Tục Kiêng gió - Nét văn hóa tâm linh đặc sắc của đồng bào Dao Thanh Phán ở Quảng Ninh

Mỗi dịp 4/4 (Âm lịch) hằng năm, bản làng người Dao Thanh Phán ở xã Đồng Văn, huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh lại rộn ràng trong sắc màu của lễ hội Kiêng gió, một nghi lễ dân gian đậm đà bản sắc văn hóa, thể hiện niềm tin sâu sắc của đồng bào Dao vào sự giao hòa giữa con người với thiên nhiên. Không chỉ là ngày hội văn hóa tâm linh, lễ hội Kiêng gió còn là điểm hẹn của cộng đồng, nơi người dân các dân tộc cùng nhau gặp gỡ, vui chơi và lan tỏa tinh thần đoàn kết.
Người dân tham gia thi giã bánh dày - một hoạt động truyền thống trong ngày hội Kiêng gió.
Người dân tham gia thi giã bánh dày - một hoạt động truyền thống trong ngày hội Kiêng gió.

Theo tín ngưỡng của đồng bào Dao Thanh Phán, vào ngày 4/4 âm lịch, nếu trong nhà có người thì thần gió sẽ không thể vào. Vì thế, cả gia đình sẽ rời nhà từ sáng sớm, để khi thần gió đến sẽ cuốn đi những rủi ro, phiền muộn của năm cũ, đồng thời mang theo điều lành, sự ấm no, may mắn đến cho gia chủ.

Thiếu nữ Dao Thanh Phán chuẩn bị đi chơi hội Kiêng gió với trang phục truyền thống rực rỡ sắc đỏ.
Thiếu nữ Dao Thanh Phán chuẩn bị đi chơi hội Kiêng gió với trang phục truyền thống rực rỡ sắc đỏ.

Người Dao quan niệm rằng, trong ngày này không nên khởi sự hay làm bất cứ công việc gì, từ việc làm nương đến dựng nhà đều có thể gặp điều chẳng lành.

Chính vì thế, vào ngày hội, cả bản cùng rủ nhau "mì sèng phẩy hêy dảo", tiếng Dao nghĩa là “đi chơi chợ mùng bốn tháng tư”.

Phiên chợ hội nơi vùng biên viễn bừng lên trong sắc đỏ rực của váy áo người Dao, xen lẫn sắc xanh của người Sán Chỉ, sắc chàm của người Tày.

Đông vui nhất là khi người người, nhà nhà tham gia vào chuỗi hoạt động thi văn nghệ, trò chơi dân gian như kéo co, đẩy gậy, đánh quay, giã bánh dày…

Những chiếc bánh dày, biểu tượng cho sự no đủ, gắn kết trong ngày hội Kiêng gió.
Những chiếc bánh dày, biểu tượng cho sự no đủ, gắn kết trong ngày hội Kiêng gió.
Không khí sôi nổi tại phần thi kéo co giữa các thôn, bản trong ngày hội.
Không khí sôi nổi tại phần thi kéo co giữa các thôn, bản trong ngày hội.

Anh Dường Phúc Thoan, thôn Khe Tiền, xã Đồng Văn, tự hào chia sẻ: “Hội Kiêng gió tuy chỉ diễn ra một lần mỗi năm, nhưng lại là dịp rất thiêng liêng và được chờ đón. Đây là cơ hội để các thế hệ, đặc biệt là thanh niên Dao gặp gỡ, kết bạn, hát giao duyên, đối đáp bằng các làn điệu truyền thống…”

Thi đẩy gậy, môn thể thao thể hiện sức mạnh và sự khéo léo của thanh niên người Dao.
Thi đẩy gậy, môn thể thao thể hiện sức mạnh và sự khéo léo của thanh niên người Dao.

Không chỉ thu hút người dân địa phương, lễ hội Kiêng gió còn hấp dẫn đông đảo du khách thập phương và cả bạn bè quốc tế. Họ tìm đến không chỉ để hòa mình vào không khí lễ hội, mà còn để tìm hiểu một phong tục độc đáo gắn liền với đời sống tâm linh vùng cao.

Đặc biệt, năm nay, lễ hội càng thêm ý nghĩa khi “Tục Kiêng gió của người Dao tại xã Đồng Văn” vinh dự được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Du khách nước ngoài hào hứng tham gia các hoạt động văn hóa cùng người dân địa phương tại lễ hội.
Du khách nước ngoài hào hứng tham gia các hoạt động văn hóa cùng người dân địa phương tại lễ hội.

Ngoài các hoạt động nghệ thuật và trò chơi dân gian, du khách còn được chiêm ngưỡng nét tinh xảo trong kỹ thuật thêu thùa, dệt vải trang phục truyền thống của người Dao.

Những bàn tay khéo léo của các thiếu nữ tái hiện sinh động một phần đời sống văn hóa đã ăn sâu vào tiềm thức của người dân.

Cô gái Dao Thanh Phán chăm chút từng đường kim mũi chỉ trong phần thi thêu hoa văn
Cô gái Dao Thanh Phán chăm chút từng đường kim mũi chỉ trong phần thi thêu hoa văn

Lễ hội Kiêng gió cũng là dịp để quảng bá, kết nối và phát triển du lịch văn hóa cộng đồng. Ông Tằng Vằn Dào, Phó Chủ tịch UBND xã Đồng Văn, chia sẻ: “Tục Kiêng gió không chỉ là nghi lễ tâm linh, mà còn là thông điệp sâu sắc về sự gắn bó cộng đồng. Việc được công nhận là di sản quốc gia vừa là vinh dự, vừa là trách nhiệm để tiếp tục bảo tồn, phát huy truyền thống quý báu của cha ông”.

Hội Kiêng gió năm nay diễn ra từ ngày 30/4 đến 4/5, với nhiều hoạt động văn hóa, thể thao và du lịch đặc sắc. Đây được xem là sự kiện mở đầu cho mùa du lịch hè năm 2025, góp phần đưa Bình Liêu từng bước trở thành điểm đến du lịch văn hóa và sinh thái hấp dẫn của khu vực Đông Bắc.

Có thể bạn quan tâm

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Liên hoan phim Nhật Bản tại Việt Nam 2025

Theo thông tin từ Quỹ Giao lưu Quốc tế Nhật Bản (The Japan Foundation) tại Việt Nam, Liên hoan phim Nhật Bản 2025 sẽ diễn ra từ ngày 12/12/2025 đến 25/1/2026 tại Hà Nội, Hải Phòng, Thành phố Hồ Chí Minh và Đà Nẵng.

Bìa tác phẩm "Huyền thoại thổ thần".

"Huyền thoại thổ thần" - dấu ấn mới của văn học fantasy Việt Nam

Công ty Cổ phần Sách điện tử Waka phối hợp Appota vừa giới thiệu tới bạn đọc tiểu thuyết "Huyền thoại thổ thần" của tác giả Nguyễn Thái Duy. Đây là một trong những dự án fantasy hiếm hoi của văn học Việt được xây dựng như một "vũ trụ" độc lập, kết hợp thần thoại, thổ dân và công nghệ ở quy mô lớn.

Tọa đàm góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa, củng cố quan hệ hợp tác Việt-Pháp, đồng thời khẳng định tiềm năng phát triển mạnh mẽ của điện ảnh Việt Nam trong giai đoạn mới.

Thúc đẩy hợp tác và đầu tư điện ảnh Việt Nam-Pháp

Tại tọa đàm “Điện ảnh Việt Nam và Pháp: Tiềm năng và cơ hội hợp tác” ở Paris ngày 4/12, các nhà quản lý điện ảnh cũng như nhà sản xuất và nghệ sĩ hai nước đã trao đổi về chiến lược phát triển và hội nhập quốc tế của điện ảnh Việt Nam trong bối cảnh mới và triển vọng hợp tác để phục vụ công chúng, đi tranh giải quốc tế.

Các đại biểu tham quan triển lãm.

Kỷ niệm 65 năm ngoại giao Việt Nam-Cuba: Khai mạc triển lãm “Nghĩa tình thủy chung”

Triển lãm “Nghĩa tình thủy chung” kỷ niệm 65 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Cuba là sự kiện ý nghĩa, là lời tri ân sâu sắc dành cho mối quan hệ lịch sử giữa hai dân tộc, mối quan hệ đã được hun đúc qua nhiều thế hệ và luôn được gìn giữ như một báu vật vô giá, trở thành tấm gương sáng cho tình đoàn kết quốc tế.

Cảnh trong phim "Nhà hai chủ". (Ảnh: Galaxy Studio)

Phim “Nhà hai chủ” dự kiến ra rạp ngày 26/12

“Nhà hai chủ” là bộ phim do bộ đôi đạo diễn Trần Duy Linh và Phạm Trung Hiếu thực hiện, dựa trên quan niệm dân gian về xây nhà, đã chính thức ra mắt trailer và dự kiến ra rạp vào ngày 26/12 tới.

Tượng voi đá được phụng thờ trong Đền A Sào.

Theo dấu voi chiến về “Đệ nhị sinh từ A Sào”

Lưu giữ dấu tích về thân thế và sự nghiệp của anh hùng dân tộc Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn, khu di tích lịch sử-văn hóa quốc gia Đình, Đền, Bến Tượng A Sào còn gắn với câu chuyện cảm động về chú voi chiến trung nghĩa và câu ca truyền tụng “Đệ nhất sinh từ Kiếp Bạc-Đệ nhị sinh từ A Sào”.

Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội phát động Tuần lễ hưởng ứng học tập suốt đời năm 2024. (Ảnh: QUỲNH NGUYỄN)

Thủ đô Hà Nội được UNESCO công nhận là thành viên “Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu”

Sau quá trình xét duyệt hồ sơ với nhiều tiêu chí rất cao, ngày 4/12, Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã chính thức công bố 72 thành phố của 46 quốc gia được công nhận là thành viên Mạng lưới các Thành phố học tập toàn cầu của UNESCO, trong đó có Thủ đô Hà Nội của Việt Nam.

Rie Qudan ký tặng sách cho độc giả Hà Nội.

Tác giả Nhật Bản Rie Qudan: AI và hành trình sáng tác văn học

Rie Qudan là một trong những tác giả trẻ của Nhật Bản sử dụng AI trong công việc sáng tác của mình. Với cô, AI có nhiều tác dụng hữu ích trong nhiều công đoạn của người viết văn, nhưng không thể nào thay thế được khát vọng viết, cảm xúc và những rung động từ trái tim con người.

Hà Trịnh tổ chức liveshow cá nhân vào ngày 15/12.

Hà Trịnh và liveshow đầu tiên trong sự nghiệp

Hà Trịnh từng gây ấn tượng với MV "Tình ca" và album "Nghìn trùng xa cách" gồm 9 sáng tác của Phạm Duy với phần phối của Nguyễn Hữu Vượng. Tuy nhiên phải đến thời điểm này cô mới có điều kiện tổ chức đêm nhạc riêng cùng ban nhạc Màu Nước.

Phía trước chùa Chuông.

Khám phá “Phố Hiến đệ nhất danh thắng” chùa Chuông

Là một trong 17 di tích trọng điểm của Khu di tích quốc gia đặc biệt Phố Hiến (tỉnh Hưng Yên), chùa Chuông nằm tại khu phố Nhân Dục, phường Hiến Nam trở thành điểm dừng chân quen thuộc của du khách yêu di sản. Ngôi chùa cổ với kiến trúc đặc sắc trong đó hình tượng quả chuông màu vàng gắn trên mái ngói tạo nên dấu ấn riêng.