Đến dự, có đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cùng đại diện lãnh đạo Thành ủy Hà Nội, Thông tấn xã Việt Nam, Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, đông đảo công chúng và văn nghệ sĩ.
Năm nay, Giải thưởng Lớn - Vì tình yêu Hà Nội được trao cho nhạc sĩ Trần Tiến, người đã để lại dấu ấn đặc biệt trong nền âm nhạc Việt Nam đương đại. Những ca khúc nổi tiếng như: Ngẫu hứng sông Hồng, Ngẫu hứng phố, Phố nghèo, Mặt trời bé con, Quê nhà, đã trở thành dòng chảy ký ức, khắc họa một Hà Nội vừa thân quen, vừa thấm đẫm văn hóa.
Ở hạng mục Tác phẩm, hai giải thưởng chính thức được trao cho họa sĩ Phạm Bình Chương với triển lãm “Xuống phố”, dấu ấn 20 năm vẽ Hà Nội bằng tất cả tình yêu phố phường và vở nhạc kịch “Lửa từ đất” của Nhà hát Tuổi trẻ Việt Nam, bản anh hùng ca tái hiện hình ảnh Bí thư Thành ủy Nguyễn Ngọc Vũ, qua đó khắc họa khát vọng cách mạng của Hà Nội trong những năm 1930.
Trong khi đó, Giải Việc làm thuộc về Trung tâm Hội chợ Triển lãm quốc gia, công trình thi công trong thời gian kỷ lục, lấy cảm hứng từ hình tượng thần Kim Quy, được kỳ vọng trở thành “kỳ quan mới” của Thủ đô, thu hút hàng chục triệu lượt khách tham quan.
Ở hạng mục Ý tưởng, giải thưởng vinh danh dự án xây dựng Nhà hát Opera Hà Nội và công viên văn hóa nghệ thuật tại Quảng An (Tây Hồ), do kiến trúc sư Renzo Piano thiết kế, hướng tới kiến tạo một biểu tượng văn hóa tầm vóc quốc tế cho Hà Nội.
Trong mùa giải năm nay, một trong những điểm nhấn đặc biệt chính là loạt tranh sơn mài của họa sĩ trẻ Chu Nhật Quang qua các triển lãm “Dấu thiêng” và “Mùa xuân Độc lập”. Ở tuổi ngoài 20, Quang đã tạo nên tác phẩm sơn mài có kích thước kỷ lục về hình tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh, vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc, đồng thời tái hiện Hà Nội gắn liền với những mùa xuân lịch sử, với dấu ấn độc lập thiêng liêng. Sơn mài, chất liệu vốn mang tính truyền thống và nhiều thách thức đã được Quang khai thác triệt để với những lớp sơn ta, vỏ trứng, vàng bạc, tạo nên chiều sâu và ánh sáng huyền ảo.
Tác phẩm của anh không những là hội họa, mà còn mang giá trị biểu tượng khi kết hợp giữa mỹ thuật truyền thống và tinh thần sáng tạo đương đại, nhắc nhớ ký ức lịch sử, đồng thời làm phong phú thêm diện mạo văn hóa của Hà Nội hôm nay.
Nhà báo Trần Mai Hưởng, nguyên Tổng Giám đốc Thông tấn xã Việt Nam, đánh giá giải thưởng Bùi Xuân Phái - Vì tình yêu Hà Nội có ý nghĩa lớn, tôn vinh cá nhân, tập thể gìn giữ và phát huy văn hóa Thủ đô. Giải thưởng tạo tiếng vang, nhắc nhở cộng đồng về tình yêu Hà Nội, góp phần xây dựng văn hóa đô thị. Các tác giả được trao giải trong những năm qua đều xứng đáng.
Năm nay, các đề cử đều đặc sắc, trong đó các tác phẩm ảnh, ý tưởng cải tạo đô thị, đánh giá cao tinh thần, sự trân trọng, ý thức trách nhiệm của thế hệ trẻ trong việc tiếp nối văn hóa Hà Nội. “Tôi khá ấn tượng với tác phẩm tranh sơn mài khổ lớn không ghép của Chu Nhật Quang. Tôi thấy một họa sĩ trẻ mà có tâm với đất nước như vậy, dành công sức để sáng tác về hình tượng vị lãnh tụ của đất nước và vẻ đẹp của Hà Nội rất đáng trân trọng. Chính những con người ấy sẽ kế tiếp được nét đẹp văn hóa truyền thống và đưa văn hóa của Hà Nội tiếp tục phát triển”, nhà báo Trần Mai Hưởng khẳng định.
Trong khi đó, nhà báo Nguyễn Thiện Thuật, Tổng Biên tập Báo Thể thao và Văn hóa, Trưởng Ban tổ chức giải, thành viên Hội đồng Giám khảo, chia sẻ: Năm nay có hơn 60 tác phẩm đề cử, chọn lọc còn 11 tác phẩm đoạt giải. Hội đồng Giám khảo gặp khó khăn do chất lượng đề cử cao, nhiều tác phẩm gắn với sự kiện lịch sử như: 50 năm Giải phóng miền nam, 80 năm thành lập nước. Một số công trình nổi bật như: Trung tâm Hội chợ Triển lãm quốc gia ở Đông Anh - tác phẩm hoàn thành trong 15 tháng, đón hàng chục triệu lượt khách tới tham quan, hay như dự án khai thông sông Tô Lịch.
Đóng góp cá nhân tiêu biểu có nhạc sĩ Trần Tiến, dù sức khỏe yếu vẫn sáng tác cho Hà Nội. Bên cạnh đó, giải thưởng năm nay có một số tác giả trẻ. Trong đó đáng chú ý có tác phẩm tranh sơn mài về Bác Hồ của Chu Nhật Quang, ngoài 20 tuổi, tác phẩm sơn mài lớn kỷ lục về Bác Hồ kính yêu, thể hiện tinh thần truyền thống và lòng yêu nước. Dù chi phí sáng tác cao, nghệ sĩ trẻ vẫn tự đầu tư, cho thấy tinh thần trách nhiệm và sự lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng.
Sau 18 mùa giải, Giải thưởng Bùi Xuân Phái đã trở thành một trong những sự kiện văn hóa có uy tín hàng đầu, khẳng định sức sống bền bỉ của tình yêu Hà Nội trong sáng tạo nghệ thuật và đời sống xã hội. Không chỉ tôn vinh những nghệ sĩ gạo cội như nhạc sĩ Trần Tiến, giải thưởng còn mở rộng cánh cửa để thế hệ trẻ như Chu Nhật Quang bước vào, tiếp nối hành trình gìn giữ và làm giàu thêm cho văn hóa Thủ đô.
Hà Nội qua âm nhạc, hội họa, sân khấu, kiến trúc, vẫn là mạch nguồn bất tận, nơi truyền thống và hiện đại hòa quyện, tạo nên bản sắc riêng không thể trộn lẫn. Và Giải thưởng Bùi Xuân Phái chính là minh chứng sống động cho sự nối dài của dòng chảy ký ức ấy, qua mỗi năm, mỗi tác phẩm, mỗi con người.
