An ninh mạng Việt Nam trước sức ép mới: Thách thức và lời giải từ chuyên gia

Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain hay điện toán lượng tử đang khiến nguy cơ an ninh mạng tại Việt Nam gia tăng. Các chuyên gia cảnh báo cần thay đổi tư duy, thiết kế hệ thống an toàn từ đầu và đẩy mạnh hợp tác công-tư để giảm thiểu rủi ro.

Tổng Biên tập Báo Nhân Dân Lê Quốc Minh và Phó Tổng Biên tập Báo Nhân Dân Phan Văn Hùng tặng hoa các diễn giả của buổi tọa đàm về bảo mật dữ liệu và an ninh mạng. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)
Tổng Biên tập Báo Nhân Dân Lê Quốc Minh và Phó Tổng Biên tập Báo Nhân Dân Phan Văn Hùng tặng hoa các diễn giả của buổi tọa đàm về bảo mật dữ liệu và an ninh mạng. (Ảnh: THÀNH ĐẠT)

Nguy cơ hiện hữu trong kỷ nguyên số

Theo Trung tướng Nguyễn Minh Chính, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia, rủi ro lớn nhất hiện nay là các cuộc tấn công mạng quy mô lớn, nhắm vào hạ tầng trọng yếu quốc gia, doanh nghiệp và người dân, với thủ đoạn tinh vi và tốc độ ngày càng nhanh. Thời gian qua đã xuất hiện nhiều vụ đánh cắp bí mật nhà nước, dữ liệu cá nhân, dữ liệu doanh nghiệp.

nguyen-minh-chinh.jpg
Trung tướng Nguyễn Minh Chính, Phó Chủ tịch Thường trực Hiệp hội An ninh mạng Quốc gia phát biểu tại Tọa đàm "Bảo mật dữ liệu và An ninh mạng trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc" do Báo Nhân Dân tổ chức ngày 25/9.

Bên cạnh đó, tình trạng phát tán tin giả, thông tin xấu độc trên nền tảng số, lợi dụng trí tuệ nhân tạo để lan truyền nhanh chóng, cũng gây hoang mang dư luận và tác động đến uy tín lãnh đạo.

Hoạt động tội phạm công nghệ cao như lừa đảo, mua bán dữ liệu, thậm chí buôn bán ma túy, vũ khí trên không gian mạng cũng ngày càng phức tạp.

Ông Chính nhấn mạnh, hệ thống pháp lý về an ninh mạng đã hình thành nhưng chưa bắt kịp tốc độ phát triển công nghệ. Nhận thức của một bộ phận cán bộ, doanh nghiệp và người dân còn hạn chế, tạo lỗ hổng dễ bị khai thác.

Hạ tầng công nghệ trong nước thiếu đồng bộ, lại phụ thuộc lớn vào giải pháp ngoại nhập, khiến rủi ro càng lớn.

Bảo mật từ thiết kế và vai trò hợp tác công-tư

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Lê Thành, Nhà sáng lập, Chủ tịch điều hành Công ty bảo mật Verichains cho rằng cách cần thay đổi tiếp cận theo hướng không chỉ xây dựng hệ thống rồi mới bảo vệ, mà phải thiết kế an toàn ngay từ đầu.

Hệ thống nào cũng có vòng đời, hôm nay an toàn nhưng 1-2 năm sau có thể xuất hiện lỗ hổng mới. Do đó cần giả định sự cố sẽ xảy ra và thiết kế sao cho thiệt hại là nhỏ nhất, ông Thành khẳng định.

nguyen-len-thanh.jpg
Cần thiết kế hạ tầng bảo vệ an toàn mạng ngay từ đầu để tăng khả năng chống chọi các rủi ro, ông Nguyễn Lê Thành khẳng định.

Ông Thành nhấn mạnh nguyên tắc: “Không lưu trữ dữ liệu nhạy cảm không cần thiết, phân tách dữ liệu phục vụ bên ngoài với dữ liệu quan trọng lưu trữ nội bộ. Khi buộc phải chia sẻ, chỉ cung cấp ở mức tối thiểu”.

Trên hết, phải thay đổi tư duy thiết kế hệ thống an toàn ngay từ đầu, thay vì chỉ tìm cách bảo vệ sau khi đã vận hành.

Ở góc độ quốc gia, ông cho rằng hợp tác công-tư là chìa khóa. Nhà nước không thể tự mình xử lý toàn bộ rủi ro, trong khi doanh nghiệp tư nhân thường trực tiếp đối diện sự cố thực tế, nhờ đó có kinh nghiệm và giải pháp cập nhật.

cac-dai-bieu-tham-gia.jpg
Các đại biểu tham dự Tọa đàm "Bảo mật dữ liệu và An ninh mạng trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc" do Báo Nhân dân tổ chức.

Việc chia sẻ thông tin, phối hợp từ sớm sẽ góp phần tăng cường năng lực bảo vệ an ninh mạng. Đồng thời, Việt Nam cần khuyến khích phát triển doanh nghiệp bảo mật trong nước để từng bước làm chủ công nghệ, giảm phụ thuộc vào sản phẩm ngoại nhập

Doanh nghiệp lớn cũng là môi trường đào tạo nhân lực hiệu quả, giúp đội ngũ kỹ sư tích lũy kinh nghiệm thực tế thay vì chỉ có kiến thức lý thuyết.

“Đào tạo chỉ mang lại kiến thức nền tảng. Muốn có chuyên gia giỏi, họ phải được làm việc thực tế trong các doanh nghiệp, các dự án lớn để rèn luyện,” ông Thành phân tích.

Dữ liệu và tài sản số: Tài nguyên chiến lược cần kiểm soát

Với dữ liệu, ông Nguyễn Lê Thành nhấn mạnh phải phân loại, xác định dữ liệu trọng yếu để bảo vệ. Thu thập và lưu trữ quá nhiều dẫn đến rủi ro lớn khi xảy ra sự cố. Ông khuyến nghị chỉ giữ lại dữ liệu cần thiết, xóa bỏ những thông tin không còn giá trị sau khi xử lý, đồng thời tách biệt dữ liệu quan trọng khỏi hệ thống kết nối bên ngoài.

Ở lĩnh vực tài sản số, việc Nhà nước bắt đầu công nhận và cho thí điểm sàn giao dịch là tín hiệu tích cực. Tuy nhiên, quy định chặt chẽ với yêu cầu vốn lớn khiến ít doanh nghiệp trong nước có khả năng tham gia, dẫn đến tình trạng nhiều dự án blockchain phải hạn chế người dùng Việt Nam.

Theo ông Thành, chính sách cần hướng đến mục tiêu kép, vừa kiểm soát rủi ro như rửa tiền, tài trợ khủng bố, vừa khuyến khích đổi mới sáng tạo và tạo môi trường cởi mở để thu hút đầu tư. Nếu quá siết chặt, chính sách có thể trở thành bước lùi, kìm hãm sự phát triển của lĩnh vực còn nhiều tiềm năng này.

Có thể bạn quan tâm

Bên lề Đại hội, các đại biểu tham quan gian hàng của Công ty cổ phần Khoa học công nghệ Việt Nam (Busadco).

Doanh nghiệp khoa học-công nghệ: Củng cố nội lực để bứt phá

Trong bối cảnh đất nước bước vào kỷ nguyên kinh tế tri thức, với những đột phá mạnh mẽ về trí tuệ nhân tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi xanh, cộng đồng doanh nghiệp khoa học-công nghệ đang đứng trước yêu cầu phải đổi mới tư duy, tái cấu trúc nguồn lực và đầu tư chiều sâu để tạo ra năng lực cạnh tranh mới.

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

[Video] Việt Nam tiên phong xây dựng khung pháp lý cho trí tuệ nhân tạo

Dự thảo Luật Trí tuệ nhân tạo không chỉ là khung pháp lý cho một công nghệ mới mà là bước đi chiến lược giúp Việt Nam chủ động nắm bắt cơ hội của kỷ nguyên số. Khi được ban hành, luật sẽ tạo nền tảng để AI phát triển an toàn nhân văn và hiệu quả, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Các diễn giả trao đổi tại Diễn đàn. (Ảnh: Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài)

Thúc đẩy hợp tác khoa học-công nghệ, kinh tế xanh và chuyển đổi số vì tương lai bền vững

Diễn đàn Tây Australia -Việt Nam “Tăng cường hợp tác khoa học và công nghệ vì tương lai bền vững” là cơ hội để lãnh đạo, chuyên gia, doanh nghiệp Việt Nam và Australia chia sẻ tầm nhìn, tăng cường hiểu biết và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực khoa học-công nghệ, kinh tế xanh, năng lượng tái tạo và chuyển đổi số.

Đại biểu tham dự hội thảo.

Vĩnh Long: Phối hợp chuyển giao ứng dụng khoa học-công nghệ phục vụ phát triển kinh tế-xã hội

Chiều 4/12, Văn phòng Bộ Khoa học và Công nghệ tại miền nam phối hợp Sở Khoa học và Công nghệ Vĩnh Long tổ chức Hội thảo với chủ đề “Phối hợp giữa Bộ Chủ trì Chương trình Khoa học-công nghệ cấp quốc gia với các địa phương trong chuyển giao ứng dụng kết quả nghiên cứu phục vụ phát triển kinh tế- xã hội khu vực phía nam”.

Ảnh minh họa.

Cảnh báo chiến dịch ‘Hanoi Thief’ tấn công mạng doanh nghiệp Việt Nam

Hàng loạt email giả mạo hồ sơ xin việc, đính kèm tệp “Le Xuan Son CV.zip”, được gửi đến các doanh nghiệp lớn, nhỏ tại Việt Nam. Đây là lớp vỏ ngụy trang cho chiến dịch tấn công mạng mang tên Hanoi Thief, với mục tiêu xâm nhập mạng nội bộ, chiếm quyền hệ thống và đánh cắp dữ liệu khách hàng, bí mật doanh nghiệp.

Toàn cảnh tọa đàm.

Những nghiên cứu mới hỗ trợ ngành nông nghiệp giảm phát thải, chăn nuôi bền vững

Các giải pháp đổi mới trong nông nghiệp và chăn nuôi bền vững, bao gồm việc áp dụng công nghệ gene, hệ vi sinh vật, nông nghiệp chính xác, AI và IoT để cải thiện năng suất, giảm hóa chất và phát thải, nâng cao khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu vừa được giới thiệu tại tọa đàm “Đổi mới trong nông nghiệp và thực phẩm”.

Lễ khai mạc triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học”.

Chín nghệ sĩ tiêu biểu của nghệ thuật đương đại Việt Nam trưng bày tác phẩm tại triển lãm "Tỏa V-Điểm chạm khoa học"

Triển lãm “Tỏa V-Điểm chạm khoa học” tôn vinh những thành tựu khoa học và ứng dụng sáng tạo vì sự phát triển bền vững và tương lai của nhân loại. Sự kiện nghệ thuật đặc biệt đánh dấu cột mốc kỷ niệm 5 năm Giải thưởng VinFuture cũng như 5 mùa triển lãm "Tỏa" của VCCA.

Lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh chụp hình lưu niệm cùng các đại biểu dự hội nghị.

Khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới 2025

Sáng 3/12, tại phường Bình Dương (Thành phố Hồ Chí Minh), đã diễn ra Lễ khai mạc Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF Global Summit 2025) do Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp Diễn đàn cộng đồng thông minh thế giới (ICF) và Tập đoàn Becamex đăng cai tổ chức.

Quỹ VinFuture tổ chức Tọa đàm với chủ đề “Bước tiến trong phát hiện, chẩn đoán và điều trị bệnh” sáng 3/12.

Đột phá công nghệ trong y học: Cơ hội để Việt Nam hợp tác và bứt phá

Tọa đàm với chủ đề “Bước tiến trong phát hiện, chẩn đoán và điều trị bệnh” sáng 3/12 là cơ hội cho Việt Nam giới thiệu công nghệ y tế vật liệu in 3D, cũng như tăng cơ hội hợp tác với các chuyên gia hàng đầu thế giới nghiên cứu về công nghệ y tế, mang lại cơ hội điều trị tốt nhất cho người bệnh. 

[Video] Dấu ấn công nghệ Việt tại Tuần lễ Số quốc tế Việt Nam 2025

[Video] Dấu ấn công nghệ Việt tại Tuần lễ Số quốc tế Việt Nam 2025

Nhiều sản phẩm công nghệ made in Việt Nam từ robot giao hàng UAV đến giải pháp AI đã tạo nên điểm nhấn ấn tượng tại Tuần lễ số quốc tế Việt Nam 2025. Đây là dịp để các doanh nghiệp Việt giới thiệu kết quả nghiên cứu về công nghệ tự động hóa, AI và công nghệ phục vụ dân sinh quốc phòng.