Hình thành lối sống thân thiện với môi trường

Hướng dẫn học sinh về cách phân loại rác, kêu gọi hạn chế sử dụng túi nylon, chai nhựa đang là hình thức tuyên truyền được nhiều trường học áp dụng.

Học sinh Trường tiểu học Lê Lợi (TP Huế) bên các sản phẩm tái chế từ đồ đã qua sử dụng.
Học sinh Trường tiểu học Lê Lợi (TP Huế) bên các sản phẩm tái chế từ đồ đã qua sử dụng.

Từ mô hình trường học giảm nhựa được triển khai hiệu quả tại TP Huế, Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục mở rộng sáng kiến “Trường học sinh thái ASEAN - Trường học không rác thải nhựa”, hướng đến mục tiêu hình thành văn hóa xanh trong giáo dục tại Việt Nam và khu vực.

Từ thành công của Huế

“Hướng dẫn thực hành và lộ trình triển khai Bộ tiêu chí Trường học sinh thái ASEAN - Trường học không rác thải nhựa” là chủ đề của hội thảo vừa diễn ra tại TP Huế nhằm giới thiệu, hướng dẫn các trường học áp dụng Bộ tiêu chí Trường học sinh thái ASEAN vào hoạt động giảng dạy, quản lý và ngoại khóa. Sự kiện cũng là dịp để các trường đã triển khai mô hình, từng đoạt giải thưởng chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn, giúp các giáo viên và cán bộ quản lý có thể hiểu rõ, vận dụng linh hoạt các tiêu chí vào thực tế của từng trường.

Theo ông Nguyễn Đỗ Anh Tuấn, Vụ trưởng Hợp tác quốc tế (Bộ Nông nghiệp và Môi trường), ASEAN đang hướng tới một tương lai xanh và bền vững, trong đó trường học không chỉ là nơi dạy chữ mà còn là nơi hình thành lối sống thân thiện với môi trường. Theo ông Tuấn, bảo vệ môi trường không phải là điều xa vời. Nó bắt đầu từ ý thức, hành vi, hành động cụ thể của từng học sinh.

Năm 2022, theo khảo sát của Ngân hàng Thế giới (WB), tỉnh Thừa Thiên Huế lúc đó nằm trong nhóm các địa phương ven biển có mật độ ô nhiễm rác thải nhựa cao nhất cả nước. Đáng chú ý, nhựa dùng một lần chiếm tới 80% tổng lượng rác thải nhựa tại các điểm khảo sát trên sông và ven biển. Từ thực trạng đó, Huế đã trở thành địa phương đi đầu phong trào giảm nhựa trong trường học và cộng đồng. Số liệu của Sở Giáo dục và Đào tạo TP Huế cho biết, từ năm 2022, mô hình “Trường học giảm nhựa” do Na Uy tài trợ thông qua WWF-Việt Nam đã được triển khai rộng khắp, thu hút sự tham gia của 180 trường học với hơn 54 nghìn học sinh. Trong đó, 83 trường được chọn làm mô hình điểm, đã thu gom gần 30 tấn phế liệu, bao gồm hơn 5,5 tấn nhựa, góp phần giảm đáng kể lượng chất thải ra môi trường, đồng thời hình thành thói quen sống xanh trong thế hệ trẻ. Đây được xem là nền tảng thực tiễn quan trọng để Huế tiếp tục mở rộng mô hình “Trường học sinh thái ASEAN - Trường học không rác thải nhựa”, hướng tới mục tiêu giảm nhựa toàn diện, nâng cao chất lượng giáo dục môi trường, khẳng định vị thế là địa phương tiên phong về phát triển bền vững của khu vực miền trung.

Cần nhân rộng thêm nhiều trường khác

Trong những năm qua, Trường tiểu học Lê Lợi (TP Huế) không ngừng nỗ lực để đưa các tiêu chí “Xanh - Sạch - Đẹp - An toàn” đi vào chiều sâu, gắn với phong trào “Trường học sinh thái”. Năm 2024, mô hình “Trường học không rác thải nhựa” của cô trò Trường tiểu học Lê Lợi đã đoạt danh hiệu cao nhất tại Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN Việt Nam.

Cô Trần Thị Phương Linh, Phó Hiệu trưởng nhà trường cho biết, để xây dựng trường học giảm nhựa cần phải có sự kết nối hiệu quả giữa nhà trường, học sinh và phụ huynh trong việc thực hiện các hoạt động môi trường. Theo đó trường thường tổ chức “Ngày hội Môi trường” với các hoạt động như đổi rác lấy quà, trò chơi phân loại rác tái chế để học sinh được “học mà chơi - chơi mà học”. Bên cạnh đó duy trì cuộc thi vẽ tranh, khuyến khích phong trào làm túi giấy, kêu gọi hạn chế sản phẩm nhựa dùng một lần, phát thanh tuyên truyền đầu giờ để lan tỏa thông điệp bảo vệ môi trường đến toàn thể học sinh, giáo viên và phụ huynh.

“Hành trình xây dựng “Trường học sinh thái” không chỉ là câu chuyện của một ngôi trường, mà là trách nhiệm và niềm tự hào chung của toàn xã hội. Giải thưởng năm 2024 là một niềm tự hào to lớn, đồng thời là động lực để trường tiếp tục phấn đấu. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ củng cố các mô hình đã có, mở rộng hợp tác với các đơn vị, tổ chức để thực hiện các dự án tái chế sáng tạo, xây dựng thư viện xanh và phát triển vườn học tập ngoài trời. Nhà trường cũng sẽ chú trọng bồi dưỡng học sinh nòng cốt làm tuyên truyền viên nhỏ tuổi, góp phần duy trì và nhân rộng phong trào sống xanh, vì môi trường bền vững trong cộng đồng”, cô Linh nói.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa phát động Giải thưởng Trường học sinh thái ASEAN Việt Nam 2025. Các trường đăng ký gửi bản dự thi tại địa chỉ ecoschool.vn đến hết ngày 31/10. Lễ trao giải sẽ diễn ra từ nay đến tháng 12 tại nhiều địa phương.