Báo cáo Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) 2025: Việt Nam giữ vững vị trí 44/139

Tối 16/9, theo giờ Việt Nam, Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) chính thức công bố Báo cáo Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) 2025. Việt Nam tiếp tục duy trì thứ hạng 44/139 quốc gia và nền kinh tế như năm 2024.

Ông Daren Tang, Tổng giám đốc WIPO. Ảnh chụp màn hình
Ông Daren Tang, Tổng giám đốc WIPO. Ảnh chụp màn hình

Theo WIPO, sau nhiều thập kỷ tăng trưởng ổn định, đầu tư vào tài chính nghiên cứu và đổi mới sáng tạo đang mất dần đà tăng trưởng. Năm 2024, tăng trưởng nghiên cứu và phát triển (R&D) toàn cầu đã chậm lại, thấp nhất kể từ năm 2010. Vốn đầu tư mạo hiểm vẫn ảm đạm, sụt giảm trong năm thứ ba liên tiếp.

Tuy nhiên, đổi mới sáng tạo không hề đứng yên, những đột phá mới vẫn đang diễn ra trên khắp thế giới. Từ siêu máy tính xanh và trí tuệ nhân tạo, đến pin thông minh hơn, internet tốc độ cao hơn và dịch vụ chăm sóc ung thư tốt hơn.

Trong bối cảnh đó, trong số 139 quốc gia và nền kinh tế được xếp hạng, Thụy Sĩ dẫn đầu về Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) năm 2025, tiếp theo là Thụy Điển, Mỹ, Hàn Quốc và Singapore. Các nền kinh tế khác đang dần bắt kịp. Trung Quốc lần đầu tiên lọt vào top 10. Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Việt Nam, Philippines, Indonesia và Maroc đang tăng trưởng nhanh chóng theo thời gian.

66707aa605eb8fb5d6fa.jpg
Bảng xếp hạng Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (GII) 2025.

Các quốc gia khác như Brazil, Malawi, Senegal, Thái Lan, Tunisia, Uzbekistan và Rwanda đang vượt trội về đổi mới sáng tạo so với mức độ phát triển. Trong khi đó, các khu vực như Bắc Phi và Tây Á, đặc biệt là Trung Đông, đang ngày càng phát triển mạnh mẽ. Đổi mới sáng tạo đang đa dạng hơn bao giờ hết.

Mặc dù không tăng vị trí trong bảng xếp hạng, nhưng Việt Nam có những nỗ lực đáng ghi nhận trong nhiều chỉ số. Chúng ta tiếp tục có sự cải thiện ở đầu vào đổi mới sáng tạo, tăng 3 bậc so với năm 2023, từ 53 lên 50.

Việt Nam duy trì vị trí thứ 2 trong nhóm các quốc gia thu nhập trung bình thấp. Quốc gia thu nhập trung bình thấp xếp trên Việt Nam là Ấn Độ với thứ hạng 38. Ngoài ra, có 3 quốc gia có thu nhập trung bình cao xếp trên Việt Nam là (Trung quốc xếp hạng 10, Malaysia xếp hạng 34, Thổ Nhĩ Kỳ xếp hạng 43), còn lại tất cả các quốc gia xếp trên Việt Nam đều là các quốc gia có nền công nghiệp phát triển, thuộc nhóm thu nhập cao, tỷ lệ chi cho nghiên cứu và phát triển/GDP cao. Trong khu vực ASEAN, Việt Nam vượt lên trên Thái Lan, đứng thứ 3 sau Singapore và Malaysia.

Trong Báo cáo GII 2025 của WIPO, Việt Nam được WIPO ghi nhận là một trong 9 quốc gia thu nhập trung bình cải thiện thứ hạng nhanh nhất tính từ năm 2013 (gồm Trung Quốc, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Việt Nam, Philippines, Indonesia, Ma-rốc, Albania và Iran).

Việt Nam cũng là một trong 2 quốc gia giữ kỷ lục có thành tích vượt trội so với mức độ phát triển trong 15 năm liên tiếp (gồm Ấn Độ và Việt Nam). Trong 15 năm liền, Việt Nam luôn có kết quả đổi mới sáng tạo cao hơn so với mức độ phát triển, cho thấy hiệu quả trong việc chuyển các nguồn lực đầu vào thành kết quả đầu ra đổi mới sáng tạo. Việt Nam là một trong ba quốc gia (Trung Quốc, Việt Nam, Ethiopia) có tốc độ tăng trưởng năng suất lao động nhanh nhất trong giai đoạn 2014-2024.

Lần đầu tiên Việt Nam vươn lên dẫn đầu thế giới ở chỉ số "Xuất khẩu hàng hóa sáng tạo". Cùng với "Nhập khẩu công nghệ cao" và "Xuất khẩu công nghệ cao", đây là ba mũi nhọn khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ công nghệ toàn cầu.

Trường đại học Việt Nam chưa hấp dẫn sinh viên quốc tế

Tuy nhiên, bản báo cáo GII 2025 cũng chỉ ra những điểm yếu mà Việt Nam cần cải thiện.

69d169e0cfa245fc1cb3.jpg
Ông Marco M. Alemán, Trợ lý Tổng Giám đốc WIPO, chủ trì phiên trình bày về Kết quả GII 2025. Ảnh chụp màn hình

Về thể chế, Việt Nam cần tiếp tục quan tâm cải thiện chỉ số về chất lượng các quy định pháp luật (xếp hạng 95) và hiệu quả thực thi pháp luật (xếp hạng 67).

Về giáo dục, chi cho giáo dục của Việt Nam giảm 10 bậc, xuống hạng 116. Tỷ lệ học sinh/giáo viên trung học giảm 5 bậc, xếp hạng 107. Tỷ lệ sinh viên nước ngoài tiếp tục giảm 3 bậc, xếp hạng 108, cho thấy các đại học ở Việt Nam hiện nay vẫn chưa thu hút được nhiều sinh viên quốc tế đến học tập và nghiên cứu.

Về cơ sở hạ tầng, dù có cải thiện nhẹ, nhưng các chỉ số về "Truy cập ICT" và "Sử dụng ICT" đều đi xuống. Nhóm chỉ số về bền vững sinh thái cũng giảm mạnh, đặc biệt là chỉ số "Tỷ lệ nguồn năng lượng phát thải carbon thấp" giảm 12 bậc, một hồi chuông cảnh tỉnh về cam kết phát triển bền vững của Việt Nam.

Về khả năng hấp thu tri thức và đổi mới trong lĩnh vực dịch vụ, chỉ số "Nhập khẩu dịch vụ ICT" của Việt Nam đứng gần cuối bảng (133/139), còn các chỉ số về "Xuất khẩu dịch vụ ICT" và "Tiền bản quyền tác giả" cũng ở thứ hạng thấp. Số công bố bài báo khoa học và kỹ thuật xếp hạng 105, giảm 8 bậc.

Về đầu tư, các chỉ số về đầu tư mạo hiểm chưa cải thiện, dẫn đến nhóm chỉ số về đầu tư giảm 12 bậc, xếp hạng 62. Ngoài ra, chỉ số về tín dụng vi mô cho sản xuất kinh doanh xếp hạng 58, giảm 2 bậc.

Về Sản phẩm sáng tạo, ngành công nghiệp sáng tạo đã xuất hiện những chỉ dấu tích cực trong những năm gần đây nhưng một số chỉ số có thứ hạng thấp cần được cải thiện gồm chỉ số xuất khẩu dịch vụ văn hóa và sáng tạo (% tổng giao dịch thương mại) xếp hạng 95, giảm 14 bậc; chỉ số Phim truyện quốc gia được sản xuất/1 triệu dân độ tuổi 15-69 xếp hạng 87, giảm 11 bậc.

Hằng năm, Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới (WIPO) tổ chức công bố Báo cáo Chỉ số Đổi mới sáng tạo toàn cầu (Global Innovation Index - GII). Đây là một bộ công cụ đánh giá năng lực đổi mới sáng tạo quốc gia có uy tín trên thế giới, phản ánh mô hình phát triển kinh tế-xã hội dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của các quốc gia. Qua đó, các quốc gia thấy được bức tranh tổng thể cũng như các điểm mạnh, điểm yếu của mình.

Vì lý do này mà GII hiện được chính phủ nhiều quốc gia sử dụng như một công cụ tham chiếu quan trọng cho quản lý nhà nước về khoa học, công nghệ và Đổi mới sáng tạo, cũng như để xây dựng các chính sách khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Tại Việt Nam, thời gian qua, Chính phủ đã sử dụng bộ chỉ số này như một trong các công cụ quản lý điều hành quan trọng và đã phân công các bộ, cơ quan, địa phương cùng có trách nhiệm cải thiện chỉ số. Trong đó, Bộ Khoa học và công nghệ được giao nhiệm vụ là đầu mối theo dõi, điều phối chung. Từ năm 2017 đến nay, chỉ số GII của Việt Nam liên tục được cải thiện, tăng từ vị trí 59 (năm 2016) lên 44/139 (năm 2025) quốc gia, nền kinh tế.

Có thể bạn quan tâm

Bên lề Đại hội, các đại biểu tham quan gian hàng của Công ty cổ phần Khoa học công nghệ Việt Nam (Busadco).

Doanh nghiệp khoa học-công nghệ: Củng cố nội lực để bứt phá

Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên kinh tế tri thức, với những đột phá mạnh mẽ về trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, cộng đồng doanh nghiệp khoa học-công nghệ đang đứng trước yêu cầu phải đổi mới tư duy, tái cấu trúc nguồn lực và đầu tư chiều sâu để tạo ra năng lực cạnh tranh mới.

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo không chỉ là khung pháp lý cho một công nghệ mới mà là bước đi chiến lược giúp Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội của kỷ nguyên số. Khi được ban hành, luật sẽ tạo nền tảng để AI phát triển an toàn nhân văn và hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Các diễn giả trao đổi tại Diễn đàn. (Ảnh: Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài)

Thúc đẩy hợp tác khoa học-công nghệ, kinh tế xanh và chuyển đổi số vì tương lai bền vững

Diễn đàn Tây Australia -Việt Nam “Tăng cường hợp tác khoa học và công nghệ vì tương lai bền vững” là cơ hội để lãnh đạo, chuyên gia, doanh nghiệp Việt Nam và Australia chia sẻ tầm nhìn, tăng cường hiểu biết và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khoa học-công nghệ, kinh tế xanh, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số.

Đại biểu tham dự hội thảo.

Vĩnh Long: Phối hợp chuyển giao ứng dụng khoa học-công nghệ phục vụ phát triển kinh tế-xã hội

Chiều 4/12, Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ tại miền nam phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ Vĩnh Long tổ chức Hội thảo với chủ đề “Phối hợp giữa Bộ Chủ trì Chương trình Khoa học-công nghệ cấp quốc gia với các địa phương trong chuyển giao ứng dụng kết quả nghiên cứu phục vụ phát triển kinh tế- xã hội khu vực phía nam”.

Ảnh minh họa.

Cảnh báo chiến dịch ‘Hanoi Thief’ tấn công mạng doanh nghiệp Việt Nam

Hàng loạt email giả mạo hồ sơ xin việc, đính kèm tệp “Le Xuan Son CV.zip”, được gửi đến các doanh nghiệp lớn, nhỏ tại Việt Nam. Đây là lớp vỏ ngụy trang cho chiến dịch tấn công mạng mang tên Hanoi Thief, với mục tiêu xâm nhập mạng nội bộ, chiếm quyền hệ thống và đánh cắp dữ liệu khách hàng, bí mật doanh nghiệp.

Toàn cảnh tọa đàm.

Những nghiên cứu mới hỗ trợ ngành nông nghiệp giảm phát thải, chăn nuôi bền vững

Các giải pháp đổi mới trong nông nghiệp và chăn nuôi bền vững, bao gồm việc áp dụng công nghệ gene, hệ vi sinh vật, nông nghiệp chính xác, AI và IoT để cải thiện năng suất, giảm hóa chất và phát thải, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu vừa được giới thiệu tại tọa đàm “Đổi mới trong nông nghiệp và thực phẩm”.

Lễ khai mạc triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học”.

Chín nghệ sĩ tiêu biểu của nghệ thuật đương đại Việt Nam trưng bày tác phẩm tại triển lãm "Tỏa V-Điểm chạm khoa học"

Triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học” tôn vinh những thành tựu khoa học và ứng dụng sáng tạo vì sự phát triển bền vững và tương lai của nhân loại. Sự kiện nghệ thuật đặc biệt đánh dấu cột mốc kỷ niệm 5 năm Giải thưởng VinFuture cũng như 5 mùa triển lãm "Tỏa" của VCCA.

Lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh chụp hình lưu niệm cùng các đại biểu dự hội nghị.

Khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới 2025

Sáng 3/12, tại phường Bình Dương (Thành phố Hồ Chí Minh), đã diễn ra Lễ khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF Global Summit 2025) do Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF) và Tập đoàn Becamex đăng cai tổ chức.

Quỹ VinFuture tổ chức Tọa đàm với chủ đề “Bước tiến trong phát hiện, chẩn đoán và điều trị bệnh” sáng 3/12.

Đột phá công nghệ trong y học: Cơ hội để Việt Nam hợp tác và bứt phá

Tọa đàm với chủ đề “Bước tiến trong phát hiện, chẩn đoán và điều trị bệnh” sáng 3/12 là cơ hội cho Việt Nam giới thiệu công nghệ y tế vật liệu in 3D, cũng như tăng cơ hội hợp tác với các chuyên gia hàng đầu thế giới nghiên cứu về công nghệ y tế, mang lại cơ hội điều trị tốt nhất cho người bệnh. 

[Video] Dấu ấn công nghệ Việt tại Tuần lễ Số quốc tế Việt Nam 2025

[Video] Dấu ấn công nghệ Việt tại Tuần lễ Số quốc tế Việt Nam 2025

Nhiều sản phẩm công nghệ made in Việt Nam từ robot giao hàng UAV đến giải pháp AI đã tạo nên điểm nhấn ấn tượng tại Tuần lễ số quốc tế Việt Nam 2025. Đây là dịp để các doanh nghiệp Việt giới thiệu kết quả nghiên cứu về công nghệ tự động hóa, AI và công nghệ phục vụ dân sinh quốc phòng.