Quan hệ Mỹ-Saudi Arabia: Biểu tượng của sự gắn kết

Hình ảnh bắt tay đầy thân thiết giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman tại Nhà trắng tràn ngập trên các phương tiện truyền thông quốc tế những ngày này.

Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman Al Saud và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại cuộc gặp ở Riyadh, ngày 13/5/2025. (Ảnh: XINHUA)
Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman Al Saud và Tổng thống Mỹ Donald Trump tại cuộc gặp ở Riyadh, ngày 13/5/2025. (Ảnh: XINHUA)

Cái bắt tay đó không chỉ đánh dấu chuyến thăm đầu tiên của Thái tử Saudi Arabia đến Mỹ sau hơn bảy năm, mà còn là biểu tượng cho mối liên kết ngày càng chặt chẽ giữa hai nước.

Thái tử Saudi Arabia được đón tiếp tại Nhà trắng bằng những nghi lễ ngoại giao long trọng với thảm đỏ, đội kỵ binh danh dự, đại bác chào mừng và màn trình diễn của lực lượng không quân Mỹ.

Giới phân tích cho rằng, cử chỉ chào đón nồng hậu này gửi đi thông điệp mạnh mẽ về sự coi trọng đặc biệt mà Washington và cá nhân Tổng thống Donald Trump dành cho mối quan hệ với Riyadh - đối tác quan trọng hàng đầu của Xứ Cờ hoa tại vùng Vịnh.

Không nằm ngoài dự liệu, chuyến thăm Mỹ của Thái tử Saudi Arabia đã mang lại những thỏa thuận hợp tác song phương “nặng ký”.

Tại cuộc hội đàm với Tổng thống Donald Trump, Thái tử Mohammed bin Salman tuyên bố nâng khoản đầu tư vào Mỹ lên mức cao kỷ lục, từ con số 600 triệu USD trước đó lên 1.000 tỷ USD, trải rộng trong nhiều lĩnh vực như lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), năng lượng, công nghệ cao.

Số tiền khổng lồ nêu trên dự kiến mang lại hàng loạt “trái ngọt” cho nền kinh tế hàng đầu thế giới, trở thành dấu ấn đặc sắc trong nỗ lực triển khai chính sách ngoại giao kinh tế của Tổng thống Donald Trump. Theo ông chủ Nhà trắng, các khoản đầu tư từ Saudi Arabia sẽ tạo ra hàng triệu việc làm, đồng thời tiếp thêm nguồn lực quan trọng cho các doanh nghiệp Mỹ.

Đáp lại thịnh tình từ quốc gia vùng Vịnh, Nhà trắng chính thức công nhận Saudi Arabia là đồng minh chủ chốt ngoài Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Ngoài ra, Washington tuyên bố “chốt” thương vụ bán tiêm kích tàng hình F-35 tiên tiến cho Saudi Arabia, mở ra cơ hội để Riyadh sở hữu loại khí tài tối tân vốn lâu nay chỉ dành cho Israel - đồng minh thân cận của Mỹ tại Trung Đông. “Đặc quyền” này sẽ giúp Saudi Arabia nâng cấp đáng kể năng lực không quân.

Giới phân tích cho rằng, những ngoại lệ nêu trên phản ánh sự coi trọng đặc biệt mà Washington và Riyadh dành cho quan hệ song phương. Đối với Mỹ, Saudi Arabia là đối tác kinh tế hàng đầu khu vực, đồng thời là nhân tố quan trọng trên bàn cờ chiến lược Trung Đông.

Trên thực tế, Saudi Arabia đã khẳng định tiếng nói có trọng lượng trong việc xử lý hàng loạt “hồ sơ nóng” tại Syria, Sudan và Gaza. Vai trò trung gian của Saudi Arabia ngày càng nổi bật, đến mức nhiều nhà phân tích ví von Riyadh như “trung tâm hòa giải”, nơi diễn ra gần như mọi cuộc đàm phán tại Trung Đông.

Trong bối cảnh đó, sự ủng hộ của Saudi Arabia là yếu tố không thể thiếu để Washington thúc đẩy kế hoạch hòa bình Gaza, đồng thời tái định hình chính sách tại Trung Đông dựa trên quan hệ hợp tác chặt chẽ hơn với các đối tác trong khu vực.

Điều này lý giải vì sao trong cả hai nhiệm kỳ của mình, Tổng thống Donald Trump đều chọn Saudi Arabia là điểm đến trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên. Sợi dây kết nối giữa hai quốc gia càng được thắt chặt khi người đứng đầu Nhà trắng long trọng chào đón chuyến thăm của Thái tử Mohammed bin Salman và trao cho Saudi Arabia những đặc quyền chỉ dành cho đồng minh thân cận.

Về phía Saudi Arabia, mối quan hệ chặt chẽ hơn với nền kinh tế hàng đầu thế giới cũng mang lại nhiều lợi ích chiến lược. Saudi Arabia đang dồn sức hiện thực hóa Chiến lược “Tầm nhìn 2030” nhằm từng bước chuyển đổi nền kinh tế, giảm phụ thuộc vào nguồn thu từ dầu mỏ, đưa đất nước trở thành trung tâm thương mại, công nghệ, tài chính, hàng không và du lịch hàng đầu tại khu vực Trung Đông và trên thế giới. Tiến trình này cần sự hỗ trợ từ các đối tác bên ngoài, trong đó có Mỹ - quốc gia quy tụ mạng lưới các tập đoàn công nghệ, công nghiệp và tài chính hàng đầu thế giới cùng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo rộng lớn.

Chuyến thăm lần này đã hiện thực hóa ý tưởng đưa công nghệ trở thành trụ cột trong hợp tác song phương, bằng việc hai bên ký kết thỏa thuận về quan hệ đối tác chiến lược trong lĩnh vực AI, đánh dấu bước ngoặt lớn trong chiến lược phát triển công nghệ của Riyadh.

Với thiện chí từ cả hai phía, chuyến thăm Mỹ của Thái tử Saudi Arabia đã thành công mở ra một giai đoạn hợp tác sâu rộng hơn giữa Washington và Riyadh. Giới phân tích kỳ vọng, cái bắt tay chặt chẽ này sẽ mang lại lợi ích thiết thực cho hai nền kinh tế, đồng thời tạo động lực thúc đẩy tiến trình hòa bình tại Trung Đông sớm gặt hái thành quả tích cực.

Có thể bạn quan tâm

Dù có những trắc trở, song nỗ lực duy trì tiếp xúc, đàm phán, giải quyết bất đồng từ hai nước cho thấy triển vọng quan hệ Mỹ-Brazil vẫn tích cực.

Quan hệ Mỹ-Brazil: Vừa hợp tác, vừa cạnh tranh

Trong bối cảnh trật tự quốc tế bước vào thời kỳ tái cấu trúc mạnh mẽ, quan hệ Mỹ-Brazil nổi lên như một mối quan hệ then chốt và có tầm ảnh hưởng. Dù hợp tác ở nhiều lĩnh vực, quan hệ hai nước vẫn tồn tại nhiều điểm va chạm, phản ánh giai đoạn “vừa hợp tác, vừa cạnh tranh”.

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.

Người dân lấy nước uống để giải nhiệt trong ngày nắng nóng tại Rome, Italy. (Ảnh: THX/TTXVN)

Mục tiêu khí hậu của EU

Mục tiêu khí hậu 2040 của EU được xem là bước ngoặt trong nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu toàn cầu, khẳng định cam kết của châu Âu đối với thế giới là chủ động, hợp tác, hướng tới một tương lai hài hòa giữa phát triển và bảo vệ hành tinh chung.

Đoàn xe chở hàng viện trợ nhân đạo tại Deir al-Balah, miền trung Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Bảo vệ nền tảng sinh tồn

Ngày quốc tế phòng, chống khai thác môi trường trong chiến tranh và xung đột vũ trang 6/11 năm nay tiếp tục là dịp để thế giới nâng cao nhận thức về những tác động của chiến tranh và xung đột đối với môi trường.