Mỹ sắp rút quân khỏi Iraq

Tổng thống Mỹ Joe Biden vừa chính thức thông báo kết thúc nhiệm vụ chiến đấu của quân đội Mỹ ở Iraq vào cuối năm nay, sau hơn 18 năm triển khai quân đội tại quốc gia Trung Đông này. 

Binh sĩ Mỹ tại Iraq. Ảnh: GETTY IMAGES
Binh sĩ Mỹ tại Iraq. Ảnh: GETTY IMAGES

Đây có thể coi là dấu mốc đối với sự can dự của Mỹ tại chiến trường Iraq, bất chấp sự lo ngại về sự trỗi dậy của tổ chức tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS) và cuộc tiến công của các lực lượng được cho là do Iran hậu thuẫn. 

So quyết định rút quân khỏi Afghanistan, cách tiếp cận của chính quyền Tổng thống Joe Biden đối với cuộc xung đột ở Iraq hoàn toàn khác, khi Nhà trắng tìm kiếm một mối quan hệ đối tác quân sự lâu dài, với cam kết tiếp tục hợp tác trong các công tác huấn luyện, hỗ trợ quân đội Iraq đối phó IS. Tổng thống Mỹ tuyên bố rút quân sau cuộc thảo luận với Thủ tướng Iraq Mustafa al-Kadhimi tại Nhà trắng trong chuyến thăm Mỹ. Trước Thủ tướng Iraq, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã có hai cuộc tiếp xúc trực tiếp với các nhà lãnh đạo Trung Đông là Quốc vương Abdullah của Jordan và Thủ tướng mới của Israel Naftali Bennett. 

Trong chuyến thăm Mỹ lần này, ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự của Thủ tướng al-Kadhimi là đạt được một mốc thời gian cụ thể hơn cho việc rút quân Mỹ khỏi Iraq. Hiện có khoảng 3.500 binh sĩ nước ngoài vẫn đang đồn trú trên lãnh thổ Iraq, trong đó có 2.500 lính Mỹ. Gần ba năm sau tuyên bố đánh bại tổ chức IS, sự hiện diện của quân đội Mỹ lại khiến Iraq lâm vào thế lưỡng nan khi đứng giữa trong cuộc “đối đầu” giữa Mỹ và Iran. Các phe phái Hồi giáo dòng Shi’ite trong Quốc hội Iraq và các nhóm vũ trang có ảnh hưởng liên kết với Iran gia tăng các động thái phản đối sự có mặt của lực lượng Mỹ tại Iraq, sau khi Mỹ rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015, nhất là khi Mỹ tiến hành vụ không kích nhằm vào sân bay quốc tế ở Baghdad khiến Tướng Qassem Soleimani của Iran và chỉ huy nhóm vũ trang Iraq Abu Mahdi al-Muhandis thiệt mạng. Điều này khiến Hội đồng Đại diện Iraq đã phải thông qua một nghị quyết không ràng buộc về việc chấm dứt sự hiện diện quân sự của Mỹ ở Iraq.

Hai nhà lãnh đạo của Mỹ và Iraq, ngoài vấn đề chính là rút quân Mỹ khỏi Iraq, còn thảo luận các mối quan tâm chung như tăng cường quan hệ đối tác chiến lược giữa hai nước và thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, năng lượng, y tế và an ninh. Ở khía cạnh nội chính, cam kết rút quân của Tổng thống Biden có thể mang lại lợi thế cho Thủ tướng al-Kadhimi trong bối cảnh các cuộc bầu cử địa phương của Iraq sắp diễn ra vào tháng 10 tới.