Tiếp tục tận dụng hiệu quả EVFTA

Các số liệu ấn tượng về tăng trưởng xuất khẩu sang thị trường Liên hiệp châu Âu (EU) cho thấy doanh nghiệp (DN) Việt Nam đã bước đầu tiếp cận và tận dụng tốt cơ hội đến từ Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA). Tuy nhiên, hiệp định này không phải "chìa khóa vạn năng" để hàng hóa Việt Nam có thể liên tục xuất khẩu ồ ạt sang thị trường tiềm năng nhưng cũng rất khó tính này. Ðể có thể tiếp tục thực thi hiệu quả EVFTA, Chính phủ, các bộ, ngành và nhất là cộng đồng DN còn rất nhiều việc phải làm.

Công nhân Công ty cổ phần Nam Tiệp (Cụm công nghiệp An Xá, TP Nam Ðịnh, tỉnh Nam Ðịnh) may quần áo hàng xuất khẩu sang thị trường Nga, châu Âu, Mỹ. Ảnh: NAM ANH
Công nhân Công ty cổ phần Nam Tiệp (Cụm công nghiệp An Xá, TP Nam Ðịnh, tỉnh Nam Ðịnh) may quần áo hàng xuất khẩu sang thị trường Nga, châu Âu, Mỹ. Ảnh: NAM ANH

Cơ hội cùng thách thức song hành

Trước đây, dù được người dân châu Âu ưa chuộng, nhưng sản lượng gạo Việt Nam bán tại thị trường này là không đáng kể. Nguyên nhân do gạo của chúng ta phải chịu thuế nhập khẩu cao đến 40-50%, thậm chí có nước châu Âu áp mức thuế 100% khiến giá bị đẩy cao, khó cạnh tranh. Tuy nhiên, khi EVFTA chính thức đi vào thực thi từ ngày 1-8-2020 đưa mức thuế xuất khẩu gạo của Việt Nam vào EU về 0%, lượng xuất khẩu gạo sang thị trường này đã tăng liên tục. Tương tự, nếu trong tám tháng đầu năm 2020, kim ngạch xuất khẩu da giày của Việt Nam do ảnh hưởng của dịch Covid-19 đã sụt giảm hơn 10% thì sau khi EVFTA có hiệu lực đã nhanh chóng lấy lại đà tăng trưởng. Tính riêng tháng 1, kim ngạch xuất khẩu da giày cả nước tăng hơn 26% so cùng kỳ năm 2020, là tín hiệu tích cực, tạo điều kiện phát triển tốt cho ngành trong năm 2021. Bên cạnh đó, phải kể đến thủy sản là một trong những mặt hàng điển hình hưởng lợi từ EVFTA. Kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang EU hai tháng đầu năm đạt 63,97 triệu USD, tăng hơn 16% so cùng kỳ năm 2020. Theo số liệu thống kê chung, tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang EU hai tháng đầu năm đạt 6,73 tỷ USD, tăng 22,7% so cùng kỳ năm trước. Bộ Công thương nhận định, DN của Việt Nam đã nhanh chóng tiếp cận và tận dụng tốt các cơ hội từ EVFTA, đưa xuất siêu hai tháng sang thị trường này đạt bốn tỷ USD, tăng 36,3% so cùng kỳ. EVFTA chính là cơ hội để nâng cao năng lực cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam thông qua cắt giảm thuế quan cũng như đơn giản hóa các thủ tục xuất nhập khẩu. Rõ ràng, với mức cắt giảm thuế quan trong EVFTA như hiện nay, chúng ta đã có lợi thế lớn để cạnh tranh hiệu quả hơn, hướng tới thị phần lớn hơn cũng như giá trị gia tăng cao hơn tại thị trường EU.

Tuy nhiên, EVFTA vừa là cơ hội giúp DN hồi phục sau tác động của dịch Covid-19, nhưng cũng không phải là "chìa khóa vạn năng" để hàng hóa Việt Nam có thể ồ ạt xuất khẩu sang EU. Theo các chuyên gia, việc bước vào sân chơi lớn cũng đồng nghĩa hàng hóa Việt Nam phải chấp nhận đương đầu với các khó khăn, thách thức mới. Thí dụ với mặt hàng nông sản, EU đang thúc đẩy chương trình "từ nông trại đến bàn ăn" với các yêu cầu mới khắt khe hơn rất nhiều về chất lượng sản phẩm, nguồn gốc xuất xứ hay thậm chí cả yếu tố bảo đảm môi trường. Ðáng lo ngại hơn, theo Chủ tịch Hiệp hội DN nhỏ và vừa Việt Nam Nguyễn Văn Thân, phần lớn DN Việt Nam hiện nay vẫn thiếu thông tin về thị trường EU cũng như các quy định về hàng hóa nhập khẩu vào thị trường này. Thực trạng này xuất phát từ nhiều nguyên nhân, nhưng chủ yếu do cách tiếp cận của DN còn nhiều thiếu sót.

Nhiều giải pháp hỗ trợ DN

EVFTA thường được ví như "con đường cao tốc hướng tây", kết nối Việt Nam tới một không gian rộng lớn và có tiềm năng hàng đầu thế giới cả về tài chính, công nghệ và thị trường,... Chính vì thế, thời gian qua, Chính phủ đã có những chương trình hành động mạnh mẽ, quyết liệt nhằm triển khai hiệu quả EVFTA, mang lại nhiều lợi ích cho người dân và cho DN. Ðó là những nhóm giải pháp về công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức hội nhập kinh tế quốc tế nói chung và Hiệp định EVFTA nói riêng; xóa bỏ những rào cản đối với hoạt động sản xuất, kinh doanh của DN thông qua đẩy mạnh hơn nữa công tác cải cách hành chính, ban hành chính sách theo hướng tạo thuận lợi cao nhất cho DN, minh bạch và bảo đảm công bằng; nâng cao năng lực cạnh tranh cho DN;… Gần đây nhất, Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công thương) cũng đã phối hợp Viện khoa học Quản trị DN và Kinh tế số Việt Nam (VIDEM) cùng Tập đoàn Kim Nam tổ chức chương trình hỗ trợ DN khai thác EVFTA bằng nền tảng thương mại điện tử. Trong đó, một sàn giao dịch thương mại điện tử đã được xây dựng giúp DN Việt Nam, DN EU cũng như các đối tác quốc tế khác có thể dễ dàng kết nối và thực hiện các hoạt động thương mại. Ðáng chú ý, sàn giao dịch này có khả năng đấu nối trực tiếp với các sàn thương mại điện tử sẵn có của các địa phương, đồng thời là cổng cung cấp đầy đủ thông tin cần thiết cho DN Việt Nam hoặc đối tác quốc tế về các hiệp định thương mại cũng như chính sách liên quan; từ đó, hình thành hệ sinh thái số hoàn thiện giúp các DN thực hiện các hoạt động kết nối, thương mại thuận tiện trên một nền tảng duy nhất.

Thời gian tới, để có thể tiếp tục tận dụng "cơ hội vàng" từ EVFTA, các chuyên gia lưu ý một số nhiệm vụ trọng tâm sau: Một là, cộng đồng DN cần sát cánh với các cơ quan Chính phủ trong những nỗ lực thực thi EVFTA. Cả Nhà nước lẫn DN cần tìm hiểu kỹ các cam kết, thách thức, cơ hội liên quan ngành và lĩnh vực của mình để định vị lại mình và phải hành động ngay, tái cấu trúc các thị trường, bạn hàng, nguồn cung ứng,... nhằm tận dụng các cơ hội mà hiệp định mang lại. Hai là, tiếp tục nỗ lực cải cách thể chế, củng cố những nền tảng cạnh tranh minh bạch và công bằng; phát triển bền vững, bảo đảm hài hòa các mục tiêu kinh tế, xã hội, môi trường; hỗ trợ DN nhỏ và vừa; thúc đẩy liên kết, phát triển công nghiệp hỗ trợ, tạo ra hệ sinh thái cộng sinh cùng có lợi giữa các FDI với DN trong nước. Ba là, bản thân DN phải đầu tư để nâng cao năng lực cạnh tranh, nỗ lực đổi mới mô hình, chiến lược kinh doanh, hướng tới những chiến lược dài hạn cũng như phát triển bền vững. Có như vậy, DN Việt Nam mới có thể tạo dựng được nền tảng tương tác vững chắc với thị trường EU nói riêng và thị trường thế giới nói chung trong bối cảnh mới.

Dưới tác động của đại dịch Covid-19, thương mại điện tử đang ngày càng phát triển, trở thành xu hướng thương mại được ưu tiên của DN châu Âu trong thời gian tới. Theo thống kê hiện nay, có tới hơn 94% số khách hàng B2B (DN với DN) châu Âu tìm kiếm trực tuyến trước khi ra quyết định bán hàng; hơn 80% số khách hàng B2B ưu tiên việc mua sản phẩm thay thế sử dụng công cụ tự động thay vì nói chuyện trực tiếp với người đại diện bán hàng và hơn 70% khách hàng B2B chọn hạn chế tương tác với nhân viên bán hàng.

Nguyễn Kim Hùng, Viện trưởng VIDEM

NGUYỆT BẮC

Có thể bạn quan tâm

Tổng số lao động đăng ký là 1.050,8 nghìn lao động trong 11 tháng qua, tăng 16% so với cùng kỳ 2024. (Ảnh: HNV)

Cả nước có gần 178 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới 11 tháng qua

Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), 11 tháng năm 2025, cả nước có gần 178 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới với tổng số vốn đăng ký là 1.753,2 nghìn tỷ đồng và tổng số lao động đăng ký là 1.050,8 nghìn lao động, tăng 20,9% về số doanh nghiệp, tăng 20,9% về vốn đăng ký và tăng 16% về số lao động so cùng kỳ năm 2024.

Ông Luis Alberto Hernández Tejeda, Tổng Giám đốc Công ty Alquizar và ông Nguyễn Khắc Hoàng, Tổng Giám đốc Công ty Hoàng Gia Việt ký kết văn bản hợp tác. (Ảnh: Đại sứ quán Việt Nam tại Cuba)

Việt Nam và Cuba ký kết dự án hợp tác nông nghiệp trị giá hơn 50 triệu USD tại Cuba

Việc Công ty Hoàng Gia Việt ký kết Hợp đồng Liên doanh kinh tế quốc tế với Công ty Nông nghiệp Alquizar thuộc Tập đoàn Doanh nghiệp Nông-Lâm nghiệp Artemisa của Cuba không chỉ là một thỏa thuận thương mại đơn thuần, mà còn là minh chứng cho nỗ lực ngoại giao kinh tế tích cực của Đại sứ quán Việt Nam tại Cuba.

Nghệ nhân chế tác phụ kiện bạc tại tỉnh Hồ Nam, miền trung Trung Quốc. (Ảnh: Xinhua)

Ngày 6/12, giá bạc khôi phục đà tăng

Tính đến 10 giờ 10 phút sáng 6/12 (giờ Việt Nam), giá bạc khôi phục đà tăng, giao dịch quanh mức 58,273 USD/ounce. Cùng chiều với giá bạc thế giới, nhiều doanh nghiệp trong nước như: Phú Quý, Ancarat, Sacombank… đồng loạt điều chỉnh tăng giá bạc giao dịch ở hai chiều mua-bán.

Vận hành nhà máy điện rác ở Gia Bình, Bắc Ninh. (Ảnh NAM PHONG)

Thúc đẩy các dự án đầu tư xanh

Trong hành trình hiện thực hóa cam kết Net Zero vào năm 2050, bên cạnh các chính sách chung, những chính sách cụ thể thúc đẩy đầu tư xanh giữ vai trò then chốt. Thách thức lớn nhất hiện nay là ngoài yêu cầu về kỹ thuật, hạ tầng, cơ chế phối hợp và nhân lực, các dự án xanh luôn cần nguồn vốn rất lớn.

ESG đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với doanh nghiệp muốn duy trì tính cạnh tranh, thu hút nhà đầu tư và phát triển bền vững. (Ảnh: Đỗ Bảo)

Thực hành ESG cần sự đột phá

Những năm gần đây, Đảng và Nhà nước liên tục ban hành các chủ trương, chính sách, định hướng quan trọng thúc đẩy kinh tế xanh và thực hành ESG (Môi trường-Xã hội-Quản trị); trong đó, nổi bật là Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050.

[Video] Tuyến Cát Linh – Hà Đông vận hành hệ thống soát vé tự động không dùng tiền mặt

[Video] Tuyến Cát Linh – Hà Đông vận hành hệ thống soát vé tự động không dùng tiền mặt

Sáng 5/12, tại ga Cát Linh, tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông chính thức vận hành hệ thống kiểm soát vé tự động. Hệ thống được lắp đặt đồng bộ tại các nhà ga, cho phép hành khách thanh toán bằng căn cước công dân gắn chip, mã QR, thẻ ngân hàng quốc tế cùng nhiều phương thức điện tử khác.

Sản xuất phân bón tại Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc.

Tái cấu trúc công nghệ sản xuất hóa chất

Giám đốc Công ty cổ phần DAP số 2 - Vinachem Vũ Việt Tiến cho biết, những tháng đầu năm, đơn vị đối diện nhiều khó khăn như giá nguyên liệu phục vụ sản xuất tăng cao, quặng tuyển apatit thiếu, chất lượng suy giảm so với thiết kế.

Người dân tỉnh Quảng Ninh nuôi trồng thủy sản trên biển.

Nâng sức cạnh tranh cho nghề nuôi trồng thủy sản biển

Việt Nam có đường bờ biển dài, nhiều đảo, vịnh, đầm, phá… tạo điều kiện thuận lợi để phát triển đa dạng các loại hình nuôi trồng thủy sản. Hiện nay, nhiều hợp tác xã, nhân dân tại các địa phương ven biển đang ứng dụng công nghệ mới vào nuôi trồng thủy sản giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và thu nhập.

Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) tiếp tục được điều chỉnh để phù hợp hơn với mức độ sống của người dân hiện nay. (Ảnh: minh họa)

Đề xuất những điểm đột phá về ngưỡng chịu thuế và biểu thuế tại Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi)

Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội, các chuyên gia, nhà khoa học, Bộ Tài chính đã phối hợp với các cơ quan có liên quan hoàn thiện quy định về thuế thu nhập cá nhân, theo đó đề xuất sửa đổi về ngưỡng chịu thuế, biểu thuế suất tại Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).