Phát triển điện mặt trời mái nhà trong khu công nghiệp

Nhu cầu sử dụng, mua bán điện mặt trời mái nhà khu công nghiệp đang gia tăng, song doanh nghiệp và nhà đầu tư vẫn gặp nhiều vướng mắc. Việc tháo gỡ rào cản, tạo hành lang pháp lý để phát triển các mô hình đầu tư-sử dụng-giao dịch điện mặt trời mái nhà gắn với sản xuất tại khu công nghiệp đang trở thành yêu cầu cấp thiết.

Hệ thống điện mặt trời áp mái tại Công ty TNHH Cao su Giải phóng. (Ảnh: LÊ CHI)
Hệ thống điện mặt trời áp mái tại Công ty TNHH Cao su Giải phóng. (Ảnh: LÊ CHI)

Việt Nam hiện có hơn 40.000 doanh nghiệp đang hoạt động tại 381 khu công nghiệp và 700 cụm công nghiệp. Diện tích mái nhà xưởng tại đây được đánh giá có tiềm năng phát triển điện mặt trời mái nhà lên tới 12–20GWp, tương đương tổng công suất của hơn 10 nhà máy nhiệt điện than quy mô lớn.

Thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo

Quy hoạch điện VIII (giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050) nhấn mạnh ưu tiên phát triển điện mặt trời tự sản, tự tiêu, bao gồm điện mặt trời mái nhà của hộ dân, công trình xây dựng và các cơ sở sản xuất, kinh doanh tiêu thụ tại chỗ, không đấu nối hoặc không bán điện lên lưới quốc gia. Đáng chú ý, trong Quy hoạch điện VIII điều chỉnh gần đây, công suất điện mặt trời (gồm cả áp mái tập trung và áp mái phân tán) đã được điều chỉnh tăng mạnh, từ 25.867-52.825MW lên 46.459-73.416MW, chiếm khoảng 25,3-31,1% tổng công suất các nguồn điện.

ngai-cau-6102.png
Hệ thống điện mặt trời áp mái tại Công ty TNHH Cao su Giải phóng. (Ảnh: LÊ CHI)

Tháng 3/2025, sau thời gian chờ đợi, Nghị định số 57/2025/NĐ-CP và số 58/2025/NĐ-CP của Chính phủ được ban hành, đánh dấu bước tiến quan trọng trong thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo tại Việt Nam. Cụ thể, Nghị định số 58/2025/NĐ-CP chính thức công nhận điện mặt trời mái nhà là một phần trong quy hoạch năng lượng tái tạo, cho phép hộ gia đình và doanh nghiệp đầu tư, sử dụng phục vụ nội bộ và bán phần điện dư không quá 20% lên lưới.

Đây là bước đi quan trọng nhằm định hướng rõ ràng cho các hộ dân, doanh nghiệp vừa và nhỏ - lực lượng chủ yếu trong phát triển điện mặt trời mái nhà. Trong khi đó, Nghị định số 57/2025/NĐ-CP mở ra cơ chế mua bán điện trực tiếp, tạo điều kiện để các mô hình “điện mặt trời mái nhà cho thuê” vận hành minh bạch, nhất là tại các khu công nghiệp và cơ sở sản xuất tiêu thụ điện lớn.

Phó Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Hoàng Quang Phòng khẳng định, các chính sách mới đã tạo hành lang pháp lý vững chắc cho doanh nghiệp trong quá trình xanh hóa và chuyển dịch sang sử dụng năng lượng sạch. Đây là nền tảng quan trọng giúp doanh nghiệp chủ động, mạnh dạn hơn trong lộ trình phát triển xanh và bền vững.

Phó Trưởng phòng Thị trường điện và Hệ thống điện, Cục Điện lực (Bộ Công thương) Phan Thị Thu Thủy cũng cho biết: Với mô hình điện mặt trời mái nhà tự sản-tự tiêu, Nhà nước khuyến khích mua lượng điện dư tối đa 20% sản lượng điện thực phát mỗi tháng. Chính sách này được kỳ vọng là động lực quan trọng thúc đẩy phát triển điện mặt trời mái nhà, đặc biệt trong khu vực hộ dân sử dụng nhà ở riêng lẻ.

Vẫn còn nhiều vướng mắc

z6737718550581-4bd50405e1beab9144ed2e2b2f8155f6.jpg
Hệ thống điện mặt trời áp mái ngày càng được nhiều doanh nghiệp quan tâm. (Ảnh: LÊ CHI)

Điện mặt trời mái nhà không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí điện năng, mà còn nâng cao khả năng đáp ứng các tiêu chí xanh trong xuất khẩu. Đây cũng là nguồn năng lượng tái tạo phù hợp với đặc thù sản xuất ban ngày tại các khu công nghiệp, góp phần giảm áp lực lên lưới điện quốc gia.

Bà Trần Thủy Tiên, Giám đốc Phát triển Dự án và Đối ngoại của Constant Energy, cho biết: hiện nay nhiều doanh nghiệp có nhu cầu chuyển đổi từ năng lượng truyền thống sang năng lượng tái tạo, nhưng điện mặt trời mái nhà gần như là mô hình duy nhất có thể triển khai; tuy nhiên, nguồn điện này hiện mới chỉ đáp ứng được khoảng 20% nhu cầu sử dụng điện của doanh nghiệp.

Tuy có tiềm năng lớn nhưng nhiều doanh nghiệp trong khu công nghiệp vẫn chưa mặn mà với việc đầu tư điện mặt trời mái nhà. Ông Đỗ Quang Thịnh, Giám đốc vận hành điện của Công ty Nam Tài Green Energy, cho biết: Nghị định số 57/2025/NĐ-CP hiện chỉ áp dụng cơ chế mua bán điện trực tiếp cho khách hàng tiêu thụ từ 200.000 kWh/tháng, gây bất lợi cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa, những đơn vị cũng cần điện xanh để đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu và tối ưu chi phí.

Một rào cản khác là khung giá điện hiện vẫn áp dụng theo mô hình điện mặt trời mặt đất, trong khi chi phí đầu tư cho hệ thống mái nhà, đặc biệt quy mô nhỏ, thường cao hơn, dẫn tới thời gian hoàn vốn kéo dài và giảm sức hấp dẫn đầu tư.

Ngoài ra, việc triển khai tại khu công nghiệp cũng gặp khó do khách thuê xưởng không có quyền sở hữu mái, thời gian thuê ngắn, khó lắp hệ thống điện mặt trời riêng; trong khi chủ sở hữu nhà xưởng lại không được phép bán điện lại cho khách thuê. Thực trạng này khiến hàng chục nghìn m² mái xưởng bị bỏ trống, lãng phí tiềm năng phát triển điện xanh.

Chuyên gia năng lượng Phan Công Tiến (Viện Nghiên cứu Ứng dụng Năng lượng Thông minh – iSEAR) kiến nghị: ngoài cơ chế để Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) mua phần điện dư như hiện nay, cần mở rộng cho các doanh nghiệp trong cùng khu công nghiệp được mua lại điện dư, không khống chế tỷ lệ mua trong nội bộ.

Bên cạnh đó, nên cho phép các dự án dưới 30MW được thực hiện mua bán điện theo hình thức thỏa thuận song phương giữa khách hàng và nhà cung cấp, thay vì bắt buộc tham gia thị trường điện giao ngay. Khi đó, các bên chỉ cần thanh toán chi phí sử dụng lưới và dịch vụ theo quy định cho EVN, vừa giảm chi phí truyền tải xa, vừa nâng cao hiệu quả cho hình thức giao dịch trực tiếp. Theo ông Tiến, những thay đổi này sẽ thúc đẩy phát triển nguồn điện phân tán tại các địa phương, phù hợp với xu hướng xanh hóa năng lượng.

Nhiều chuyên gia trong ngành đề xuất: cần để giá điện do thị trường quyết định, đồng thời có hướng dẫn chi tiết từ các bộ, ngành liên quan về quy trình đầu tư, đấu nối, vận hành, phòng cháy chữa cháy, môi trường… nhằm tạo điều kiện cho doanh nghiệp sản xuất, chủ đầu tư hạ tầng và cả bên thứ ba tham gia minh bạch, hiệu quả vào thị trường điện mặt trời mái nhà.

Có thể bạn quan tâm

Vận hành nhà máy điện rác ở Gia Bình, Bắc Ninh. (Ảnh NAM PHONG)

Thúc đẩy các dự án đầu tư xanh

Trong hành trình hiện thực hóa cam kết Net Zero vào năm 2050, bên cạnh các chính sách chung, những chính sách cụ thể thúc đẩy đầu tư xanh giữ vai trò then chốt. Thách thức lớn nhất hiện nay là ngoài yêu cầu về kỹ thuật, hạ tầng, cơ chế phối hợp và nhân lực, các dự án xanh luôn cần nguồn vốn rất lớn.

ESG đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với doanh nghiệp muốn duy trì tính cạnh tranh, thu hút nhà đầu tư và phát triển bền vững. (Ảnh: Đỗ Bảo)

Thực hành ESG cần sự đột phá

Những năm gần đây, Đảng và Nhà nước liên tục ban hành các chủ trương, chính sách, định hướng quan trọng thúc đẩy kinh tế xanh và thực hành ESG (Môi trường-Xã hội-Quản trị); trong đó, nổi bật là Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn 2050.

[Video] Tuyến Cát Linh – Hà Đông vận hành hệ thống soát vé tự động không dùng tiền mặt

[Video] Tuyến Cát Linh – Hà Đông vận hành hệ thống soát vé tự động không dùng tiền mặt

Sáng 5/12, tại ga Cát Linh, tuyến đường sắt đô thị Cát Linh - Hà Đông chính thức vận hành hệ thống kiểm soát vé tự động. Hệ thống được lắp đặt đồng bộ tại các nhà ga, cho phép hành khách thanh toán bằng căn cước công dân gắn chip, mã QR, thẻ ngân hàng quốc tế cùng nhiều phương thức điện tử khác.

Sản xuất phân bón tại Công ty cổ phần Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc.

Tái cấu trúc công nghệ sản xuất hóa chất

Giám đốc Công ty cổ phần DAP số 2 - Vinachem Vũ Việt Tiến cho biết, những tháng đầu năm, đơn vị đối diện nhiều khó khăn như giá nguyên liệu phục vụ sản xuất tăng cao, quặng tuyển apatit thiếu, chất lượng suy giảm so với thiết kế.

Người dân tỉnh Quảng Ninh nuôi trồng thủy sản trên biển.

Nâng sức cạnh tranh cho nghề nuôi trồng thủy sản biển

Việt Nam có đường bờ biển dài, nhiều đảo, vịnh, đầm, phá… tạo điều kiện thuận lợi để phát triển đa dạng các loại hình nuôi trồng thủy sản. Hiện nay, nhiều hợp tác xã, nhân dân tại các địa phương ven biển đang ứng dụng công nghệ mới vào nuôi trồng thủy sản giúp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và thu nhập.

Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) tiếp tục được điều chỉnh để phù hợp hơn với mức độ sống của người dân hiện nay. (Ảnh: minh họa)

Đề xuất những điểm đột phá về ngưỡng chịu thuế và biểu thuế tại Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi)

Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội, các chuyên gia, nhà khoa học, Bộ Tài chính đã phối hợp với các cơ quan có liên quan hoàn thiện quy định về thuế thu nhập cá nhân, theo đó đề xuất sửa đổi về ngưỡng chịu thuế, biểu thuế suất tại Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi).

Đại diện lãnh đạo các đơn vị ký kết biên bản hợp tác giai đoạn 2026-2030.

Phát triển mô hình kinh tế nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn liên kết chuỗi giá trị tại Hà Tĩnh

Sáng 5/12, Hội Người cao tuổi Việt Nam phối hợp Hội Nông nghiệp tuần hoàn Việt Nam, Ủy ban nhân dân tỉnh Hà Tĩnh và Tập đoàn Quế Lâm tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả giai đoạn I và triển khai hợp tác giai đoạn II về phát triển nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp tuần hoàn tại Hà Tĩnh giai đoạn 2026–2030.

Ảnh minh họa.

Bất động sản dẫn nhịp kéo thị trường, VN-Index giữ được sắc xanh dù áp lực bán lan rộng

Phiên giao dịch ngày 5/12, thị trường chứng khoán Việt Nam giao dịch trong sắc đỏ, thanh khoản toàn thị trường giảm, nhưng VN‑Index vẫn duy trì đà tăng với 1.741,32 điểm. Bất động sản là tâm điểm kéo thị trường, tuy nhiên sắc đỏ lan rộng tại các ngành khác, cho thấy áp lực điều chỉnh ở các nhóm vốn hóa lớn vẫn hiện hữu.

Bà Nghiêm Thị Hoàng Anh, Phó Giám đốc Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp Hà Nội phát biểu khai mạc. (Ảnh: ANH MINH).

Thuế doanh nghiệp trong giai đoạn mới: Gỡ nút thắt, tạo dư địa phát triển bền vững cho doanh nghiệp Hà Nội

Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp thích ứng với những biến động trong cải cách thuế và môi trường đầu tư, ngày 5/12/2025 Trung tâm Xúc tiến đầu tư và Hỗ trợ doanh nghiệp Hà Nội phối hợp Sở Tài chính Hà Nội tổ chức tọa đàm “Thuế doanh nghiệp trong giai đoạn mới: Tìm nút thắt và thúc đẩy phát triển bền vững cho doanh nghiệp Hà Nội”.

Sẽ tiếp tục rà soát, cân đối để xác định mức vốn đối ứng địa phương cho phù hợp nhất

Sẽ tiếp tục rà soát, cân đối để xác định mức vốn đối ứng địa phương cho phù hợp nhất

Sáng 5/12, sau phần thảo luận về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi đến năm 2035, Bộ trưởng Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng đã có phát biểu giải trình, làm rõ các nội dung đại biểu Quốc hội nêu.

Từ ngày 4 đến 6/12/2025, Cảng hàng không quốc tế Nội Bài tổ chức chạy thử các chuyến bay giả định, có sự tham gia của 80 cán bộ, công nhân viên các bộ phận liên quan.

Diện mạo, vị thế “công nghệ xanh, thông minh” của Nhà ga T2 Nội Bài mở rộng

Dự án trọng điểm mở rộng Nhà ga hành khách T2 (Cảng hàng không quốc tế Nội Bài) được khởi công ngày 19/5/2024, tổng mức đầu tư gần 5.000 tỷ đồng, thực hiện hoàn toàn bằng nguồn vốn của chủ đầu tư Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV); trong đó, gói thầu chính thi công xây lắp có giá trị 4.600 tỷ đồng.