộ nuôi lồng/ bè, với 3.738 bè.

Chị Nguyễn Hồng Phúc cặm cụi từng chi tiết cho những mô hình “nhà xưa” thu nhỏ để lưu giữ ký ức tuổi thơ.

Tìm lại ký ức qua những mô hình thu nhỏ

Miền Tây sông nước gắn liền với những bến sông, nơi có cây cầu khỉ, những rặng dừa đung đưa theo từng ngọn gió lùa. Ở đó còn có những nếp nhà mộc mạc, giản dị mang đậm nét quê, lẩn khuất phía sau là ao cá với hoa súng khoe sắc buổi sớm mai… Tuy nhiên, theo thời gian, những “mái nhà xưa” giờ chỉ còn là ký ức.

Niềm vui khi câu dính cá.

Thú vui mùa nước nổi miền Tây

Mùa nước nổi về mang theo nguồn cá tự nhiên vào kênh rạch, sông ngòi cho nên nhiều người dân ở An Giang mang cần câu ra sông, ra đồng kiếm cá. Có người câu cá vì nghiệp mưu sinh, có người lại thư giãn như một thú vui cuộc sống...

Ghe rời bến chợ quê Rạch Chanh, phường Mỹ Trà, tỉnh Đồng Tháp.

Đặc sắc bến chợ quê

Những khi có dịp đi ngang qua các chợ quê miền Tây Nam Bộ, chúng ta không khó bắt gặp ở đó hình ảnh bến sông mà những người mua bán thường hay gọi là bến chợ.

Quy trình đóng chai nước mắm Phú Quốc

Giữ gìn nghề nước mắm truyền thống Phú Quốc

Nước mắm Phú Quốc không chỉ là một sản phẩm nông nghiệp đặc trưng, đó là tinh hoa của đất trời, biển cả và bàn tay lao động cần mẫn của bao thế hệ người dân nơi “đảo ngọc”. Đây còn là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia với lịch sử hơn 200 năm, cần được giữ gìn và lưu truyền.

Cây thiên tuế tại đình Phú Nhuận (phường An Hội, tỉnh Vĩnh Long) được công nhận là cây di sản Việt Nam.

Bảo tồn cây di sản thiên tuế gần 200 năm tuổi

Cây thiên tuế cổ thụ gần 200 năm tuổi tại đình Phú Nhuận (phường An Hội, tỉnh Vĩnh Long) được công nhận là cây di sản vào đầu năm 2025. Cây gắn liền với sự hình thành và phát triển vùng đất Vĩnh Long, hiện được người dân chăm sóc, giữ gìn cẩn thận.

Văn Thánh Miếu - một di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia ở Vĩnh Long đã được số hóa.

Vĩnh Long thúc đẩy số hóa để bảo tồn di sản

Trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, tỉnh Vĩnh Long đang đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào công tác bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa. Đây là bước đi phù hợp xu thế thời đại; thể hiện trách nhiệm, sự quan tâm của cấp ủy và chính quyền địa phương nhằm gìn giữ di sản văn hóa dân tộc.

Thanh nhãn được xem là sản phẩm xuất khẩu thế mạnh của Vina T&T Group trong nhiều năm qua.

Mở hướng đi mới cho thanh nhãn Thới Hưng

Cùng với các loại cây ăn trái đặc sản đã làm nên thương hiệu cho vùng đất Cần Thơ như dâu Hạ Châu, xoài Cát Hòa Lộc, vú sữa, sầu riêng..., những năm gần đây, trái nhãn, đặc biệt là giống thanh nhãn cũng từng bước khẳng định chỗ đứng nhờ chất lượng thơm ngon, mẫu mã đẹp, phù hợp thị hiếu người tiêu dùng trong nước và nước ngoài.