Theo Japan Times, từ ngày 29/9, Cơ quan Cảnh sát quốc gia Nhật Bản đã bắt đầu sử dụng AI để theo dõi thông tin trên mạng xã hội và các trang trực tuyến, nhằm phát hiện những thông tin có thể dẫn đến hành vi phạm tội. Cơ chế tìm kiếm dựa trên việc xác định các từ khóa, đặc biệt là những từ khóa liên quan súng và chất nổ, lừa đảo tuyển dụng việc làm… Sau đó, hệ thống AI phân tích các từ và ngữ cảnh của chúng, rồi tự động chọn ra nội dung đáng ngờ trên các địa chỉ trực tuyến.
Việc theo dõi tội phạm trên internet đã được chú trọng sau khi xảy ra hàng loạt vụ việc phạm pháp bao gồm cướp, lừa đảo hay thậm chí sử dụng súng và chất nổ mà thủ phạm đã từng liên lạc với nhau hay đăng thông tin trên mạng xã hội. Lực lượng an ninh cũng phát hiện nhiều hoạt động buôn lậu, buôn bán ma túy khi tội phạm tìm kiếm người vận chuyển hàng hóa trái phép hoặc ma túy, thông qua các bài đăng tuyển dụng trên internet.
Hồi tháng 7, Chính phủ Nhật Bản cũng đã công bố kế hoạch tăng cường các biện pháp chống buôn bán ma túy bằng cách tuần tra, giám sát mạng xã hội để ngăn chặn dòng ma túy từ nước ngoài tràn vào. Bản dự thảo chiến lược phòng, chống lạm dụng ma túy đã xác định các mục tiêu quan trọng, trong đó có tăng cường trấn áp buôn bán ma túy qua không gian mạng bằng việc sử dụng AI và các công nghệ mới.
Đài NHK cho biết, một trong những cách sử dụng AI để phát hiện tội phạm là tìm kiếm các bài đăng với lời hứa hẹn “việc nhẹ, lương cao”, trả số tiền lớn cho công việc mờ ám, cùng với những từ ngữ lôi kéo mọi người thực hiện các hành vi tội phạm cụ thể khác như vận chuyển hoặc nhận tiền thu được nhờ các cách thức lừa đảo. Gần đây, cảnh sát Nhật Bản đã bắt giữ một nhóm nam giới với cáo buộc tuyển người thông qua mạng xã hội để thực hiện một loạt vụ lừa đảo ở nước này.
Cơ quan Cảnh sát quốc gia Nhật Bản đã giao Trung tâm tuần tra mạng, một tổ chức độc lập với cảnh sát, để thực hiện công việc giám sát trực tuyến. Cơ quan này phụ trách huấn luyện AI để tìm kiếm các từ khóa cụ thể, phân tích ngữ cảnh để xác định các bài đăng nghi ngờ chứa thông tin độc hại. Hiện tại, lực lượng an ninh sẽ tập trung “quét” bài đăng trên mạng xã hội X (trước đây là Twitter) và các video, bình luận trên YouTube.
Sau khi xác định mục tiêu nghi ngờ có dấu hiệu phạm pháp hoặc có hại, Trung tâm tuần tra mạng tiếp tục báo cáo dữ liệu thu thập được cho Trung tâm đường dây nóng internet, đơn vị được phép yêu cầu các nhà điều hành trang web và nhà cung cấp dịch vụ internet xóa các bài đăng. Theo cảnh sát, họ đã yêu cầu xóa 148 bài đăng trong khoảng thời gian từ tháng 2 đến tháng 6/2023 sau khi đánh giá chúng chứa thông tin có hại. Trong số đó, 77 bài đã bị xóa vào cuối tháng 7, hầu hết có liên quan các chiêu mộ đối tượng thực hiện giết người và cướp tài sản.
Bên cạnh tội phạm buôn bán ma túy, khiêu dâm trẻ em, xúi giục tự tử…, cảnh sát ở “đất nước mặt trời mọc” cũng dự kiến bổ sung danh mục hàng loạt nhóm từ khóa và ngữ cảnh mới nghi ngờ có thể dẫn đến hoạt động phạm pháp. AI có thể sàng lọc hồ sơ tội phạm và vô số dữ liệu khác để xác định bạo lực học đường hay bạo lực gia đình. Trên thế giới, nhiều quốc gia đã triển khai công nghệ cao và AI để tham chiếu chéo với cơ sở dữ liệu tội phạm trong thời gian thực, cung cấp những thông tin về hồ sơ phạm tội của nghi phạm và mức độ rủi ro tiềm ẩn, đồng thời với bảo vệ dữ liệu và thông tin cá nhân cho công dân trên internet.
Bằng việc đưa vào sử dụng hệ thống AI trong tuần tra trực tuyến, lực lượng an ninh Nhật Bản kỳ vọng sẽ có thêm các biện pháp phát hiện sớm thông tin có hại và ngăn chặn tội phạm hiệu quả hơn.
