Cơ hội và thách thức từ thỏa thuận thương mại-an ninh Hàn Quốc-Mỹ

Thỏa thuận thương mại-an ninh chung mà Hàn Quốc-Mỹ đạt được mới đây đánh dấu sự kết thúc quá trình đàm phán kéo dài và đầy bế tắc suốt nhiều tháng qua.

Tổng thống Lee Jae Myung (trái) trong cuộc hội đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Washington DC ngày 25/8/2025. (Ảnh: YONHAP/TTXVN)
Tổng thống Lee Jae Myung (trái) trong cuộc hội đàm với Tổng thống Mỹ Donald Trump tại Washington DC ngày 25/8/2025. (Ảnh: YONHAP/TTXVN)

Thỏa thuận này mở ra cơ hội hợp tác thương mại đầu tư cho cả hai phía, góp phần xóa tan sự bất định trong quan hệ song phương, nhưng cũng gây hoài nghi về một giai đoạn triển khai đầy khó khăn, thử thách.

Bản ghi nhớ (MOU) chung do Bộ trưởng Thương mại, Công nghiệp và Năng lượng Hàn Quốc Kim Jung Kwan và Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick vừa ký kết dựa trên thỏa thuận chi tiết đã được hai bên nhất trí hôm 29/10. Đây được xem là kết quả của hai cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung và Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi giữa tháng 8 và cuối tháng 10 vừa qua. Theo thỏa thuận, Seoul cam kết đầu tư 350 tỷ USD để đổi lấy việc Washington giảm thuế quan. Trong số tiền này, 200 tỷ USD dự kiến được đầu tư theo hình thức trả góp bằng tiền mặt, hai bên sẽ lựa chọn các dự án trước khi nhiệm kỳ của Tổng thống Donald Trump kết thúc vào tháng 1/2029. Các lĩnh vực đầu tư ưu tiên có thể là năng lượng, chất bán dẫn, dược phẩm, khoáng sản thiết yếu, trí tuệ nhân tạo và điện toán lượng tử, cùng nhiều lĩnh vực khác. Khoản tiền 150 tỷ USD còn lại dự kiến đầu tư cho hợp tác đóng tàu song phương.

Trong khi đó, Mỹ đã hạ mức thuế quan đối ứng với Hàn Quốc từ 25% xuống 15% kể từ ngày 7/8 và có kế hoạch cắt giảm thuế đối với ô-tô và gỗ của Hàn Quốc xuống còn 15%. Các sản phẩm gỗ, dược phẩm của Hàn Quốc sẽ được hưởng “quy chế tối huệ quốc”, trong khi các linh kiện máy bay, dược phẩm phổ biến và tài nguyên thiên nhiên không được sản xuất tại Mỹ cũng sẽ được miễn thuế. Đối với chất bán dẫn, mức thuế quan sẽ được áp ở mức tương đương Đài Loan (Trung Quốc), đối thủ cạnh tranh chính của Hàn Quốc trong lĩnh vực này. Ngoài ra, Washington đã nhất trí hợp tác cung cấp nhiên liệu cho dự án đóng tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân của Seoul và thể hiện ủng hộ đối với nỗ lực của đồng minh nhằm bảo đảm khả năng làm giàu urani và tái chế nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng phục vụ cho mục đích hòa bình.

Việc Mỹ nhất trí giảm thuế quan đối ứng với các mặt hàng xuất khẩu chính của Hàn Quốc khiến bất ổn thương mại được giảm bớt và giúp Hàn Quốc có cơ hội thuận lợi tương đương Nhật Bản và Liên minh châu Âu (EU). Đáng chú ý, cam kết thuế quan đối với chất bán dẫn mà Washington áp dụng cho các công ty Hàn Quốc sẽ không kém phần ưu đãi so với thuế áp dụng cho các đối thủ cạnh tranh chính. Về lĩnh vực quốc phòng, Hàn Quốc cũng nhận được những lợi ích đáng kể khi Mỹ chấp thuận cho Seoul theo đuổi chế tạo tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân, một năng lực mà các chiến lược gia Hàn Quốc lâu nay coi là thiết yếu cho khả năng răn đe trên biển. Đáp lại, Seoul cam kết tăng chi tiêu quốc phòng lên 3,5% GDP để củng cố vai trò đồng minh quan trọng của Mỹ trong bảo đảm an ninh ở khu vực.

Các nhà phân tích Hàn Quốc cho rằng, những lợi ích mà nước này đạt được trong thỏa thuận với Mỹ đi kèm những điều khoản “đắt giá”, nhất là cam kết đầu tư chiến lược 350 tỷ USD của Hàn Quốc vào Mỹ. Các chuyên gia kinh tế cảnh báo, dòng vốn chảy ra có thể làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu hụt USD, gây nguy cơ biến động tỷ giá hối đoái và hạn chế đầu tư trong nước của Hàn Quốc, trong bối cảnh nền kinh tế Xứ Kim chi đang suy yếu về mặt cấu trúc. Trong khi đó, một lo ngại nữa là những thử thách khó khăn hơn đang chờ đợi Hàn Quốc trong quá trình thực hiện thỏa thuận. Việc theo đuổi làm giàu urani, tái chế và chế tạo tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân sẽ đòi hỏi phải sửa đổi hiệp ước hạt nhân dân sự song phương và bảo đảm sự chấp thuận của Quốc hội Mỹ. Ngay cả khi các rào cản pháp lý được gỡ bỏ, việc cung cấp nhiên liệu cho lò phản ứng hải quân sẽ liên quan đến các cuộc đàm phán khó khăn về kiểm soát xuất khẩu của Mỹ.

Theo nhận định của các chuyên gia, thỏa thuận thương mại-an ninh giữa Hàn Quốc-Mỹ có trở thành nền tảng để thúc đẩy hợp tác hay trở thành gánh nặng phụ thuộc vào quyết sách và kỷ cương đi kèm khi triển khai. Để thỏa thuận này thật sự đem lại lợi ích cho Xứ Kim chi, đòi hỏi sự quản lý ổn định dòng vốn chảy ra. Nếu được kiểm soát tốt, chi phí của thỏa thuận có thể được coi là một khoản đầu tư tiềm năng vào khả năng phục hồi quốc gia chứ không phải là một khoản nợ không có thời hạn, thậm chí có thể trở thành rào cản hạn chế những lựa chọn trong tương lai.

Có thể bạn quan tâm

Dù có những trắc trở, song nỗ lực duy trì tiếp xúc, đàm phán, giải quyết bất đồng từ hai nước cho thấy triển vọng quan hệ Mỹ-Brazil vẫn tích cực.

Quan hệ Mỹ-Brazil: Vừa hợp tác, vừa cạnh tranh

Trong bối cảnh trật tự quốc tế bước vào thời kỳ tái cấu trúc mạnh mẽ, quan hệ Mỹ-Brazil nổi lên như một mối quan hệ then chốt và có tầm ảnh hưởng. Dù hợp tác ở nhiều lĩnh vực, quan hệ hai nước vẫn tồn tại nhiều điểm va chạm, phản ánh giai đoạn “vừa hợp tác, vừa cạnh tranh”.

(Ảnh: NGUYỄN AN/TTXVN)

Biển, hiệp ước và tương lai

Hiệp ước Địa Trung Hải: Một biển, Một hiệp ước, Một tương lai” vừa chính thức ra mắt, đánh dấu bước tiến lịch sử trong quan hệ giữa Liên minh châu Âu (EU) và các nước phía nam Địa Trung Hải. Hiệp ước được xem là nền tảng quan trọng để kiến tạo một không gian Địa Trung Hải gắn kết, hòa bình và thịnh vượng.

Người dân Palestine tại Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Xung đột tại Dải Gaza: Hy vọng mong manh

Kế hoạch hòa bình do Mỹ đề xuất từng nhen lên hy vọng về chấm dứt cuộc xung đột kéo dài hơn hai năm qua tại Dải Gaza. Thế nhưng, bất chấp những nỗ lực thúc đẩy của cộng đồng quốc tế, kế hoạch này đang bị bao phủ bởi một màn sương mù nghi kị do những mâu thuẫn về lợi ích chính trị và sự thiếu lòng tin giữa các bên.

Ảnh minh họa. (Nguồn: Tân Hoa xã)

Mối lo “bong bóng AI”

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang phát triển mạnh mẽ, là nhân tố quan trọng định hình bản đồ công nghệ toàn cầu. Khi “cơn sốt” AI ngày càng tăng nhiệt và chưa có dấu hiệu dừng lại, giới công nghệ đang bùng lên cuộc tranh luận: Liệu giá trị của thị trường AI có đang bị thổi phồng quá mức, trở thành “bong bóng” có thể vỡ bất cứ lúc nào?

(Ảnh minh họa: Tân hoa xã)

Hệ lụy từ dân số già

Ngân hàng Tái thiết và Phát triển châu Âu (EBRD) vừa công bố báo cáo hằng năm, qua đó khuyến cáo nhiều quốc gia cần nhanh chóng hành động để ngăn chặn đà tăng trưởng dân số chậm lại gây tổn hại nghiêm trọng triển vọng kinh tế dài hạn. Dân số già hóa cũng gây nhiều hệ lụy xã hội phức tạp.

Châu Âu đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo. (Ảnh minh họa)

Châu Âu cần tăng sức đề kháng

Chủ tịch Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) Christine Lagarde cảnh báo, "lục địa già" đang ngày càng dễ tổn thương trước các cú sốc như thuế quan của Mỹ, đang tụt lại phía sau trong các lĩnh vực thúc đẩy tăng trưởng trong tương lai như trí tuệ nhân tạo (AI).

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng làm việc với Cố vấn đối ngoại của Chủ tịch Hội đồng châu Âu, Veronika Musilova. Ảnh: Hương Giang. (Ảnh: Phóng viên TTXVN tại Bỉ)

Kết nối khu vực vì sự thịnh vượng chung

Với chủ đề “Cùng nhau kiến tạo một tương lai vững mạnh, thịnh vượng và an toàn”, Diễn đàn Bộ trưởng Liên minh châu Âu (EU)-Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương lần thứ 4 đã khai mạc tại thủ đô Brussels, Bỉ.

Ảnh https://cop30.br.

COP30 - Phép thử về tinh thần đoàn kết

Hội nghị lần thứ 30 Các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc về (COP30) tại Belem, Brazil đang bước vào giai đoạn cam go nhất, với những cuộc đàm phán đến đêm muộn để tháo gỡ khó khăn. 

Trụ sở Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) châu Phi tại Addis Ababa, Ethiopia. (Ảnh: Tân Hoa xã)

Châu Phi oằn mình đối phó những khó khăn chồng chất

Châu Phi đang căng mình chống chọi với dịch tả và sốt xuất huyết bùng phát tồi tệ nhất 25 năm qua. Sự oằn mình chống đỡ của Lục địa đen lại càng thêm khó trong bối cảnh ngành y tế toàn cầu rơi vào trạng thái tài chính ngày càng eo hẹp do bị cắt nguồn tài trợ.

Các nhà ngoại giao G7 nhóm họp tại Canada. Ảnh: G7

Mùa đông khắc nghiệt ở Ukraine

Một mùa đông lạnh giá, khắc nghiệt về nhiều mặt đang chờ Ukraine ở phía trước. Hệ thống sưởi ấm bị gián đoạn nghiêm trọng do giao tranh; ngọn lửa đoàn kết mà phương Tây dành cho Ukraine cũng có tín hiệu dần nguội với những tranh cãi quyết liệt chung quanh kế hoạch hỗ trợ tài chính cho Kiev.

Thủ tướng Đức Friedrich Merz phát biểu trong một cuộc họp báo ở Berlin. Ảnh: THX/TTXVN

Nền kinh tế Đức đứng trước ngã rẽ đầy thử thách

Hội đồng các chuyên gia Đức vừa công bố báo cáo thường niên 2025, với những đánh giá mang tính cảnh báo về triển vọng không mấy sáng sủa của nền kinh tế lớn nhất châu Âu. Theo đó, các gói kích thích và quỹ đầu tư khổng lồ chưa phát huy hiệu quả để đưa kinh tế Đức thoát khỏi khủng hoảng.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì sự đoàn kết của khu vực Mỹ Latinh và Caribe, đồng thời nhận định đây là thời điểm thích hợp để thảo luận về chủ đề này tại Hội nghị thượng đỉnh lần thứ IX của Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC). (Ảnh: TTXVN)

CELAC-EU: Khẳng định cam kết hợp tác lâu dài

Hội nghị thượng đỉnh lần thứ tư giữa Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latin và Caribe (CELAC) với Liên minh châu Âu (EU), diễn ra tại Colombia, được kỳ vọng thúc đẩy cam kết về “bộ ba chuyển đổi” gồm năng lượng-kỹ thuật số-môi trường, nhằm thiết lập lộ trình hợp tác cho hai năm tiếp theo giữa hai khu vực.

Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. (Ảnh tư liệu: AA/TTXVN)

Hội đồng Bảo an dỡ bỏ lệnh trừng phạt với Tổng thống lâm thời Syria: Tấm thẻ thông hành

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vừa thông qua nghị quyết do Mỹ soạn thảo về dỡ bỏ các lệnh trừng phạt nhằm vào Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa. Quyết định của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh giúp Tổng thống Syria kịp thời có “tấm thẻ thông hành” cho chuyến công du tới Nhà trắng trong tuần này.

(Ảnh minh họa)

Báo động chảy máu chất xám

Nhiều quốc gia trên thế giới sẵn sàng mời gọi đội ngũ y tế từ các nước nghèo với mức lương hấp dẫn. Hàn Quốc là một trong những nước có nhiều chuyên gia giỏi ở lĩnh vực khoa học, công nghệ ra đi tìm “chân trời mới”. Thực trạng này đang làm dấy lên mối lo ngại chảy máu chất xám lĩnh vực y tế và khoa học, công nghệ toàn cầu.

Người dân lấy nước uống để giải nhiệt trong ngày nắng nóng tại Rome, Italy. (Ảnh: THX/TTXVN)

Mục tiêu khí hậu của EU

Mục tiêu khí hậu 2040 của EU được xem là bước ngoặt trong nỗ lực ứng phó biến đổi khí hậu toàn cầu, khẳng định cam kết của châu Âu đối với thế giới là chủ động, hợp tác, hướng tới một tương lai hài hòa giữa phát triển và bảo vệ hành tinh chung.

Đoàn xe chở hàng viện trợ nhân đạo tại Deir al-Balah, miền trung Dải Gaza. (Ảnh: THX/TTXVN)

Bảo vệ nền tảng sinh tồn

Ngày quốc tế phòng, chống khai thác môi trường trong chiến tranh và xung đột vũ trang 6/11 năm nay tiếp tục là dịp để thế giới nâng cao nhận thức về những tác động của chiến tranh và xung đột đối với môi trường.